۲۵ درصد انسان‌ها پس از ۸۰ سالگی دچار آلزایمر می‌شوند
محمد رضا قینی عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در حاشیه بیست و پنجمین کنگره بین المللی نورولوژی و الکتروفیزیولوژی بالینی ایران، درباره سکته های مغزی، گفت: سکته های مغزی علل متعددی دارد که شایع ترین آنها جدا شدن لخته خون از قلب بوده که پس از جریان یافتن در خون به سمت مغز حرکت می کند.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه مغز ۲۰ درصد جریان خون قلب رو به سمت خود جذب می کند، احتمال رفتن لخته از قلب به سمت مغز زیاد است که در این صورت با پیشروی این لخته به سمت مغز، یکی از رگ های مغز مسدود شده و همین قطع ناگهانی خون، بخشی از مغز دچار افت شدید خونی، نکروز و در نهایت بروز سکته مغزی می شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، اظهار داشت: انواع آریتمی‌های قلبی از مهم ترین مشکلاتی است که موجب ایجاد لخته و سکته مغزی می شود. که به این پدیده آمبولی مغزی گفته می‌شود.
قینی، شایع ترین علت سکته مغزی را آمبولی مغزی خواند و اظهار کرد: شایع ترین علت آمبولی مغزی؛ اختلالات ریتم قلبی است که با افزایش سن، شیوع آریتمی قلب هم بیشتر می شود.
به گفته این متخصص مغز و اعصاب، می توان با بررسی نبض در ۵ ثانیه های متوالی و شمارش تعداد ضربان متوجه ضربان نامنظم قلب یا آریتمی AF شد و همین تست ساده روشی برای پیشگیری از سکته های مغزی است.
وی با تاکید بر درمان افراد مبتلا به آریتمی قلبی با ریسک بالا، یادآور شد: افرادی که آریتمی بدون علامت دارند باید بررسی شده و احتمال ریسک سکته در آنها طبق معیارهای پزشکی ارزیابی شود و افراد با ریسک بالا باید ۱۰۰ درصد تحت درمان قرار گیرند. همچنین بیماران آریتمی AF همراه با علائم مغزی مثل ضعف عضله دست، اختلال تکلم، عدم تعادل و…، هم باید حتما درمان شوند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، یکی از مهم ترین درمان های دارویی برای بیماران مبتلا به آریتمی AF را استفاده از داروهای ضد انعقادی دانست و افزود: با وجود خطر خونریزی داروهای ضد انعقادی، استفاده از آنها با نظارت و مراقبت زمینه های خونریزی دارو برای این بیماران و پیشگیری از سکته مغزی سودمند است.
قینی با بیان اینکه دوز داروهای ضد انعقادی مثل وارفارین باید با توجه به رژیم غذایی و سایر داروهای مصرفی تغییر کند، خاطرنشان کرد: داروهای جدید با اثر روی یک فاکتور انعقادی، احتمال خونریزی کمتری داشته و نیاز به تغییر دوز مداوم ندارند اما نسبت به سایر داروها گران تر هستند.
علی امینی‌هرندی عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با عنوان این مطلب که ختلالات حافظه به دو دسته اصلی قابل درمان و غیرقابل درمان تقسیم بندی می‌شود، افزود: بیشتر هدف ما تشخیص مواردی برای درمان است زیرا ما خیلی نمی‌توانیم روی سیر پیشرفت بیماری، علائم و طول عمر بیمار تأثیر بگذاریم.
وی ادامه داد: اختلالات حافظه قابل درمان گاهی شکل ساده‌ای به خود می‌گیرد به طور مثال کاهش سطح یک ویتامین در بدن می‌تواند علائمی شبیه به بیماری آلزایمر ایجاد کند؛ اگر این موارد به خوبی شناسایی شوند فرد با مصرف دارو خیلی سریع بهبود پیدا می‌کند همچنین گاهی بیماری‌هایی مثل ناراحتی‌های روانپزشکی همچون اختلالات خلقی و بیماری‌های نوروتیک شبیه اختلال حافظه ظاهر می‌شوند.
امینی‌هرندی درباره بیماری آلزایمر، افزود: آلزایمر شایع ترین نوع اختلال حافظه در سن بالا است؛ برای استفاده از واکسن به منظور جلوگیری از بیماری آلزایمر پیشرفت‌هایی داشتیم اما هنوز این واکسن وارد بازار نشده است؛ امیدواریم در سال‌های آینده شاهد درمان‌های جدید آلزایمر و روش‌های جدید پیشگیری از ابتلا به این بیماری باشیم.
