فرهنگ و هنر با چند صدایی شدن شکوفاتر می شود

انتخاب مجدد حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور، بار دیگر مهر تأییدی بر اولویت فرهنگ و اعتدال و میانه روی و زندگی آرام در میان خواسته های ملت ایران بود که با حضور پررنگ هنرمندان تاثیر و اهمیت فرهنگ و هنر در این گونه عرصه های اجتماعی و سیاسی دو چندان شد و به نظر می رسد توجه به موضوعات فرهنگی که در این چهار سال رشد قابل توجهی داشته در کنار سایر بخش ها مهم ترین دغدغه های این حجم ۵۷ درصدی از مردم را تشکیل می دهد که بخش بزرگی از جامعه هنرمندان نیز شامل آن است. بدون شک این موضوع مسئولیت دولت دوازدهم را از پیش سنگین تر می کند.

با وجود برخی کاستی ها و نقدهایی که به دولت یازدهم  وارد است، نمی توان از موفقیت ها و افتخارات فرهنگی و هنری در این چند سال به خصوص در زمینه سینما و افتخارات ملی در محافل و جشنواره های بین المللی چشم پوشی کرد.

در گفتگویی که با برخی از هنرمندان در این گزارش داشتیم برخی معتقدند که با وجود تغییر دولت برخی از نهادها همچون صدا و سیما تغییری نخواهد کرد و بدون شک شکل کنونی آن حتی مورد تأیید هیچ یک از جناح ها نیز نیست، از این رو این موضوع نیازمند رسیدگی و توجه بیشتر است. همچنین اهتمام به صنعتی شدن سینمای ایران نیز می تواند یکی از مهم ترین اقداماتی باشد که در برنامه های فرهنگی این دولت جای می گیرد.

در گزارش پیش رو با دو تن از فیلمسازان حامی این دولت و همچنین مدیر عامل بنیاد فارابی گفتگو کردیم که از نظرتان می گذرد.

علیرضا تابش:

انتخاب مجدد دکتر روحانی خبر از رسیدن روزهای بهتر دارد

علیرضا تابش، مدیر عامل بنیاد سینمایی فارابی گفت: در جمهوری اسلامی ایران، فرهنگ از اقتصاد هم مهم‌تر است و آنچه که ما را در دنیا متمایز و مؤثر کرده «فرهنگ» است، انتخاب مجدد دکتر حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور، خبر از رسیدن روزهایی بهتر و گشوده شدن افق‌های نو، حفظ کرامت ایرانیان و پایان سختی‌ها و مرارت‌های ناشی از تحریم‌های ظالمانه در این حوزه دارد.

علیرضا تابش، مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی در خصوص انتخاب مجدد آقای روحانی و تاثیر این انتخاب بر اوضاع فرهنگی و هنری کشور، به بانی فیلم گفت: حضور حماسی و افتخار آفرین مردم در انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای اسلامی شهر و روستا، صفحه درخشانی در کتاب تاریخ ایران است. بار دیگر شاهد پیروزی ملت ایران بودیم که با شور و شعف در انتخابات شرکت کرده و سرنوشت خود را با آگاهی و تفکر تعیین کردند. اهالی فرهنگ و هنر و به ویژه اهالی سینما نیز به عنوان چهره‌های مطرح، مرجع و تاثیرگذار در جامعه، با توجه به وظیفه خطیر فرهنگی و اجتماعی خود در کنار مردم نقش خود را ایفا کردند.

‎ وی افزود: بی تردید حمایت های دولت در عرصه هنر و فرهنگ فارغ از جناح گرایی، همه طیف‌های هنری در کشور را در بر خواهد گرفت و ظهور نسل جوان خلاق و بالنده در عرصه تولید هنری، نشاط و امید را در عرصه فرهنگ پدید خواهد آورد.

