تاثیر بهداشت دهان و دندان بر سلامت مردان
تریتانیوز:دکتر محمد رضا صفری نژاد،جراح و متخصص بیماریهای کلیه و مجاری ادراری_ احتمالاً شما از کودکی در مورد اهمیت مسواک زدن و فلوراید کردن دندانها، و کشیدن نخ دندان بسیار شنیده اید. سلامتی دندانها و لثه ها نه تنها اثر مثبت بر سلامتی عمومی شما دارد، بلکه سبب می شود که لبخندهای شما زیبا باشد و تنفس شما نیز بد بو نشود. داشتن دندانهای سالم بخودی خود اتفاق نمی افتد، بلکه ما باید بطور فعال روزانه در حفظ بهداشت دهان و دندانهای خود بکوشیم.با همکاری دندان پزشک خود و رعایت نکات بهداشتی می توانید دندان های سالم داشته باشید.
چه چیزی در دهان ما اتفاق می افتد؟
در دهان ما میلیونها باکتری زنده وجود دارند که ما آنها را نمی بینیم. بعضی از آنها بی خطر هستند و کمک به شکسته شدن مواد غذائی و جذب آنها از دستگاه گوارش می کنند. بعضی دیگر از این باکتریها فوق العاده مضر هستند. آنها با یکدیگر جمع شده و سبب تشکیل پلاک بر روی دندانها می شوند. وجود پلاک در دندانها کاملا طبیعی است ولی مهم آن است که با مسواک زدن و کشیدن نخ دندان آنها را از روی دندانها پاک کنیم. اگر این پلاکها برداشته نشوند شروع به خوردن دندانها می کنند که در اصطلاح به آن کرم خوردگی می گویند. با مرور زمان حتی بافتها و استخوانهائیکه دندانهای ما را محافظت می کنند، تخریب می شوند و به این ترتیب دندان لق شده و می افتد.
بیماری لثه
در حقیقت اگر بهداشت دندانهای شما خوب باشد ازخطر زخمها، عفونت ریه، مشکلات قلبی،دیابت و مشکلات گوارشی در شما کاسته می شود. در حدود ۷۵ درصد بالغین بالای ۳۵ سال دارای بیماری لثه در یک مرحله از زندگی خود بوده اند. موارد زیر خطر ابتلاء به بیماری لثه را زیاد می کنند:
- جنس مرد. مردان بسیار بیشتر از زنان به بیماری لثه مبتلا می شوند.
- سیاه پوستان بیشتر از سفید پوستان دچار بیماری لثه می شوند
- فقر. افرادیکه از نظر اجتماعی – اقتصادی در دهکهای پائین قرار دارند بیشتر به بیماری لثه مبتلا می شوند. علت اصلی عدم دسترسی آنها به خدمات بهداشتی است.
- سن. با افزایش سن لثه پس رفت کرده و ریشه دندانها در معرض پلاک قرار می گیرند. در افراد مسن همچنین بزاق کمتری ترشح می شود که در شسته شدن پلاک از روی دندانها اهمیت زیادی دارد.
- توارث. اگر والدین شما بعلت بیماری لثه دندانهای خود را از دست داده اند، شما در معرض خطر بیشتری قرار دارید.
- عدم مسواک زدن و کشیدن نخ دندان بطور مداوم
- بهم فشردن و بهم سابیدن دندانها
- سیگار کشیدن
علائم بیماری لثه
در مراحل اولیه بیماری لثه فاقد درد است و اگر شما بیماری لثه داشته باشید ممکن است متوجه آن نشوید. ولی اگر شما هریک از علائم زیر را داشته باشید باید به دندانپزشک مراجعه کنید:
- لثه های حساس، متورم و قرمز
- خونریزی از لثه به هنگام مسواک زدن و کشیدن نخ دندان
- لثه های عقب نشینی کرده
- تنفس بد بو و یا احساس طعم بد در دهان
- تجمع چرک در اطراف دندان و لثه ها
- شل شدن دندانها
- درد هنگام جویدن و یا مشکل در جویدن بعضی از مواد غذائی
پیشگیری و درمان
خوشبختانه بسیاری از کرم خوردگیهای دندان قابل پیشگیری و بیماریهای لثه در مراحل ابتدائی قابل درمان هستند. شما برای مراقبت بهتر از دندانهای خود باید به موارد زیر توجه کنید:
- حداقل دو بار در سال دندانهای خود را چک کرده و پلاکهای آنرا تمیز کنید. اگر نیاز به مراقبت بیشتری باشد، دندانپزشک به شما خواهد گفت.
- حداقل دو بار در روز با خمیردندانهای حاوی فلوراید مسواک بزنید. اگر امکان پذیر باشد بعد از هر وعده غذا مسواک بزنید. مطمئن شوید که سطح داخلی دندانها (سطح مجاور زبان) نیز بخوبی تمیز شده باشد. مسواک خود را هر سه ماه یک بار و یا هر موقع که تارهای مسواک ساییده شده باشند، عوض کنید.
- هر روز دندانهای خود را نخ بکشید. ما بین دو دندان با مسواک زدن تمیز نمی شود. استفاده از نخ دندان آنقدر اهمیت دارد که در اصطلاح می گویند که اگر مسواک نمی زنید حتماً دندانهای خود را نخ بکشید.
- زبان خود را نیز برس بزنید تا باکتریهائیکه در پشت زبان تجمع پیدا کرده اند تمیز شوند.
- در ما بین وعده های غذائی از خوردن مواد غذائی شیرین و نوشیدنیهای شیرین خود داری کنید. این مواد غذائی بسرعت تبدیل به پلاک می شوند. اگر شما عادت به مصرف مواد شیرین دارید، بجای آن از میوه استفاده بکنید.
- مقدار زیادی آب بنوشید. بزاق با شستن پلاکها کمک به سالم ماندن دندانها می کند. افزایش سن و استفاده از بعضی از داروها بعلت ایجاد خشکی دهان، سبب تجمع پلاک و بیماری لثه می شوند. استفاده از آدامسهای بدون قند کمک به تحریک ترشح بزاق می کند.
- سیگار نکشید و تنباکو نجوید. آنها علاوه از اینکه سبب رنگی شدن دندانها می شوند، سبب بوی بدن دهان شده و خطر سرطان حفره دهان را نیز زیاد می کنند.
- از جویدن شکلات سفت و هر آنچه که به دندانها آسیب می زند خود داری کنید.
- از دندانهای خود حفاظت کنید. در بسیاری از ورزشها خطر شکسته شدن دندانها وجود دارد.
- اگر شما دارای دندان مصنوعی هستید، بسیاری از مواردیکه در بالا ذکر شدند، شامل حال دندان مصنوعی نیز می شوند.