پشت پرده بازیهای خشونتآمیز
امروزه در نوجوانان و جوانان استفاده از شبکههای اجتماعی شیوع گستردهای پیدا کرده است و والدین از این موضوع ابراز نگرانی میکنند، زیرا گاهی اطلاعاتی که مخرب نیز هستند از طریق فضای مجازی به راحتی در دسترس نوجوانان و جوانان قرار میگیرد، این تبعیت از فضای مجازی به حدی شدید میشود که نوجوانان و جوانان از فرمانهای ادمین بازی پیروی کامل میکنند و تا مرز مرگ پیش میروند، اما به راستی چرا آنها تن به انجام چنین بازیهایی میدهند و جان خود را به خطر میاندازند؟، این سؤالی است که در این مطلب قصد داریم به آن پاسخ دهیم.
دلایل استقبال نوجوانان و جوانان از بازیهای خشونتآمیز
لاله شهیدی دکترای روانشناسی عمومی و مشاور نوجوان خانواده درباره دلایل استقبال نوجوانان و جوانان از بازیهای خشونتآمیز، اظهار کرد: امروزه در نوجوانان و جوانان استفاده از شبکههای اجتماعی شیوع گستردهای پیدا کرده است و والدین از این موضوع ابراز نگرانی میکنند، زیرا بیشتر یادگیری آنها از طریق شبکههای مجازی انجام می شود.
وی بیان کرد: فضای مجازی امکانات زیادی را برای مخاطبانش فراهم میکند، بنابراین بیشتر خوراک فکری نوجوانان و جوانان از طریق شبکههای اجتماعی تأمین میشود. فضای مجازی مملو از اطلاعاتی است که این اطلاعات به راحتی در دسترس نوجوانان و جوانان قرار میگیرد. در این بین گاهی اطلاعاتی که مخرّب هستند نیز به دست این افراد میرسد، به طوریکه در ماههای اخیر با بازیهایی در فضای مجازی روبرو شدهایم که این بازیها بسیار خطرناک بوده و آسیبهای زیادی را بر نوجوانان و جوانان وارد کرده است.
این دکترای روانشناسی عمومی افزود: نوجوانان کنجکاو هستند و دوست دارند که هر بازی جدیدی را امتحان کنند بنابراین، این امتحان کردن گاه به قیمت جان آنها تمام میشود و متأسفانه بسیاری از نوجوانان و جوانان در انجام این بازیها تا مرحله مرگ نیز پیش میروند. نوجوانان و جوانان تمایل دارند که مورد توجه قرار بگیرند، در واقع آنها با انجام این بازیها قصد دارند که والدینشان و جامعه را متوجه خودشان کنند.
شهیدی با بیان اینکه این بازیها نشان دهنده نوعی خشونت پنهان به ویژه در زنان و دختران است تاکید کرد: گاهی برخی از ناکامیها و شکستها زنان و دختران را به سوی خشونت سوق میدهد و از آنجایی که نمی توانند این خشونت را روی طرف مقابل بروز دهند آن را به سمت خودشان بر میگردانند و به نوعی خودزنی میکنند تا دیگران را متوجه خودشان بکنند.
فقدان فضای مناسب برای تخلیه هیجانی در جامعه
این مشاور نوجوان و خانواده اظهار کرد: متاسفانه در جامعه ما نوجوانان یاد نگرفتند که هیجانهای خود را چگونه بروز دهند و از سوی دیگر زمینهای برای تخلیه هیجانی در جامعه فراهم نشده است، بنابراین این هیجانها جمع میشود و به شکل رفتارهای خشونت آمیز مانند خودزنی بروز پیدا میکند.
شهیدی گفت: خانوادهها نیز نمیدانند که در مقابل این رفتار نوجوانان و جوانان چگونه عکس العمل نشان دهند و بیشتر سعی میکنند که فرزندانشان را با رفتارهای خشونت آمیز تربیت کنند. والدین اغلب با نوجوانان و جوانان همدلی نمیکنند، بنابراین آنها به درستی متوجه نمیشوند که مشکل اصلی فرزندشان چیست؟.
وی افزود: مسئولان تعلیم و تربیت جامعه نیز نوجوانان را به سمت ارزشها و تعلقات فرهنگی سوق نمیدهند، بنابراین وقتی که ارزشهای فرهنگیمان در جامعه ضعیف میشود نوجوانان به راحتی مسائلی را میپذیرند که بیگانگان به آنها القا میکنند.