تابش گفت: با توجه به گسترش دیپلماسی عمومی دولت یازدهم شاهد نمایش چهره دیگری از ایران در مجامع مختلف جهانی بوده‌ایم. موفقیت تیم‌های ورزشی و حضور تیم‌های سطح بالای جهانی از یک سو و همچنین موفقیت‌های چشمگیر فیلمسازان ایرانی در بزرگترین جشنواره‌های جهانی سینمایی و توجه دنیا به سینمای ایران از دیگر فرصت‌هایی بوده است که تصویری متفاوت از ایران را به نمایش گذاشته است. وی افزود: احیای احترام مجدد به فیلمسازان سینمای نجیب ایران که در عرصه‌های داخلی و خارجی برای این آب و خاک آبرو و اعتبار کسب کردند، مورد اهتمام ویژه دولت مردان و سازمان سینمایی در دولت تدبیر و امید بوده و ادامه خواهد داشت. انتخاب مجدد دکتر حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور، خبر از رسیدن روزهایی بهتر و گشوده شدن افق‌های نو، حفظ کرامت ایرانیان و پایان سختی‌ها و مرارت‌های ناشی از تحریم‌های ظالمانه در این حوزه دارد.

این مدیر فرهنگی تاکید کرد: در جمهوری اسلامی ایران، فرهنگ از اقتصاد هم مهم‌تر است و آنچه که ما را در دنیا متمایز و مؤثر کرده «فرهنگ» است. فرهنگ اصیل ایرانی اسلامی که مخصوص و ویژه این سرزمین کهن است، ریشه در هزاران سال تاریخ ایرانی به علاوه ۱۴۰۰ سال تاریخ اعتقادی شیعی ما دارد. معتقدم جمهوری اسلامی ایران توانسته است بیشتر از همه کشورهای منطقه، فرهنگ خود را از تهاجمات و شبیخون‌ها حفظ کند و نتیجه سال‌های طولانی مبارزه و مجاهدت تلاشگران عرصه فرهنگ و هنر است و که بر هیچ چشمی پوشیده نیست.

مدیرعامل بنیاد فارابى تحریم‌های ناعادلانه در سالهای اخیر را باعث از دست رفتن بازارهای جهانی ایران دانست و گفت: انتخاب مجدد رئیس جمهور، با پشتوانه رای بالای مردم می تواند این نقیصه را جبران کند و فرصت بی‌نظیری در مقابل فرهنگ و هنر ما و بطور اخص سینمای ایران گشوده است که با هوشمندی هنرمندان و مدیران باید از آن بهره بُرد.

تابش ادامه داد: در این برهه و در بُعد بین‌‏الملل باید جهت‏‌گیری سینما به سمت پروژه‌های چند ملیتی و تولید مشترک باشد و با حمایت‌های هوشمندانه از فعالان خلاق و با انگیزه در بخش خصوصی، بر تولید مشترک سینمایی تأکید ویژه کرد و محصول این سینمای نجیب را در بستر پیام و تصویر واقعی ایران به جهانیان نشان داد. این فرصت، راهی برای رونق اقتصاد فرهنگ و هنر و صادرات آثار هنری گشوده است و در این فرصت پیش رو «سینما به مثابه قدرت نرم ایران» باید سهم واقعی خود را در بازارهای منطقه و جهان بیابد و منادی صلح و پیشتاز گفتگوی فرهنگی در جهان عاری از خشونت و افراطی‏‌گری باشد.

مدیرعامل فارابی گفت: امروزه گویی که در جهان کنجکاوی و جاذبه‌ای عجیب به سمت ایران و برای شناخت بیشتر فرهنگ میهن‌مان ایجاد شده و موج گسترده ای برای ورود گردشگر به ایران در دنیا شکل گرفته است و پیش‌بینی می‌شود که این موج فراگیرتر نیز بشود. سینمای ایران نیز در معرفی شایسته زیبایی‌ها، هنرها، سنن و فرهنگ مهمان نوازی ایرانیان نقش و سهمی مؤثر دارد و ساخت فیلم‌هایی با موضوعات ناب در کنار عزم ملی ایران که برای استقبال از این موج گسترده ایجاد شده است، اثربخش و شور آفرین خواهد بود. امیدوارم سازمان‌های مسئول و فعالان این حوزه در بخش خصوصی با درک قدرت سینما در عرصه دیپلماسی عمومی، از ساخته شدن فیلم‌های اثرگذار، در این زمانه و روزگار، بیشتر حمایت کنند. بی‌تردید این حمایت‌ها سبب رغبت و توجه فیلمسازان پیشکسوت و جوان به ساخت فیلم‌هایی با هدف معرفی هنرمندانه ایران عزیز می‌شود.

