راههای کنترل و درمان ریزش مو
به گزارش تریتا نیوز ، دکنر محمد رادفر ، متخصص تغذیه و رژیم درمانی ، تغذیه مناسب مهمترین راه کنترل و درمان ریزش مو می باشد. برای کنترل ریزش مو تمام گروه های غذایی شامل گروه نان و غلات، گروه میوه و سبزیجات، گروه شیر و لبنیات، گروه گوشت ها و گروه متفرقه شامل روغن ها و… در برنامه غذایی گنجانده شود. علت ریزش مو در رژیم های با کالری خیلی پایین این است که بدن با ایجاد اولویت بندی برای حفظ اعضای مهم دیگر مانند مغز و قلب و کلیه رژیم درمانی و …. میزان دریافت مواد مغذی فولیکول مو را کاهش میدهد. مواد مغذی موثر در کنترل ریزش مو عبارتند از:
-
پروتئین
علت اصلی ریزش مو در افراد با رژیم نامناسب کمبود پروتئین است. کمبود پروتئین موجب آسیب به ساختار موها، شکنندگی و کم پشتی مو می شود و در مراحل کمبود شدید پروتئین ریزش شدید مو و تغییر رنگ آن ایجاد می شود. هر فرد سالم باید حداقل ۱۵- ۲۰ درصد انرژی روزانه خود را از غذاهای حاوی پروتئین تأمین کند.
پروتئین در مواد خوراکی مانند انواع گوشتها شامل گوشت قرمز ، بوقلمون، مرغ و انواع پرندگان شامل بلدرچین و کبک، ماهی و میگو، حبوبات، غلات، آجیل ها و مغزها وجود دارد.
اسید آمینه های گوگرد دار (متیونین و سیستئین) برای تقویت مو و جلوگیری از ریزش مو بسیار مهم هستند. یکی از این اسید آمینه های مهم متیونین است. بدن انسان قادر به تولید یا سنتز این آمینه اسید نیست و حتما باید از طریق غذا وارد بدن شود. در بدن متیونین می تواند به سیستئین تبدیل شود.
متیونین و سیستئین حاوی سولفور (گوگرد) هستند که موجب تقویت ساختمان کراتین مو به منظور استحکام و انعطاف پذیری مو میگردد . همچنین این آمینه اسید ها جذب سلنیوم (موثر در رشد مو) را نیز بهبود می بخشند.
-
ویتامین های گروه B
این گروه از ویتامین یک پایه ی اصلی دردرمان ریزش مو هستند که در انواع مکمل ها هم وارد شده اند. تمام ویتامین های این گروه در تقویت و رشد مو مهم هستند. در این گروه که شامل ویتامین های ب۱، ب۲، ب ۳، ب ۵، ب۶، ب۷ (بیوتین)، ب۹ (فولیک اسید) و ب۱۲ هستند اهمیت ب۵ و ب۶ و بیوتین بیشتر است. در رژیم های غذایی غیرمتعارف و غیر علمی کمبود این گروه ویتامین ریزش موی شدید را به دنبال دارد. منابع غذایی این ویتامین ها گسترده است و شامل: نان و غلات، جودوسر، مغزها و دانه ها، انواع گوشت ها و جگر گاو، ماهی و غذاهای دریایی، حبوبات و انواع لوبیاها، تخم مرغ و لبنیات، میوه ها و میوه های خشک مانند موز و آلو، انواع جوانه ها خصوصا جوانه گندم، جلبک ها و مخمر آبجو.
-
ویتامین C
آنتی اکسیدانی است که باعث حفظ سلامت پوست و مو می شود.
ـ غذاهای غنی از ویتامین Cعبارتند از: مرکبات، توت فرنگی، کیوی، طالبی، آناناس، گوجه فرنگی، فلفل سبز، سیب زمینی و سبزیجات برگ سبز. همچنین ویتامین C باعث جذب بهتر
آهن موجود در غذا میشود که برای جلوگیری از ریزش مو ضروری است.
-
ویتامین A
علاوه بر نقش های ساختاری، این ویتامین آنتی اکسیدانی است که برای تولید سبوم در پوست سر و شادابی مو ها مورد نیاز می باشد.
ـ غذاهای حاوی آن عبارتند از:
روغن کبد ماهی، گوشت، شیر، پنیر، تخممرغ، اسفناج، بروکلی، کلم، هویج، هلو و زردآلو. ولی
مصرف بیش از حد آن باعث ایجاد مسمومیت و ریزش مو و مشکلات جدی دیگر میشود و با قطع مصرف آن نیز ریزش مو اصلاح میشود.
-
اینوزیتول
باعث حفظ سلامت فولیکولهای مو میشود. منابع غذایی آن شامل غلات سبوسدار، مخمر آبجو، جگر و مرکبات است.
