دشمن پوست خود را بشناسید
برنامههای مراقبت از پوست باید با شرایط آب و هوایی زمستان و عادتهای رفتاری افراد در این فصل سازگار باشند.
بیشتر افراد در زمستان ترجیح میدهند که حرارت وسایل گرمایشی را در خانه بالا ببرند و از دوش آب داغ برای گرم کردن بدن کمک بگیرند.
با اینحال، دوش آب داغ و هوای گرم و خشک داخل خانه اصلا برای مشکلات پوستی خاصی مانند اگزما و پسوریازیس مناسب نیستند.
شاید فکر کنید که عواملی مانند استرس، کاهش اثربخشی داروها و خود شرایط آب وهوایی زمستان، مشکلات پوستی شما را تشدید میکنند، اما چنین تصوراتی نباید هیچ اختلالی در برنامههای مراقبت از پوست ایجاد کنند.
دکتر امانوئل ماوراکیس، استاد بیماریهای پوست دانشگاه کالیفرنیا، در این مطلب، ما را با ۵ دشمن پوستهای مبتلا به اگزما و پسوریازیس و موثرترین توصیههای زمستانی برای مراقبت از پوستهای مبتلا به این بیماریها آشنا کرده است.
دشمن شماره ۱. خشکی هوا
دکتر ماوراکیس به این نکته مهم اشاره میکند که استفاده از وسایل گرمایشی در زمستان، هم پوست را خشک میکند و هم رطوبت هوای خانه را کاهش میدهد.
راه حل:
مرطوب سازی پوست و افزایش رطوبت هوا در خانه
اولین گام برای مراقبت از پوست در این فصل، افزایش رطوبت هوا و مرطوب سازی پوست بهطور منظم است.
زمانی که هوای سرد با استفاده از وسایل گرمایشی به هوای گرم تبدیل میشود (همان اتفاقی که در زمستان و در محیطهای بسته مانند خانه شاهدش هستیم) رطوبت نسبی هوا کاهش مییابد.
خشکی هوا در چنین شرایطی، پوست را خشک خواهد کرد و باعث التهاب و خارش پوستی خواهد شد.
با توجه به همین نکته، باید از دستگاههای مرطوب کننده هوا مانند بخور سرد و گرم برای برگرداندن رطوبت به هوای خانه استفاده کنیم.
البته دستگاههای مرطوب کننده هوا باید بطور منظم تمیز شوند و سطح رطوبت این دستگاهها نیز در حد متوسط قرار داده شود.
پوست انسانها در فصل زمستان، بسیار سریعتر از فصلهای دیگر خشک میشود. پس مرطوب سازی پوست در زمستان باید جدیتر از فصلهای دیگر انجام شود.
برای مرطوبسازی پوست بهتر است با لوسیونهای حاوی سرامید (مخصوصا در موارد ابتلا به اگزما) شروع کنید و بعد از کرمهای مرطوب کننده بسیار چرب برای حفظ رطوبت در پوست کمک بگیرید.
بعد از حمام یا دوش نیز باید در همان دقایق اولیه مرطوب سازی را انجام بدهید تا از خشک شدن پوست جلوگیری کنید.
دشمن شماره ۲. آب داغ
قرار گرفتن پوست در معرض تماس با آب داغ خیلی سریع به خشکی پوست منجر میشود و این اتفاق بطور کلی برای افراد مبتلا به اگزما یا پسوریازیس مضر است.
راه حل:
پرهیز از حمام یا دوش طولانی با استفاده از آب داغ
با توجه به نکته فوقالذکر، دکتر ماوراکیس توصیه میکند زمان حمام یا دوش نباید بیشتر از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه باشد و اصلا نباید از آب داغ استفاده کرد.
علاوه بر این، استفاده کردن از روغن مرطوب کننده در حمام نیز مانع از کاهش رطوبت پوست میشود. بلافاصله بعد از بیرون آمدن از حمام نیز، باید از چند لایه مرطوب کننده استفاده کنید.
فراموش نکنید این کارها زمانی به نتیجه مثبت منجر میشوند که حرارت آب را در حد متوسط حفظ کنید.
دشمن شماره ۳. افت ایمنی
با توجه به اینکه افراد مبتلا به پسوریازیس از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مانند سیکلوسپورین استفاده میکنند، بسیار راحت تر به ویروسهای مختلف یا عفونتهای باکتریایی مبتلا میشوند.
بنابراین ابتلا به بیماریهایی مانند آنفلوانزا در زمستان میتواند کنترل مشکلات پوستی را تا چند هفته با اختلال مواجه کند زیرا مصرف داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی باید تا بهبود آنفلوانزا متوقف شود.
