آنچه در باره بیماری MS باید بدانید

تریتانیوز :ليدا وحيدي مطلق – دانشجوي  دكتراي روانشناسي،اسکلروز مولتیپل(ام.اس.)یک بیماری مزمن و بالقوه ناتوان کننده است که سیستم عصبی مرکزی شامل مغز و نخاع را درگیر می کند.محققین گمان می کنندام .اس احتمالاً یک بیماری خود ایمنی باشد،به این معنا که سیستم ایمنی شما قسمتی از بدنتان را مانند یک جسم خارجی مورد حمله قرار می دهد.

در اسکلروز مولتیپل،بدن بطور نادرست گلبولهای سفید  راعلیه پروتئینهای غلاف میلین،که اعصاب موجود در مغز و نخاع را احاطه کرده اند، هدف می گیرد.این امر سبب التهاب و صدمه به غلاف كه بصورت اسکار(اسکلروزیس)می باشد مشخص مي شود.این آسیب سبب کندی یا توقف سیگنالهای عصبی که هماهنگی عضلانی،قدرت،حس و دید را انجام می دهند،می شود.

اسکلروز مولتیپل بیش از يك میلیون نفر را در سراسر جهان مبتلا می نماید.

هیچ کس در مورد دلایل اصلی اشتباه سیستم ایمنی بدن برای حمله به اعصاب در بیماری ام اس نمی‌تواند نظر قطعی دهد. بعضی از دانشمندان معتقدند ترکیبی از ژنتیک و عاملي  در محیط زیست می‌تواند باعث ابتلا به این بیماری شود. افرادی كه بیشتر از بقیه در خطر ابتلا به ام اس قراردارند، شامل:

• افردیکه در سنین ٢٠تا٤٠سالگی قرار دارند در بیشترین خطر هستند.
• زنان دو برابر بیشتراز مردان در خطر ابتلا به بیماری ام اس قراردارند.
• اگر والدین و یا برادر و خواهرشما به بیماری ام اس مبتلا باشند، خطر ابتلای شما به ام اس بین ١تا٣درصد افزایش می‌یابد.
• عفونت ها و ویرس‌ های خاصاز جمله ویروس ابشتاین بار می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
• افراد سفیدپوست،بخصوص خانواده‌های ساکن اروپای شمالی در بیشترین خطر ابتلا به این بیماری قراردارند. نژادهای آسیایی، آفریقایی یا بومی آمریکا در بین سایر نژادها در کم‌ترین خطر ابتلا به این بیماری هستند.
• در کشورها و مناطق جغرافیایی خاصاز جمله اروپا، کانادای جنوبی، آمریکای شمالی، نیوزلند و استرالیای جنوبی خطر ابتلا به بیماری ام اس بیشتر از سایر مناطق جهان است.
• درصورتیکه شمامبتلا به سایر بیماری‌های خودایمنی مانند لوپوس ويابیماری التهابی روده  هستید، خطر ابتلای شما به ام‌اس افزایش می‌یابد.

عوارض ابتلا به ام اس

دربعضی مواقع افراد مبتلا به ام اس به سایر مشکلات زیر مبتلا می‌شوند:

-خشکی و یاگرفتگي عضلات

-فلج شدن بخصوص فلج شدن پاها

-مشکلات مثانه، شکم و یا مشکلات جنس

-مشکلات ذهنی، ازجمله فراموشی و یا عدم تمرکز

-افسردگي

-صرع یا بیهوشي

مشکلات بینایی

بیش از نیمی از افراد مبتلا به ام .اس ، مشکلات بینایی به نام اختلال عصب بینایی را تجربه می کنند. این التهاب بینایی ممکن است که تاری دید، از دست رفتن رنگ بینی، درد چشم و نابینایی معمولا در یک چشم را در پی داشته باشد.
مشکلات گفتاری

این عارضه نسبت به مشکلات بینایی کمتر شایع است اما برخی از افراد مبتلا به ام اس لکنت زبان پیدا می کنند. این حالت زمانی که ام اس عصب هایی که پیام های گفتار را به مغز منتقل می کنند، تخریب می کند. برخی از افراد نیز دچاردشواري در بلع غذامی شوند.

در بیماری ام اس، بین نخستین حمله تا حمله بعدی ممکن است ماه ها تا سال ها فاصله وجود داشته باشد. پس از گذشت این دوره علایم جدیدی بروز کند یا علایم قبلی پیشرفت کنند.
ام اس یا سکته مغزی

اختلال حواس، لکنت زبان و ضعف عضلانی ممکن است علایم ام اس باشند اما علایم سکته مغزی نیز با ام اس بسیار مشابه هستند. هر شخصی که به طور ناگهانی توانایی صحبت کردن یا حرکت دادن اعضای بدن خود را از دست می دهد، باید فورا به اورژانس منتقل شود زیرا درمان سکته مغزی در ساعات اولیه احتمال بهبودی را افزایش می دهد.

