لاکهید مارتین، طراحی جدید سطح‌نشین قمری را رونمایی کرد

لاکهید مارتین، پیمانکار کهنه‌کار ناسا به‌منظور کمک برای دستیابی به هدف تازه‌ی این سازمان فضایی در بازگشت به ماه تا سال ۲۰۲۴، طرح‌های مفهومی جدیدش برای سطح‌نشین قمری انسانی را با توانایی ارسال انسان به سطح ماه و بازگشت از آن رونمایی کرد. این شرکت می‌گوید مادامی که منابع کافی دراختیار داشته باشد، می‌تواند ظرف مدت ۵ سال آینده آماده باشد.

وسیله‌ی نقلیه‌ی لاکهید مارتین متشکل از دو عنصر است: بخش سطح‌نشین که می‌تواند به سطح ماه سفر کند و وسیله‌ی صعود که قادر به بلندکردن فضانوردان از سطح ماه است. سطح‌نشین با هدف سفر به و بازگشت از ایستگاه فضایی جدیدی طراحی شده است که گیت‌وی نام دارد و ناسا می‌خواهد آن را پیرامون ماه بسازد. اگر تمام این عناصر ساخته شوند، فضانوران از زمین به گیت‌وی سفر خواهند کرد و سپس با قرارگیری درون سطح‌نشین موجود در ایستگاه رهسپار سطح ماه خواهند شد. وسیله‌ی صعود نیز درنهایت آن‌ها را از روی ماه به ایستگاه بازخواهد گرداند.

بااین‌حال، لاکهید مارتین خاطرنشان می‌کند که جدول زمانی برای تکمیل سطح‌نشین فشرده است. لیزا کالاهان، نائب‌رئیس برنامه‌ها و مدیرکل لاکهید مارتین در خلال کنفرانسی مطبوعاتی در گردهمایی سالانه‌ی سمپوزیوم فضایی گفت:

ما برای تحقق این هدف نیازمند منابع خواهیم بود و باید به‌نحوی متفاوت‌تر از گذشته تلاش کنیم. بااین‌حال، من بر این باورم که این مسئله شدنی است و ما به‌شدت نسب به آن هیجان‌زده هستیم.

سطح‌نشین جدید لاکهید مارتین با طرح مفهومی سطح‌نشینی که این شرکت سال گذشته در همایش بین‌المللی فضانوردی رونمایی کرد، تفاوت دارد. آن طراحی خواستار سطح‌نشین چندبارمصرف به‌شدت سنگین‌تری بود که بتواند بدون نیاز به عنصر صعود مجزا، فضانوردان را صحیح و سلامت به ماه ببرد و بازگرداند. اما پس از آنکه مایک پنس، معاون رئیس‌جمهور آمریکا به ناسا فرمان داد تا در بازگشت به ماه تعجیل کنند، لاکهید به کار روی طراحی تازه‌ای مشغول شد که امکان توسعه‌ی بسیار سریع‌تر آن فراهم باشد.

یک مزیت بزرگ طرح مفهومی سطح‌نشین جدید این است که لاکهید وسیله‌ی نقلیه را به‌طور کامل از اول نخواهد ساخت. اغلب عناصر مورد نیاز برای وسیله‌ی نقلیه، برگرفته از کپسول فضایی اوریون است که لاکهید مارتین در یک دهه‌ی گذشته مشغول کار روی آن بوده است. اوریون که به نخستین پروازش نزدیک می‌شود، قصد دارد در آینده فضانوردان را به اعماق فضا ببرد و به ایستگاه فضایی گیت‌وی متصل شود. برخی از مواد و سامانه‌های مشابه به‌کاررفته در اوریون نظیر اغلب تجهیزات داخلی، رایانه‌های پرواز، سامانه‌های پشتیبانی از حیات و … می‌تواند در سطح‌نشین جدید لاکهید گنجانده شود. مایک هاوس، نائب‌رئیس و مدیر پروژه‌ی اوریون در لاکهید مارتین به خبرگزاری ورج گفت:

این به‌نوعی نقطه‌ی قوت بزرگ ما محسوب می‌شود: سطح‌نشین را برپایه‌ی همان چیزی بسازید که قبلا ساخته‌اید و تعداد عناصر جدید را محدود کنید.

^{تصویر رندری از کپسول فضایی جدید اوریون در فضا}

در همین حال، بخش صعود سطح‌نشین که احتمالا حیاتی‌ترین جزء به‌شمار می‌رود، از موتورهای برگرفته از قطعه‌ای سخت‌افزاری به‌نام ماژول خدمات اوریون استفاده خواهد کرد. این ماژول، وسیله‌ای استوانه‌ای‌شکل است که با سفر به فضا به‌همراه اوریون، انرژی و پشتیبانی مورد نیاز را در حین پرواز تأمین خواهد کرد. براساس طراحی، وسیله‌ی صعود که باید فضانوردان را از روی ماه بلند کند نیز دارای برخی عناصری خواهد بود که پیش‌تر شاهد پرواز فضایی بوده‌اند.

