جراحی زیبایی دوباره یا چندباره بینی!

تریتانیوز:جراحی دوباره بینی طیف وسیعی از مشکلات از عوارض رایج تا عوارض بسیار پیچیده را در بر می گیرد. تعدادی از بیماران بینی خود را چند بار به دست یک یا چند جراح سپرده اند. در بسیاری این از بیماران جراحی های دوباره وضعیت قبلی را پیچیده کرده و بینی در وضعیت کاملا بحرانی قرار داده است به طوری که زندگی آنها تحت الشعاع مشکلات بینی قرار گرفته است. از مشکل تنفسی و محرومیت از یک خواب لذتبخش گرفته تا ظاهر مصنوعی بینی با ردپای اعمال جراحی قبلی که بینی را در کانون توجه قرار داده، روز و شب این افراد را درگیر مشکلات بینی کرده است.

بسیاری از این بیماران هر وقت که خود را در آینه می بینند و هرشب که با دهان باز می خوابند تاسف می خورند که چرا برای انجام جراحی اول عجله به خرج داده و تحقیق کافی برای انتخاب جراح ننموده و اکنون باید صدها برابر وقت صرف کنند تا شاید به چیزی با فاصله زیاد از شرایط مطلوب برسند. در این شرایط شاید توقع چند درصد بهتر شدن هم برای بیمار یک معجزه محسوب شود. به طور کلی بیماران برای جراحي دوباره بيني مراجعه می کنندسه دسته اند:دکتر محسن نراقی،رييس انجمن تحقيقات راينولوژي درباره مشکلات وعوارضی جراحی دوباره بینی عنوان کرد :دسته اول بیمارانی که به خاطر مشکلات در تنفس از راه بينی مانند چسبندگي­هاي داخل بینی يا تنگ شدن بيش از اندازة سوراخ­هاي بيني مراجعه می کنند.دسته دوم بیمارانی که به خاطر مشکلات در ظاهر بيني مراجعه می کنند و این مشکلات در بیشتر مواقع، از برداشتن بيش از اندازة بافت­هاي بينی ناشی می­شوند، مانند کوچک شدن بيش از اندازة بيني كه با دیگر اجزای صورت هماهنگی ندارد.دسته سوم بیمارانی که هم م مشکل تنفس از راه بینی و هم ظاهر غیرطبیعی بینی را با هم دارند. متاسفانه اکثر مراجعه کنندگان در این دسته قرار دارند و این موضوع رابطه تنگاتنگ عملکرد سالم بینی با فرم طبیعی بینی نشان می دهد.از هرکدام از دو دسته اول مراجعین جراحی دوباره بینی، یک نمونه رایج از آنها را مورد بحث قرار می دهیم.

رییس انجمن تحقیقات راینولوژی در مورد بیمارانی که با تنگی دریچة بینی برای عمل مجدد مراجعه می کنند افزود:تنگی دریچی بینی شایعترین و مهمترین عارضه تنفسی در بینی های عمل شده است. در جراحی پلاستیک بینی ، تغییرات دریچه بینی حتی در مقیاس میلیمتری ، می تواند سلامت بینی را به خطر­اندازد. به­طور کلی، در مدخل بینی دو دریچه وجود دارد: دریچة خارجی( همان سوراخ‌های بینی هستند که ممکن است در عمل جراحی بینی بیش از حد کوچک شده باشند و موجب ایجاد مشکلات تنفسی شوند)و دریچة داخلی بینی (که در بخش درونی­تر سوراخ‌های بینی قرار گرفته و باریک­ ترین قسمت بینی است). بنابراین چنانچه جزئی­ترین تنگی­ در دریچة داخلی روی دهد، در مقاومت آن نسبت به جریان هوا تغییرات شدیدی ظاهر خواهد شد.برداشتن بیش از اندازة غضروف‌های بینی در عمل جراحی، منجر به تورفتگی‌های بیش از حد در قسمت پایینی بینی و ایجاد چاله‌های عمیق در دو سوی نوک بینی می‌شود. این تورفتگی‌های ظاهری، در داخل بینی، خود را به صورت برآمدگی­هایی نشان می‌دهد که مانع عبور جریان هوا از دریچة داخلی بینی می‌شود. برداشته شدن بیش از اندازه غضروف های بینی در انتهای بخش تحتانی،  موجب بسته شدن سوراخ‌های بینی در هنگام دم می‌شود. دراین حالت، در دریچة خارجی بینی هم اشکال وجود دارد.اختلال تنفسی ناشی از اختلال دریچة داخلی بینی از شایع­ترین عوارض در بینی­هایی است که کوچک شده­اند.

