بلایی که نان ناسالم بر سر بدن می‌آورد

مدیر نظارت بر مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی دانشگاه، بر لزوم استفاده از نان سبوس‌دار به منظور پیشگیری از ابتلا به سوء‌تغذیه و مشکلات گوارشی تاکید کرد.

محمد کاظم زاده، در خصوص اینکه نان سالم چه نوع نانی است گفت: گندم از غنی ترین غلاتی است که درطبیعت یافت می شود و اغلب ویتامین ها و مواد معدنی در این نعمت الهی وجود دارد به همین دلیل نان به عنوان اصلی ترین غذای مصرفی در سفره خانوارهای ایرانی است.

وی با اشاره به بروز بعضی ازبیماریهای ناشی از مصرف نان ناسالم اظهار کرد: اقشار کم درآمد حدود ۷۰ تا ۸۰درصد کالری مورد نیازشان را از نان تامین می کنند. با توجه به مصرف زیاد نان در کشور تهیه نان سالم و باکیفیت از اهمیت زیادی برخوردار است.

کاظم زاده، سوءتغذیه و مشکلات گوارشی را از تبعات استفاده از نان ناسالم برشمرد و گفت: برای تهیه نان سالم در مرحله نخست باید به کیفیت و نوع گندم مصرفی توجه کرد.

وی با تاکید بر اهمیت ویژه سبوس در مرحله سبوس گیری گفت: حفظ ارزش غذایی نان مستلزم وجود سبوس و کاهش سبوس گیری است همچنین برای ورآمدن خمیر به هیچ عنوان استفاده از جوش شیرین توصیه نمی شود. کاظم زاده به تخمیر ناقص به هنگام استفاده از جوش شیرین اشاره کرد و افزود: این امر یکی از عوامل مهم کاهش جذب ریزمغذی ها در نان از جمله کلسیم و آهن است ، بنابراین حتماً باید از مخمر استفاده شود تا خمیر به خوبی ورآید و پروتئین ها آزاد شود و تخلل ایجاد کند و نان به خوبی پخته شود.

مدیر نظارت بر مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی دانشگاه افزود: نان سفید در واقع نوعی کربوهیدرات ساده محسوب می شود که زودهضم است بنابراین مصرف آن قند خون را بالا می برد. به همین دلیل به بیماران دیابتی یا افرادی که مستعد ابتلا به این بیماری هستند، توصیه می شود که از نان سفید استفاده نکنند و حتما نانشان سبوس دار باشد.

دکتر کاظم زاده در ادامه وی‍ژگی های نان سالم را در موارد زیر خلاصه کرد :

– نان‏های تیره تهیه شده با آرد کامل و سبوس‏دار ارزش غذایی بالاتری نسبت به نان سفید دارند و تیرگی نان دلیلی بر کیفیت بهتر نان است . نان سالم با آرد سبوس‏دار تهیه شده و ظاهر آن تیره‏ تر از نان‏های دیگر است .

– نان سبوس‏دار تیره بهترین نوع نان است. تیرگی نان بدلیل وجود سبوس آن است .

– فیبر موجود در نان سبوس‏دار، بهترین درمان تغذیه‏ای در یبوست و بیماری‏های روده بزرگ است .

– نان سبوس‏دار بخاطر ایجاد حس سیری در فرد نسبت به نان‏های سفید خطر کمتری در ایجاد چاقی دارد.( اما توجه به این نکته لازم است که مصرف بی‏ رویه نان‏های سبوس‏دار نیز توصیه نمی ‏شود .)

– با مصرف نان سبوس‏دار، قند خون به آهستگی بالا می‏رود و برای بیماران دیابتی، انتخاب مناسب‏تری نسبت به نان‏های سفید است.

– مصرف نان های سبوس‏دار، کلسترول خون و چربی خون را کاهش می‏دهد و از پیشرفت بیماری های قلبی- عروقی پیشگیری می ‏کند.

– مصرف سبوس و نان سبوس‏دار، احتمال پیدایش سرطان روده بزرگ (کولون و راست روده) را کاهش می‏دهد.

– مصرف زیاد نان‏های سفید، خطر ابتلا به کم‏خونی، پوکی استخوان، ناراحتی گوارشی (سوء هاضمه و یبوست)، چاقی، بیماری قلبی- عروقی و دیابت را افزایش می ‏دهد.

– درصد مهمی از نیاز روزانه ویتامین، مواد معدنی، پروتئین و فیبر توسط مصرف نان‏های سبوس‏دار، تأمین می‏ شود.

– بهتر است از نان‏های سبوس‏داری که با خمیرترش تهیه شده‏اند بجای نان‏های سفید استفاده شود.

– سبوس جزء مواد غذایی مطلوب باکتری‏های مفید روده است که علیه امراض میکروبی روده اقدام می‏کند و سیستم ایمنی بدن را فعال می ‏کند.

– مصرف نان سبوس‏دار بجای نان‏های سفید، خطر بروز سرطان، دیابت، ناتوانی در هضم غذا و بیماریهای قلبی را کاهش می‏ دهد.

– نان سبوس‏دار منبع خوبی از فیبر می‏باشد. فیبر، کمک به هضم مواد غذایی و اجابت مزاج می‏ کند.

– نان سبوس‏دار منبع خوبی از ویتامین‏های B2 و نیاسین است.این ویتامین‏ها به عملکرد بهتر مغز کمک می کند.

– حذف نان حتی برای افراد دیابتی و افرادی که چاق هستند و رژیم کاهش وزن دارند نادرست است .

– نان سنگک کمترین ضایعات را در بین نان‏های سنتی دارد.

– از مصرف نان‏های سوخته بدلیل وجود ماده سمی بنام آکریلامید در آن جداً خودداری شود .

– نانی که با خمیرمایه تهیه شده است، ارزش غذایی بالاتر، قابلیت هضم بهتر، ضایعات و دور ریز کمتر و ماندگاری بهتری دارد.

– استفاده از خمیرمایه، جذب آهن، کلسیم، روی و منیزیم را در نان بهبود می‏ بخشد.

– نان سالم کاملاً پخته و برشته بوده و سطح آن سوخته نیست.

– قرار دادن نان داغ در کیسه نایلونی، فرایند بیات شدن نان را سریع‏تر کرده و باعث ایجاد کپک در نان می‏ شود.

وی افزود: با توجه به موارد بالا توصیه می شود که نان های تیره مصرف کنید و ممنوعیت استفاده از جوش شیرین و مواد افزودنی غیرمجاز و حتی کنجد با کیفیت پایین که مزه و طعم کپک و ماندگی می دهد را مد نظر قرار داده و از مصرف آن خودداری کنید و در صورت مشاهده هر گونه تخلف به بازرسان بهداشت محیط و معاونت غذا و دارو اطلاع دهید.