استرس سمی چیست؟

تریتا نیوز -مهناز خدادوست- استرس پاسخ بیولوژیکی به فشارهای بیرونی یا درونی است. اگر این عوامل استرس زا مداوم، پایدار و با احساس خطر همراه باشند، این عوامل استرس زای موقت می توانند به استرس سمی تبدیل شوند.

استرس سالم می تواند برای شما مفید باشد

استرس رویدادی جهانی و یک تجربه عادی است. عوامل استرس زای روزمره می توانند از سطوح مثبت تا منفی متغیر باشند. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۵ در دانشگاه برکلی نشان داد سطوح حاد هورمون‌های استرس،می‌تواند برای افراد مفید باشد و هوشیاری، عملکرد رفتاری و شناختی را برای سازگاری بهتر با موقعیت‌ها بهینه کند.

چه زمانی استرس «سمی» می شود؟

برای رویارویی با استرس، سیستم عصبی با ترشح هورمون‌ها و انتقال‌دهنده‌های عصبی واکنش نشان می‌دهد تا ضربان قلب و فشار خون فرد را برای رویارویی با خطر درک شده افزایش دهد. عضلات منقبض می شوند و تنفس کوتاه می شود. پس از مواجهه با عامل استرس زا، پاسخ استرس غیرفعال می شود و به هموستاز باز می گردد که یک حالت بدنی متعادل و آرام است.

بسیاری از عوامل استرس زا منجر به استرس سمی می شود

هنگامی که قرار گرفتن در معرض استرس مزمن می شود یا به شدت ناراحت کننده می شود، بدن به حالت مداوم واکنش جنگ یا گریز تغییر می کند. بدون کلید خاموش به عامل استرس زا، زنگ های هشدار داخلی فعال باقی می مانند، حتی پس از اینکه تهدید طولانی شده و از بین رفته است باز عم این حالت همچنان در بدن فعال است و می تواند آسیب بلند مدت و شدیدی ایجاد کند.

افزایش استرس و سلامتی شما

سیستم عصبی نامنظم با افزایش آدرنالین و کورتیزول به بدن، فشار ثابت را کاهش می دهد. اگر عامل استرس‌زا طولانی‌مدت باشد، استرس قابل تحمل افزایش می‌یابد و به تنش سمی تبدیل می‌شود، زیرا بدن وارد اضافه بار آلوستاتیک می‌شود. همانطور که استرس شما همچنان افزایش می یابد، سلامت جسمی و روانی شما شروع به کاهش می کند.

نشانه های استرس سمی

استرس سمی منجر به افزایش سطح کورتیزول می شود که می تواند بر توانایی فرد برای مدیریت سلامت روان و تنظیم عاطفی سالم تأثیر بگذارد. یادگیری چگونگی تأثیر استرس سمی بر جسم، رفتار و احساسات فرد اولین قدم برای کاهش خطرات سلامتی آن است.

علائم رایجی برای درک آن وجود دارد:

سردرد

تنش عضلانی

خستگی

ناراحتی معده

اختلالات خواب

بی قراری

کمبود انگیزه

درد مزمن

گوش به زنگی

تحریک پذیری یا عصبانیت

اضطراب، غمگینی یا افسردگی

سوء مصرف مواد

کناره گیری اجتماعی یا انزواطلبی

تاثیر استرس طولانی مدت چیست؟

چگونه استرس سمی بر مغز شما تأثیر می گذارد؟ مغز مرکز فرماندهی سیستم عصبی انسان است و سطح تهدید یک عامل استرس زا را ارزیابی می کند. در سطوح سالم، می تواند پاسخ های رفتاری و فیزیولوژیکی مناسبی را اعمال کند. با این حال، هنگامی که استرس ایجاد می شود، بر ظرفیت عملکرد مغز تأثیر می گذارد. مغز شما خسته می شود و تفکر انتقادی شما مختل می شود!

