نظر رییس سازمان سینمایی درباره رفع توقیف فیلم‌های مسئله دار و اکران آنها
محمد مهدی حیدریان در گفت و گوی آنلاین به پرسش های علاقه مندان سینما در خصوص موضوعات فرهنگی و سینمایی پاسخ داد.متن گزیده ای از این پرسش و پاسخها را بخوانید.
با توجه به اینکه سالانه صدها میلیارد تومان آثار سینمایی کشور به طور قاچاق تکثیر و توزیع می‌شود و از این طریق ضربه بزرگی بر تهیه کنندگان قانونی آثار سینمایی وارد می‌شود، برنامه سازمان سینمایی در این خصوص چیست؟
برای پدیده قاچاق در دنیا، متاسفانه هنوز راه حل قطعی پیدا نشده، به همین دلیل شاهد هستیم که بسیاری از فیلم های خارجی حتی در زمان نمایش در سینماهای دنیا، به ایران نیز قاچاق می‌شوند. برای کنترل این وضعیت، یک ستاد صیانت با همکاری دادگستری، نیروی انتظامی در موسسه رسانه‌های تصویری تشکیل شده و دبیرخانه این ستاد نیز در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مستقر هست و تقریبا هر ماهه تعداد زیادی از آثار قاچاق جمع آوری و معدوم می‌شود.
در ماه‌های اخیر خبرهایی مبنی بر افزایش قیمت سینما نقل شده است، آیا افزایش قیمت براى سینما منطقى هست؟
در مورد افزایش بلیت سینماها به طور متوسط در سینماها حتی کمتر از ۱۵ درصد است و این رقم با توجه به افزایش هزینه ها قابل قبول است.
فیلم سازان و تهیه کنندگان ما با وجود دارا بودن خلاقیت و دانش بالا متاسفانه در امر جذابیت سینمای خانگی و برنامه های تلویزیونی برای نسل امروز موفق عمل نکرده‌اند و این امر باعث شده با هجمه فرهنگی و واردات فیلم و سریال و کارتون های محصول کشورهای مختلف که اکثراً با فرهنگ و مذهب ما در تعارض هستند، مواجه باشیم. آیا دولت توجهی به این بخش دارد؟
یکی از برنامه‌های جدیِ سالِ جاری، ایجاد “سازمان‌های تولید سینمایی” است که بتواند مسئولانه به صنعتی شدن تولید فیلم سینمایی کمک کند. وظیفه این سازمان‌ها حمایت فیلم از مرحله ایده پردازی، تولید و نهایتا حمایت از اکران فیلم است. در حوزه سینمای کودک هم بنیاد سینمایی فارابی فعالیت جدیدی را آغاز می‌کند که در سپهر سیاست‌های سازمان سینمایی قراردارد و امیدواریم با این تمهید از امسال، شاهد رونق مجدد سینمای کودک باشیم.
آیا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برنامه‌ایی جهت ایجاد کانالهای تلویزیونی خصوصی در جهت بهبود کیفیت سیما با ایجاد فضای رقابتی دارد یا خیر؟
اساسا اعطای مجوز به شبکه‌های تلویزیونی در حیطه وظایف و اختیارات قانونی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیست. این امر به دلیل ملاحظاتی که در قانون اساسی است نیاز به مصوبه مجلس دارد.
در صورت پیروزی جناب آقای روحانی, دولت بعدی ایشان چه برنامه‌ای برای جلوگیری از اعمال خودسرانه بعضی محافل و افراد در جلوگیری از برگزاری برنامه های مورد استقبال قشر جوان خواهند داشت؟
در حوزه سینما، ما با مشکل دخالت بقیه ارگان‌ها پس از اکران فیلم مواجه نیستیم. در طول چهار سال گذشته که بیش از ۳۲۰ فیلم اکران شده ، به جز یک یا دو مورد که یکی نشان دادن چهره اهل بیت(ع) بود و دیگری هم یک فیلم اجتماعی، ما با چنین مسئله‌ای مواجه نبوده‌ایم بعد از این دو مورد هم، هماهنگی‌ها را بیشتر کردیم و اساسا این مسئله خیلی در حوزه سینما موضوعیت ندارد.
