راز موفقیت سینمای ایران، سادگی موضوعاتش است/ امیدوارم غیبت “فرهادی” در اسکار دیده شود

حاضر در سارایوو، به دنبال برگزاری هفته فیلم ایران در بوسنی و هرزگوین، «رضا میرکریمی»، کارگردان ایرانی که با دو فیلم «دختر» و «خیلی دور خیلی نزدیک» در این کشور حضور دارد و این دو فیلم آغازگر هفته فیلم ایران در بوسنی در دو شب گذشته بودند، در مصاحبه‌ای با شبکه تلویزیونی دولتی بوسنی درباره سینمای ایران و سینمای بوسنی صحبت کرد.

میرکریمی در این مصاحبه تلویزیونی از شدت علاقه‌اش به سینما گفت، به اندازه‌ای که در پایان تحصیلاتش در رشته گرافیک، به سمت سینما رفت.

او با بیان این‌که در ایران مراکز علمی و آکادمیک فراوانی برای علاقمندان سینما وجود دارد، و از لحاظ ایجاد فرصت برای ورود فیلمسازان جوان به عرصه حرفه‌ای جایگاه بلامنازعی در جهان داریم، افزود: علی‌رغم این‌که ۵۰ سال دارم، فکر می‌کنم خیلی جوان هستم، پس با جوانان رابطه‌ی خوبی‌ دارم.

او جشنواره جهانی فیلم فجر را مهمترین رویداد سینمایی خاورمیانه و آسیای مرکزی دانست که از دو سال گذشته دبیری آن را برعهده گرفته و افزود: در رویکرد جدید جشنواره توجه ویژه‌ای به استعدادهای  جوانان دارم.

ایجاد یک بخش جدید در جشنواره‌ جهانی فیلم فجر از سال گذشته

دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر در ادامه از ایجاد بخشی جدید در جشنواره جهانی فیلم فجر خبر داد و افزود: از سال گذشته برای نخستین‌بار در این جشنواره بخش دارالفنون را برای کشف استعدادهای جدید ایجاد کرده‌ایم. امسال جوانان زیادی در ماه آوریل از سراسر دنیا به ایران می‌آیند و با توجه به علایق مشترک امسال در کنار ۳۰ کشور متقاضی، دو سهمیه برای فیلمسازان جوان بوسنیایی در نظر گرفته شده است که میزبان آن‌ها خواهیم بود.

میرکریمی درباره‌ی جایزه منتقدان سینما و این‌که حضور فیلم‌های ایرانی در جشنواره‌های بین‌المللی می‌تواند تاثیرگذار باشد، اظهار کرد: سال ۲۰۰۱ برای فیلم «زیر نور ماه» جایزه منتقدان سینما را در جشنواره کن گرفتم. در سال‌های گذشته، سینمای ایران و حضورش در جشنواره‌های بین‌المللی خارجی رشد چشمگیری داشته است.

جشنواره‌های بین‌المللی را برای فیلم‌سازان‌مان محلی کرده‌ایم

او جشنواره‌ها را یک فرصت دانست که به مردم کمک می‌کند تا با فرهنگ دیگر کشورها نیز آشنا شوند و ادامه داد: ایران و سینمای ایران از این فرصت‌های خوب استفاده کرده و تقریبا هیچ جشنواره‌ مهمی نیست، مگر حداقل یک فیلم از ایران در آن نباشد.

وی اضافه کرد: جشنواره جهانی فیلم فجر بنا دارد در رویکرد جدید خود با هدف دیدار و هم‌افزایی فیلم‌سازان منطقه با دنیا محلی باشد، ما می‌خواهیم پایگاه نشر ارزش‌های اخلاقی و معنوی همسو با سینمای بومی خود باشیم.

امیدوارم نبودن اصغر فرهادی در مراسم اسکار را ببینند

کارگردان «یه حبه قند» در پاسخ به سوالی درباره رابطه سیاست و سینما گفت: فیلمی از اصغر فرهادی یکی از کاندیداهای اصلی اسکار است که به دلیل محدودیت‌های تبعیض‌آمیز و عاری از منطق ترامپ و اعمال محدودیت‌های ویزایی برای شهروندان ایرانی، از حضور در این مراسم بازمانده است.

وی بیان کرد: امیدوارم حضور نداشتن اصغر فرهادی در مراسم اسکار امسال، چهره زشت و منفی سیاست زدگی را در روابط آزاد فرهنگی ملل بیش از پیش به نمایش بگذارد.

او همچنین در پاسخ به نقد مثبت خبرنگار در تمجید از فیلم «دختر» و جایزه‌های متعدد آن، با اشاره به استقبال بوسنیایی‌ها از فیلم «امروز»  در سال گذشته درباره علاقه مکرر میرکریمی در پرداخت به موضوع خانواده پرسید و کارگردان «به همین سادگی» در پاسخ گفت: «خانواده» تم مشترک اکثر فیلم‌های ایرانی است که پاسخی هوشمندانه به یک نیاز و نگرانی اجتماعی است.

