چرا به بیماری سفر مبتلا می شویم؟

مسافرت گرچه برای برخی سرشار از لحظات خوش و خاطره انگیز است، اما برای برخی دیگر که مبتلا به بیماری سفر و یا حرکت هستند، یک عذاب بی پایان است. بیماری سفر که با عنوان ماشین گرفتگی نیز شناخته می شود، به علت حرکت مداوم و تکرار مناظر اطراف جاده، برای که فردی سوار بر ماشین است، پدید می آید. شاید شنیده باشید که بعضی از بچه ها حدود ۱۸ ماهگی تا دو سالگی و حتی پس از آن در هنگام مسافرت، حین حضور در خودرو، دچار حالت تهوع و رنگ پریدگی می شوند و ممکن است استفراغ کنند که اصلا نگران کننده نیست.

بیماری سفر چیست؟
البته این مشکل مختص بچه ها نیست، گاهی بعضی بزرگسالان نیز در مسافرت با آن مواجه می شوند که آن را ماشین گرفتگی می نامند. بعضی ها نیز در مسافرت دریایی دچار چنین وضعیتی می شوند. به گفته متخصصان، این افراد به اختلالی به نام بیماری سفر یا «Travel sickness» یا «Motoin sickness» دچار هستند. این اختلال عوارضی در فرد ایجاد می کند که البته با رعایت بعضی نکته ها قابل کنترل است. برای تسکین این مشکل باید فرد را به هوای آزاد ببرید و کمک کنید روی یک صندلی بنشیند و روی سمتی که سرش گیج می رود سر را خم کند، انجام این ورزش معمولا مفید است. پزشکان معتقدند قبل از سفر مصرف داروی دیمن هیدرینات البته به شرط نداشتن مشکل زمینه ای می تواند مفید باشد.

مسافرت با هر وسیله نقلیه ای می تواند برای فرد مبتلا به این اختلال عارضه ایجاد کند، دلیل آن نیز تاثیر حرکت وسیله نقلیه روی مایع درون گوش میانی است، هر نوع حرکت ناگهانی، چرخشی، تکان شدید، تغییر وضعیت حین حرکت، راه رفتن در وسیله نقلیه مانند هواپیما یا قطار، جا به جا شدن در خودروی شخصی، مایع درون گوش میانی را تحریک کرده و نشانه ها آغاز می شوند.

علائم بیماری سفر
تعرق، رنگ پریدگی، سردرد، سرگیجه، حسی شبیه دوران سر، لرز خفیف و احساس سرما، افزایش بزاق دهان، حالت تهوع و استفراغ از نشانه های شروع بیماری مسافرتی است.

این عارضه معمولا از کودکی همراه فرد است، یکی از دلایل گریه کردن و بی قراری کودک می تواند ناشی از ابتلا به این مشکل باشد، در افراد مبتلا به این عارضه، سوار شدن بر وسایل تفریحی که چرخشی یا دورانی باشند نیز همین عارضه را در پی دارد.

راه های کنترل بیماری سفر
بهترین مکان در سفر با خودروی شخصی، صندلی کنار راننده است، اگر امکان نشستن در آن صندلی را ندارید، حتما کنار پنجره بنشینید و هنگام حرکت به پشت سر نگاه نکنید.

سفر هوایی، دو ردیف اول هواپیما و نهایتا پیش از رسیدن به بال هواپیما که میزان تکان ها کمتر احساس می شود، بهترین مکان نشستن برای افراد مبتلا به بیماری سفر است.

درباره سفر با قطار نیز باید به سه نکته دقت کنید، اول اینکه سمت نشستن باید همسو با حرکت قطار باشد. این نکته را باید هنگامی که سوار مترو یا اتوبوس هستید رعایت کنید.

دوم اینکه پنجره واگن حتما باز باشد تا هوای تازه نفس بکشید و سوم اینکه هنگام حرکت قطار از جای خود بلند نشوید. در سفر دریایی نیز صندلی های جلویی یا از نیمه کشتی به سمت جلو و ترجیحا عرشه کشتی را برای نشستن انتخاب کنید، هنگام حرکت نیز از جای خود حرکت نکنید.

نکته هایی که نباید فراموش کرد
غذا نخورید، حداقل از دو ساعت قبل از حرکت با هر وسیله نقلیه ای، غذای سنگین نخورید، هرچه معده خالی تر باشد، احتمال بروز این حالت کاهش خواهد یافت و در صورت بروز، نشانه ها کمتر بروز خواهد کرد.

چرب و شیرین نخورید
از یک ساعت قبل از حرکت و در طول سفر از خوردن غذاها و تنقلات چرب و شیرین خودداری کنید، این خوراکی ها محرک بوده و عاملی برای تشدید حالت تهوع و استفراغ هستند.

لیمو همراه داشته باشید
بو کردن یا خوردن لیمو ترش هنگام سفر، راهی برای جلوگیری از ایجاد حالت تهوع است، بنابراین همیشه این داروی طبیعی را همراه داشته باشید.

دارو مصرف نکنید
بعضی داروها مانع از بروز حالت تهوع می شوند. با مشورت پزشک، یکی از این داروها را خریده و ۳۰ دقیقه قبل از هر نوع سفری آن را میل کنید. این داروها حالت گیجی و خواب آلودگی ایجاد می کنند اما از عوارض این بیماری آزاردهنده، فرد را مصون می سازند. علائم آزاردهنده بیماری سفر، معمولا با توقف، پایان می یابد، ولی در بعضی از افراد تا چند ساعت یا حتی چند روز پس از آن طول می کشد که حالت شدید بیماری است. این بیماری مشکل جدی برای فرد ایجاد نمی کند و لزومی به مراجعه به پزشک نیست، اما اگر از آن دسته افرادی هستید که با هر گونه حرکتی دچار سرگیجه و تهوع می شوید، حتما باید به پزشک مراجعه کنید، شاید دچار نوعی اختلال در گوش داخلی باشید. بطور کلی ۳۳ درصد از افراد، مستعد ابتلا به بیماری حرکت هستند و حدود ۶۶ درصد دچار نوع شدید آن می شوند.