اگر زمان‌بندی فعلی پابرجا باشد، کپسول جدید اوریون و ماژول خدمات پیش از فرارسیدن ضرب‌العجل ۲۰۲۴، دست‌کم دو بار به‌همراه یکدیگر در فضا پرواز خواهند کرد. طبق برنامه قرار است یک کپسول اوریون بدون‌سرنشین تا پایان ۲۰۲۰ در سفری به دور ماه پرواز کند و سپس مأموریت سرنشین‌دار کپسول به دور ماه نیز در ۲۰۲۲ انجام شود. لاکهید می‌گوید به ناسا فرصت خواهد داد تا عملکرد سامانه‌های موجود روی کپسول و ماژول را ارزیابی و درنهایت اغلب فناوری‌هایی مورد استفاده توسط سطح‌نشین را آزمایش کند.

البته، جدول زمانی لاکهید برای سطح‌نشین پیشنهادی‌اش به توانایی ناسا در تکمیل به‌موقع گیت‌وی تا سال ۲۰۲۴ وابسته خواهد بود. ناسا درابتدا قصد داشت اغلب بخش‌های ایستگاه را تا سال ۲۰۲۸ تکمیل کند؛ یعنی سالی که قرار بود نخستین انسان‌ها روی سطح ماه فرود بیایند. تکمیل گیت‌وی نیازمند اتصال ماژول‌های متعدد به یکدیگر است تا همچون ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS)، خانه‌ای موقت و تاسیساتی پژوهشی برای فضانوردان ایجاد شود. اما اکنون که ضرب‌العجل به طرز چشمگیری جلو کشیده است، برخی عناصر طراحی گیت‌وی قربانی سرعت ساخت سریع‌تر خواهد شد.

جیم برایدنستاین، مدیر ناسا در خلال سخنرانی در سمپوزیوم فضایی گفت:

سرعت، مرحله‌ی نخست است. ما می‌خواهیم هرچه زودتر روی ماه قدم بگذاریم و نمی‌خواهیم هرآن چیزی را که ما را به ماه می‌رساند، نادیده بگیریم. هرچیز که مانع تحقق این هدف شود، از سر راه برمی‌داریم.

^{طرح مفهومی سطح‌نشین قمری لاکهید مارتین که به همراه اوریون به نسخه‌ای کوچک از گیت‌وی متصل شده است.}

اکنون، به‌نقل از برایدنستاین، ناسا می‌خواهد در ابتدا نسخه‌ای بسیار کوچک‌تر از گیت‌وی در مدار ماه بسازد. لاکهید این نسخه‌ی جدید را متشکل از دو عنصر به‌تصویر کشیده است: یک ماژول تأمین‌کننده‌ی انرژی برای گیت‌وی و همچنین یک ماژول کوچک سکونتگاه یا نقطه‌ی سکون برای استقرار فضانوردان. این نقطه‌ی سکون دارای یک درگاه اتصال برای اوریون و درگاهی دیگر برای سطح‌نشین خواهد بود.

ناسا به‌عنوان بخشی از برنامه‌ی لاکهید، دو عنصر اصلی یادشده‌ی گیت‌وی را تا پیش از ۲۰۲۴ پرتاب خواهد کرد؛ بااین‌حال، سازمان فضایی درباره‌ی اینکه کدام شرکت باید مسئول ساخت ماژول‌ها باشد، هنوز تصمیم‌گیری نکرده است. به‌محض آنکه نسخه‌ی کوچک گیت‌وی در فضا قرار بگیرد، سطح‌نشین به‌صورت بالقوه سوار بر راکتی تجاری به ایستگاه پرتاب و به ماژول سکونتگاه متصل خواهد شد. درنهایت در پرواز سوم، کپسول جدید اوریون به‌همراه مسافرانش زمین را به مقصد گیت‌وی ترک خواهد کرد. فضانوردان سپس با عبور از دریچه‌ی سکونتگاه ایستگاه فضایی وارد سطح‌نشین خواهند شد و به‌صورت بالقوه نخستین فرود قمری را پس از بیش از نیم‌قرن رقم خواهند زد.

پس از آنکه ناسا به هدفش مبنی بر گام نهادن بر ماه دست یابد، بر مرحله‌ی دوم بازگشت به ماه یعنی پایداری تمرکز خواهد کرد. این مرحله شامل ارسال دیگر قسمت‌های گیت‌وی و به‌کارگیری راکت‌های چندبارمصرف‌تر برای رفتن به سطح ماه و بازگشت از آن خواهد بود. هرچند طرح مفهومی سطح‌نشین لاکهید ممکن است به‌سرعت توسعه یابد؛ اما تنها بخشی از آن قابل استفاده‌ی مجدد است؛ زیرا بخش سطح‌نشین وسیله وقتی دیگر بدان نیازی نباشد، روی ماه باقی خواهد ماند.

ناسا هنوز درباره‌ی این موضوع تصمیم‌گیری نکرده است که کدام شرکت‌ها نخستین سطح‌نشین‌های قمری انسانی را خواهند ساخت. این سازمان همچنین هنوز باید بودجه‌ی لازم برای تسریع بازگشت به ماه را تأمین کند. لاکهید اذعان دارد در صورتی که انتخاب شود، باید برای دستیابی به ضرب‌العجل ۲۰۲۴ به‌سرعت تلاش کند.‌ اگر این شرکت منابع مالی مورد نیاز را در اختیار نداشته باشد، نمی‌تواند به هدف یادشده دست یابد. راب چمبرز، مدیر راهبرد اکتشافات فضایی انسانی لاکهید مارتین در جلسه‌ی مطبوعاتی گفت:

ما سال آینده باید در حال خم کردن فلز باشیم.