فرگشت ۱۴ میلیارد ساله چشم انسان

به گزارش خبرنگار مهر، نمایشگاه عکس «فراجَهِش-کوششی در بازنماییِ مفهوم فرگشت» جمعه ۶ مرداد در گالری ابد افتتاح شد که نمایشگاه گردانی آن را امین شاهد برعهده دارد. این نمایشگاه کوششی برای بازنمایی مفهوم «فرگشت» در حوزه زیست- جامعه شناسی است و در فاز بعدی سراغ مجسمه های مفهومی با همین بیان مفهومی می‌رود.

نمایشگاه پیش‌رو حاصل تحقیق، پژوهش و تبادل نظر برگزارکنندگان از پاییز سال ۹۵ با هنرمندان و پژوهشگران و منتقدان است و هنرمندانی چون مجید کورنگ بهشتی، کورش ادیم، مهدی مقیم نژاد، صمد قربان زاده، زهرا خرمی، صالح تسبیحی، امید شلمانی، زروان روح بخشان، محمد علی فاموری و مهدی طالقانی در بخش عکس آثار خود را به نمایش گذاشته اند و قرار است در فاز دوم آثار حجم هادی عرب نرمی، حسین علی عسگری، سیاوش امیری راد، پرستو پرنور، رضا تائبی، هادی محبعلی و هیربد همت آزاد به نمایش در بیاید.

محمدعلی فاموری یکی از هنرمندانی که این روزها اثرش در این نمایشگاه روی دیوار رفته است درباره این نمایشگاه به خبرنگار مهر گفت: فرگشت به معنای نوعی انتخاب است که طبیعت در گذار تاریخی خود به آن دست پیدا می کند. این انتخاب یک اتفاق محتوم است به این معنا که اگر ژن ها دچار نقصی در چرخه تاریخی خود شوند در واقع دچار نوعی فرگشت شده اند که این مضمون در بعد جامعه شناسی مدنظر برگزار کنندگان این نمایشگاه است.

وی ادامه داد: امین شاهد و هیربد همت آزاد دو تئوریسن هستند که در برگزاری این نمایشگاه حضور دارند همچنین عکاسان متبحری آثارشان در این نمایشگاه روی دیوار رفته است که در این میان من و مهدی طالقانی دو جوانی هستیم که آثارمان در کنار این استادان قرار گرفته است.

این عکاس درباره مجموعه عکس های خودش که در این نمایشگاه به نمایش در آمده است، بیان کرد: من ۶ عکس را در قالب یک مجموعه با عنوان «ونرا ۹» ارائه دادم. «ونرا ۹» اولین فضاپیمایی بود که از سطح زهره عکس هایی را به زمین مخابره کرد. وقتی چشم انسان زمینی این عکس ها را دید به نظر رسید حس ناشناخته ای در آن نیست و گویی داشت به همان تصاویر ابر و بادی نگاه می کرد که روی زمین هم بارها دیده بود. وقتی درباره این نمایشگاه صحبت شد من به این فکر کردم که انگار عنبیه چشم انسان نیز دارای فرگشتی ۱۴ میلیارد ساله است و سرچشمه اش را از ستارگان می گیرد. این کدهای ژنتیکی میلیاردها سال در چشم ما ذخیره شده اند برای همین وقتی آن تصاویر رسید برایمان نا آشنا نبود. من در واقع آمدم از پارچه های مخمل توسط نور مادون قرمز عکاسی کردم و عکس ها شبیه همان تصاویر شد.

فاموری ادامه داد: یک توهمی از عکس های مخابره شده از سیاره زهره را بازنمایی کردم که در عین حال که قطعیتی درونش پیدا نیست، آشنا هم به نظر می رسد. البته کار من بازسازی آن تصاویر نبود بلکه خواستم از یک سطح ناشناخته نمود دیگری را بازنمایی کنم.

گالری های تهران در تسخیر آثار دکوراتیو است

این هنرمند جوان درباره پشتوارنه تئوریک چنین نمایشگاه های مفهومی در قیاس با نمایشگاه های دیگری که در سطح گالری های شهر برپا می شود، گفت: من هر هفته مشغول گالری گردی هستم و می بینم که یک فضای ثابت دکوراتیو را می شود در اکثر نمایشگاه ها دید که سرچشمه آن به بحث چند آکشن خاص فروش آثار هنری می رسد. این در حالی است که کل آکشن فروش آثار هنری ایران را ۱۱ میلیون دلار در نظر بگیریم با فروش یکی از آثار جف کونز برابری نمی کند اما چون اقتصاد هنر در ایران جا نیفتاده است هنرمندها دو راه بیشتر ندارند یا سراغ آثار مفهومی بروند یا سراغ آثار دکوراتیو که جایی در همین بازار اقتصادی کوچک پیدا کنند. متاسفانه درصد کمی از هنرمندها سراغ آن بخش مفهومی می روند.

وی که تحصیلات هنری خود را در خارج از کشور در زمینه هنر گذرانده است در پایان درباره دانسته هایش از موضوع اقتصاد هنر گفت: عموما بحث اقتصادی هنر در بعد جهانی یک موج فرهنگی است مثلا عده ای تصمیم می گیرند هویت شرق و خصوصا خاورمیانه را در خطوط و حروف عربی به جهان بشناسانند و از همین رو روی آثار نقاشیخط سرمایه گذاری می کنند و ما ناگهان می بینیم ۷۰ درصد آثاری که به حراجی مثل کریستیز می رود از این نمونه آثار است. در غرب هم در فاصله سال های ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۵ سرمایه گذاری روی هنر فمنیستی سه برابر شد و هنرمندانی بِرند شدند که در این زمینه کار می کردند. در واقع دیگر اتفاقات هنری، منطقه ای نیست و در سطح فرهنگی کوچکی رخ نمی دهد بلکه قاره ای و منطقه ای شده است اما این معطوف به آن بخش اقتصاد هنر است و به نظرم رسالت هنرمند این است که در سطح فرهنگ خودش دغدغه هایی را جلوتر از زمانه اش مطرح کند و به این اتفاقات کاری نداشته باشد.

فاموری در بخشی از استیتمنت مجموعه عکس هایش نوشته است: عنبیه انسان امروزی تجربه  ۱۴ میلیارد سال تصویر هستی را در خود ذخیره دارد به نحوی که گویا همه این تصاویر را در گذشته دیده است و تمامی مصنوعات دست ساز بشر را بر اساس همین ریشه تصویری که در ژنتیک خود حمل می کند شناسایی، ارزیابی و قضاوت می کند. در تمامی تصاویر پیش رو به چشم به بسان موجودی زنده و مستقل، متشخص و توانمند مبتنی بر کنش محوری نگاه می کنیم که به جستجوی اشتراکات زندگی روزمره با خاطرات ژنتیکی خود می پردازد.

گالری ابد در خیابان گیشا (کوی نصر)، خیابان شهید علیایی، خیابان جوادی، پلاک ۵۳ واقع شده است.