درمان

اگر حملات شما خفیف یا نا شایع باشند،پزشکتان ممکن است  مشاوره وتحت نظر گرفتن توصیه کند.با وجود این اگر شما نوع عودکننده بیماری را داشته باشید،پزشکتان ممکن است درمان با داروهای تعدیل کننده بیماری را هرچه زودتر شروع کند.این داروها اگر حامله باشید یا بخواهید حامله شوید،قابل استفاده نیستند.

علاوه بر دارودرمانی درمانهای زیر ممکن است مفید باشند:

فیزیوتراپی و کاردرمانی.یک فیزیوتراپیست یا کارشناس کار درمانی می تواند تمرینهای تقویت عضلانی را به شما آموزش داده و نشان دهد چگونه وسایلی که کارهای روزمره را تسهیل می کنند بکار برید.این امر می تواندبه استقلال شما کمک کند.

مشاوره.مشاوره شخصی یا گروه درمانی می تواند برای کنار آمدن با ام.اس. و کاهش استرس عاطفی به شما کمک کند.همچنین اعضای خانواده یا مراقبین شما ممکن است از مراجعه به یک مشاور سود ببرند.

مراقبت از خود

این مراحل ممکن است در تخفیف برخی علائم اسکلروز مولتیپل کمک کند:

داشتن استراحت کافی.خستگی یک علامت شایع ام.اس. است و استراحت کردن ممکن است کمک کند احساس خستگی کمتری بکنید.

.  ورزش. اگر ام.اس. خفیف تا متوسط داشته باشید ورزشهای اروبیک منظم ممکن است مقداری کمکتان کند.فواید شامل بهبود قدرت،تون عضلانی،تعادل،  هماهنگی،و بهبود افسردگی می باشد.شنا یک انتخاب خوب برای بیماران ام.اس. است که باگرما اذیت می شوند.

.  مراقب گرما باشید.گرمای زیاد می تواند ضعف عضلانی شدید ایجاد کند،گرچه برخی بیماران ام.اس. بوسیله گرما اذیت نمی شوند و ممکن است از حمام گرم و دوش لذت  ببرند. قبل از تماس با گرمای زیاد، تا وقتی نمی دانید که چگونه واکنش خواهید داد،بسیار مراقب خود باشید.وارد وان داغ یا سونا نشوید مگر کسی نزدیک شما باشد که در صورت نیاز شما را بیرون بکشد.اگر متوجه بدتر شدن علائم و نشانه ها بر اثر گرما شدید،تنها چند ساعت خنک شدن شما را به حالت طبیعی بر می گردد.

.  خوردن غذای متعادل.خوردن غذای سالم و دریافت مقادیر توصیه شدهً ویتامینها در روز به تقویت سیستم ایمنی شما کمک می کند.

مهارتهای زندگی

مانند سایر بیماریهای مزمن،زندگی با بیماری اسکلروز مولتیپل می تواند شما را در مسیر پرپیچ و خم هیجانات قرار دهد. اینها تعدادی پیشنهادات برای کنار آمدن با پستی بلندیها هستند:

. فعالیتهای طبیعی روزانه را به بهترین شکل ممکن حفظ کنید.

. با دوستان و خانواده در تماس باشید.

. به سرگرمی هایی که لذت می برید و قادر به انجامشان هستید ادامه دهید.

– اگر اسکلروز مولتیپل توانایی شما را برای انجام چیزهایی که لذت می برید مختل می کند،با پزشکتان در مورد راههای احتمالی کنار زدن موانع صحبت کنید.

– به یاد داشته باشید که سلامت جسم شما می تواند مستقیماً روی سلامت روان شما اثر گذارد.عدم پذیرش،آشفتگی،و ناامیدی ناشایع نیستند وقتی بدانید زندگی با شما رفتار دردناک یا غیر منتظره داشته است.افراد خبره مثل پزشکان یا روان شناسان رفتاری ممکن است از این لحاظ به شما کمک کنند.آنها همچنین  می توانند مهارتهای مدارا و تکنیکهای آسوده سازی را به شما آموزش دهند که می تواند مفید باشد.

–  گاهی اوقات ،پیوستن به یک گروه حمایتی جاییکه بتوانید تجارب و احساسات خود را با دیگر افراد سهیم کنید،روش خوبی است.از پزشکتان بپرسید چه گروههای حمایتی در منطقه شما وجود دارد.

بسیاری بیماریهای مزمن،از جمله ام.اس. با خطر بالای افسردگی همراهند.این امر نه تنها یک ناتوانی در مدارااست بلکه ممکن است نشانه ای از اختلال در فعل و انفعالات شیمیایی – عصبی باشد که با درمان طبی مناسب قابل معالجه است.

اگر ام.اس داريد،لازم نیست انكار كنيد كه بر زندگی شما اثر می گذارد.اما اینکه چقدر به آن اجازه دهید کیفیت زندگی شما راتغییر دهد ،تا حدی بسته به راهی دارد که هر روز برای زندگی خود بر می گزینید.