مبارزه با آلودگی هوا
اگر این روزها شما نگران وضعیت آلودگی هوا هستید با ما همراه باشید. ما تلاش کردیم با کمک بهترین متخصصان و کارشناسان حوزه سلامت راهکارهایی را به شما ارائه دهیم.
آلاینده‌های موجود در هوا چه بلایی برسرمان می‌آورند؟
گاز CO در بدن باعث خستگی، رخوت، سردرد، اختلال تنفسی و گرفتگی رگ‌های خونی می‌شود. اما در موارد شدید ممکن است باعث تشنج و به کما رفتن شخص هم شود.
نکته قابل‌توجه این است که دود سیگار هم حاوی گاز CO یا همان مونوکسیدکربن است و به‌شدت سرطان‌زاست. همچنین گاز SO2 در دستگاه تنفسی فوقانی یعنی مخاط حلق و حنجره حل می‌شود و آسیب زیادی را به این قسمت‌ها از بدن می‌رساند.
برای همین افراد در تنفس‌شان دچار مشکل خواهند شد؛ در‌نهایت اگر به‌موقع درمان صورت نگیرد ممکن است موجب مرگ افراد هم شود. حتی ممکن است ریه‌ها را هم درگیر کند و شخص به بیماری مزمن ریوی مبتلا شود.
گاز NO هم همین عوارض را به‌همراه دارد اما غیر از مسائل نام برده شده ممکن است باعث ایجاد برونشیت در افراد هم شود. حتی در برخی موارد ممکن است افراد حس بویایی‌شان را از‌دست بدهند که در این مواقع باید برای جلوگیری از پیشرفت اثرات این گاز به متخصص مراجعه کرد.
سرب یکی دیگر از آلاینده‌هایی است که در هوای آلوده وجود دارد و انباشته شدن آن در بدن به ریه و به دیگر ارگان‌های مختلف بدن آسیب می‌رساند و حتی ممکن است موجب کم‌خونی در افراد شود.
غیر از سرب ذرات معلقی در هوا وجود دارند که این ذرات از راه تنفسی وارد ریه می‌شوند و سرطان‌زا هستند. به‌علاوه باعث تشدید سرفه و تنگی نفس در فرد می‌شوند تا جایی که ممکن است برای کنترل شرایط فرد به بیمارستان منتقل شود.
چه کسانی بیشتر در‌معرض خطر هستند؟
هوای آلوده سلامت همه افراد را به خطر می‌اندازد اما همه می‌دانیم که بیشترین قشری که باید خود را از این آلودگی در امان نگه دارند کودکان، افراد مسن و افرادی هستند که به انواع بیماریهای مزمن قلبی و ریوی مبتلا هستند .
غیر از این افراد مادران باردار و افرادی که نقص سیستم بدنی دارند یا سیستم بدنی‌شان ضعیف است هم نباید در‌معرض این هوا قرار بگیرند.
به‌عنوان مثال افرادی که به بیماری آنفلوآنزا مبتلا هستند باید به جدیت خود را از این شرایط دور نگه دارند چراکه سیستم بدنی‌شان ضعیف است و ممکن است باعث تشدید بیماری در آنها شود.
همچنین در طول دوره بارداری باید تا جایی که ممکن است مادر از منزل خارج نشود، به‌خصوص در سه ماهه اول بارداری که ارگان‌های جنین درحال شکل‌گیری است.
با این حال فراموش نکنید که این شرایط آب‌و‌هوایی برای افرادی که جسم سالمی دارند و به بیماری خاصی مبتلا نیستند ایجاد عارضه می‌کند.
پس وجود هر بیماری زمینه‌ای ممکن است به‌دلیل آلودگی هوا شدت پیدا کند، حتی برخی بیماریهای چشمی مثل خشکی چشم، پس به‌طور کلی اگر هر بیماری زمینه‌ای دارید مراقب باشید و دستورات احتمالی را رعایت کنید.
این روزها دستگاه‌های تصفیه هوا به‌کار می‌آید؟
دکتر عاطفه عابدینی می‌گوید: «سوال‌های متعددی در این زمینه پرسیده شده است اما باید بگویم که از نظر علمی هنوز ثابت نشده که این دستگاه می‌تواند در این زمینه تاثیرات مثبتی به‌همراه داشته باشد یا نه.
