هواپیماهایی که تاریخ را متحول کردند

بشر پرواز در اوج آسمانها را مدیون این هواپیماها است، ماشینهای پرندهای که در عین سادگی در زمان خود تاریخ را متحول کردهاند.
زمانی که در هواپیمای غولآسای ایرباس A380 مینشینید، این موضوع که تاریخ پرواز با هواپیما فقط به ۱۲۰ سال گذشته میرسد به نظر عجیب میآید. این نکته مورد توجه مت فالکوس (Matt Falcus) قرار گرفته و او به همین دلیل تاریخچهی ۵۰ هواپیمای اولیه را که به کل، تاریخ بشریت را تحت تاثیر قرار دادهاند، منتشر کرده است. تعدادی از این هواپیماها که در کتاب مت به آنها اشاره شده، مانند DC3 و ۷۴۷ معروف هستند، ولی مت تعدادی از هواپیماها را که کمتر شناخته شدهاند، در اینجا مورد بررسی قرار داده است.
Benoist Type XIV (سال ۱۹۱۳ میلادی)
در سال ۱۹۱۳ میلادی یک سازندهی اتومبیل تصمیم گرفت به کمک شریک تجاری خود اولین هواپیمای Benoist را بسازد و اولین پرواز برنامهریزی شدهی جهان را انجام دهد. این پرواز بین سن پترزبورگ و تامپا در فلوریدا انجام میشد. از مسافران به پول امروز حدود ۶۸ یورو پول گرفته شد و این پرواز تاریخچهی سفر را در جهان عوض کرد.
Fokker F.VII (سال ۱۹۲۵ میلادی)
آنتونی فوکر (Anthony Fokker)، یک هواپیمای تک موتوره طراحی کرد، ولی وقتی شنید که طراحان رقیب تعداد موتورها را افزایش دادهاند، خیلی زود به این نتیجه رسید که باید دو موتور دیگر به هواپیما اضافه کند. نتیجه طراحی هواپیمای Fokker F.VII بود که ظرفیت ۱۲ نفر مسافر را داشت. این هواپیما آخرین هواپیمای چوبی بود.
شاید معروفترین فوکر، فوکر Cross باشد که چارلز لیندبرگ (Charles Lindbergh) برای عبور از اقیانوس آرام در سال ۱۹۲۸ از آن استفاده کرد. این پرواز ۸۳ ساعت و ۱۱ دقیقه طول کشید و دو توقف داشت.
Dornier Do X (سال ۱۹۲۹ میلادی)
فقط سه هواپیما از نوع Dorino Do X ساخته شد. این هواپیماها به موفقیت تجاری نرسیدند. این کشتی بزرگ با دو بال پرنده که مکانی لوکس برای مسافرانش فراهم کرده بود، رکورد جدیدی در صنعت هواپیمایی جهان را شکست و توانست ۱۶۹ مسافر را حمل کند.
Junkers Ju 52 (در سال ۱۹۳۱ میلادی)
این هواپیما از بدنهی فلزی ساخته شد و Junker به خاطر شرکت آلمانی که این هواپیما را ساخته بود، به شهرت زیادی در دههی سی رسید. انعطافپذیری این هواپیما در حمل مسافر و تجهیزات ارتش باعث شد که این هواپیما به سرعت مورد استفادهی ارتش نازی قرار بگیرد. به هر حال Ju 52 مورد علاقهی مسافران بود و بسیاری از شرکتهای هواپیمایی از آن بهره میبردند. امروزه هم این هواپیماها موجود هستند و میتوان از آنها در مسیرهای کوتاه و برای دیدن مناظر استفاده کرد.
Douglas DC-2 (در سال ۱۹۳۳ میلادی)
بسیاری در مورد هواپیمای Douglas DC-3 شنیدهاند که نه تنها نقش مهمی در جنگ جهانی دوم داشت، بلکه در پیشرفت صنعت هواپیمایی هم خیلی موثر بود. البته جد این هواپیما، DC-2 بود که کابین راحت را برای اولین بار به مسافران عرضه کرد. DC-2 باعث پیشرفت شرکت داگلاس و طراحی هواپیماهای بعدی این شرکت شد.
