درآمد میلیونی یک کارآفرین با ایده خلاقانه اش / ببینید
تابه‌حال یک کفشدوزک را از نزدیک دیده‌اید؟ سوسک و زنبور چطور؟! فکرش را می‌کردید که از پرورش این حشره‌ها یک نفر بتواند به درآمد برسد؛آنقدر که اسمش بعنوان تنها کارآفرین و تولید کننده کفشدوزک هفت‌نقطه‌ای درکشور ثبت شده باشد؟! مردی که حشره‌هایش را دانه‌ای ۶۰۰ تا ۳۰۰۰ تومان می‌فروشد و سالهاست کفشدوز‌ک‌فروشی به حرفه رسمی‌اش تبدیل شده‌است.
محمد آروین کارآفرینی است که با یک ایده خلاقانه حالا بیش از۴ سال است که به تولید و پرورش کفشدوزک هفت نقطه‌ای اشتغال دارد.
آقای آروین بین این همه شغل چرا کفشدوزک فروشی؟
به خاطر عشق و علاقه به حشرات… این علاقه از دوران کودکی در من وجود داشت اولین مشوقم پدر خودم بود که خیلی حشرات را دوست داشت و حتی در یک مقطعی کشاورزی می‌کرد. همین علاقه باعث شد که در دانشگاه در رشته‌ای مرتبط ادامه تحصیل بدهم.
چه رشته‌ای؟
کارشناسی تولیدات گیاهی . الان هم دانشجوی کارشناسی صنایع غذایی هستم.
کار با حشرات را از همان دوران دانشجویی شروع کردید؟
بله. آن اوایل که دانشجوی تولیدات گیاهی دانشگاه آزاد تاکستان بودم ،فکرکنم سال ۸۱ بود، درسی داشتیم به اسم حشره‌شناسی که دراین درس هردانشجو باید تعدادی حشره از محیط می‌گرفت و به استاد تحویل می‌داد. من خودم این کار را انجام‌می‌دادم اما می‌دیدم بعضی دانشجوها نسبت به این کار حس خوبی ندارند. به خاطر همین شروع کردم به گرفتن حشرات اضافی. بعد هم به بچه‌ها می‌گفتم که هرکسی برای ارائه حشره مشکل دارد ، به من بگوید. بعد مبلغی می‌گرفتم و درازایش حشره می‌دادم.
قیمت حشره‌ها را چطور حساب می‌کردید؟
آن موقع دانه‌ای۸۰۰ تومان می‌گرفتم، که البته هرکسی بین ۳۰ تا ۵۰ عدد حشره نیازداشت و مبلغش برای زمان دانشجویی عالی بود.
حشره‌ها را از کجا پیدا می‌کردید؟
از محیط. چون درسش را خوانده‌بودم می‌دانستم که یک نوع آفت کجا می‌تواند باشد، کجا بیشتر پراکنده می‌شود.
چه شد که به فکر پرورش حشره افتادید؟
همان سال‌های تحصیل یک سایت تخصصی درباره اخبار کشاورزی زدم و اطلاعاتم به مرور دراین باره بیشتر شدو دیدم که درکشورهای دیگر از عوامل بیولوژیک برای مقابله با آفت‌ها درمزارع و گلخانه‌ها و باغ‌ها استفاده‌می‌شود. همان زمان‌ها بود که یک خانمی سفارش این حشرات بیولوژیک را به من داد ولی من نداشتم. اما ازهمان جابه فکر پرورش آنها افتادم و بعد ازتحقیق ، کفشدوزک هفت نقطه‌ای را انتخاب کردم.
اولین کفشدوزک‌ها را از کجا آوردید؟
آنها را هم از محیط گرفتم.اما نکته اینجاست که گرفتن کفشدوزک مهم نیست، نکته مهم نگهداری و پرورش‌اش است. مثلا ۱۰تا کفشدوزک را در ۶ماه با شرایط خاصی می‌توان به هزارتا رساند.
پرورش کفشدوزک یا کلا حشره کار راحتی است؟
نه اصلا. کار بسیار سختی است. آنقدر که می‌توانم بگویم پرورش گاو راحت‌تر ازاین کار است.چون گاوها بزرگند شما راحت می‌توانی آنهارا ببینی اما ازحشره‌ها غافل بشوی درتعداد بالاتلفات می‌دهند.
این کار به چه چیزهایی نیاز دارد؟
باید حتما گلخانه داشت که بسته به مساحت گلخانه هرچه بزرگتر باشد، فروش هم بیشتر است. نکته اینجاست که شما در این گلخانه تمام مراحل کاشت، داشت و برداشت یک محصول مثل توت‌فرنگی یا کاهو و کلم را انجام می‌دهید بعد باید این محصول را به عمد آلوده به شته بکنید تا این شته‌ها خوراک کفشدوزک هایی بشوند که در قسمت دیگری پرورش داده‌اید.که به خاطر این پرهزینه بودن کمترکسی سراغ این کار می‌آید.
در طول یک سال چند بار می‌توان این حشره‌ها را پرورش داد؟
۹۹ درصد تولیدات حشرات بیولوژیک فصلی است.پروش همین کفشدوزک هفت‌نقطه ای یا زنبور براکون ، زنبور تریکوگراما و هر حشره دیگری یک فصل خاص دارد. مثلا زنبور براکون را هر پروش دهنده‌ای فقط از اول اردیبهشت تا آخر خرداد پروش می‌دهد بعد کلا کنسل می‌شود تا سال دیگر.