وی ادامه داد: فیلم «دختر» هشتمین فیلم بلند من است که به فاصله بین نسلی میان یک دختر و پدرش می‌پردازد. معتقدم جوایز مسکو، هند یا بلژیک برای فیلم «دختر» و دیگر فیلم‌های ایرانی نیز نشان‌دهنده نیاز عمومی جامعه بشری به طرح موضوعات انسانی در قالب سینماست و کمک می‌کند که فیلم‌های بیشتری از ایران دیده و شنیده شود و فیلم سازها موقعیت بهتری برای بهتر ساخته شدن فیلم‌های بعدی ایجاد کنند.

بهترین فیلم‌های جهان‌فهم، براساس ادبیات، فرهنگ و جغرافیای بومی ساخته شده‌اند

کارگردان «خیلی دور، خیلی نزدیک» بیان کرد: دغدغه‌هایِ بشر امروز مشترک است، اما لازم نیست برای این که فیلمساز با مردم کشورهای دیگر حرف بزنم، از زاویه آنها به موضوع فکر کند، بلکه باید  آن‌چه که در منطقه من رخ می‌دهد را خوب ببینم و بر اساس باورهای تجربه شده خودم فارغ از وجوه افتراق ظاهری و رفتاری حرف بزنیم.

او با بیان این که بهترین فیلم‌های تاریخ سینما براساس فرهنگ، ادبیات و جغرافیای بومی و تجربیات شخصی فیلمساز در محیط زندگی اش ساخته شده‌اند، گفت: این فیلم‌ها بیشتر قابل درک هستند، همه ما حرف‌های مشترکی داریم، اما دوست داریم این نوع از حرف‌ها را در قالب‌های جدیدی ببینیم.

دوست ندارم فرمانروای مطلق باشم

میرکریمی در بخش دیگری از مصاحبه تلویزیونی‌اش در پاسخ پرسشی درباره‌ی اختیار بازیگران و پدیده شایع بازیگرسالاری گفت: سعی می‌کنم از تمام توانِ نه تنها بازیگران، بلکه همه کسانی که سر صحنه فیلم هستند استفاده کنم. دوست ندارم در گروه فیلم خود یک فرمانروای ثابت و خودرای باشم. دوست دارم در تمام صحنه‌ها با گروه حرف بزنم و البته بازیگران در بخش نخست هستند، چون بار عمده‌ای برعهده آن‌هاست.

فیلمی که مخاطب جذب نکند به درد طاقچه می‌خورد

او همچنین درباره‌ی تفاوت سینمای ایران و سینمای کشورهای اروپایی اظهار کرد: در مقابل سینمای آمریکا که صنعتی است، باید راهی در سینما پیدا کرد که بتوان درباره مسائل مهمِ «مبتلا به» بشر امروز و ناامیدی‌ها، سرگشتگی‌ها و مشکلات اجتماعی، اقتصادی و دینی صحبت کرد و در عین حال فیلم جذاب باشد و بتواند مخاطبان را جذب کند.

«میرکریمی» ادامه داد: این یک اصل است، فیلم ناتوان در جذب مخاطب دیگر اثری هنری نیست و به دفترچه خاطرات و نت‌های شخصی مولفی می‌ماند که به درد طاقچه خانه هنرمندان می‌خورد. اما خوشبختانه سینمای روشنفکری ایران در جذب بازار داخلی موفق‌تر از اروپا عمل می‌کند.

سرمایه‌گذاری در سینمای ایران با رشد مواجه است

این کارگردان درباره‌ی تامین هزینه‌ی ساخت فیلم‌ها در ایران نیز اظهار کرد: سینمای ایران از کمک دولت و نهادهایی که با کمک‌های مالی از سینما حمایت می‌کنند استفاده می‌کند. در طی چند سال گذشته شاهد این بوده‌ایم که فروش در سینما و استقبال مردم افزایش یافته و به مرور در حال تبدیل شدن به صنعتی با سود مناسب است.

راز موفقیت سینمای ایران، در سادگی موضوعاتش نهفته است

میرکریمی در پاسخ به پرسشی درباره علت موفقیت روز افزون سینمای ایران، راز این کامیابی را در سادگی موضوعات آن و کشف معانی بزرگ از دل لحظه‌های کوچک  دانست.

او این لحظه‌ها را معمولی، ساده و به ظاهر تکراری دانست و افزود: سینمای ایران با بازنمایی و دوباره نشان دادن قسمت‌های ساده زندگی مردم عادی که ظاهرا در آن‌ها اتفاق ویژه‌ای نمی‌افتد، به دنبال طرح کردن مسائل مهم زندگی است. در واقع موفقیت سینمای ایران در این سادگی است و از این طریق در زمره سینمای آلترناتیو دنیا قرار دارد.

وی در ادامه از ابتکار رایزنی ایران در بوسنی و هرزگوین تقدیر کرد و افزود: امروز هیجان دیدن فیلم خود را در کنار مردم شما دارم. هر چند این فیلم را در بیش از ۱۰ کشور دنیا دیده‌ام، اما معتقدم هر کشور فرهنگ جدید و متفاوتی را در دیدن فیلم دارند که امیدوارم مورد پسند باشد.

دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر اظهار کرد: من اعلام می‌کنم ما دوست داریم بیش از این درباره فیلم‌ها و سینمای بوسنی بدانیم. درهای جشنواره ما به روی فیلم‌ها و فیلم‌سازان کشور شما باز است، شاید بتوان از این طریق فضایی را ایجاد کرد که بهتر یکدیگر را بشناسیم.