با انواع «شکلات» و فواید و مضرات هر یک آشنا شوید

شکلات یکی از محبوب ترین خوراکی های دنیا است. این ماده ی غذایی خوش طعم برای بسیاری از ما یادآور خوشایندترین احساسات و خاطرات زندگی ما است، چون بیشتر بچه ها علاقه ی زیادی به شکلات دارند، علاقه ای که تا دوران بزرگسالی کم و بیش به قوت خود باقی می ماند.

از طرفی، جایگاه ویژه ی شکلات، آن را به یک هدیه ی ارزشمند و پرطرفدار هم تبدیل کرده، تا جایی که شکلات های خوش رنگ و لعاب پای ثابت هدایای عشاق در روز ولنتاین یا همان روز عشق هم هستند و آن ها با این هدیه طعم شیرین و دلپذیر عشق را به یکدیگر می چشانند و علاقه ی خود را ابراز می کنند.

اما شکلات انواع مختلفی دارد که هر کدام ویژگی های متفاوتی دارند. از طرفی، تحقیقات زیادی درباره ی فواید و مضرات مصرف شکلات صورت گرفته که مزایا و معایب هر یک از انواع این ماده ی غذایی را آشکار کرده است. در ادامه می خواهیم با انواع شکلات و فواید و مضرات هر کدام از آن ها آشنا شویم.

انواع شکلات

شکلات ها سه نوع هستند: شکلات سفید، شکلات شیری و شکلات تلخ.

شکلات سفید: این نوع شکلات حاوی کره ی کاکائو، شکر و شیر است. شیرین ترین نوع شکلات در میان سه نوعی که به آن ها اشاره شد، همین شکلات سفید است. این نوع شکلات از ۲۰ درصد کره ی کاکائو، ۱۴ درصد مواد جامد شیری، ۳/۵ درصد چربی شیر و حدود ۵۵ درصد مواد شیرین کننده تشکیل می شود.

برای طعم دادن به شکلات سفید به آن وانیل اضافه می کنند. ماده ی دیگری که به این نوع شکلات افزوده می شود لسیتین، نوعی ماده ی چربی دار است که از آن برای امولسیون کردن استفاده می شود.

شکلات شیری: شکلات های شیری به خاطر طعم و رایحه ی دلپذیرشان پرطرفدارترین نوع شکلات هستند. این شکلات اولین بار توسط شرکت کادبوری که یکی از معروف ترین برندهای شکلات است، اختراع و با ترکیب کردن پودر شیر، کره ی کاکائو، پودر کاکائو و شکر تولید شد.

شکلات شیری نسبت به شکلات سفید قند و کالری کمتری دارد و برای تهیه ی آن از هیچ ماده ی جامد کاکائویی ای استفاده نمی شود. طعم و بافت منحصر به فرد شکلات های شیری آن را به انتخاب اول بسیاری از مردم تبدیل کرده است.

شکلات تلخ: شکلات های تلخ بسیار مغذی هستند. این نوع شکلات حاوی مقادیر مناسبی فیبر محلول، سرشار از مواد معدنی و دارای درصد بالایی کاکائو است. شکلات تلخ از دانه های کاکائو و مقدار مناسبی کره ی کاکائو تهیه می شود.

شکلات های تلخ در مقایسه با شکلات های سفید و شیری کمترین میزان قند را دارند. به همین دلیل کالری آن ها کمتر است و به اندازه ی دو نوع دیگر ضرر ندارند.

از شکلات تلخ در تهیه ی بسیاری از خوراکی های خوشمزه مثل انواع کیک ها، شیرینی ها، بیسکوییت ها و بستنی ها استفاده می شود. این نوع شکلات برای کسانی که به شکلات علاقه دارند اما ترجیح می دهند کالری کمتری دریافت کنند، انتخاب مناسبی است.

فواید مصرف شکلات

شکلات سفید: ماده ی اصلی شکلات های سفید، شیر است، بنابراین این شکلات ها حاوی کلسیم هستند. نقش بسیار مهم ماده ی کلسیم در بدن بر کسی پوشیده نیست. شکلات سفید، کافئین ندارد، بنابراین باعث از دست رفتن آب بدن نمی شود.

شکلات شیری: این نوع شکلات به حفظ تعادل فشار خون کم می کند. در تحقیقی مشاهده شد کسانی که به مدت ۱۱/۳ سال شکلات شیری مصرف کرده بودند، ریسک بروز بیماری قلبی کرونری و سکته ی مغزی در آن ها کمتر بود.

شکلات تلخ: شکلات تلخ فواید فوق العاده ای برای بدن دارد.