Short S.23 Empire (سال ۱۹۳۶ میلادی)
Sunderland و Sandringham هواپیماهایی بودند که باعث پیشرفت چشمگیری در صنعت هواپیمایی شدند. در داخل هواپیما مسافران میتوانستند از کابین، سرویس بهداشتی و کافه بهره ببرند. این هواپیما برای خطوط هوایی ایمپریال (Imperial Airways) ساخته شده بود که مسیرهای طولانی تا آسیا، آفریقا و استرالیا را میپیمود. این هواپیما بسیار لوکس بود، ولی متاسفانه با شروع جنگ جهانی تولید این هواپیماهای لوکس متوقف شد و این هواپیماها به تاریخ پیوستند.
Sud Aviation Caravelle (سال ۱۹۵۵ میلادی)
با پیروزی هواپیماهایی مانند de Havilland Comet و بوئینگ 707 توجه شرکتهای هواپیمایی به هواپیمایی فرانسوی Sud Aviation Caravelle جلب شد. این هواپیما اولین هواپیمایی بود که موتورها را نزدیک به دم هواپیما جای داده بود و اولین هواپیمای موفق ساخت اروپا بود که سبب ساخت هواپیماهای ایرباس شد. بسیاری از شرکتهای هوپیمایی مانند فینایر (Finnair)، ایرفرانس (Air France) و یونایتد (United) تا دههی نود میلادی از Caravelle در پروازهای خود استفاده میکردند.
Hawker Siddeley Trident (سال ۱۹۵۷ میلادی)
قبل از اینکه بازار هواپیماها توسط بوئینگ تسخیر شود، شرکت انگلیسی تریدنت (British Trident) ایدهی سه موتور و دم T شکل را پایهگذاری کرد. این هواپیما در خطوط هوایی انگلیس و چند کشور دیگر استفاده شدند، ولی مورد استقبال چندانی قرار نگرفتند. شرکت تریدنت که در ایدههای نو حرف اول را میزد، در همین حین ایدهی خلبان اتوماتیک را که میتوانست در شرایط مهآلود هواپیما را به سلامت به زمین بنشاند را بنا نهاد. این شرکت مدتی بسیار فعال بود، ولی بعد از ورود بوئینگ و داگلاس به کلی از بازار تجارت هواپیما کنارهگیری کرد.
De Havilland Canada DHC-6 Twin Otter (سال ۱۹۶۵ میلادی)
Twin Otter توسط یک سازندهی کانادایی و بر اساس هواپیماهای قبلی ساخته شد و توانست یکی از محبوبترین هواپیماهای جهان شود. از این هواپیما در کانادا برای حمل و نقل مسافران و همینطور حمل مصالح معدنی به نقاط دوردست شمال کانادا استفاده میشد. این هواپیماها مسافران را تا مالدیو میبردند که بیش از ۸۰۰ نمونه از این هواپیما ساخته شد. این تولید توسط شرکت وایکینگ ایر (Viking Air) ادامه داده شد و تا امروز از این هواپیما تولید میشود.
Tupolev Tu-144 (سال ۱۹۶۸ میلادی)
کنکورد (Concorde) پیشرفتهترین هواپیمایی سوپرسونیکی بوده که تا به حال ساخته شده است. شاید عدهای به یاد داشته باشند که شوروی سابق مشابه این هواپیما را با نام کنکوردسکی (Concordski) و همین طور توپولوو را میساخت. نه تنها این هواپیما زودتر ساخته شد بلکه رکورد کنکورد را در شکستن دیوار صوتی و حمل مسافران را در سرعتی بیشتر از سرعت صوت شکست.
Tupolev Tu-144 مزیتهای زیادی داشت، ولی یک سقوط زود هنگام باعث خارج شدن این هواپیما از دور شد. در حالی که کنکورد تا ۲۰ سال بدون مشکل پرواز کرد.