راه حل:
مراقبت از سلامت عمومی
حفظ سلامت عمومی در زمستان، یکی از راهکارهای مهم برای مراقبت از پوستهای مبتلا به پسوریازیس است.
انجام اقدامات لازم برای پیشگیری از ابتلا به بیماریهای مختلف، مانند دریافت واکسن آنفلوانزا، مهمترین گام در راستای حفظ سلامت عمومی در زمستان است.
اگر احساس کردید به سرماخوردگی مبتلا شدهاید، بیشتر استراحت کنید، مایعات زیاد بنوشید و حجم کارهایتان را به حداقل برسانید.
شستن دستها بطور منظم، خصوصا بعد از دست دادن با دیگران، نیز یکی از نکات مهم برای سالم ماندن در فصل زمستان است.
دشمن شماره ۴. کم خوابی و پرکاری
بعضی از افراد فکر میکنند هرچه کمتر بخوابند، میتوانند به کارهای بیشتری در طول روز رسیدگی کنند و اساسا به استراحت زیاد نیازی ندارند.
اما این کار باعث افت سیستم ایمنی بدن میشود و به پوست آسیب میرساند.
تحقیقات علمی نشان میدهند استراحت کردن واقعا برای افراد دارای شخصیت نوع A افرادی با شخصیت تیپ A، پرانرژی، پرخاشگر، مهاجم، جاه طلب، سخت کوش، پرفعالیت و کم حوصله هستند که تمایل دارند در فعالیتهای رقابت آمیز و مشاغلی که فشار زیادی به آنها می آورد شرکت کنند و مسوولیتهای فراوانتری را متحمل شوند) سخت است.
با این حال، گروه دیگری از افراد به استراحت کامل برای تسکین استرس نیاز دارند و در غیر این صورت، سریعا با تشدید مشکلات پوستی (خصوصا اگزما و پسوریازیس) مواجه میشوند.
راه حل:
ورزش و خواب کافی
همه افراد، خصوصا افراد دارای شخصیت نوع A میتوانند از طریق فعالیتهای ورزشی به تمدد اعصاب دست پیدا کنند.
البته در فصل زمستان، پرداختن به فعالیتهای ورزشی در فضاهای باز همیشه امکانپذیر نیست.
بنابراین، بهتر است خودتان را در این فصل به ورزشهای خانگی عادت بدهید یا دستگاههایی مانند تردمیل خریداری کنید.
استراحت و ورزش در کنار هم به تمدد اعصاب شما کمک میکنند و ۳ فایده مهم دارند؛ کاهش استرس، بهبود وضعیت خواب و آرامش ذهن.
همه این نکات برای تقویت سلامت پوست ضروری هستند.
دشمن شماره ۵. استرس و نوسانات خُلقی
زمستان با چالشهای خاص خودش همراه است و بسیاری از افراد در این فصل با نوسانات خُلقی مواجه میشوند.
نوسانات خلقی شدید و استرس بیش از حد کنار هم میتوانند عفونتهای پوستی (فولیکولیت) را افزایش بدهند، بثورات ناشی از اگزما را در سرتاسر پوست صورت پخش کنند، مشکلات ناشی از پسوریازیس را در سطح پوست سر تشدید کنند و بطور کلی جوشهای مختلفی در سطح پوست ایجاد کنند.
راه حل:
تکنیکهای آرام سازی و مدیریت استرس
به گفته دکتر ماوراکیس، پوست افراد مبتلا به پسوریازیس در صورت وجود استرس زیاد یا نوسانات خلقی شدید، واکنش مناسبی نسبت به روندهای درمانی نشان نمیدهد.
محققان هنوز در حال تحقیق درباره ارتباط بین احساسات بشری و وضعیت پوست هستند، اما تایید کردهاند چنین ارتباطی واقعا وجود دارد.
بنابراین، تلاش برای کنترل نوسانات خلقی و بحرانهای مختلف زندگی به تسکین مشکلات پوستی خاص مانند اگزما و پسوریازیس هم کمک میکند.
گاهی اوقات کارهای سادهای مانند تلاش برای مثبت اندیشی، پیادهروی، مدیتیشن (آرام سازی) و در میان گذاشتن احساسات با همسر، والدین یا دوستان، به شما کمک میکند با استرس شدید مقابله کنید و مانع از تشدید مشکلات پوستی در فصل زمستان شوید.
نویسنده: دکتر محمدعلی نیلفروش زاده، متخصص پوست و مو