همه آنچه که باید درباره بیماری پیوره بدانید
از جمله بیماری های دهان و دندان محسوب می‌شود که سبب بروز عفونت بافت‌های دندان و لثه‌ها شده و از طرفی خود دندان را درگیر نمی‌کند اما چه عواملی سبب بروز این بیماری می شود و چه راهکارهایی برای پیشگیری از آن وجود دارد؟
بیماری پیوره چیست؟
پیوره یا “پیرادندان آماس” بیماری است که بافت‌های اطراف دندان را دچار عفونت می‌کند و خود دندان را درگیر نمی‌کند.
این بیماری سبب خونریزی بافت‌های اطراف دندان شده و دهان را بد بو می کند.
پیوره از جمله بیماری‌های جدی لثه محسوب می شود و با افزایش سن، میزان شیوع آن بالاتر می‌رود و تقریبا ۵۰ درصد از افراد بالای ۴۵ سال به نحوی به آن مبتلا می‌شوند.
میکروب‌هایی در دهان وجود دارند که روی لثه و دندانها جمع می‌شوند و به آن پلاک میکروبی گفته می‌شود و در صورت مسواک زدن به کلی از بین می‌روند.
اما در صورت رعایت نکردن بهداشت و مسواک نزدن تبدیل به یک جرم بر روی دندان می‌شوند که با کشیدن ناخن بر روی دندان قابل مشاهده است.
حال اگر این جرم‌ها تمیز نشود و بماند به مرور سفت‌تر می‌شود که و به ماده‌ای جدا نشدنی از دندان تبدیل می‌شود.
با حرکت این جرم‌ها از سطح دندان به سمت لثه عفونت ایجاد می‌شود.
این عفونت بافت لثه را از دندان جدا می‌کند و به این ترتیب حفره‌های ایجاد می‌شود که محل تجمع چرک است.
عدم درمان در مراحل اولیه می‌تواند پیوره را مزمن کند و به این ترتیب دندان کم کم لق می‌شود و پیشرفت عفونت و بیشتر شدن حفره بین دندان و لثه باعث از دست رفتن دندان می‌شود.
درمان بیماری در مراحل اولیه اهمیت زیادی دارد، زیرا سهل انگاری در این کار ممکن است منجر به کشیدن تمام دندانها شود. پیوره یکی از مهم‌ترین عوامل از دست دادن دندانها در بزرگسالی است.
در بیماری پیوره حفره‌هایی در زیر دندان تشکیل می‌شود و بافت‌های بین دندان و استخوان‌ها که “پریودونتال لیگامنت” نام دارند، دچار عفونت می‌شوند.
دندانها مستقیما به استخوان‌ها متصل نیستند بلکه بافت‌های لیگامنت دندانها را به استخوان وصل می‌کنند. وظیفه این بافت‌ها تغذیه دندانها است؛ بنابراین با عفونت این بافت حتی اگر دندان سالم هم باشد، از بین می‌رود.
در مراحل ابتدایی پیوره با تورم خفیف لثه و خونریزی در هنگام مسواک زدن و استفاده از نخ دندان، بد بو شدن دهان، نرم و حساس شدن لثه خود را نشان می‌دهد، در صورتی که در همین مرحله ابتدایی بیماری تشخیص داده شود می‌توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد.
در مواقعی که بیماری زیاد پیشرفت نکرده باشد با یک جرم گیری ساده رفع می‌شود، اما در صورت پیشرفت کردن بیماری به عمل جراحی یا کورتاژ نیاز است.
در این حالت دندانپزشک بافت زیر دندان را برش می‌دهد و بافت‌های آسیب دیده را جدا می‌کند و لثه را بخیه میزند.
با چند روز مراقبت پس از جراحی لثه به حالت اولیه باز می‌گردد. اما باید توجه داشت که در صورت رعایت نکردن موارد بهداشتی پیوره قابل بازگشت بوده و عود می‌کند.
باید بدانید که؛ بیماری پیوره مسری نیست و تنها دلیل بوجود آمدن آن رعایت نکردن اصول بهداشتی است که بسیار هم ساده و کم هزینه هستند.
مراجعه به دندانپزشک هر ۶ ماه یکبار می‌تواند در پیشگیری و تشخیص این بیماری موثر باشد.
البته نا گفته نماند که به عقیده بعضی متخصصان پیوره می‌تواند زمینه ارثی نیز داشته باشد که در این صورت هم می‌توان با برداشتن به موقع جرم و پلاک دندان از عواقب آن جلوگیری کرد.