علیرضا رئیسیان:

صنعتی شدن سینمای ملی مهم‏ترین خواسته سینماگران از دولت جدید است

علیرضا رئیسیان، درخصوص انتظار جامعه هنرمندان از دولت جدید گفت: به نظر من مهم ترین خواسته بنده و تمامی سینماگران دلسوز، صنعتی شدن سینمای ملی است که صد سالی به تاخیر افتاده است. امیدوارم با حمایت آقاى حیدریان و بردن این پیشنهاد به جلسه هیأت دولت، این خواسته در اولین جلسه هیات دولت به تصویب برسد و سینما در حالت صنعت اداره شود. چون به نظر من تمام مناسبات و تغییرات حاصل همین دگرگونی خواهد بود.

کارگردان فیلم سینمایی «دوران عاشقی» درباره حضور هنرمندان در عرصه انتخابات و ترغیب مردم به شرکت در آن به بانی فیلم گفت: به هر حال چهره های هنری، دوستان سینمایی و ورزشکاران همیشه مورد توجه مردم بوده و هستند و توجه دادن مردم به سمت دلخواه یکی از وظایف ذاتی یک هنرمند واقعی در جامعه اش است. مردم نیز اگر آن فرد را بشناسند و قبول داشته باشند جدی تر به آن پیشنهاد فکر می کنند ولی اگر کسانی که وابستگی جناحی دارند و پای منفعتی در انتخاب آنان باشد، مردم نه تنها حمایت نمی کنند بلکه این را نوعی فرصت طلبی قلمداد می کنند. برای همین صرف توجه دادن مردم کفایت نمی کند و خود منش و جایگاه آن هنرمندان نیز بسیار موثر است. کما آنکه ما دیدیم در هر دو سوی این انتخابات عده ای طرفدار کاندیدای مورد نظرشان بودند و این موضوع هم بسیار خوب است ولی مردم توجه شان بیشتر روی یک سمت بود.

وی با اشاره به تغییراتی که در زمینه فرهنگ و هنر باید در دولت جدید لحاظ شود، ادامه داد: به نظر می آید گسترش ایده های جدید در عرصه فرهنگ، باز شدن فضای عمومی کشور در حوزه عمومی فرهنگ و کمی هم تغییرات در صدا و سیما که باید جدی با آن برخورد شود از تغییراتی است که در دولت جدید باید به آن توجه شود. این شکل که صدا و سیما در حال حاضر دارد بدون شک مطلوب هیچ یک از جناح ها نیست، چه برسد به مردم!

رئیسیان اضافه کرد: فکر می کنم هر جریان تک صدایی در حوزه فرهنگ باید از قالب چهار سال گذشته که داشت بیرون بیاید و چند صدایی موجود در عرصه فرهنگ، در دولت و مدیریت هم دیده و شنیده شود. ضمن اینکه صنعتی شدن سینما راه را برای پیشرفت واقعی سینمای ایران هموار می کند و این همه سختگیری های مزاحم- نه از نظر ارزشی بلکه از نظر ساختاری- هم کمی تصحیح خواهد شد، به هر حال این وضعیت باید دگرگون شود.

نرگس آبیار:

مسئولیت دولت جدید سنگین‏تر شده است

نرگس آبیار، نویسنده و کارگردان معتقد است که مسئولیت آقای روحانی حتی نسبت به چهار سال گذشته بسیار سنگین تر شده است، در حال حاضر کسانی که از ایشان حمایت کرده اند و پشت ایشان ایستاده اند انتظاراتشان نسبت به قبل بیشتر شده است.