این حشره‌های بیولوژیک کلا چه کاربردی دارند؟
بیشتر برای از بین بردن یا کاهش خسارت آفت‌هایی مثل شته ها ، شپشک‌ها ،سفید بالک‌ها،کنه‌هایی مثل تارتن یا تارعنکبوتی ، لاروبال‌پولکدارها ،تخم حشرات و نرم‌تنان استفاده می‌شوند و می‌توان به‌جای سموم شیمیایی از این حشرات استفاده کرد. این کفشدوزک‌های هفت نقطه‌ای حداقل ۵۰ نوع شته را می‌خورند.
پس کشاورزان و باغدارها مشتری‌های اصلی شما هستند؟
بله البته هرکسی که محصولش شته زده باشد ازاین کفشدوزک ها می‌تواند استفاده کند یعنی حتی مصرف خانگی هم دارند ، مثلا درباغچه‌های خانگی یاگلخانه‌ها و …
عمرشان چقدر است؟
بسته به نژاد یا شرایط نگهداری و تغذیه ، هرکفشدوزک بین یک تا دوسال عمرمی‌کند.
یعنی کسی که این کفشدوزک‌ها را تهیه می‌کند تا یکی دو سال ازتهیه کفشدوزک مجدد بی‌نیاز است؟
نه… این خیلی امکان پذیر نیست. چون بعد از رهاسازی اتفاقات زیادی ممکن است برای کفشدوزک ها بیفتد.مثلا شما درنظر بگیرید، یک نفر ۱۰تا کفشدوزک خریده و رهاسازی کرده . از این ۱۰تا ممکن است یکی را پرنده بخورد، یکی شکار عنکبوت بشود و … یک ایراد دیگر کفشدوزک‌های بالغ این است که ممکن است بعد از رهاسازی پرواز کنند و بروند مزرعه یا باغ کناری.
چرا؟
چون مثلا شته‌های باغ بادام همسایه از شته‌های باغ هلوی این مشتری خوشمزه‌تر هستند!
کلا این کفشدوزک‌ها را بیشتر در چه تعدادی از شما می‌خرند؟
مشتری داشتم که ۱۰تادانه خواسته یا مشتری بوده که چندهزارتا خواسته ؛ برای من فرقی نمی‌کند هرتعدادی که بخواهند فراهم می‌کنم.
قیمت‌شان چطور است؟ دانه‌ای می‌فروشید؟
بله البته بسته به تعداد سفارش قیمت متفاوت است. چون هرچه تعداد کمتر باشد هزینه های تولیدش برای من بیشتردرمی‌آید. به‌طور متوسط هم از۸۰۰ تومان شروع می‌شود تا۳۰۰۰ تومان.
چطور اینها را به دست مشتری ها می‌رسانید؟
در جعبه‌هایی که خودمان طراحی کردیم که خاص هستند و هوادهی دارند.
به غیر از کفشدوزک دیگر چه حشره‌ای پرورش می‌دهید؟
یکسری سوسک شکارگر هم داریم که برای آفت‌هایی که روی کف باغچه یا باغ هستند استفاده می‌شوندو هرچه روی زمین باشد را می‌خورند.
قیمت این سوسک‌ها چقدر است؟
دانه‌ای۶۰۰ تومان و به‌طور متوسط برای یک متر مربع ۴ عدد سوسک نیاز است.
با پرورش کفشدوزک برای چند نفر کارآفرینی کرده‌اید؟
برای کاشت، داشت و برداشت گلخانه به دونفر نیاز داریم. یک نفر هم باید شته‌ها را جمع‌آوری کند،یک نفر هم نیاز است تا کفشدوزک‌ها را با این شته‌ها تغذیه بدهد.
پرورش حشره کار سودآوری است؟
بستگی دارد چطور شروع کنند.آن موقع که من کاررا شروع کردم ۵ سال کشید که بفهمم اینها چه چیزی می‌خورند، چه چیزی نیاز دارند، چطور باید پرورش پیداکنند. من با آزمون و خطا به اینجا رسیدم و تقریبا از سال ۹۲ این کار برایم سودآور شده‌است.
افرادی که به پرورش حشره علاقه‌مند شده‌اند به چه قدر سرمایه نیازدارند و بطور میانگین به چه درآمد ماهانه‌ای می‌رسند؟
حشرات بسته به نوعشان با هزینه‌های متفاوتی پرورش داده‌می‌شوند. مثلا زنبور براکون سرمایه ۱۰-۲۰میلیونی می‌خواهد. بعد بعضی حشرات را دانه‌ای۵ تومان فروخته‌می شوند بعضی دانه‌ای هزارتومان. بطورمیانگین می‌توانند روی درآمد ۵ میلیون درهرماه حساب کنند. اما بازهم همه اینها بستگی به مکان پرورش و تعداد تولید دارد، هرچه فضای تولید بزرگتر باشد، میزان درآمد هم بالاترمی‌رود و حتی شاید به ماهی ۳۰ میلیون تومان درآمد هم برسند.
