معلولان با سیستم ایمنی ضعیف واکسینه نشدند!
به گزارش تریتا نیوز به نقل از شرق ،«مروتی» مدیر کمپین حمایت از افراد دارای معلولیت:«بهزیستی به چند دلیل عمده تخلفات مراکز نگهداری از معلولان را لاپوشانی می کند. مهمترین علت این است که بسیاری از این مراکز، توسط افرادی اداره و مدیریت می شوند که زمانی از کارکنان یا بازنشسته های این سازمان بودند و یا در حال حاضر در سازمان شاغل هستند و دلیل عدم ورودشان به تخلفات این است که اگر بخواهند تخلفات را بررسی کنند، خودشان و وظیفه نظارتی شان را زیر سوال می برند.»
سمیه جاهدعطائیان ،روزنامه نگار
چرا معلولان قبل از شیوع آنفولانزا واکسیناسون نشدند؟
در یک مرکز نگهداری از افراد دارای معلولیت در «فسا» ۹ معلول به صورت همزمان بدحال شده و در بیمارستان بستری می شوند. یک نفر از این معلولان فوت می کند و علت فوت و بستری دسته جمعی هم، ابتلای معلولان به ویروس آنفولانزا گزارش شده است. این در حالی است که اگر هم علت ابتلای همگانی به ویروس آنفولانزا مورد تایید افکار عمومی واقع شود، باز هم جای سوال در مورد وقوع این تخلف یا اهمال کاری وجود دارد که چرا با توجه به هشدارپزشکان در مورد همه گیری این ویروس در کشور، این معلولان که همه با چند معلولیتی و بیماری های زمینه ای دست و پنجه نرم کرده و پرونده پزشکی آنها هم در مرکز موجود بوده، واکسیناسیون نشده و واکسن آنفولانزا دریافت نکردند؟ آیا این غفلت در واکسیناسیون به موقع، دردیگر مراکز نگهداری بهزیستی هم وجود دارد؟
تلاش خبرنگار شرق برای انجام گفت و گو با مدیرکل بهزیستی استان فارس تا زمان تنطیم این گزارش به نتیجه ای نرسید و تنها مسئول روابط عمومی این اداره چنین گفت که در خصوص فوت یکی از معلولان در مرکز فسا، منتظر جوابیه و نظر پزشکی قانونی هستیم و بعد از آن موضوع را با جزییات کامل، رسانه ای خواهیم کرد.
اظهار نظر مسئول بهزیستی قبل از نظر پزشکی قانونی
این در حالی است که مدیر کل بهزیستی استان فارس، خبر بستری دسته جمعی و فوت یکی ازمعلولان را در مصاحبه ای رسانه ای کرده و علت فوت را ابتلا به آنفولانزا اعلام کرده بود. پس در واقع چنین مشخص است که اظهار نظر در مورد علت دقیق فوت هنوز از سوی پزشک قانونی تایید و مورد بررسی نشده است. این مسئول در کنار تشریح اتفاق رخ داده در مرکز «فسا» به یک رسانه دولتی، چنین اعلام کرده بود که سیستم ایمنی این افراد پایین است و دارای مشکلات جسمی-حرکتی و ذهنی هستند. اما وقتی مسئولی در مورد حساسیت وضعیت سلامتی این افراد اطلاعات دارد، چرا قبل از همه گیری، برای واکسیناسیون به موقع این معلولان در مراکز نگهداری پافشاری و پیگیری سریع نکرده است؟ نه تنها در مورد جزییات این فوت در مرکز فسا، بلکه هنوز ابهاماتی در مورد پرونده دیگری از فوت همزمان ۳ معلول در مرکز نگهداری «ممسنی» استان فارس وجود دارد که تنها به پیگیری قضایی از مددجویِ منتشر کننده تخلف منجر شد و گویا اقدام دیگری برای پیگیری یا پیشگیری از وقوع تخلف احتمالی صورت نگرفت.
