۱۷ باور نادرست درباره دخانیات

اولین باورغلط: سیگارهای ملایم دارای تار و نیکوتین کمتری هستند و به سلامتی فرد آسیب کمتری وارد می‌کنند.

کاهش مواد مضر این سیگارها با دستگاه‌هایی که به طور مصنوعی دود را استخراج می‌کند مشخص شده است، اما مسئله این است که اولا بدن فرد سیگاری به طور واکنشی و به علت نیاز به نیکوتین پک‌های بیشتر و عمیق تری می‌زند و از تعداد نخ سیگار بیشتری استفاده می‌کند. از سویی دیگر، یکی از مکانیسم‌های ملایم بودن این سیگارها (به گفته شرکت‌های تولیدی)، منافذ روی فیلترهاست که هوا را از اطراف می‌کشد. منافذی که اکثرا در زمان استفاده یا زیر انگشتان یا گوشه لب مسدود می‌شود و جالب است بدانید، کارخانجات دخانی نیز به این حقایق واقف‌اند.

دومین باور غلط: عوارض سیگار فقط در افرادی که زمینه ارثی بیماری‌های قلبی و عروقی و سرطان در آن‌ها قوی است بروز می‌کند و مرگ آور است.

تحقیقات ثابت کرده است، در عین حال که انواع دخانیات شانس بروز بیماری‌هایی با زمینه خانوادگی را چند برابر می‌کند خود نیز به عنوان یک عامل اصلی در بروز بیماری‌های کشنده به طور مستقیم دخالت دارد.

سومین باور غلط: سیگارهای ارزان تر دارای عوارض بیشتری هستند.

فرق سیگارهای ارزان و گران در نوع اسانس و درجه خنثی سازی مواد بد بو و محرک آن است. بدین ترتیب، فرد با مصرف سیگار گران، با خیال راحت تعداد نخ بیشتری را استعمال می‌کند و سریعتر به کام مرگ می‌رود. به طوری که یکی از روش‌های کمکی ترک سیگار، رجوع اولیه به سیگارهای نامرغوب، بدبو و بدون فیلتر است تا فرد از آن زودتر متنفر شود.

چهارمین باور غلط: سال‌ها مصرف دخانیات لازم است تا فرد دچار عوارض آن شود. فقط چند ثانیه لازم است تا نیکوتین و سایر مواد مضر سیگار و دیگر انواع دخانیات در کل بدن پخش شود. تجربه نشان داده است حتی یک پک سیگار نیز قادر است با اسپاسم‌های عروق قلبی سبب مرگ ناگهانی شود.

پنجمین باور غلط: اگر نتوانی سیگار را با یک بار تلاش و به سرعت ترک کنی، به دلیل اعتیاد سنگین به آن هرگز قادر به ترک آن نخواهی شد.

چند بار سابقه ترک سیگار ناموفق در کارنامه اکثریت افرادی که سیگار را به طور کامل و با موفقیت ترک کرده‌اند وجود دارد، بنابراین، نباید با یک یا چند ترک ناموفق، از ترک سیگار ناامید شد.

ششمین باور غلط: عارضه ریوی ناشی از سیگار، تنها مشکل عمده در کودکان خانواده‌های سیگاری است.

از عوارض دود دست دوم و سوم سیگار و دیگر انواع دخانیات، می‌توان به تمرکز نداشتن، پرخاشگری و اختلال‌های بیش فعالی اشاره کرد.

هفتمین باور غلط: فرد سیگاری باید در هنگام مصرف محصولات جایگزین نیکوتین (مانند آدامس و چسب نیکوتین) مصرف سیگار خود را به تدریج کم کند.

بهترین راه مصرف جایگزین‌های نیکوتین، قطع مصرف دخانیات و سپس مصرف جایگزین‌های نیکوتین است، چرا که مصرف هم زمان سیگار و محصولات جایگزین نیکوتین، باعث تشدید عوارض قلبی و عروقی ناشی از نیکوتین می‌شود.

هشتمین باور غلط: عوارض دهانی سیگار و قلیان توسط خمیردندان جرم گیر به طور کامل از بین می‌رود.

ساده‌ترین و کم اهمیت‌ترین عارضه دخانیات، زردی دندان و بوی بد آن است. انواع سرطان حلق، دهان، زبان، پوسیدگی دندان‌ها، سرطان لب از این عوارض‌اند. به طوری که سالانه هزاران نفر از سرطان‌ها و بیماری‌های بدخیم دهان ناشی از دخانیات از بین می‌روند.

نهمین باور غلط: با سرفه و دفع خلط، کلیه اثرات سمی و مضر دخانیات از بدن حذف می‌شود.

سرفه کردن ناشی از مصرف سیگار، به علت تخریب مخاط محافظ مجاری ریوی است که در نتیجه آن، ریه در معرض عفونت‌ها و عوامل سرطان زا قرار می‌گیرد، به عبارت دیگر، سرفه از تحریک و تجمع خلط به علت کاهش حرکت مژک‌های تنفسی است و به هیچ وجه تاثیر سمی سیگار را از بین نمی‌برد.

دهمین باور غلط: هنگام ترک سیگار، تنقلات مقوی و بادام زمینی، آب مرکبات، گوشت، جگر و دل و قلوه و … مصرف شود.

