تلخی درانتظار کودکان شور و شیرین خور
حالا چرا از سه سالگی یعنی از سال های ابتدایی شروع رژیم غذایی کودک؟ پاسخ این سوال را دکتر رویا کلیشادی رئیس پژوهشکده بیماری های غیر واگیر دانشگاه علوم پزشکی اصفهان چنین می دهد،با توجه به شکل گیری عادت های غذایی تا سن سه سالگی، از ابتدا نباید با افزودن مقادیر زیاد نمک و شکر به غذاهای شیرخوار و کودک، ذائقه وی را به مصرف غذاهای شور یا شیرین سوق داد. پس در واقع ما از همان سال های ابتدایی، کودکان مان را شورو شیرین خور بار می آوریم . اما دلایل دیگری هم وجود دارد از جمله :
پرفشاری خون اولیه در کودکان و نوجوانان، بعد از سن شش سالگی و معمولا به دلیل سابقه خانوادگی و اضافه وزن و چاقی، بروز می یابد.
از سال ها قبل پرفشاری خون ثانویه، به ویژه پرفشاری ناشی ازعلل کلیوی، بیشتر در کودکان و نوجوانان مورد بحث بود ولی امروزه براهمیت افزایش فشار خون اولیه به عنوان یک معضل سلامت فردی در کودکی و نوجوانی تاکید می شود.
امروزه پرفشاری خون اولیه در کودکان و نوجوانان کشورهای مختلف دنیا به سرعت رو به افزایش است.مراحل اولیه افزایش فشار خون در کودکان و نوجوانان را «پره هایپرتنشن»، (فشارخون بالا) می نامند که در سال های اخیر به عنوان «فشار خون افزایش یافته پایدار» شناخته می شود. مراحل بعدی ، «هایپرتنشن» یا «پرفشاری خون» نامیده می شود.
فشار خون اولیه و ثانویه یعنی چه ؟
فشار خون سیستولیک افزایش یافته بیشتر نشانه فشار خون ثانویه و فشار خون دیاستولیک افزایش یافته بیشترنشانه فشار خون اولیه است. به گفته وی وبراساس مطالعات کشوری درایران، فراوانی فشار خون افزایش یافته در کودکان و نوجوانان ۴.۵ درصد است.
غربالگری فشار
خون
برای غربالگری فشار
خون افزایش یافته در کودکان و نوجوانان، از نسبت فشار خون به قد استفاده می شود . اگر نسبت فشارخون سیستولیک به قد بیش از ۰.۷ و نسبت فشارخون دیاستولیک به قد بیش از ۰.۵ باشد، آن کودک یا نوجوان باید از نظر وضعیت فشارخون بررسی شود تا در صورت تایید بالا بودن فشار خون، بررسی های تشخیصی و درمانی انجام شود.
شروع عوامل از دوران جنینی
نارسی و وزن کم هنگام تولد، ازعوامل خطر افزایش فشار خون در آینده هستند. به نظر می رسد علت آن، کوچک تر بودن اندازه کلیه و تعداد نفرون ها در این کودکان باشد، سابقه مسمومیت بارداری (پره اکلامپسی یا اکلامپسی) در مادر، احتمال ابتلا به پرفشاری خون کودک را در آینده افزایش می دهد.
مادران سیگاری هم مقصرند !
تغییرات محیط داخل رحم مانند مصرف سیگار توسط مادر و استرس های روانی، می تواند از جمله عوامل تغییرات جفت باشد که از طریق افزایش احتمال نارسی و وزن کم هنگام تولد، ابتلای به پر فشاری خون را افزایش می دهد.
آلاینده های شیمیایی
مواجهه مادر باردار با برخی آلاینده های محیطی و مواد شیمیایی، باعث افزایش احتمال بروز پرفشاری خون نوزاد می شود و این عوارض حتی به چند نسل بعدی هم ممکن است منتقل شود.
تنش های عصبی مادر
تنش های عصبی مادر باردار می تواند تاثیرات طولانی مدتی را در ایجاد چاقی و ابتلا به پرفشاری خون در فرزند در پی داشته باشد.
کمبود املاح و ویتامین ها
کمبود برخی ویتامین ها و املاح در تغذیه مادر باردار، از جمله کمبود پروتئین، اسید فولیک، ویتامین B۶ و ویتامین B۱۲، می تواند به وزن کم نوزاد هنگام تولد و افزایش خطر ابتلا به پرفشاری خون منجرشود.
سایر عوامل موثر
* تغذیه با شیر مصنوعی
*چاقی مادر
*مصرف زیاد نمک توسط مادر
*چاقی نوزاد
*مواجهه با برخی ویروس ها
*خواب دیروقت و ناکافی
*مصرف ناکافی سبزی و میوه
عمده ترین راهکارهای کنترل فشار خون کودکان
*وزن مطلوب و پیشگیری و کنترل چاقی
* محدود کردن مصرف نمک
* کاهش میزان مصرف چربی های مضر
*کاهش مصرف نوشیدنی های شیرین
* محدود کردن مصرف فست فودها
*مصرف غذا همراه با خانواده
*فعالیت جسمی کافی به میزان حداقل ۶۰ دقیقه
*کاهش مدت زمان تماشای تلویزیون و انواع بازی های رایانه ای .
تاثیر عوامل ژنتیکی و محیطی از دوران جنینی و کودکی می تواند وضعیت ابتلا یا مبتلا نشدن فرد به بیماری پرفشاری خون را تعیین کند.