ابهام دنباله دار در مراکز نگهداری معلولان در استان فارس
«بهروزمروتی» مدیرکمپین حمایت از افراد دارای معلولیت، حادثه فوت مشکوک یک فرد جوان دارای معلولیت در یکی از مراکز نگهداری استان فارس را دومین حادثه مبهم و تاسف بار دانسته و به خبرنگار شرق تاکید کرده است: «وقتی حوادث و ابهامات اینچنینی با پیگیری و برخورد قاطع مراجع مربوطه همراه نشود، طبیعی است که حوادث اینچنینی هر بار به شکل دیگری تکرار شده و در مابقی مراکز هم اینچنین پایه گذاری ونهادینه می شود که در صورت تخلف و تضییع حقوق افراد دارای معلولیت، دادخواهی و پیگیری دقیقی صورت نگرفته و راه فرار از قوانین وجود خواهد داشت. همانطور که با بد حالی ۹ مددجوی مرکز «امیرالمومنین» فسا و راهی شدن آنها به بیمارستان، یک نفر از این افراد بدحال فوت شده و علت مرگ نیز همه گیری ویروس آنفولانزا اعلام شده است. این در حالی است که موارد ابهامی و مشکوک نه تنها در مورد این پرونده بلکه در پرونده های قبلی مراکز از جمله استان فارس نیز برطرف نشده و این اتفاق اخیر در مرکز نگهداری فسا ابهامات را افزایش داده است.»
او با اشاره به موارد دیگری از تخلف در مراکز بهزیستی استان فارس ادامه می دهد: «مطابق با اطلاعات به دست آمده و رسانه ای شده، اتفاق فسا دومین مورد از مسمومیت دست جمعی معلولان در یک مرکز نگهداری معلولان ذهنی حرکتی در استان فارس است و اواخر تیر ماه جاری نیز کمپین معلولان خبر مسمومیت و مرگ ۳ معلول در ممسنی را فاش کرد که اگرچه منجر و تکذیب اداره بهزیستی استان فارس شد بلکه دلیل فوت همزمان ۳ معلول در یک مرکز را ویروس عنوان کرده و پرونده را مختومه اعلام کردند.»
این فعال حقوق معلولان با اعلام اینکه ظاهرا فوت افراد دارای معلولیت برای مسئولان بهزیستی موضوع مهمی نبوده، یادآورمی شود: «در ماجرای فوت ۳ معلول در مرکز نگهداری «المهدی» ممسنی برای کمپین محرز شد که فوت آنها بر اثر ابتلا به مسمومیت غذایی و مسایل گوارشی بوده؛ اداره «آبفا» نیز با بررسی سلامت آب، مسمومیت بر اثر آب آلوده را رد کرده و مسمومیت بر اثر غذای فاسد را تایید کرده است. اما مدیر کل بهزیستی استان فارس با رد این مستندات، دلیل دیگری را عنوان کرده و در برابر ابهامات به حق کمپین واکنش حرفه ای نشان نداد. ضمن اینکه در مورد مرکز فسا نیز اعلام کرده که این معلولان سیستم ایمنی پایینی دارند و ابتلایشان به آنفولانزا را دلیل فوت اعلام کرده و مشابه همین اظهار نظر را در فوت معلولانِ مرکز ممسنی اعلام کرده که شدید بودن درصد معلولیت، تاثیر زیادی در فوت دسته جمعی و همه گیری ویروس داشته است؛ یعنی اگر این افراد سیستم ایمنی بالایی داشتند، فوت نمی کردند و در برابر ویروس، مسمومیت یا هر دلیل دیگری توانمند تر بودند!»
غفلت خانواده ها از تخلفات مراکز نگهداری بهزیستی
مدیر کمپین حمایت از حقوق معلولان می افزاید: «ما تجربه های مشابه زیادی در سالهای گذشته داشتیم. تجربه مسمومیت حدود ۲۰ نفر از مددجویانی در مرکزی از آذربایجان شرقی و فوت همزمان ۳ نفر از آنها که دادستانی با ورود به این پرونده پس از حدود یک سال و نیم حکم به مسمومیت آنها داده و اعلام کرده است که مسمومیت تنها ۱۰- ۱۲ درصد بر روی فوت تاثیر مستقیم داشته و حکمی چنین نا عادلانه داد در حالیکه علت مسمومیت و فوت آنها مصرف غذای فاسد اعلام شده بود. تخلف در استان فارس هم به همین سرنوشت منجر شده چرا که آزمایشات ابتلا به وبا و سایر عفونت ها نیز منفی بوده و تنها مسمومیت غذایی محرز است.»