آموزش مهارتهای زندگی؛ حلقه گمشده نظام تعلیم و تربیت کشور
این مشاور نوجوان و خانواده عنوان کرد: متاسفانه در سیستم تعلیم و تربیت کشور ما مهارتهای زندگی و تخلیههای هیجانی به نوجوانان و جوانان آموزش داده نمیشود. نوجوانان باید با والدینشان صحبت کنند و مشکلات خود را با آنها در میان بگذارند، زیرا در برخی از مواقع این مشکلات به حدی زیاد میشود که آنها میخواهند از طریق اعمال خشونت نسبت به خودشان والدینشان را متوجه این مشکلات بکنند.
شهیدی یادآور شد: برخی افرادی که شخصیت مازوخیسمی (خود آزاری) دارند می خواهند از طریق آزار رساندن به خودشان از فشارها و تنشهای روانی رهایی پیدا کنند. به عبارتی این خود آزاری آنها را از مشکل اصلی غافل میکند.
فرو رفتن مسئولان کشور در خواب غفلت
همچنین جعفر بای پژوهشگر و محقق آسیبهای اجتماعی درباره غفلت مسئولان نسبت به استفاده نوجوانان و جوانان از بازیهای خشونتآمیز، اظهار کرد: متأسفانه با وجود هشدارهایی که روان شناسان اجتماعی درباره استقبال نوجوانان و جوانان از بازیهای خشونتآمیز داده بودهاند، اما دستگاههای فرهنگی و آموزشی، نهادهای امنیتی و انتظامی این هشدارها را جدی نگرفتند.
وی بیان کرد: متأسفانه ما به نوجوانان و جوانان میدان ندادهایم که خودشان را نشان بدهند و آنها را در معرض تأیید و تشویق قرار ندادهایم در حالی که باید جوانان در عرصههای مختلف هنری و ورزشی تواناییهایشان را به نمایش بگذارند.
پژوهشگر و محقق آسیبهای اجتماعی، افزود: امروزه در جامعه شاهد هستیم که بازیهای خشونتآمیز نوجوانان و جوانان ما را هدف قرار دادهاند و آنها از طریق انجام این بازیها مورد تشویق قرار میگیرند. نوجوانان و جوانان دچار عقده خود بدبینی و کوچک بینی شدهاند. بازیهای خشونتآمیز از جهل و کمبودهای نوجوانان و جوانان سوء استفاده میکنند.
پوچگرایی معضل امروزی جوانان ایرانی
بای تاکید کرد: ما باید باورها، اعتقادات و اصول اخلاقی را در جوانان ریشهدار کنیم، زیرا نوجوانان و جوانان به علت اینکه به طور مداوم در معرض اخبار مأیوس و نگرانکننده قرار گرفتهاند، به پوچ گرایی رسیدهاند. متأسفانه ما پیکره جامعه را با اخبار منفی مخدوش میکنیم در نتیجه جوانان احساس پوچگرایی میکنند و دنبال کانالها و سایتهای پوچگرایی میروند.
وی تصریح کرد: امروزه خوراک فرهنگی نوجوانان و جوانان ما از طرف بیگانگان تأمین میشود. خانوادهها، مدارس، نهادهای فرهنگی و اجتماعی و رسانهها باید خوراک فرهنگی نوجوانان و جوانان را در داخل تدارک ببینند، زیرا در صورتی که جوانان از خوراک فرهنگی ایرانی – اسلامی تغذیه شوند، دچار بی هویتی نمیشوند.
بای یادآور شد: ما جامعهای آرمانگرا، باورمند و اخلاقمدار هستیم، بنابراین در چنین جامعهای مسئولان باید برای رفاه حال نوجوانان و جوانان تلاش کنند خانوادهها باید با جوانان رفتار محبتآمیز داشته باشند و آنها را با فرهنگ و تاریخ غنی ایرانی – اسلامی آشنا کنند؛ بنابراین اکنون وقت آن رسیده است که در کنار آموزش درسهایی مانند ریاضی، فیزیک و زبان به نوجوانان و جوانان مهارتهای زندگی را نیز به آنها بیاموزیم تا کمتر شاهد نفوذ فرهنگ غربی در جامعه باشیم.