این متخص متخصص مغز و اعصاب، تأکید کرد: آلزایمر با واکنش‌های التهابی در مغز ارتباط تنگاتنگی دارد بنابراین اگر بتوانیم از سیر و پیشرفت این واکنش‌های التهابی جلوگیری کنیم می‌توانیم از پیشرفت بیماری آلزایمر و حتی از ابتلا به آن هم جلوگیری کنیم.
وی ادامه داد: ۲۵ درصد انسان‌ها پس از سن ۸۰ سالگی به آلزایمر دچار می‌شوند این بیماری در سنین زیر ۶۰ سال تقریبا شیوعی ندارد به طور کلی درمورد شیوع بیماری آلزایمر در کشورمان آمار دقیقی نداریم ولی با آمارهای کشورهای پیشرفته هم تفاوت چندانی نداریم.
امینی‌هرندی با بیان اینکه ۸۵ درصد از اختلافات حافظه در سنین بالا مربوط به آلزایمر است، اظهار کرد: نوع ژنتیکی بیماری آلزایمر در سنین پایین می‌تواند بروز پیدا کند؛ بیشتر اختلالات حافظه در سنین پایین به علت اختلال در یکی از بخش‌های حافظه ایجاد می‌شوند؛ حافظه سه بخش اصلی دارد بخشی که اطلاعات از طریق آن وارد مغز می‌شود سپس این اطلاعات کدگذاری شده و در نهایت ذخیره می‌شوند که می‌توانیم در مواقع نیاز از این اطلاعات ذخیره شده استفاده کنیم؛ اگر در هر یک از این سه مرحله اختلال ایجاد شود فرآیند حافظه مختل می‌شود؛ علت اختلال حافظه در سنین پایین بیشتر تمرکز نداشتن و اضطراب است.
این متخص متخصص مغز و اعصاب اظهار کرد: ما با تغییر سبک زندگی، درمان و رفع استرس، انجام ورزش و فعالیت‌های اجتماعی می‌توانیم از فراموشی‌هایی که در سنین پایین‌تر به سراغ ما می‌آید جلوگیری کنیم.
امینی‌هرندی درباره روش‌های پیشگیری از اختلال آلزایمر گفت: داشتن سبک زندگی سالم و دوری از مصرف مواد سمی و فلزات سنگین مانند آلومینیوم و افزایش سطح آمادگی ذهنی و مغزی به ما کمک می‌کند که از ابتلا به آلزایمر در امان باشیم.
این متخص متخصص مغز و اعصاب درباره طول عمر افرادی که دچار آلزایمر می‌شوند، افزود: طول عمر این بیماران به طور متوسط ۸ سال بوده این اختلال سیر پیش رونده دارد و خیلی نمی‌توانیم مانع از پیشرفت آن شویم بنابراین داروهایی که برای درمان این عارضه استفاده می‌شوند تنها می‌تواند علائم بیمار را در مراحل خفیف و متوسط کنترل کنند؛ ما امروز می‌توانیم با روش‌های تصویربرداری پیشرفتهت ۱۰ سال پیش از آن که علائم در فرد بروز پیدا کند وجود آلزایمر را در او تشخیص دهیم.
وی درباره فراموشی‌هایی که در سنین پایین‌تر به سراغ افراد می‌آید، تأکید کرد: این فراموشی‌ها به علت مشکل در فرآیند توجه و تمرکز ایجاد می‌شوند و نشان دهنده اختلال در ساختار مغزی نیستند همچنین درصد زیادی از موارد اختلال حافظه خفیف(ام سی آی) می‌توانند در آینده تبدیل به آلزایمر شوند؛ فراموشی‌هایی که در سنین پایین به سراغ افراد می‌آید بیشتر به علت اختلالات خلقی مانند اضطراب و افسردگی است.
امینی‌هرندی درباره میزان شیوع اختلالات حافظه در جهان یادآور شد: به طور کلی ۲۵ میلیون نفر در دنیا به اختلالات حافظه مبتلا هستند؛ ۷۵ درصد از اختلالات حافظه به علت آلزایمر ایجاد می‌شوند؛ ۱۰ درصد از افراد بالای ۷۰ سال آلزایمر دارند و حدود ۶ درصد از اشخاص بالای ۶۵ سال دچار اختلال حافظه هستند که از این میان ۴ درصد آلزایمر دارند.