«مروتی» در پاسخ به این سوال که چرا این تخلفات و فوتی های مشکوک، توسط خانواده های افراد دارای معلولیت پیگری و طرح شکایت نمی شوند تصریح می کند: «بسیاری از این خانواده ها شرایط اقتصادی خوبی ندارند و زمانیکه بعد از فوت عزیزانشان برگه ای مهر شده توسط یک پزشک دریافت می کنند که علت فوت را عاملی طبیعی اعلام کرده است، دیگر آگاهی کافی ندارند که ممکن است تخلفی هم در میان باشد و می توانند از حقوق عزیزشان دفاع کنند. در مورد قبلی هم پزشکی قانونی در مورد تشخیص علت فوت ورود نکرده بود که این مساله بر خلاف شیوه نامهخودشان بود. در حالیکه لازم است در تمام موارد، نامه پزشک قانونی و تشخیص نهایی شان موجود و قابل ارایه باشد. خانواد هایی که علم و اگاهی کافی ندارند با نامه مرکز قانع و به خاطر مشکلات اقتصادی، پیگیری خاصی انجام نمی دهند. ضمن آنکه از سوی مراکز تهدید می شوند که اگر تخلفی گزارش شود، معلولشان دیگر در مرکز پذیرفته نمی شود.»
او می افزاید: «وقتی مسئولان و نهادهای مربوطه، کمپین و فعالان حقوق افراد دارای معلولیتی که این مراکز را زیر ذره بین قرار داده و از آنها در مورد حقوق این افراد سوال می کنند، این چنین مورد حمله قرار می دهند و اخبار واقعی را وارونه جلوه می دهند، برخوردشان با خانواده هایی که عزیزی در این مراکز از دست دادند، چگونه خواهد بود؟ این خانواده ها با استناد به چه دلیل و سندی می توانند شکایت کنند؟»
برخورد منفعلانه بهزیستی در برابر هر تخلف!
مدیر کمپین حقوق افراد دارای معلولیت در پاسخ به این سوال که برخورد و پیگیری بهزیستی کشور به دنبال وقوع حوادث و تخلفات مراکز نگهداری یا توانبخشی بهزیستی چگونه بوده می گوید: « بهزیستی کشور هم به عنوان تنها و مهمترین مرجع حمایت از حقوق معلولان، در مورد هیچ یک از تخلفات، از افراد دارای معلولیت حمایت نکرده و تخلفات را پیگیری نکرده است. جز در برخی موارد که با مددکار گزارش دهنده و فاش کننده تخلف برخورد و از او شکایت کردند! در حالیکه گزارش این مددکار بر اساس مشاهدات عینی بوده اما بهزیستی تخلف را لاپوشانی کرد. بهزیستی به ندرت و تنها در مواردی که رسانه ای می شود، واکنش نشان می دهد در غیر این صورت در برابر تخلفات مراکز بسیار منفعلانه عمل کرده است.»
«مروتی» ادامه می دهد: « بهزیستی به چند دلیل عمده تخلفات را لاپوشانی می کند. مهمترین علت این است که بسیاری از این مراکز، توسط افرادی اداره و مدیریت می شوند که زمانی از کارکنان یا بازنشسته های این سازمان بودند و یا در حال حاضر در سازمان شاغل هستند و دلیل عدم ورودشان به تخلفات این است که اگر بخواهند تخلفات را بررسی کنند، خودشان و وظیفه نظارتی شان را زیر سوال می برند. چرا که وظیفه اصلی نظارت بر این مراکز بر عهده بهزیستی است که باید پرونده های موجود در این مراکز مثل آزمایشات روزانه در زمینه وضعیت سلامت غذایی، آب، سلامت جسمانی و … را به صورت مرتب مورد ارزیابی و بازرسی قرار دهند. اگر بهزیستی بپذیرد که در مراکز تخلفات زیادی وجود دارد، درواقع مدیریت و نظارت دوره ای و میدانی خودش را بر روی مراکز زیر سوال برده است. چنانچه این مدیریت در بهزیستی با وقوع وتکرار حوادث زیر سوال رفته است.»