چرا فیلم هایى که در زمان اکران به آنها ایراد گرفته می‌شود اصلا پروانه ساخت می‌گیرند که بعد از کلى هزینه و وقتى که براى ساختن آن فیلم صرف می‌شود در زمان اکران با مشکل مواجه بشود؟!
بله این سوال و نگرانی درستی است، سینما گران و پر هزینه است و برای هر فیلم در مقطع صدور پروانه ساخت مواردی به سازنده که لازم است رعایت شود؛ ارائه می‌کنند. اما متاسفانه گاهی دیده می‌شود که فیلمنامه در هنگام ساخت دچار تغییراتی شده که آن تغییرات باعث ایجاد اشکال می‌شود. لذا به نظر می‌آید که اگر بر اساس همان پروانه ساخت صادر شده فیلم ساخته بشود، ما با این مشکل مواجه نمی‌شویم که هزینه‌ای صرف و بعد به ناچار اصلاحاتی برای فیلم اعمال یا اعلام بشود.
باید متذکر شوم که فیلمنامه مثل عهدنامه می‌تواند تلقی بشود، اما در بعضی موارد فیلمنامه در نوشتار با فیلمنامه تصویر شده علی‌رغم رعایت ساختار فیلمنامه متفاوت تولید می‌شود. در این موقع پیدا کردن راه‌حلی درون نظام سینمایی کاری سخت می‌شود. در همه جای جهان-تقریبا- فیلم پس از آماده شدن دیده می‌شود و مجوز می‌گیرد و صرفا براساس خوانده شدن فیلمنامه نمی‌توان مجوزِ نمایش داد.
دلیل تعطیلی خانه سینما در دولت دهم با وجود اعتراضات اهالی سینما چه بود؟ و اگر خانه سینما منشا قانونی نداشت که قبلا تعطیل شد چرا دوباره بازگشایی شد؟
خانه سینما دارای منشا قانونی و دارای مصوبه ی شورای عالی انقلاب فرهنگی و نهایتا تحت نظر شورای فرهنگ عمومی تاسیس شده بوده است ، اختلاف نظرهایی درباره اصلاح اساس نامه پیش آمد که نهایتا با تصمیم نظر مدیران وقت در دولت پیشین تصمیم بر این می گیرند که به جای رفع نقایص و اصلاح آنها کلا فعالیت خانه سینما را تعطیل و به مصلحت نظام توجه کنند. با توجه به این که خانه سینما تنها نهاد صنفی کلان حوزه سینماست بدیهی است این که تصمیم کارشناسانه نبود. به همین دلیل در دوره دولت تدبیر و امید این اشتباه و اشکال، اصلاح و رفع شد و خانه سینما دوباره فعالیتش را از سر گرفت و در طول دولت یازدهم هم برای تعالی آن تلاش شد. برنامه آتی ما هم تقویت بیشتر خانه سینماست برای واگذاری امور صنوف به خود دست‌اندرکاران اصلی ترین نقش را خانه سینما ایفا خواهد کرد.