با توجه به اینکه این محصولات محیط بدن را اسیدی می‌کند، لذا جذب نیکوتین را پایین می‌آورد و در مواقع ترک دخانیات توصیه نمی‌شود. در این زمان، توصیه می‌شود میوه‌هایی مانند موز و سبزیجاتی مثل اسفناج، جو دوسر و لبنیات استفاده شود.

یازدهمین باور غلط: هیچ گاه برای ترک سیگار دیر نیست.

بر خلاف باورهای گذشته، مبنی بر اینکه با ترک سیگار و دیگر انواع دخانیات، آثار بیماری‌های ریوی و شانس ابتلا به انواع سرطان‌ها به طور کامل از بین می‌رود، مطالعات جدید نشان داده که علاوه بر اینکه آسیب‌های و ارده به ریه‌ها در افراد سیگاری حتی پس از ترک نیز ادامه پیدا می‌کند، شانس ابتلا به انواع سرطان‌ها نیز تا حدی در فرد باقی می‌ماند. بنابراین به جای این جمله باید گفت: هرگز لب به سیگار و قلیان نزنید.

دوازدهمین باور غلط: سیگار باعث تقویت اعتماد به نفس فرد می‌شود.

سیگار با عواقبی مانند کاهش ظرفیت ریوی و نیروی بدنی فرد، بوی بد دهان و بدن، بار اقتصادی مضاعف روی فرد، طرد شدن از سوی اطرافیان، تغییر شکل ظاهری (پوست، دندان و مو) و بیماریهای مرتبط و ناتوان کننده، باعث می‌شود که نه تنها اعتماد به نفس، بلکه عزت نفس وی نیز از بین برود و پسرفت داشته باشد.

سیزدهمین باور غلط: زنان با مصرف دخانیات، خواهان برابری حقوق خود با مردان در جامعه هستند.

گسترش جریانات فمینیستی، یکی از مهم ترین علل گسترش مصرف دخانیات در میان دختران و زنان به ویژه دانشجویان و شاغلان است. مصرف سیگار بنا بر عقاید افراطی و نامعقول نوعی حق برابری با مردان تلقی می‌شود که نه تنها حقوقی برای زنان ایجاد نمی‌کند، بلکه آنها را در مشکلات بیشتر جسمی و روحی غرق می‌کند.

چهاردهمین باور غلط: نوجوانان با مصرف دخانیات استقلال و حس بزرگی خود را تقویت می‌کنند و اجتماعی‌تر می‌شوند.

در این گروه سنی، فرد تلاش می‌کند که خود را در سنین بالاتر نشان دهد و ثابت کند که از دوران کودکی عبور کرده است، ولی سیگار کشیدن نه تنها باعث بزرگ شدن نمی‌شود بلکه نشان می‌دهد نوجوان دارای مهارت «نه گفتن» به پیشنهادات خطرناک نیست و هنوز بزرگ نشده است.

پانزدهمین باور غلط: تنباکوهای جویدنی به دلیل نداشتن دود عارضه چندانی ندارند.

این نوع ترکیبات، علاوه بر دارا بودن سموم و مواد مضر موجود در دیگر انواع دخانیات، به سبب مواد نگهدارنده، اسانس‌ها و ترکیباتی مانند آمونیاک، باعث عوارض زیادی در دهان و دندان می‌شوند. یکی از مواد بسیار خطرناک و سمی که همراه تنباکو مصرف می‌شود، آهک است که هم جذب نیکوتین را بالا می‌برد، هم سبب می‌شود که نیکوتین آرام تر جذب شود. این ماده یکی از عوامل بیماری زا و موثر در بروز سرطان‌های حفره دهان است.

شانزهمین باور غلط: قلیان به دلیل سنتی بودن کم ضررتر از دیگر انواع دخانیات است.

استفاده از تنباکو در مراحل اولیه‌اش عوارض چندانی را نشان نمی‌دهد و با توجه به بوی خوش و عدم سوزانندگی آن، فرد با احساس اینکه هیچ عارضه‌ای او را تهدید نمی‌کند،‌حتی میزان مصرف خود را بالاتر می‌برد و به تدریج عوارض در فرد نمایان می‌شود. به یاد داشته باشیم، قلیان عوارض جبران ناپذیری روی سلامتی فرد دارد.

هفدهمین باور غلط: اگر قلیان را دسته جمعی و در فضای باز بکشند، تاثیر چندانی روی فرد نخواهد داشت و مضر نیست.

این قبیل باورها به خاطر بوی خوش قلیان ناشی از اسانس‌های شیمیایی مضر و عدم ایجاد سوزش و سرفه در اثر مواد بی حس کننده مانند اتر در توتون قلیان است. استفاده دسته جمعی از این اسباب، علاوه بر شیوع بیماریهایی مانند هپاتیت، سل، تب‌خال، هلیکوباکتر (عامل زخم معده)، فرد را از دود دسته دوم و سوم دیگر همراهان نیز بی بهره نمی‌گذارد. بد نیست بدانید که مصرف یک قلیان بیش از مصرف بیست نخ سیگار عارضه دارد.