رعایت نشدن استانداردهای سلامتی و بهداشتی معلولان در مراکز نگهداری
او با اشاره به اینکه رسانه ها می توانند مرجع مهمی برای پیگری حقوق از دست رفته افراد دارای معلولیت و بی دفاعی که در این مراکز نگهداری می شوند، باشند تصریح می کند: « هنوز رسانه ها به درستی طرح سوال نکردند و برایمان مبهم است که چطور می شود ۹ نفر در یکک مرکز نگهداری به صورت همزمان مسموم و راهی بیمارستان شوند؟ چرا دلیل اصلی مسمومیت مطرح نشده و فقط اعلام می شود که ابتلا به یک ویروس باعث همه گیری و فوت همزمان ۳ معلول شده است؟ دلیل ابتلا به ویروس ادعا شده چه بوده و از کجا آمده است؟ مسئولان در بهزیستی استانها اینچنین مصاحبه می کنند و رسانه ها هم پوشش می دهند در حالیکه باید شفاف سازی شده و به دور از تهمت و تکذیب، ابهامات فعالان حوزه معلولان برطرف شود.»
مدیر کمپین در پاسخ به این سوال که تکلیف شیوه نامه ای که قرار بود برای فعالیت مراکز نگهداری روزانه و شبانه بهزیستی توسط سازمان بهزیستی تدوین شود، به کجا رسید می گوید: «بهزیستی در این زمینه فقط خبری ارایه داد اما از جزییات دقیق آن اطلاع رسانی نشد. اما باید گفت که اگر شیوه نامه فعلی و موجود در مراکز رعایت شوند، شاهد اتفاقات تلخ و مکرر اینچنینی نخواهیم بود. در شیوه نامه موجود که شیوه نامه ای گسترده است، آب، غذا و بهداشت معلولان و محیط نگهداری باید به دقت بررسی و گزارش روزانه و مکتوب داشته باشند. پزشک و متخصص جسمی و روانی باید مددجویان را چکاپ دوره ای و منظم کنند این در حالی است که خبرها و اطلاعات رسیده از مراکز نگهداری بهزیستی نشان می دهد که از رعایت حداقلی این استانداردها در مراکز خبری نیست و مسئولان فنی، روانشناسان، پزشکان و … آنطور که باید و شاید به وظایفشان در قبال این مراکز عمل نمی کنند.»
نتیجه مشارکت های پایین مردمی نتیجه کم اعتمادی به بهزیستی
او ادامه می دهد: «تقصیر بر دوش پزشکان هم نیست چرا که بودجه اختصاص داده شده به این مراکز بسیار ناچیز بوده و مراکز با مشکلات مالی و هزینه ای روبه در چند سال اخیر روبه رو شدند. آمار مشارکت های مردمی هم اگر چه پایین آمده اما در این حوزه هم شفافیتی وجود ندارد که مشارکت های مالی خیرین و مردم در چه اموری از بهزیستی هزینه می شود. چنانچه خبر هایی از وقوع برخی تخلفات در این زمینه به گوش می رسد که همین خبرها از میزان اعتماد مردم به بهزیستی کم کرده است.»
همچنین در همین رابطه، «فاطمه رضاییان» رییس اداره بهزیستی فسا در گفت و گو با خبرنگار شرق، حال عمومی بیماران بد حال مرکز نگهداری «امیرالمومنین» فسا را مناسب اعلام کرد و علت فوتی یکی از معلولان ۳۴ را که با چند معلولیتی یعنی معلولیت جسمی، ذهنی و بینایی دست و پنجه نرم می کرد را ابتلا به آنفولانزا اعلام کرد.
او در پاسخ به این سوال که ابهاماتی در مورد وجود مسمومیت دسته جمعی در میان مددجویان وجود دارد با رد این موضوع اعلام کرد: « به دنبال اپیدمی ابتلا به آنفولانزا در کشور، شهرستان فسا هم شرایط خوبی نداشته و ویروس آنفولانزا به شدت همه گیر شده است. مرکز فوق هم تجمعی بوده و در مراکز نگهداری تجمعی – اقامتی جمعیت مددجویان زیاد است. در این مرکز هم حدود ۳۸ مددجو کنار هم زندگی می کنند و ابتلایشان به آنفولانزا امری طبیعی بوده است. سیستم ایمنی افراد دارای معلولیت بسیار پایین بوده، مثل افراد عادی نیست و مقاومت بدنشان در مقابل کوچکترین ویروس ضعیف است.»