قشر جلوی مغز که مستعدترین بخش در معرض استرس است. هنگامی که سطوح ثابتی از استرس وجود داشته باشد، توانایی قشر جلوی مغز را برای تنظیم بیان شناختی و رشد شخصیت مختل می کند. سپس، تکانه‌های غیرمنطقی سایر بخش‌های تفکر انتقادی مغز را تحت تأثیر قرار می‌دهند. استرس سمی بر نوروبیولوژی و سلامت فیزیکی کلی شما نیز تأثیر می گذارد.برای درک تأثیر کامل آن، ممکن است در نظر گرفتن چند مثال مختلف مفید باشد که چگونه می‌تواند بر نوروبیولوژی فرد تأثیر منفی بگذارد.

افزایش پاسخ کورتیزول که شما را در معرض خطر افزایش مشکلات قلبی، فشار خون بالا، مشکلات گوارشی، افزایش وزن و موارد دیگر قرار می دهد. اختلال در سلامت روان که می تواند در پاتوفیزیولوژی بیماری های روانی مانند اضطراب، اختلالات افسردگی، اختلالات رفتاری، PTSD و روان پریشی نقش داشته باشد.

تغییرات ناسازگار در ساختار مغز که در آن مغز می تواند غده فوق کلیوی را خاموش کند که منجر به کندی، رفتارهای تنبل مانند، مشکلات حافظه، اختلال یادگیری و فرسودگی غدد فوق کلیوی می شود.

نحوه واکنش سیستم ایمنی بدن شما به بیماری ها را تغییر دهد که خطر و فراوانی بیماری ها را افزایش می دهد.

اینها برخی از اثرات منفی هستند، اما ممکن است عواقب گسترده ای از نظر جسمی داشته باشند. مغز یکی از مهمترین اعضای بدن انسان است. بنابراین، اگر مغز شما نتواند به بهترین شکل ممکن عمل کند، اساساً شخصیت شما و نحوه تفکر، درک اطلاعات و مدیریت سیستم عصبی شما را تغییر می دهد. حفظ سلامت مغز برای اینکه بتواند به استرس به درستی پاسخ دهد برای بهزیستی شما حیاتی است.

استرس سمی چگونه بر کودکان تأثیر می گذارد

استرس سمی برای افراد در تمام گروه های سنی طاقت فرسا است، اما به ویژه برای کودکان مضر است.

همانطور که مغز کودک رشد می کند، تجربیات نامطلوب دوران کودکی می تواند ساختار مغز را تغییر دهد، که منجر به اختلال در مهارت های مقابله ای و اثرات درازمدت بر سلامتی می شود. بدون حمایت عاطفی مناسب از سوی مراقبان، استرس سمی می‌تواند پاسخ‌های استرس غیرعادی ایجاد کند که ممکن است برای سال‌ها خود را نشان ندهند.

با توجه به مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، تجربیات نامطلوب دوران کودکی می تواند فرد را در معرض خطر قربانی خشونت و بیماری های روانی در آینده قرار دهد. نمره ACE (تجربه نامطلوب دوران کودکی) آماری از انواع سوء استفاده، غفلت، و سایر علائم بارز دوران کودکی خشن است – هر چه این امتیاز بالاتر باشد، خطر ابتلا به مشکلات سلامتی بیشتر است.

تجاربی که می توانند به استرس سمی کمک کنند، رویدادهایی مانند:

سختی های اولیه زندگی

فقر شدید

اختلال در عملکرد خانگی

سلامت ضعیف

کمبود مواد غذایی

از دست دادن والدین یا طلاق دردناک

شاهد خشونت در خانه یا اجتماع

داشتن تلاش یا فوت یکی از اعضای خانواده بر اثر خودکشی

سوء استفاده در دوران کودکی (عاطفی/جسمی/غفلت)

مراقبانی که مشکلات مواد یا شرایط سلامت روانی دارند

قرار گرفتن مداوم در معرض استرس های روزانه کمتر شدید و در عین حال مزمن

بی ثباتی به دلیل جدایی والدین یا اعضای خانواده در زندان

نکاتی برای رهایی از استرس

وقتی احساس می‌کنید خسته هستید، لحظه‌ای مکث کنید و به پاسخی سالم برسید که برای بدن و ذهن شما مفید است. این می تواند با یک روال روزانه اتفاق بیفتد که به جلوگیری از رویدادهای استرس زا به دلیل نگهداری مداوم کمک می کند.

