۱۳ ویژگی عجیب انسان که دلایل علمی جالبی برای آن ها مطرح شده
انسان ها رفتارهای بسیار پیچیده ای دارند که گاهی توضیحی در مورد آن ها وجود ندارد. ما گاهی از درک یکدیگر و حتی خودمان و رفتارهایمان عاجز هستیم. مثلا چرا در موقعیت های جدی شروع به خندیدن می کنیم یا چرا مجذوب کسانی می شویم که رفتارهای دیوانه واری دارند؟ برای برخی از این رفتارهای عجیب توضیحات علمی جالبی مطرح شده تا به درک بهتر ما خود و دیگران کمک کند. در ادامه به ۱۳ مورد از ویژگی های عجیب انسان و دلایل علمی مطرح شده برای آن ها می پردازیم.
۱- صبح ها کمتر دروغ می گوییم
همه ی ما کم و بیش دروغ می گوییم. اما جالب است که بدانید مردم صبح ها کمتر از عصرها دروغ می گویند. دانشمندان معتقدند در طول روز تمایل ما به راستگویی کم می شود.
کسانی که مستعد رفتارهای نادرست هستند فارغ از زمان دروغ می گویند. اما افراد راستگویی که از وجدان اخلاقی قوی و خود کنترلی زیادی برخوردارند شب ها خسته می شوند و میزان صداقت آن ها کم می شود. به همین دلیل است که کارشناسان توصیه می کنند ملاقات های مهم خود را به جای عصرها، در نیمه ی اول روز انجام دهید.
۲- حس لامسه بر رفتار ما تأثیر می گذارد
حس لامسه می تواند روی رفتار تأثیر بگذارد. ما بسته به چیزی که بدن ما حس می کند، احساس اهمیت و اعتماد به نفس یا ترس و ضعف کنیم.
اگر شخص روی یک صندلی سفت بنشیند، انعطاف بیشتری از خود نشان خواهد داد، اگر شئ سردی را لمس کند، احساس تنهایی خواهد کرد، اگر شئ سختی را لمس کند، شروع به فکر کردن درباره ی روابط پیچیده ی میان افراد خواهد کرد.
کارشناسان معتقدند اگر می خواهید در مصاحبه ی شغلی تان پذیرفته شوید و این برداشت را از خود به وجود آورید که شخص جدی ای هستید، بهتر است رزومه ی خود را داخل پوشه ای سخت و سنگین ارائه دهید.
۳- شستن دست ها تردیدهایمان را کم می کند
شستن دست ها باعث «پاکیزگی» فیزیکی و روحی می شود. وقتی دست هایمان را می شوییم، تردیدها یا افکار منتقدانه ی ما درباره ی تصمیمات نادرست مان با آب شسته و برطرف می شود.
برای بسیاری از مردم تصمیم گیری کار دشواری است و آن ها اغلب دچار تردید می شوند. برای مثال موقعیتی را تصور کنید که بعد از خرید یک پیراهن، لباس زیبای دیگری را می بینید و از خرید خود پشیمان می شوید.
روانشناسان دانشگاه میشیگان گمان می کنند ذهن ما از شستن دست ها به عنوان راهی برای رها کردن خودمان و به وجود آوردن فرصتی برای یک شروع تازه و توجه کمتر به اشتباهات گذشته استفاده می کند.
۴- سکوت دیگران احساس ناخوشایندی در ما به وجود می آورد
دانشمندان پی برده اند که ۴ ثانیه سکوت کافی است تا احساس ناخوشایندی به وجود بیاید. این مسأله ناشی از ترس بنیادین ما از تعلق نداشتن به یک گروه اجتماعی و احساس پذیرفته نشدن است.
وقتی کسی ساکت می ماند، ما نسبت به خودمان دچار تردید می شویم و از متزلزل شدن موقعیت اجتماعی مان می ترسیم. در مقابل، زمانی که گفتگوی پر حرارتی در جریان باشد، احساس می کنیم دیگران خواهان ما هستند.
روانشناسان توصیه می کنند سعی کنید به علت ساکت ماندن شخص مقابل پی ببرید. ممکن است با این سوال متوجه شوید که دوست یا همکارتان عجله دارد و فرصت صحبت کردن ندارد.