رییس اداره بهزیستی فسا در پاسخ به این سوال که آیا این مددجویان امسال مطابق با ضرورت های بهداشتی و مراقبتی، در برابر ویروس آنفولانزا واکسینه شدند یا نه، گفت: «متاسفانه واکسن آنفولانزا هنوز برای مددجویان این مرکز تزریق نشده است؛ شبکه بهداشت همه ساله نسبت به واکسیناسیون همگانی مراکز نگهداری تجمعی بهزیستی اقدام می کرد اما امسال تا به امروز این اقدام را انجام نداده است. بهزیستی استان و شهرستان پیگیر سهمیه واکسن این افراد در مراکز نگهداری است.»
کاهش چشم گیر کمک مالی و مشارکت های مردمی
«رضاییان» در پاسخ به این سوال که آیا مدرک و مستندی برای تثبیت این ادعا مبنی بر همه گیری آنفولانزا وجود دارد تا برای انجمن های فعال در حوزه معلولان و افکار عمومی شفاف سازی شود، ادامه داد: «مدارک پزشکی بیماران و مستندات در بیمارستان موجود است و قابل ارایه به رسانه ها نیست اما دانشگاه علوم پزشکی، معاون درمان و رییس بیمارستان از زمان بدحالی مددجویان موضوع را پیگیری کردند. »
او در پاسخ به این سوال که با توجه به وقوع حادثه تلخ دیگری در مرکز نگهداری «ممسنی» استان فارس، مراکز استان و به ویژه فسا با محدودیت های بودجه ای و مالی روبه روهستند و آیا میزان کمک مشارکت های مردمی کفاف نیازها را نمی دهد، تاکید کرد: «همه مراکز نگهداری بهزیستی در کشور با مشکلات بودجه ای و مالی روبه روهستند. آمار مشارکت های مردمی بسیار پایین آمده است. مرکز «امیرالمومنین» فسا هم یک مرکز خیریه ای است که بدون مشارکت مردم سر پا نمی ماند.»
رییس اداره بهزیستی فسا با بیان اینکه با وجود کمبود منابع، مشکل نیرو در مراکز نداشته و تمام نیروها مطابق قانون کار بیمه شده و فعالیت می کنند، ادامه می دهد:« مبلغ کمک و حمایت های مشارکت های مردمی از نصف هم بسیار کمتر شده و ما نمی دانیم که با این مبالغ ناچیز، کدام مشکل و نیاز مراکز را تامین کنیم. ما به کمک و مشارکت بیشتر مردم نیاز داریم تا مراکز سرپا بمانند.»
بر اساس این گزارش، اتفاقات تلخ رخ داده در حوزه افراد دارای معلولیت بسیار زیاد است. آنها که موجب صدمات جسمی، روحی و روانی شده و چه آنها که به فوت معلولی ختم شده است. تخلفاتی مثل ضرب و شتم یک معلول در مرکز «احسان» شهر اهواز، فوت همزمان ۳ معلول در مرکز نگهداری «المهدی» ممسنی، شکنجه یک معلول در مرکز نگهداری گچساران و بسیاری موارد ثبت و رسانه ای شده دیگر، همه نشان می دهد که بهزیستی به عنوان اصلی ترین مرجع حمایت از حقوق معلولان، نسبت به دفاع از این افراد در حوزه پیگیری و احقاق مطالبات، نظارت بر نهادهای دیگر و حتی نظارت بر مراکز زیر مجموعه اش، بسیار ضعیف عمل کرده است. نگرانی رسانه ها و افراد دغدغه مند در حوزه معلولان این است که وقتی تخلفاتِ رسانه ای شده، به دقت مورد بررسی قرار نگرفته و برای پیشگیری از آنها اقدامی انجام نمی شود، در حوزه تخلفات پشت پرده ای که تنها در برابر معلولان بی زبان و بی دفاع اعمال شده و از چشم دوربین یا ناظر احتمالی دور می ماند، چه خواهد شد؟