بنابراین امروزه، در روش‌های جراحی پلاستیک بینی از برداشتن بافت در ناحیة دریچه بینی اجتناب می شود. برگرداندن سوراخ‌های بینی به حالت پیش از عمل، از دشوار­ترین اقداماتی است که در عمل جراحی مجدد بینی انجام می­گیرد و گاه حتی ممکن است امکان­پذیر  نباشد. پیشگیری همواره بهتر از درمان است. هیچ­گاه نباید از جراح خود درخواست شود که اندازه بینی­را کوچک کند.به­طور کلی در عوارض ناشی از برداشتن بیش از حد بافت‌های بینی، باید این نقصان بافت را به شکلی مناسب جبران نمود. در این حالت، جراح می تواند از قسمت‌های دیگر بینی یا  بدن، بافت­هایی بگیرد و جایگزین بافت از دست رفته کند. این بافت‌ها، پیوند نامیده می‌شوند. پیوندهایی با ارزش­ترند که از خود فرد و در همان زمان برداشته شوند و برای خود او مورد استفاده قرار گیرند. برای مثال، در فردی که دچار بسته شدن دریچة داخلی بینی شده، می‌توان با افزودن پیوندهای غضروفی، تا حدی به باز شدن دریچه کمک کرد. در مواردی که تنگی خفیف تا متوسط دریچة داخلی بینی وجود دارد، می­توان این پیوندها را از خود بینی گرفت، اما در موارد شدید نیز شاید نیازبه آن باشد که این پیوند، از غضروف دنده فراهم شود.

مشکل ناشی از کوچ ک­شدن بیش از اندازه سوراخ‌های بینی، کمی جدی­تر است. در مواردی که به علت بیش از حد برداشته شدن پره‌ها،  کمبود شدید پوست پره‌های بینی وجود داشته باشد، شاید نیاز به آن باشد که قسمتی از پوست گوش به عنوان پیوند مورد استفاده قرار گیرد. به همین دلیل در سال های اخیر، برش دادن پره های بینی و کوچک کردن سوراخ های بینی کنار گذاشته شده اند.

وی درباره بیمارانی که برای  جراحی مجدد نوک بینی مجدد مراجعه می کنند خاطر نشان کرد:

یکی از پیچیده ترین قسمت های جراحی مجدد بینی را جراحی نوک بینی تشکیل می دهد. نوک بینی ساختمان پیچیده­ای مرکب از پوست، بافت همبندی، عضلات و داربست غضروفی دارد. نسبت و میزان این بافت‌ها در افراد مختلف متفاوت بوده و هر فرد، واجد ساختمان ویژه ای در نوک بینی خود است. بسیاری از جراحی های قبلی که به روش های قدیمی برداشت بافت ها انجام می شده اند، ارتباطات طبیعی این بافت هارا بر هم زده و بافت اسکار و فیبروز جایگزین بافت سالم بینی شده است. تغییرات ساختاری شدید ناشی از جراحی های قبلیو همچنین پیچیدگی فرآیند التیام بافت­های نرم نوک بینی، طی گذشت زمان، جراحی مجدد نوک بینی را به یکی از پر مشکل ترین قسمت های جراحی پلاستیک بینی تبدیل کرده است.