دلیل عدم اکران فیلمی نظیر «رستاخیز» چیست و چرا فیلم «من عصبانی نیستم» به اکران در نیامد؟دلیل عدم اکران بعضی فیلم ها و یا طولانی شدن اکرانشان چیست و چرا فیلم های سیاسی که چاشنی انتقادی دارند مجوز ساخت نمیگیرند ولی فیلم های اصطلاحا ارزشی که چاشنی سیاست دارند راحت مجوز اکران می‌گیرند؟
موضوع فیلم «رستاخیز» یک موضوع فقهی است، یکی از مراجع مستقیما خودشان ورود کردند و تا موقعی که این مسئله در همان حوزه رفع نشده، امکان اکران در داخل کشور را نداریم. اما در موضوع فیلم دومی که اشاره کردید «من عصبانی نیستم»، به دلیل نظراتی که نمایندگان مجلس دوره قبل، درباره این فیلم داشته مدیریت سینما عدم اکران فیلم را در آن مقطع به مصلحت دیده است. اما کارگردان و تهیه کننده اثر میتوانند تقاضای بازبینی توسط شورای عالی نظارت بر سینما را مطرح کنند و قاعدتا نظر شورای عالی نظارت، نظر فصل الخطاب و تمام کننده موضوع است و بر اساس آن نظر عمل خواهد شد.
در ارتباط با فیلم های سیاسی اساسا ما به دلیل اینکه سینما را به سمت احیا ژانرهای مختلف پیش می‌بریم و اتفاقا یکی از ژانرهای اصلی سینما ژانر سیاسی است . ما از فیلم‌هایی که به طور منطقی در موضوع سیاست ورود کنند و مستدل و منطقی بحث های سیاسی به دور از توهین و افترا به دیگر جناح های را مطرح کنند استقبال می‌کنیم و این ژانر هم انشالله یکی از ژانرهای فعال آتی سینمای ما خواهد بود.
در بخشی از نامه فیلمسازان کوتاه خطاب به معاون سینمایی وزیر ارشاد آمده است: چطور بودجه نهاد حمایتی فیلم کوتاه بر روی کاغذ سال‌هاست که افزایش یافته اما تا به امروز که چیزی تا پایان سال باقی نمانده این مبلغ به نهاد حمایتی پرداخت نشده است؟ افزایش بودجه روی کاغذ با نبودن آن فرقی می‌کند؟ در شرایطی که فیلم کوتاه تولید نمی‌شود اصلاً اختصاص نهادی برای آن چه توفیری دارد با نبودنش حتی اگر مدیرانی باتجربه چند دهه در رأس آن باشند!؟
من نامه‌ای که گفته شده که توسط فیلم سازان یا انجمن فیلم کوتاه نوشته شده است را ندیده‌ام اما درباره بحث بودجه‌ای و مالی براساس اطلاعات خودم می‌توانم عرض کنم، که اتفاقا سینمای جوان یکی از مجموعه هایی بوده که بیش از ۹۰ درصد بودجه خود را دریافت کرده است. می‌دانید در سال بیش از ۵٠٠ یا ۶٠٠ فیلم کوتاهی که در انجمن ساخته می‌شود،حاصل حمایت‌هایی است که از هنرجویان دفاتر مرتبط انجمن سینمای در سراسر کشور انجام می‌شود. اساسا این که این بوجه به قدر کفایت و ظرفیت فیلم سازان کوتاه نیست بنده هم موافق هستم؛ اما این که بود و نبود آن توفیری ندارد بی انصافی است. نقش سینمای جوان اساسا در تولید فیلم کوتاه و آموزش فیلمسازان در در سراسر کشور انکارناپذیر است خصوصا شهرهایی که عمدتا بی بهره از آموزشگاهای بخش خصوصی هستند.
به نظر می‌رسد پازل سازمان سینمایی برای رفع توقیف فیلم‌های مسئله دار و اکران آنها در حال تکمیل است. فیلم های توقیفی که اکران و یا عدم اکران هر کدام از آن ها برای نظام هزینه هایی را ایجاد می کند.
آنچه سازمان سینمایی موظف به انجام آن است، حتما برخورد مسئولانه با تولیدات آثارفرهنگی و هنری است. اگر اثری مغایرتی با اصول داشته باشد! اما چنانچه قابلیت اصلاح داشته باشد، پیشنهادهای اصلاحی به صاحب اثر داده می‌شود و اگر امتناعی صورت گیرد یا اینکه امکان اصلاح نداشته باشد اجازه نمایش هم داده نخواهد شد.