۵- بسیاری از ما در زمان به خواب رفتن دچار تکان های ناگهانی می شویم
طبق تحقیقات، ۶۰ تا ۷۰ درصد از مردم در هنگام به خواب رفتن دچار پرش های ناگهانی می شوند. دانشمندان گمان می کنند این اسپاسم های غیر ارادی عضلانی در اثر اضطراب، نگرانی، خستگی مفرط، مصرف کافئین یا فعالیت زیاد فیزیکی رخ می دهند. تئوری دیگری در این رابطه بیان می کند هنگامی که شخص در حال به خواب رفتن است عصب های بدن سر درگم می شوند و این اسپاسم ها رخ می دهند.
تئوری دیگری هم وجود دارد که بر اساس نظریه ی تکاملی مطرح شده است. طبق این تئوری، اجداد ما در میان درختان می خوابیدند و وقتی به تدریج خواب شان می برد، مغز سیگنال هایی به سیستم عصبی بدن می فرستاد تا جلوی سقوط آن ها از بالای درختان را بگیرد.
این تکان های ناگهانی در زمان به خواب رفتن امری طبیعی است. برای داشتن خوابی بهتر، قبل از زمان خواب تان کمی پیاده روی کنید، کتاب بخوانید یا مدیتیشن کنید.
۶- چروکیده شدن انگشتان دست و پا
تحقیقات مختلفی نشان می دهد چروکیده شدن انگشتان دست به ما کمک می کند اشیاء خیس یا چیزی که در آب است را راحت تر در دستانمان بگیریم. دانشمندان گمان می کنند چروکیدگی انگشتان دست به اجداد ما کمک می کرد تا از میان گیاهان خیس یا نهرها غذای خود را جمع آوری کنند. این ویژگی در انگشتان پا، به ما کمک می کند تا در باران بهتر راه برویم.
چروکیده شدن انگشتان دست و پا در اثر انقباض عروق خونی زیر پوست رخ می دهد.
۷- خندیدن در موقعیت های نامناسب نشان دهنده ی درماندگی ما است
گاهی مردم در موقعیت های نامناسب نمی توانند جلوی خندیدن خود را بگیرند. این خنده با نوعی از آن که در اثر حس شوخ طبعی رخ می دهد متفاوت است. خندیدن در موقعیت های نامناسب معمولا حاکی از درماندگی ما و وجود فشار عاطفی است.
اگر کسی بعد از یک مراسم تدفین یا تصادف نتواند جلوی خندیدن خود را بگیرد، به معنای آن نیست که این شخص سرد و بی احساس است، بلکه این خنده نشانه ی اضطراب است. در این حالت بدن ما سعی دارد به کمک خنده درد را تسکین دهد.
۸- افراد روان آزار را دوست داریم
افراد روان آزار توجهی به هنجارهای اجتماعی ندارند، پرخاشگر و بی رحم هستند، بدون فکر عمل می کنند و از همدلی با اطرافیان خود عاجزند. با این حال، این افراد توجه ما را به خود جلب می کنند، مثل زمانی که طرفدار قهرمان های روان آزار فیلم ها می شویم.
بر اساس یک تئوری، ما تمایل داریم گهگاه از چارچوب های قوانین اجتماعی خارج شویم و چیز جدیدی را تجربه کنیم. تئوری دیگری در این رابطه بیان می کند که افراد روان آزار نوعی حیوان درنده محسوب می شوند. این افراد غریزه ی حیوانی ما را در وجودمان بیدار می کنند و ما را به حیوان درون خود پیوند می دهند. به همین خاطر در کنار آن ها احساس خطر نمی کنیم.
تشخیص افراد روان آزار بسیار دشوار است چون آن ها پشت نقابی جذاب خود را پنهان می کنند. اما یک ویژگی وجود دارد که آن ها را لو می دهد: به دلیل آنکه این افراد فاقد احساس همدلی هستند، بعد از خمیازه ی دیگران، خمیازه نمی کشند!