-
زینک (روی)
روی بر رشد و شادابی مو اثر میکنند. کمبود آن باعث داشتن مویی خشک و پوستی چرب و علاوه بر آن، کاهش حس چشایی و دیر خوب شدن زخم ها میشود. اسفناج، دانه آفتابگردان، قارچ، غلات سبوسدار، مخمر آبجو، گوشت قرمز و گوشت ماکیان منابع خوب روی هستند. روی همچنین باعث بهبود عملکرد سیستم ایمنی میگردد.
نکته مهم: با مصرف بیرویه مکملها و داروهای حاوی زینک ممکن مسمومیت با این ریز مغذی رخ دهد و عوارضی مانند تهوع و استفراغ، دردهای پیچشی شکمی، اسهال و سردرد و اختلال در عملکرد آهن، اختلال در سیستم ایمنی، کاهش کلسترول خوب (HDL-C) و مشکلات ادراری ایجاد شود.
-
آهن
یکی از علل تغذیه ای ریزش مو در افراد دچار کم خونی و یا مشکلات مربوط به از دست دادن خون مانند تصادفات، جراحات، خونریزی ها، سیکل ماهیانه در خانمها و یا حتی بارداری و همچنین بیماری های مربوط به کاهش جذب آهن یا جراحی های معده یا کمبود اسید معده و اسهال ها، کمبود ماده معدنی آهن در بدن است.
دو نوع آهن “هم” و”غیر هم” وجود دارد که آهن “هم” در گوشت قرمز ، مرغ ، ماهی و جگر و آهن “غیر هم” در غذاهای گیاهی مانند غلات ، حبوبات، سبزیجات، مغزها ( پسته، بادام ، گردو، و فندق ) وانواع خشکبار ( برگه هلو، زردآلو،انجیر ، کشمش و خرما) موجود می باشد. آهن غذاهای حیوانی قابلیت جذب بالاتری دارند( به میزان ۲۰ تا ۳۰ درصد جذب می شود در حالیکه آهن غذاهای گیاهی به میزان ۳ تا ۸ درصد جذب می شود ).
علایم فقر آهن عبارتند از: کم خونی، موی شکننده، اختلال بلع، مشکلات گوارشی، گیجی، خستگی، استخوانهای نازک و شکننده، ریزش مو، التهاب بافتهای دهان، ناخن های قاشقی، چاقی، پوست رنگ پریده، اضطراب و بیقراری و پاسخ های ذهنی کند.
-
مس
مس از ریزش مو جلوگیری میکند و باعث حفظ رنگ و ساختمان آن میشود. منابع خوب مس شامل جگر، سبزیجات، غلات سبوسدار، تخممرغ، ماهی و لوبیا است. مصرف بیش از حد مواد دارای مس هم باعث ایجاد موی خشک و ریزش آن می شود.
-
ید
باعث تنظیم هورمونهای تیرویید میشود و از ایجاد موی شکننده و ریزش مو جلوگیری میکند. منابع خوب آن شامل ماهی ها و غذاهای دریایی، نمک یددار است.
-
سلنیوم
باعث حفظ خاصیت ارتجاعی پوست و جلوگیری از شکنندگی مو و همچنین موخوره میشود. منابع آن عبارتند از: مخمر آبجو، گوشت، ماهی، غلات، تن ماهی و بروکلی. مصرف بیش از اندازه سلنیم باعث ریزش مو و افتادن دندانها و ناخنها میگردد
-
سیلیس
باعث استحکام مو می شود و از ریزش مو جلوگیری می کند. غذاهای دریایی، برنج، سویا، سبزیجات، سیبزمینی، خیار، فلفل قرمز و سبز، جوی خام و جوانه حبوبات دارای مقادیر فراوان سیلیس هستند. این عنصر در اکثر مکمل های با کیفیت تقویت کننده ریزش مو وجود دارد. مصرف بیش از اندازه این ماده باعث ریزش مو، دندانها و ناخن می شود .
-
اسیدهای چرب امگا۳
مصرف اسیدهای چرب ضروری که در ماهی و روغن زیتون وجود دارد، حالت موها را بهبود می بخشد و از خشکی و ریزش آنها جلوگیری میکند. در نقطه مقابل مصرف زیاد چربی های اشباع، باعث افزایش ریزش مو به دلیل خواص اکسید شدگی این نوع چربی ها و افزایش ترشح سبوم میشود. منابع امگا۳ عبارتند از: ماهی ها (ماهی آزاد، شاه ماهی، ساردین، ماهی تن، ماهی قزل آلا، مار ماهی، ماهی کولی، ماهی فلتان، ماهی ریش دار، ماهی نیزه) و غذاهای دریایی، بذرکتان، کلزا، گردو، خرفه، تخم مرغ های غنی شده با امگا۳.
یکی از دلایلی که در سالهای اخیر ریزش مو در افراد افزایش یافته، تغذیه ناسالم و مصرف غذاهای سرخ کردنی و فست فود ها و دارای چربی های اشباع به میزان زیاد است.