برخی از تکنیک های ممکن می تواند به این صورت باشد:

ثبت عکس العمل های بدن خود در هنگام استرس، توجه به اینکه آیا نفس شما منقبض می شود، فک شما منقبض می شود یا ضربان قلب شما تند می شود تا بتوانید زودتر برای حفظ آرامش قدم بردارید.

پردازش عواطف، افکار و احساسات به هنگام ظهور – مهم نیست که چقدر دردناک، ناامیدکننده یا شدید هستند.

خوردن و آشامیدن وعده های غذایی خود با حضور، کنار گذاشتن تلفن و خوردن آهسته غذا در حالی که از احساس باد یا خورشید روی پوست خود لذت می برید.

حفظ عادات خواب، بهداشت مناسب خواب می تواند به حفظ حافظه و توانایی یادگیری کمک کند، متابولیسم شما را تنظیم کند و دندریت ها را رشد دهد.

بهبود سلامت جسمانی با ورزش و حرکت

تمرینات ذهن آگاهی مانند یوگا

انجام هر روز این فعالیت ها می تواند به شما در ترویج و پرورش سبک زندگی کم استرس کمک کند. مطالعات نشان می دهد که یک ماه پس از حذف رویداد استرس زا از زندگی شما، آناتومی مغز ناشی از تغییرات ناشی از استرس می تواند به طور قابل ملاحظه ای بازگردد.

مغز این توانایی را دارد که دوباره خود را به عملکرد سالم بازگرداند، برای اینکه نوروپلاستیسیته رخ دهد، توانایی مغز برای تغییر و انطباق با تجربیات، فقط نیاز به تعمد و کمک به مدیریت سموم مضر استرس سمی با مهارت های مقابله ای موثر دارد.

چگونه اثرات استرس سمی را معکوس کنیم

اگرچه استرس می‌تواند تغییرات عصبی را در مغز ایجاد کند، اما مغز به‌طور قابل‌توجهی انعطاف‌پذیر است و می‌تواند از استرس بازگردد. استرس سمی می‌تواند عاملی در زندگی افراد باشد، اما می‌توان با چندین تکنیک مدیریت استرس، گام‌هایی برای معکوس کردن تاثیر آن برداشت:

گفتگو درمانی با یک درمانگر قابل اعتماد یا متخصص سلامت روان

تنفس عمیق یا مدیتیشن کار نفس برای تمرکز خود در لحظه حال

تکنیک های اسکن بدن

انعکاس از طریق نوشتن یا هنر با قالب بندی مجدد موقعیت

حمایت از عزیزان، دوستان و خانواده

ایجاد و حفظ روابط سالم برای حمایت عاطفی

کاهش موقعیت های استرس زا با درخواست کمک از دیگران

یادگیری نحوه مدیریت پاسخ مناسب به استرس سمی می تواند به شما کمک کند تا بعداً با سایر موارد استرس شدید مقابله کنید حتی اگر این شرایط سخت برای شما اتفاق بیفتد می توانید برای یافتن تعادل دوباره حرکت کنید.

ایجاد عادات سالم دو جنبه دارد: می تواند به شما کمک کند مغز را دوباره سیم کشی کنید و شیوه های پایداری داشته باشید یا به شما امکان می دهد از محرک های استرس سمی سبقت بگیرید و اثرات مضر آنها را کاهش دهید.