۹- غیبت کردن به ما کمک می کند از خطر دوری کنیم
از قرار معلوم در روزگار باستان غیبت کردن اهمیت بسیار زیادی داشت. تحقیقات جدید نشان می دهد در آن زمان غیبت کردن تأثیر مهمی بر شنونده ها و گوینده ها داشت و نقش اجتماعی مهمی ایفا می کرد. در واقع غیبت کردن مردم را از خطرهای پیش رو مطلع می کرد.
دانشمندان معتقدند غیبت کردن تنها یک روش ویژه برای دریافت اطلاعات است. این کار به ما کمک می کند دوستان و دشمنان خود را بشناسیم. در دوران ماقبل تاریخ، مردم به شکل گروه هایی کوچک زندگی می کردند و لازم بود حریفان خود و متجاوزین را بشناسند. غیبت کردن ساده ترین راه برای پی بردن به این مسأله بود.
۱۰- حرکت دادن چشم ها به ما کمک می کند چیزی را به خاطر بیاوریم
زمانی که سعی می کنیم چیزی را به خاطر اوریم، چشم هایمان را طبق الگویی مشخص به همان شکلی حرکت می دهیم که در زمان به خاطر سپردن اطلاعات حرکت دادیم. اما برخی دانشمندان این تئوری را قبول ندارند. آن ها معتقدند زمانی که سعی دارید چیزی را به خاطر آورید تنها برای آنکه توجه خود را روی مسأله ی مورد نظر متمرکز کنید به نقطه ی دیگری نگاه می کنید.
دلیل این مسأله هر چه باشد، حرکت دادن چشم ها به ما کمک می کند اطلاعات را به ذهن بسپاریم.
۱۱- دستمال توالت را عوض نمی کنیم
وقتی دستمال توالت تمام می شود از آنجایی که این مسأله را بی اهمیت می دانیم ترجیح می دهیم قبل از عوض کردن آن کارهای مهم ترمان را به پایان برسانیم و بعد دستمال توالت را عوض کنیم. دانشمندان گمان می کنند علت اصلی این مسأله انگیزه است. ما کاری را انجام می دهیم که در نظرمان جالب یا دشوار باشد یا قصد داشته باشیم با انجام آن به نتایج مشخصی دست پیدا کنیم.
ما زمانی به انجام کاری تمایل پیدا می کنیم که آن کار ۳ نیاز روانشناختی را در ما برطرف کند: شایستگی، استقلال و ارتباط . اما نکته ی مهمی در عوض کردن دستمال توالت نمی بینیم به همبن دلیل انجام آن را به زمان دیگری موکول می کنیم.
۱۲- بامزه بودن بچه ها حس مراقبت از آن ها را در ما بر می انگیزد
در نظر بسیاری از مردم بچه های کوچک واقعا بامزه هستند. کودکان در هنگام تولد ناتوان هستند و والدین باید تا سال ها از آن ها مراقبت کنند. ذهن انسان برای آنکه توجه او را به این مسأله حفظ کند، در انسان حس مراقبت از بچه ها و محبت نسبت به آن ها را به وجود می آورد.
این مسأله در مورد بچه های حیوانات هم به دلیل ویژگی های ظاهری شان صدق می کند. به همین دلیل است که از دیدن عکس بچه گربه ها لذت می بریم.
۱۳- راست شدن موهای بدن نوعی مکانیزم دفاعی باقیمانده از گذشته های دور است
روانشناسان دانشگاه استان اونتاریو در کانادا معتقدند راست شدن موهای بدن یک پدیده ی روانشناختی است که از اجداد حیوانی ما به ارث رسیده است. احتمالا این ویژگی برای آن ها فوایدی داشته اما امروزه به ما کمکی نمی کند.
این حالت در اثر انقباض عضلات کوچکی رخ می دهد که به هر یک از تار موهای بدن متصل هستند. زمانی که احساس سرما می کنیم این انقباض باعث راست شدن موهای بدن ما می شود. علاوه بر این، در موقعیت های عاطفی هم این حالت را تجربه می کنیم.
علت این واکنش بدن، آزاد شدن هورمون استرس یعنی آدرنالین در بدن است.