نرگس آبیار، در خصوص حضور گسترده هنرمندان در انتخابات ریاست جمهوری و ترغیب مردم به شرکت در انتخابات به بانی فیلم گفت: انتخاباتی که گذشت نشان داد که هنرمندان بسیار تاثیرگذار هستند و البته جامعه نسبت به قبل بسیار آگاه تر شده است و این بسیار مهم است. امیدوارم در سایر حوزه ها نیز این اتفاق بیفتد که ما این آگاهی و نگاه تحلیلی را داشته باشیم. یکی از مصادیقی که حضور هنرمندان در آینده کشورشان چقدر می تواند در اتفاقات تاثیرگذار باشد، همین انتخابات اخیر بود.

وی درباره انتظاراتی که هنرمندان از دولت جدید دارند افزود: فکر می کنم که مسئولیت آقای روحانی حتی نسبت به چهار سال گذشته بسیار سنگین تر شده است. در حال حاضر کسانی که از ایشان حمایت کرده اند و پشت ایشان ایستاده اند نیز انتظاراتشان نسبت به قبل بیشتر شده است. انتظارات در بسیاری از موارد می تواند شخصی نباشد و انتظارات کلی باشد که به نفع جامعه است. چه بسا اگر شخصی بود برای هنرمندان بهتر بود که جانب احتیاط را در بسیاری از زمینه ها نگه می داشتند، اعلام بی طرفی می کردند و از کاندیدای خاصی طرفداری نمی کردند. اما فکر می کنم آنها منافع شخصی خودشان را نادیده گرفتند و سعی کردند منافع ملی کشورشان را در نظر بگیرند. اینجا مشخص می شود که نقش یک هنرمند تا چه حد اساسی و مهم است.

این کارگردان ادامه داد: از اتفاقات خوب دولت آقای روحانی به خصوص در زمینه سینما، اضافه شدن بخش هنر و تجربه بود که اتفاق بسیار مبارکی است و امیدوارم نسبت به قبل با قدرت بیشتری کارش را ادامه دهد. جشنواره جهانی فجر نیز یکی دیگر از اتفاقات مبارکی بود که به مدیریت رضا میرکریمی در این سال ها سطح خود را ارتقا می دهد، در حد استانداردهای جهانی جشنواره های مهم ظاهر شده است و قطعا سال به سال بهتر خواهد شد. این دو اتفاق به نظرم بسیار مهم و بزرگ بوده است.

کارگردان فیلم سینمایی «نفس» در خصوص انتظار هنرمندان از دولت جدید عنوان کرد: شاید مهم ترین مطالبه ای که اهالی فرهنگ از دولت جدید دارند این است که در ساختن آثار با موضوعات مختلفی همچون  مسائل روز جامعه، فرهنگ، اقتصاد و… دستشان بسته نباشد و راحت تر مجوز بگیرند. اگر هم مجوز ساخت گرفتند، مجوز نمایش را نیز به راحتی بگیرند. اجازه دهند مردم تصمیم گیرنده باشند که فیلمی خوب یا بد است.

وی اضافه کرد: در حوزه ادبیات نیز در این چهار سال اتفاقات خوبی در بخش ممیزی افتاد ولی فکر می کنم هنوز هم جا دارد از این هم بهتر شود. شاید در این چند سال کمی دست دولت بسته بوده، مردم نیز انتظار دارند اوضاع بهتر شود. به هر حال شعار این دولت اعتدال، میانه روی، مدارا و گفتگو با جهان است که این می تواند در حوزه فرهنگی هم اتفاق بیفتد. در این انتخابات مردم نشان دادند که طرفدار زندگی با آرامش بیشتر و بدون تندروی هستند. امیدوارم این روند همچنان در دولت جدید به قوت خود باقی بماند و در دولت های دیگر نیز ادامه داشته باشد.