نقد فیلم تگزاس ۲؛ هرگز یک ایرانی را تهدید نکن
مسعود اطیابی از آن دست کارگردانانی است که تلاش زیادی کرده تا به جرگه کسانی نپیوندد که سینما را بوسیدند و گذاشتند کنار و رو به ساخت فیلمهای کمدی سطح پایین آوردند. او در طول مدت زمان فیلمسازی خود با فیلم اخلاقتو خوب کن به سینمای کمدی سرک کشید و اثری قابل تامل ساخت. سپس فیلم برج آرام را ساخت که به علل مختلف رنگ اکران به خود ندید و در بازار خانگی عرضه شد؛ فیلمی کمدی سیاسی-اجتماعی که البته نتوانسته بود آنطور که باید حق مطلب را ادا کند. اطیابی در نهایت بعد از مانعتراشیهای بسیاری که پیش روی خود دید تن به ساخت فیلم تگزاس داد ولی بازهم سعی کرد در ساخت این اثر، سینمای خودش را حفظ کند و در چاه لودگی فرو نرود.
فیلم تگزاس ۱ سال گذشته اکران شد و حالا بعد از تقریبا یک سال، نسخه دوم آن به پرده سینماها آمده است. فیلم تگزاس ۲ به طور ناگهانی جایگزین فیلم کمدی دیگری به نام رحمان ۱۴۰۰ شد و تا تا امروز توانسته نزدیک به ۱۲ میلیارد تومان فروش کند ولی آنطور که خود اطیابی میگوید؛ فیلم حداقل باید ۱۶ میلیارد تومان بفروشد تا پول خودش را در بیاورد. در نتیجه میتوان گفت با اثر نسبتا پرخرجی روبرو هستیم؛ آن هم با وجود اینکه ماجرای فیلم دوم به جای خارج در داخل کشور میگذرد و در نتیجه قاعدتا باید هزینهها کاسته شده باشد.
سازندگان فیلم دوم به زیرکی داستان را از سرزمین برزیل به ایران کشاندند تا هم از مساله گرانی ارز در امان بمانند و هم اینکه دستشان برای ساخت یک سری لوکیشن (مانند لوکیشن صحنههای چارشنبه سوری) بازتر باشد. فیلم دوم دقیقا از جایی شروع میشود که تگزاس یک تمام شد و حالا دو قهرمان قصه به همراه عروس فرنگی به سمت خانه پدریشان رهسپار هستند.
ساسان (با بازی سام درخشانی) و بهرام (با بازی پژمان جمشیدی) به تهران برگشته و ساسان زن برزیلی خود به اسم آلیس (با بازی گابریلا پتری) به مادرش (با بازی ژاله صامتی) معرفی میکند. پدر بهرام که بابک نام دارد (و مهدی هاشمی نقش آن را بازی میکند) با مادر ساسان نامزد کردهاند و ساسان از شنیدن این خبر شوکه میشود. ماجرای فیلم اما از زمانی آغاز میشود که چمدان بهرام با یک شخص دیگر که دلال مواد مخدر است جابجا شده و ۲۵۰ هزار دلار بهرام دست قاچاقچی باقی میماند و چندین کیلو کوکایین دست بهرام. در این میان یاران کارلوس (نقش منفی فیلم قبلی) نیز به تهران آمده و در به در دنبال آلیس هستند تا او را به برزیل بازگردانند.
نمیدانم فیلم Meet The Parents (ساخته جی راک در سال ۲۰۰۰) را دیدهاید یا نه ولی تگزاس مرا از جهاتی یاد این فیلم میاندازد. تگزاس کمدی خانوادگی است که سعی میکند روی جدولی راه برود که مرز بین کوچه لودگی و کوچه کمدی است و با اینکه گاهی پایش در این راه میلفزد ولی زود میتواند خودش را جمع و جور کند. خوشبختانه تیم سازنده جغرافیای جدید فیلم خود را تهران انتخاب کردهاند و سعی کردهاند که زیباییها و دیدنیهای پایتخت خودمان را نیز نشان دهند و هرچند در این کار چندان موفق نبودند اما تلاششان ستودنی است.
