موشک ضد تانک جدید ایالات متحده که قاتل اهداف متحرک دریایی و زمینی است
جایگزین ارتش ایالات متحده برای موشک ضد تانک هلفایر (Hellfire) مراحل آزمایشی خود را با موفقیت به پایان رسانده و وارد مرحله تولید گسترده شده است. موشک JAGM (The Joint Air Ground Missile) که قابلیت پرتاب از زمین و هوا را نیز دارد هلی کوپترهای تهاجمی نیروی زمینی و دریایی ایالات متحده را به سلاحی مجهز خواهد ساخت که می تواند سنگین ترین و قدرتمندترین تانک ها را از کیلومترها دورتر مورد هدف قرار داده و نابود سازد.
موشک ضد تانک JAGM در واقع جایگزین موشک هلفایر ای جی ام-۱۱۴ خواهد شد. این موشک که اولین بار در اوایل دهه ۱۹۸۰ وارد سرویس شد، یک موشک ضد تانک بسیار قوی است که برای نابود ساختن تانک های سنگین اتحاد جماهیر شوروی در جبهه های اروپای غربی طراحی شده بود. موشک هلفایر کمی بیش از ۱٫۵ متر طول، ۱۶٫۵ سانتیمتر قطر و وزنی در حدود ۴۵ کیلوگرم دارد و می تواند تانک های دشمن را در مسافت تا ۸ کیلومتری نیز مورد هدف قرار داده و از بین ببرد. هلی کوپترهای تهاجمی آپاچی اَی اچ-۶۴ می توانند تا ۱۶ موشک هلفایر را با خود حمل کنند.
هلی کوپتر تهاجمی کبرا که در اختیار نیروی دریایی ایالات متحده است نیز می تواند از این موشک ضد تانک برای نابود کردن اهداف زرهی و زمینی استفاده نماید در حالی که هلی کوپترهای رومئو ام اچ-۶۰ آر متعلق به نیروی دریایی ایالات متحده می توانند این موشک ضد تانک را برای حمله به کشتی های دشمن به کار گیرند. موشک های هلفایر اصلی چه در روی زمین و چه در هوا توسط یک مسیریاب لیزری به سمت هدف هدایت می شدند. نمونه جدیدتر این موشک ضد تانک با نام اَی جی ام-۱۱۴ ال توسط یک رادار موج میلیمتری که بر روی هلی کوپتر نصب می شد به سمت هدف هدایت می شد.
این موشک در جنگ خلیج فارس در سال ۱۹۹۱ و حمله به عراق در سال ۲۰۰۳ و همچنین جنگ در افغانستان مورد استفاده قرار گرفت و به طور عمده از آن برای نابود ساختن اهداف غیر زرهی مانند محل تجمع سربازان دشمن یا انبارهای مهمات استفاده شد. از این رو نسخه جدید بسیار مناسب تری از کلاهک این موشک برای هدف قرار دادن اهداف نرم تر اما به همان اندازه خطرناک ساخته شد. موشک ضد تانک جدید JAGM هر دو سیستم هدایت به سمت هدف را در یک سیستم ترکیب کرده است.
یک هلی کوپتر تهاجمی که به این موشک مجهز است می تواند با سیستم هدایت لیزری خود موشک را رها کرده و سپس اجازه دهد که سنسور موج میلیمتری نصب شده روی موشک آن را به سمت هدف هدایت نماید که به آن قابلیت موسوم به «شلیک کن و فراموش کن» (fire and forget) را می دهد؛ بدین معنی که بعد از شلیک دیگر موشک خود می تواند باقی کار را انجام داده و بدون هیچ مشکلی به هدف اصابت خواهد کرد.
این موضوع امنیت هلی کوپتر را بسیار بالاتر می برد زیرا هلی کوپتر پس از شلیک کردن موشک دیگر می تواند در اسرع وقت از موقعیت خطر خارج شود. موشک JAGM از بسیاری جهات همان موشک هلفایر مدرن است با همان کلاهک، موتور و سیستم کنترل شلیک. کلاهک این موشک تاثیرات مرگباری بر علیه انواع مختلف اهداف دارد؛ از خودروهای زرهی و خودروهای با ضخامت زره کم گرفته تا قایق های سبک جنگی، سازه های شهری و استحکامات زمینی. همچنین این موشک دارای یک کلاهک قابل برنامه ریزی با قابلیت انفجار تاخیری است که به آن اجازه می دهد به جای منفجر شدن به محض برخورد با بدنه هدف، وارد استحکامات و سنگرهای بتنی دشمن یا دیگر اهداف مشابه شده و سپس در درون آن ها منفجر شود.
موشک ضد تانک JAGM می تواند در شرایط جوی نامساعد یا هوای مه آلود نیز به خوبی به اهداف برخورد نماید و برد آن نیز با موشک های هلفایر برابر است. پنتاگون هنوز در مورد قابلیت های جدید این موشک اظهار نظر نکرده است اما یکی از برتری های این موشک نسبت به موشک هلفایر این است که می تواند اهداف در حال حرکت را نیز مورد اصابت قرار دهد. هلفایر نیز البته می تواند اهداف متحرک را مورد هدف قرار دهد اما به شرطی که اپراتور موشک لیزر هدایتی را تا زمان برخورد موشک به هدف روی آن قفل شده نگه دارد؛ روشی که ظاهراً درصد موفقیت آن تنها ۳۵ درصد است.
قابلیت هدف قرار دادن اهداف متحرک برای نیروی دریایی ایالات متحده بسیار حیاتی و قابل توجه است که می تواند ابزاری موثر و قدرتمند برای مقابله با حمله گسترده و در تعداد فراوان قایق های جنگی سریع دشمن باشد که می توانند به صورت دسته جمعی، در زمانی واحد و با سرعت بالا به یک کشتی بزرگ حمله کنند. از آن جالب تر این که موشک ضد تانک مذکور را می توان از روی خودروهای بدون سرنشین نیز به طور خودکار شلیک کرد.
آزمایش ها نشان داده که این موشک بیش از ۹۵ درصد موارد به هدف برخورد می کند اما هنوز باید بر روی برخی از نقاط ضعف اندک آن مانند آسیب پذیری سایبری کار شود. موشک ضد تانک JAGM از محصولات کمپانی لاکهید مارتین است و همانطور که گفته شد دارای یک سیستم جستجوی هدف و هدایت دوگانه است. کمپانی لاکهید مارتین قرار است بر مبنای قرارداد اولیه ۲٫۶۳۱ فروند از این موشک ها را در اختیار ارتش ایالات متحده قرار دهد.