از خودتان متنفر نباشید

پایگاه خبری تریتا نیوز ،مهناز خدادوست ،تنفر از خود مثل این است که یکی کنارتان باشد و هرجا که می روید همراهی تان کند، هر روز و همه جا، و همیشه و مدام از شما انتقاد کند و خرده بگیرد و برای هر بالا و پایینی شما را مقصر بداند. این وحشتناکه.برخی از این افکار تنفر از خود می تواند مانند موارد زیر باشد:

• می دانم از پسش بر نمیای!
• تو که می دانی نمی توانی انجامش بدهی چرا امتحان می کنی؟
• تو یک بازنده ای.
• هیچ کس تو را دوست ندارد.
• نمی توانی مثل بقیه طبیعی باشی؟
• به خودت نگاه کن همه اش گند می زنی!

اینها صرفا برخی از انتقادها و جملاتی است که برای حمله به خود استفاده می شود. شما از چه جملاتی استفاده می کنید؟ شما به خودتان چه می گویید؟

چه چیزی باعث تنفر از خود می شود؟

تنفر از خود طی زمان شکل می گیرد. و عملاً بیش از یک عامل باعث بروز آن می شود، از جمله تروما، کمال گرایی، انتظارات بی جا، مقایسه های اجتماعی و یک سری رفتارهای آموخته شده.

تروما

بسیاری از افرادی که تنفر از خود بسیار بالا دارند در گذشته دچار حادثۀ تروماتیک یا چالش هیجانی بوده اند. این تجربه ها اغلب جنسی، فیزیکی یا سواستفاده احساسی و یا حتی نادیده گرفته شدن است. زمانی که کودکان ترومایی را تجربه می کنند، دیدشان به دنیا و اطرافیان شان تغییر می کند دیگر دنیا را جای امنی نمی بینند و اطرافیان را افراد خطرناکی می بینند. و به مرور آنها به خود می قبولانند که ارزش عشق و دوست داشتن را ندارند. این عبارتهای سمی و تنفرآمیزی که علیه خود به کار می گیرند ممکن است مستقیما از طرف والدین شنیده باشند و یا برای انتقاد به کار گرفته شده باشد و به مرور به انتقادی درونی تبدیل می شود.

انتظارات بی جا

طبیعی است که بخواهید به چیزی تعلق خاطر داشته باشید، مورد عشق و پذیرش باشید یا یک کار را به نحو احسن انجام دهید. به هر حال، گاهی اوقات انتظارات ما از خودمان می تواند آنقدر بالا باشد که برای هیچ فردی قابل دسترس نباشد. این انتظارات غیرواقع اغلب ما را به شکست و حس بازندگی می کشاند. در این مواقع، انتقاد درونی ما ظاهر می شود تا ما را شرمنده کند و به ما تذکر بدهد که چقدر از ما ناامید شده است. حتی اگر بخش منطقی ما بداند که این انتظارات غیر واقع هستند، انتقاد درونی ما باز هم به انتقاد و سرزنش ادامه می دهد.

تلاش برای رضایت دیگران

به منظور تلاش برای برقراری ارتباط با دیگران، ما طی زمان یاد گرفته ایم که بر آورده کردن انتظارات دیگران به نفع ماست. از طریق تجربه های اجتماعی به این نتیجه رسیده ایم که اگر دیگران از ما راضی و خشنود باشند ما هم از خودمان راضی تر خواهیم بود. این اصلا طرز فکر سالمی به روابط نیست و حتی می تواند منجر به رفتارهای وابستگی شود. به جز این، خیلی از افراد زمانی که نمی توانند نیازهای دیگران را برآورده کنند احساس بدی نسبت به خودشان پیدا می کنند یا فکر می کنند طرف مقابل را ناامید کرده اند. در این مواقع تنفر از خود به اوج می رسد، وقتی نمی توانیم نیازهای دیگران را برآورده کنیم فکر می کنیم اشکال از ماست، ما اشتباه می کنیم و لیاقت عشق و ارزش دیگران را نداریم.

کمال گرایی

کمال گرایی دیدگاهی است که اغلب هیچ جایی برای خطا و اشتباه یا محدودیت های بشری قائل نیست. کمال گرایان همیشه و در هر شرایطی از خودشان ایده آل و کمال هر چیزی را انتظار دارند. مهم است توجه داشته باشید که ما اغلب ذهنیت کمال گرایی را به عنوان تلاشی برای محافظت و حمایت از خودمان در مقابل رنج و احساس جدایی به کار می بریم. زمانی که کاری را به نحو احسن انجام می دهید غملا خودتان را در مقابل حس بد و نارضایتی بیمه می کنید. این احساس بد می تواند شرمندگی، سرخوردگی، تنهایی، قضاوت و غیره باشد.

عوارض تنفر از خود

تنفر از خود بر بسیاری از جنبه های زندگی روزانه ما تاثیر می گذارد. تنفر از خود می تواند مانع از تصمیم گیری های مهم ، ریسک کردن، ارتباط با دیگران و دستیابی به اهداف شود. اگر با تنفر از خود دست به گریبان هستید، شما ممکن است پیامدها و نتایج آن را در حوزه ها و به شیوه های متفاوتی در زندگی تجربه کنید.

ارتباط با خود

هیچ جای تعجبی نیست که تنفر از خود تاثیرات منفی بر خود پنداره ( تصور شما از خودتان) و همچنین عزت نفس تان دارد( احساس شما نسبت به خودتان) . زمانی که دائماً از خودتان انتقاد می کنید، غیر ممکن است که دید مثبتی به خودتان داشته باشید.

