شفاف کردن پوست با عصاره شیرین بیان
شیرین بیان ، که به فارسی مهَک گفته می شود، گیاهی خودرو از تیره سبزی آساها، بومی جنوب اروپا، شمال آفریقا و نواحی معتدل آسیاست. ریشه و ساقه زیرزمینی آن مصرف دارویی دارد.
شیرین بیان از جمله گیاهان دارویی خودرو است و کمتر مورد کشت قرار می گیرد. برگ های آن مرکب است و از ۴ تا ۷ زوج برگ به اضافه یک برگچه انتهایی تشکیل یافته است که به سبب ترشح شیره، چسبنده اند. گل های این گیاه به رنگ های ارغوانی، زرد یا بنفش یا آبی مایل به سفید هستند و میوه اش شامل ۵ تا ۶ دانه مایل به قهوه ای است. ریشه و ساقه زیرزمینی آن مصرف دارویی دارد.
قسمت مورد استفاده شیرین بیان ، ساقه های زیرزمینی و ریشه های گیاه است که دارای ترکیبات مختلفی است. مهم ترین ماده ای که موجب شیرینی شیرین بیان می شود، ترکیب موجود در ریشه های گیاه به نام اسید گلیسریزیک است که ۵۰ برابر شکر شیرینی دارد. اسید گلیسریزیک با افزایش سن گیاه افزایش می یابد.
شیرین بیان در اکثر نقاط ایران خصوصاً در شهرستان اقلید و نواحی شرقی و شمال شرقی و همچنین آذربایجان به فراوانی می روید. برگهای آن مرکب است و از ۴ تا ۷ زوج برگ به اضافه یک برگچه انتهایی تشکیل یافته است که به سبب ترشح شیره، چسبنده اند. گلهایش مایل به آبی و میوه اش شامل ۵ تا ۶ دانه مایل به قهوه ای است و ریشه ها و ریزومهای این گیاه دارای پوستی قهوه ای رنگ یا سیاه و مغز زردرنگ است.
انواع شیرین بیان
شیرین بیان انواع مختلف دارد
گونه اسپانیایی «G. typical» که میوه آن صاف و بدون کرک است و ریزومهای قهوه ای به قطر ۶ تا ۱۸ میلیمتر دارد.
گونه روسی «G. glandulifera» که برگهای آن چسبناک است و ریشه های متعدد به ضخامت ۵ سامتیمتر دارد. پوست ریشه آن فلس دار و قهوه ای رنگ است و شیرینی ملایم دارد.
گونه ترکی «G. pallida» که ضخامت ریشه آن حدود ۸ سانتیمتر است.
گونه ایرانی «G. violacca» که ریشه های آن نیز نسبتاً ضخیم است.
فواید شیرین بیان
۱)مهمترین خاصیت شرین بیان که جدیدا کشف شده است و در آلمان و اروپا و آمریکا استفاده می شود درمان کننده زخم معده و سرطان معده است. برای این منظور شربت شیرین بیان را تهیه کرده و هر روز به مقدار یک قاشق غذا خوری قبل از غذا به مریض بدهید و این عمل را تا ۴ ماه تکرار کنید.
۲) برای تقویت عمومی بدن مفید است.
۳) خوردن آن از پیری زودرس جلوگیری می کند.
۴) برای نرم کردن سینه موثر است.
۵) زخم ها و تاول های پوست را با چای شیرین بیان شستشو دهید تا زود خوب شود.
۶) ملین است و معمولا آن را با گیاهان دیگر مخلوط می کنند که انقباضات را کم می کند.
۷) مدر و عرق آور است.
۸) برای برطرف کردن زخم و التهاب دهان ریشه شیرین بیان را بمکید.
۹) برای برطرف کردن سرفه مفید است.
۱۰) برای کاهش ورم معده مفید است.
۱۱) تنگی نفس را تسکین می دهد.
۱۲) برای درمان سوء هاضمه مفید است.
۱۳) برای از بین بردن نفخ شکم مفید است.
۱۴) چشم را تقویت کرده و رفع سردرد می کند.
۱۵) برای درمان موخوره چای شیرین بیان را به سر بمالید.
۱۶) برای رفع بوی بد زیر بغل و پا از برگ های شیرین بیان پماد درست کرده و در این قسمت ها بگذارید.
۱۷) شیرین بیان را اگر قبل از غذا مصرف کنید برای لاغری موثر است.
شیرین بیان برای پوست
بی خطرترین عامل روشن کننده رنگدانه که دارای کمترین ملانوم است، عصاره شیرین بیان است که در ترکیبات زیبایی به عنوان شفاف کننده ی پوست به کار می رود و می تواند در ترکیبات کرم های آرایشی صورت به کار رود. به علاوه عصاره شیرین بیان از لحاظ تئوری به عنوان یک مشتق ضدالتهاب موضعی مطرح است که می تواند در کاهش قرمزی پوست و تیرگی پس از التهاب، کاربرد داشته باشد.
ماده فعال شناخته شده در شیرین بیان، فلاونوئید است که می تواند با پراکنده کردن ملانین، موجب روشن شدن پوست شود. دوز مورد استفاده، یک گرم در روز برای چهارهفته است تا اثر بالینی آن ظاهر شود. ماده اصلی هیدروفوبیک آن که در اثر گرفتن عصاره شیرین بیان به دست می آید، گلابریدین است که روی پوست موثر می باشد. عصاره شیرین بیان هنوز در شمال آمریکا در دسترس نیست ولی در بخش‌هایی از جهان به خصوص در مصر استفاده می شود.
مضرات مصرف زیاد شیرین بیان
– مصرف بی رویه شیرین بیان یا سایر فرآورده های آن به سبب تحریک غدد فوق کلیوی و ترشح بیش از اندازه هورمون آلدوسترون مضر است. این حالت سبب عوارضی چون اختلال در فعالیت های متابولیسمی و بالا رفتن فشار خون می گردد. در صورت مصرف بیش از ۲۰ گرم در روز، بروز عوارض نامطلوب بعید نیست.
– استفاده زیاد از شیرین بیان برای طحال نیز مضر است.
– مصرف بسیار زیاد شیرین بیان ممکن است به بروز حالاتی خطرناک نظیر فشار خون و حتی سکته قلبی منجر شود.
– برخی از افراد با مصرف زیاد شیرین بیان دچار درد عضله و عده ای دیگر دچار کرختی دست و پا می شوند.
– مصرف زیاد این ماده سبب افزایش وزن نیز می شود.