داستانکهای متعددی در فیلمنامه اصلی تگزاس ۲ روایت میشود که بعضی از این آیتمها بامزه از آب در آمده و برخی دیگر به اصطلاح عامیانه، نگرفته است. سام درخشانی و پژمان جمشیدی که پیشتر در فیلمهای کمدی چون خوب بد جلف و یا قسمت اول تگزاس همبازی یکدیگر بودند، در فیلم تگزاس ۲ بازی قوی از خود نشان نمیدهند و به جای آنها ژاله صامتی و مهدی هاشمی هستند که توانستهاند خودی نشان دهند. (راستش را بخواهید شاید قرار گرفتن درخشانی و جمشیدی در کنار این دو باعث شده که پی به بازی ضعیف آنها ببریم)
فیلمنامه اصلی فیلم تگزاس ۲ در حقیقت یک داستان بی سر و ته است و به همین داستان بی سر و ته یک سری قصه فرعی وصل شده اما ترکیب تمام اینها تقریبا معقول بوده و میتوان آن را هضم کرد. اطیابی در تمام مدت فیلم سعی میکند روی خطوط قرمز حرکت کند و این خطوط گاه لودگی هستند و گاه خط سانسور سینمای ایران اما در هر حال راه رفتن روی این خط، مسیر درستی بوده که تیم سازنده پیش گرفته است.
تگزاس ۲ هم کمدی موقعیت محور دارد و هم کمدی دیالوگ و همچنین کارگردان سعی کرده حدالامکان از شوخیهای جنسی کمتری نسبت به سایر آثار کمدی ساخته شده در سالهای اخیر استفاده شود. شوخیهای کمی که درست و بجا بکار میروند، فیلم را از لودگی رهانیده و آن را به یک کمدی نسبتا خوب تبدیل کرده است. فیلم مشکلات ریز و درشتی به ویژه در بخش فنی دارد و میتوان به جرات گفت که اطیابی با وسواس چند سال پیش خود فیلم را نساخته است. موسیقیهای متن فیلم توانسته این خلا را کمی پر کند و انرژی و نشاط و همخوانی که در آنها وجود دارد، چشم بیننده را کمی نسبت به نقصهای کارگردان میبندد.
تگزاس ۲ یک فیلم کاملا معمولی است که در فقدان کمدیهای خوب تبدیل به گوهر میشود وگرنه فرسنگها با استانداردهای یک کمدی جانانه فاصله دارد. فیلم هم از فرمولهای کمدی سازی این روزها بهره گرفته و هم از شوخیهای جنسی و شوخیهای فضای مجازی و… . کارگردان در حقیقت مخلوطی تحویل بیننده میدهد که نه او را دلزده میکند و نه سرحالش میآورد بلکه مانند یک لیوان آب نطلبیده، از گلو پایین میرود و قابل هضم است.
آنطور که فیلم تمام میشود و آنطور که تهیه کننده و کارگردان اثر با خبرگزاریها مصاحبه کردند، باید شاهد ساخته شدن قسمتهای بعدی فیلم (تگزاس ۳ و ۴) هم باشیم. فروش گیشه نیز این شایعه را به یقین تبدیل میکند. فیلم تگزاس ۲ خوشبختانه از پدر خود (تگزاس ۱) اثر بهتری از آب در آمده و کمدیهای ملموستری را در خود جای داده، شاید بتوانیم امیدوار باشیم که اطیابی و تیمش بعد از اینکه مخاطب خود را پیدا کرده و چند صد هزار نفر را به تماشای این دو اثر نشاندند، بتوانند در آثار بعدی سری تگزاس حرفهای بهتری برای گفتن داشته باشند و مخاطبین خود را با موجی که ساختهاند هموار ساخته و آنها را مهمان یک فیلم به مراتب بهتر و سینماییتر کنند.