• برای بهره مند شدن از خواص فوق العاده ی کاکائو، شکلات تلخ مصرف کنید. این نوع شکلات حاوی مقادیر مناسبی فیبر محلول، منیزیم و مواد معدنی ای مثل آهن، پتاسیم، زینک و سلنیوم است.
• مصرف این نوع شکلات میزان کلسترول های مضر را در بدن کاهش و در مقابل، میزان کلسترول های مفید را افزایش می دهد، در نتیجه ریسک بروز بیماری های قلبی عروقی را کم می کند.
• شکلات تلخ سرشار از آنتی اکسیدان است. آنتی اکسیدان ها به بدن ما در مقابله با بیماری های کشنده کمک می کنند.
• این نوع شکلات با کمک به حفظ انعطاف پذیری سرخرگ ها و جلوگیری از چسبیدن گلبول های سفید به دیواره های عروق خونی (دو دلیل شایع مسدود شدن سرخرگ ها) می تواند گردش خون را تقویت کند، فشار خون را کاهش دهد و از قلب ما در برابر بیماری های قلبی محافظت کند.
• فلاونول موجود در این نوع شکلات عملکرد مغز را بهبود می بخشد و توانایی آن را زیاد می کند. خواص ضد التهابی شکلات های تلخ برای درمان صدمات مغزی ای مثل ضربه مغزی مفید است.
• مصرف شکلات تلخ می تواند به کاهش وزن کمک کند. اگر ۲۰ دقیقه قبل از خوردن غذا، یک تکه ی کوچک شکلات تلخ را روی زبان خود بگذارید تا آب شود، این کار باعث تولید هورمون های سیری در مغز می شود، در نتیجه غذای کمتری خواهید خورد. از طرفی، اگر بعد از غذا هم یک تکه ی کوچک شکلات تلخ بخورید، این کار میل تان را برای خوردن تنقلات در ساعات بعدی روز کم خواهد کرد.
• شکلات تلخ حاوی فنیل اتیل آمین است، یعنی همان ماده ای که به مولکول عشق معروف است و وقتی عاشق می شویم در مغز ما تولید می شود. فنیل اتیل آمین مغز را تشویق به تولید هورمون های شادی آور اندورفین می کند.

مضرات مصرف شکلات

شکلات سفید: این نوع شکلات به خاطر قند بسیار زیادی که دارد مصرف مداوم آن ریسک ابتلا به دیابت و پوسیدگی دندان ها را بالا می برد. شکلات های سفید بسیار شیرین هستند و کالری زیادی دارند. مضرات دریافت بیش از اندازه ی کالری برای سلامتی بر کسی پوشیده نیست. مصرف شکلات سفید کلسترول را زیاد می کند و وزن را بالا می برد.

شکلات شیری: شکلات های شیری تقریباً همان ویژگی های شکلات های سفید را دارند. همانطور که از اسم این شکلات بر می آید، شکلات های شیری حاوی درصد بالایی پودر شیر، شیر تغلیظ شده یا مایع هستند. هیچ کدام این مواد اورگانیک نیستند. روغن هیدروژنه ی موجود در این مواد می تواند باعث بیماری قلبی کرونری، سکته ی مغزی، چاقی، دیابت و حتی سرطان شود.

شکلات تلخ: شکلات های تلخ در کنار فواید فراوان شان، مضراتی هم دارند. این نوع شکلات کافئین زیادی دارد. ماده ی کافئین باعث کم آب شدن بدن می شود، مسأله ای که گوارش ما را تحت تأثیر قرار می دهد. علاوه بر این، شکلات تلخ به دلیل اگزالاتی که در خود دارد، می تواند ریسک ایجاد سنگ کلیه را هم بالا ببرد. همچنین مصرف شکلات تلخ می تواند باعث بروز میگرن شود.

بهترین نوع شکلات کدام است؟

در مجموع شکلات هرچه تلخ تر باشد (با کاکائوی ۷۰ درصد و به بالا)، فلاونوئید موجود در آن بیشتر است. فلاونوئید ماده ای است که در مواد غذایی ای مثل کلم بروکلی، پیاز، میوه و همینطور چای وجود دارد و احتمالا به بدن در مقابله با بعضی از انواع سرطان و بیماری ها کمک می کند. شکلات های شیری فلاونوئید بسیار کمی دارند و میزان این ماده در شکلات های سفید صفر است.

علاوه بر این، همانطور که قبلاً اشاره شد، شکلات تلخ به دلیل بیشتر بودن کاکائوی آن، فواید بیشتری نسبت به شکلات های سفید و شیری دارد و در مقایسه با آن ها از چربی و قند کمتری برخوردار است.

آیا شکلات می تواند میان وعده ی خوبی باشد؟

طبق تحقیقات، یک تکه ی کوچک شکلات تلخ می تواند به عنوان یک میان وعده ی مناسب مورد استفاده قرار بگیرد، چون مصرف آن، قند خون را دچار افزایش سریع و ناگهانی نمی کند. علت این مسأله آن است که چربی موجود در شکلات های تلخ، سرعت جذب قند در بدن را کاهش می دهد.

کافئین موجود در شکلات های تلخ هم به بالا رفتن موقت تمرکز و انرژی کمک می کند. اما اگر در نظر دارید میزان کافئین رژیم غذایی خود را محدود کنید، باید به خاطر داشته باشید که شکلات تلخ یک ماده ی غذایی کافئین دار است.

شکلات اگر به میزان کم مصرف شود، نه باعث اضافه وزن می شود و نه صدمه ای به سلامت شما می زند.