با این حال استفاده از این وسیله می‌تواند به حفظ محیطی مطبوع‌تر کمک کند. اما اینکه صددرصد بتواند هوا را تصفیه کند و نقش بسیار موثری در زمینه آلودگی هوا داشته باشد، هنوز اطلاعات دقیقی در دست نیست.
دکتر حمید سهراب‌پور، متخصص ریه نیز در این باره می‌گوید: «دستگاه‌های تصفیه هوا قادر نیستند هوای آلوده‌ای که وارد محیط می‌شوند را تصفیه کنند، اما اگر در محیط بسته‌ای که هوا آلوده راه نفوذ ندارد از دستگاه تهویه استفاده شود، می‌تواند تاحدودی برای مطبوع کردن محیط مفید باشند.
ماسک نزنیم می‌میریم؟!
بهتر است بگویم که ماسک‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ یکی ماسک‌های ساده هستند که بیشتر در اتاق‌های جراحی یا توسط پزشکان در مطب‌ها مورد‌استفاده قرار می‌گیرند.
در روزهایی که هوا آلوده است تنها کاری که از پس این ماسک‌ها بر می‌آید جلوگیری از رسوب مواد معلق بزرگ در هواست، اما از ورود ذرات معلق کوچک جلوگیری نمی‌کنند و این ذرات با ابعاد کوچک به‌راحتی می‌توانند وارد سیستم دستگاه تنفسی افراد شوند و مشکلات متعددی را به‌وجود آورند.
اما در این موارد استفاده از ماسک فیلتردار یعنی ماسک ۹۵ N می‌تواند نقش موثری در تضمین سلامت شما داشته باشد.
اما فراموش نکنید که این ماسک‌ها هم نیاز به تعویض دارند. به‌عنوان مثال اگر فردی هستید که روزانه ساعات زیادی را در هوای آزاد سپری می‌کنید، بهتر است ماسک خود را به‌طور روزانه تعویض کنید و فردا از ماسک جدید استفاده کنید.
اما اگر خانم خانه‌داری هستید و بیشترین ساعتی که در بیرون از منزل سپری می‌کنید حدود یک ساعت است، می‌توانید هر دو روز یک‌بار ماسک فیلتردار خود را تعویض کنید.
بیشترین ساعتی که می‌توان در این هوا بیرون ماند چقدر است؟
به‌طور کلی برای اینکه بتوان گفت هر فرد به چه میزان می‌تواند در این هوا رفت‌و‌آمد کند، بستگی به عواملی از‌جمله سن، میزان فعالیت، شدت آلودگی، محلی که در آن قرار دارد، سابقه بیماری به‌خصوص بیماری قلبی و ریوی دارد.
اما به‌طور کلی افرادی که شرایط جسمانی مناسبی دارند و از ماسک‌های فیلتردار استفاده می‌کنند بهتر است بیشترین زمانی که در این هوا قرار می‌گیرند بین یک تا دو ساعت باشد چراکه جایز نیست در این هوا بیشتر از این ساعت حضور پیدا کنند.
توصیه اضطراری به بیماران قلبی و ریوی!
اگر بیماری زمینه‌ای قلبی یا تنفسی دارید و قرار است ساعت‌های زیادی را خارج از خانه سپری کنید، بازهم با استفاده از ماسک‌های مخصوص توصیه نمی‌شود بیشتر از یک ساعت در هوای آزاد باشید؛
چراکه ممکن است سلامت شما به خطر بیفتد. همچنین بیماران قلبی ممکن است در حالت عادی علامت خاصی را به‌همراه نداشته باشند ولی در مواقعی که هوا به‌طور اضطراری آلوده است دچار مشکل شوند.
به‌طور کلی باید گفت که آلودگی هوا باعث افزایش شیوع درد قفسه سینه، تنگی نفس، افزایش فشارخون، افزایش ضربان قلب و در آخر سکته حاد قلبی و حتی مرگ ناگهانی می‌شود.
شیوع بستری بیماران قلبی و ریوی در زمان‌هایی که آلودگی هوا بالاتر از حد مجاز است، افزایش پیدا می‌کند، پس بهتر است در صورت مشاهده این علائم سریعا به پزشک مراجعه کنند و از روی این علائم بی‌تفاوت نگذرند.