محل کار

از آنجا که کار اغلب به عملکرد ما بستگی دارد( رفتار به شکلی خاص، تعامل با دیگران و جلسات کاری) هیچ جای تعجبی نیست که تنفر از خود بر زندگی کاری ما تاثیر بگذارد. زمانی که احساس بی ارزشی و بی کفایتی دارید، احتمالا به سختی پروژه ای را قبول می کنید و همکاری و تعامل با دیگران برای تان دشوارتر است. ممکن است از همکاران تان فاصله بگیرید و به خاطر عملکرد ضعیف خودتان را سرزنش کنید.

روابط اجتماعی

روابط دوستانه و اجتماعی با دیگران زمانی که مدام از خودتان انتقاد می کنید و یا خودتان را سرزنش می کنید کار چندان ساده ای نیست. شما حتی برای رهایی از انتقاد، سرزنش، قضاوت و شرمساری ممکن است از آشنا شدن با افراد جدید امتناع کنید. و از نزدیک شدن به دیگران و برقراری ارتباطات محکم دوری کنید.

این تنفر از خود بر روابط خانوادگی هم تاثیر بسزایی دارد. ممکن است لازم باشد با افرادی ارتباط داشته باشید که در گذشته دردناک تان حضور داشته اند، باعث پریشانی شما شده اند و با دوری از این افراد سعی کنید از این خاطرات و  عواطف دردناک و آزار دهنده دوری کنید. حتی اگر آسیبی که دیده اید از سمت خانواده نباشد، این تنفر از خود و تمایلات کمال گرایانه و غیر واقع باعث می شود از تعامل با افراد خانواده لذت نبرید. تنفر از خود حتی مانع برقراری ارتباط عاطفی نزدیک با دیگران و یا شریک زندگی تان می شود.

شاید حس عمیق و خاصی به فردی دارید اما ترس از اینکه پی به معایب و نقاط ضعف و محدودیت های شما ببرد، باعث می شود که احساس بی ارزشی کنید و ارتباط عمیقی برقرار نکنید.

دستیابی به اهداف

تنفر از خود به ما می گوید که بی کفایت هستیم و دیر یا زود شکست می خوریم- این نوع افکار اهداف، خواسته ها و رویاها را غیر ممکن می کند. ممکن است به دیگران نگاه کنید و با خودتان بگویید او بهتر است و بهتر این کار را انجام می دهد.این کار باعث می شود که نتوانید درست تصمیم بگیرید و اهدافی برای خودتان تعیین کنید. نشخوار فکری و تنفر از خود مانع تصمیم گیری درست می شود. زمانی که چنین دید منفی به خودتان دارید سخت است که ریسک کنید و اقدامی کنید که باعث پیشرفت و رشدتان شود. احتمالا از کنار فرصت ها به سادگی می گذرید و به الگوهایی قدیمی و آزاردهنده می چسبید.

چطور مانع تنفر از خود شوید؟

زندگی با این حس بسیار آزاردهنده و کشنده است. خوشبختانه گامهایی وجود دارد که می توانید به کمک آنها این انتقاد درونی و هجوم افکار منفی را خاموش کنید و به سمتی مثبت قدم بردارید.

انتقاد درونی تان را آرام کنید

اگر تنفر از خود در ما شدید است قطعا انتقاد درونی شما هم زیاد است، بنابراین زمانی که انتقاد درونی ظاهر شد سعی کنید خودتان را آرام کنید و مرز بین احساس و واقعیت را درک کنید.

سعی کنید نقاط قوت خودتان را بشناسید. اگر آنقدر از خودتان فاصله گرفته اید که این کار برای تان سخت است از دیگران بخواهید در این کار به شما کمک کنند.همیشه شناخت نقاط قوت دیگران راحت تر از نقاط قوت خودمان است.

تعریف و تمجیدها را با آغوش باز بپذیرید

اکثر ما در مقابل قبول تعریف و تمجید مقاومت می کنیم. گاهی عجیب است که تعریفی را قبول کنیم، معمولا آنها را نمی پذیریم یا زیادی دست پایین می گیریم و حتی منکر آنها می شویم. با تمرین می توانید راحت تر با این موضوع کنار بیایید!دفعه بعد که کسی از شما تعریف کرد، با یک لبخند تشکر کنید!

خود شفقتی داشته باشید

اغلب افرادی که تنفر از خود دارند نسبت به خود شفقتی ندارند یا خیلی کم است. در حقیقت خود شفقتی برای این افراد تا حدی غیر ممکن است. بهترین راه این است که فکر کنید این خود شفقتی را نسبت به دوست نزدیک دارید و خودتان را جای دوست تان بگذارید. اگر دوست تان جای شما بود و اشتباهی مرتکب می شد به او چه می گفتید؟

ببخشید

تنفر از خود تمرکز بر گذشته دارد- اتفاقی آزاردهنده و خاطره ای تلخ و یا احساسی بد که در گذشته اتفاق افتاده. در آن فضا جایی برای بخشش خودمان نیست. بنابراین بهتر است که در زمان حال باشید و به خودتان و جایی که الان هستید نگاه کنید. ممکن است اوایل برای تان سخت باشد اما به مرور می توانید خودتان را برای همه اشتباهات ببخشید و خود شفقتی بیشتری داشته باشید و به همان نسبت عملکرد مناسب تری پیدا کنید.