علائم بروز بیماری پریودنتیت
قرمزی و تورم لثه
خونریزی و یا خرونریزی و یا خروج چرک
بوی بد
لق شدن و یا افزایش لقی یک یا چند دندان
ایجاد فاصله بین دندانها
جدا شدن لثه از دندان و عمیق شدن شیار بین لثه و دندان
تحلیل لثه (گاهاً) و درد مبهم و یا خارش دار بین دندانها
معمولاً بیماری‌های لثه در مراحل اولیه بدون درد بوده و به همین دلیل ممکن است بیمار متوجه پیشرفت تدریجی آن نشود و یا توجهی به خونریزی گهگاه آن به هنگام مسواک زدن و یا غذا خوردن نداشته باشد؛ لذا برای حفظ و سلامت لثه و دندانها لازم است معاینات منظم دندانپزشکی صورت گیرد.
در بعضی موارد نیز علیرغم جدا و عمیق شدن شیار لثه ای، لبه لثه در محل طبیعی خود به نظر می‌آید و پیشرفت بیماری ممکن است از دید بیمار پنهان بماند.
عامل ایجاد کننده پیوره چیست؟
عامل ایجاد کننده پیوره، میکروب‌هایی هستند که در محیط دهان وجود داشته و به صورت یک لایه بیرنگ و چسبنده به هم بر روی سطح دندان و لثه تجمع می‌یابند.
به این لایه بیرنگ که حاوی خرده‌های غذایی و بزاق بوده و به دندان چسبندگی دارد، پلاک میکروبی گویند، با کشیدن ناخن بر دندان به زیر ناخن جمع شده و به راحتی با مسواک زدن پاک می‌شود.
سیر بیمار پریودونتیت چگونه است؟
اگر التهاب لثه با عدم رعایت بهداشت دهان ودندان ماندگار شود عفونت به بافت‌های عمقی تر، چون استخوان لانه دندانی و الیاف نگهدارنده دندان سرایت نموده و باعث تحلیل استخوان و اضمحلال الیاف نگهدارنده شده و نهایتاً منجر به لقی و از دست دادن دندان می‌گردد.
نحوه پیشگیری از بیماری پریودونتیت چگونه است؟
تمیز کردن دندانها توسط مسواک، نخ و خمیر دندان در جلوگیری از بروز بیماری‌های لثه بسیار مؤثر است. ضمناً مراجعات منظم هر ۶ ماه یکبار به دندانپزشک توصیه می‌گردد.
آیا بیماری پریودونتیت مسری است؟
باید بدانید که؛ ابتلای این بیماری از طریق سرایت صورت نمی‌گیرد. علاوه بر استعداد شخصی، وجود عامل بوجود آورنده آن که پلاک میکروبی است، لازم است. توصیه می‌گردد علیرغم غیر مسری بودن بیماری، همیشه از وسایل بهداشتی شخصی استفاده گردد.
نحوه درمان بیماری پیوره
درمان پیوره بستگی به شدت بیماری لثه دارد.
در مراحل اولیه با یک جرم گیری کامل و تمیز کردن سطح دندان بیماری از بین می‌رود.
در مراحل پیشرفته‌تر درمان شامل کورتاژ و یا جراحی لثه است. در جراحی لثه، دندانپزشک بعد از بیحس نمودن لثه به آرامی اقدام به برش لثهنموده و آن را کنار میزند و سپس اقدام به برداشتن بافت‌های بیمار شده و تمیز و صاف نمودن سطح ریشه دندان نموده، ضمناً فرم لثه و استخوان راتصحیح می‌کند.
در خاتمه عمل لثه به جای خود برگردانده شده و بخیه زده می‌شود و نهایتاً خمیری که پک جراحی نامیده می‌شود بمنظور محافظت، به مدت حداکثر یک هفته بر روی ناحیه عمل گذاشته شده می‌شود.
در پیوره عمق شیاربین لثه و دندان که در مواقع طبیعی بین ۰/۵ تا ۱ میلیمتر میباشد، عمیق شده و پاکت (Pocket) نامیده می‌شود. پاکت مکان مناسبی برای رشد و فعالیت میکروبهاست.
بدیهی است از شرایط بیماری بعلت عمق پاکت، امکان پاک کردن کامل آن با مسواک و نخ و دیگر روش‌های بهداشتی میسر نیست؛ لذا، هدف از عمل جراحی لثه، فراهم آوردن شرایطی است که بیمار بتواند دندانها را به راحتی تمیز نماید؛ بنابراین عمل جراحی لثه یک عمل بازدارنده و ممانعت کننده از پیشرفت بیماری است.
آیا عود بیماری لثه حقیقت دارد؟
برای درمان پریودنتیت کنترل و حذف بیماری زمینه‌ای اصل بوده و ضمناً بیمار باید بطور کامل بهداشت دهان و دندان را رعایت کند.
بدیهی است که اگر دستورات داده شده در این خصوص عمل نشود، پلاک میکروبی بر دندانها تجمع یافته و ممکن است بیماری عود نماید؛ بنابراین رعایت کامل بهداشت دهان و دندان در پیشگیری از بروز پریودونتیت مجدد نقش بسیار مؤثری دارد.