جهت باریک کردن نوک بینی، در روش های سنتی قسمت­هایی از غضروف نوک بینی را بر می­داشتند تا حجم نوک بینی کاهش یابد. در روش های جدید نوک بینی را می توان با نزدیک کردن بافت ها به یکدیگر و بدون برداشتن حتی یک میلیمتر از بافت اصلاح نمود. در هر صورت، حین جراحی پلاستیک بینی،جراح باید دقت زیادی به خرج ­دهد تا این داربست غضروفی که وظیفه حمایت و نگهداری را به عهده دارد، تضعیف نشود. بیش از اندازه برداشتن این غضروف‌ها در جراحی، منجر به تورفتگی بیش از حد نوک بینی و ایجاد چاله‌های عمیق در دوطرف نوک بینی می‌شود. اگر میزان برداشتن بافت باز هم بیشتر باشد، سبب افتادگی پره‌های بینی و بسته شدن سوراخ‌های بینی در هنگام عمل دم خواهد شد. از طرفی برداشتن بیش ازاندازة این بافت‌ها، موجب بالا رفتن بیش از حد نوک بینی و نمای بینی خوکی شکل می‌شود. در صورت بروز چنین مشکلاتی، گذشته از ظاهر نامتناسب بینی، در اکثر موارد تنفس از راه بینی نیز دچار اختلال است.

عمل جراحی برای اصلاح اشکالات پیش آمده ناشی از عمل­های جراحی پیشین، به ­مراتب دشوارتر از عمل جراحی بار نخست است، چراکه برداشتن بافت آسان­تر از افزودن بافت است، آن هم در بینی­ای که پیش از این، یک بار بافت‌های آن را برداشته­اند. در بسیاری موارد لازم است برای جبران بافت‌های ازدست رفته، از مناطق دیگر پیوندهای غضروفی تهیه شود. حتی با انجام بهترین جراحی‌های ترمیمی ‌معمولاً مشکلات ایجاد شده تنها به­طور نسبی قابل اصلاح­ خواهند بود.

در پایان دکتر نراقی چند نکته مهم در مورد جراحی های دوباره بینی را  ضروری دانست و افزود:حداقل یک سال زمان لازم است تا بتوان جراحی دوباره بینی را انجام داد و دست زدن به بینی زودتر از زمان مذکور ممکن است مشکلات بینی را تشدید کند.برای اشکالات جزئی بهتر است حتی الامکان از جراحی دوباره امتناع کرد زیرا ریسک جراحی دوباره بیشتر از جراحی اول است و احتمال روندهای غیرقابل پیش بینی در این جراحی دوباره بیشتر است.جراحی دوباره بر روی بینی که به روش های برداشت بافتی عمل شده بسیار مشکتر از عمل اول است. زمان این جراحی ها و بیهوشی آنها ها طولانی تر است و جراح باید تمام تمهیدات لازم جهت حصول حداکثر نتیجه را به کار گیرد.در تمام این بیماران ارزیابی های بسیار دقیق تشخیصی شامل انجام روش های تصویربرداری، اندوسکوپی تشخیصی بینی و آزمون های بررسی را هوایی بینی ضروری است. صرف زمان کافی جهت اقدامات تشخیصی، احتمال رسیدن به نتیجه مطلوب را بیشتر می کند.باید در مورد امکان برش در قسمت های مختلف بدن مثل گوش، سر و قفسه سینه برای برداشتن پیوند به بیمار توضیح داده شود.در مورد معضل جراحی های دوباره، پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. عمل جراحی پلاستیک بینی، عملی نیست که لازم باشد  فوری در مورد آن تصمیم گیری شود. فقط یک بار امکان دارد این عمل خوب انجام شود. بنابراین بیماران باید با بررسی‌های دقیق و تحقیق لازم و صرف وقت در مورد انتخاب جراح، احتمال عمل جراحی دوباره را به کمترین مقدار ممکن برسانند.