۷ چیزی که باید درباره پوکی استخوان بدانید

هم اکنون در امریکا ۱۰ میلیون نفر مبتلا به پوکی استخوان هستند و ۱۸ میلیون نفر نیز در خطر ابتلا به این بیماری. به لطف ارتباط پوکی استخوان با کاهش استروژن، بیشترین خطر در کمینِ زنانی است که در شرف یائسه‌گی قرار دارند.

۷ چیزی که باید درباره پوکی استخوان بدانید

پوکی استخوان در قالب کاهش توده‌ی استخوانی که خطر شکستگی مفصل ران، مچ دست یا ستون فقرات را افزایش می‌دهد، توصیف می‌گردد. گفته‌ها حاکی از آن است که پوکی استخوان در زمره شایع‌ترین بیمارهای انسانی به شمار می‌رود و حقیقتا از عمر بشر می‌کاهد.

۳۴ میلیون امریکایی دیگر نیز در خطر ابتلا به عدم تراکم استخوان، ریزش استخوان‌، قرار دارند که می‌تواند منجر به شکستگی و در نهایت پوکی استخوان گردد.

بدین منظور با دو پزشک خبره مشورت نمودیم تا از افسانه‌ها و واقعیت‌هایی که درباره این بیماری وجود دارد و داروهایی که برای آن تجویز می‌شود، برایمان بگویند.

ممکن است از پوکی استخوان تا عدم تراکم استخوان‌های خود مطلع نباشید. مصرف سیگار از جمله عواملیست که خطر ابتلا به پوکی و عدم تراکم استخوان‌ها را افزایش می‌دهد.

پوکی استخوان یک بیماری خاموش است. اولین علائم پوکی استخوان، شکستگی استخوان یا کاهش بیش از ۵ سانت از قد فرد است! عوامل خطرزای شناخته‌شده‌ی فراوانی از جمله ترشح بیش از حد هورمون استروئید، اختلال در خوردن غذا مانند آنارکسیا یا وزن کمتر از ۵۰ کیلوگرم، می‌توانند عامل پوکی استخوان باشد.

پیشینه‌ی خانوادگی، رنگ پوست روشن و عدم جذب مواد مغذی به ویژه کمبود لبنیات که سرشار از کلسیم هستند، بعلاوه‌ی مصرف سیگار و مشروبات الکلی نیز از جمله عواملی هستند که خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش می‌دهند.

داروها گاهی موثر واقع می‌شوند و گاه نتیجه‌ایی معکوس دارند.

برخی داروها موسوم به bisphosphonates برای درمانِ عدم تراکم استخوان خفیف در نظر گرفته می‌شوند. این داروها که شامل Fosamax، Boniva ،Actonel و Reclast و romosozumab دارویی که به تازگی کشف شده، با مقاومت در برابر شکستگی بافت استخوان، که بافت استخوانی را جذب می‌کنند، یا با پیشگیری از شکل‌گیری آنها مانع از پوکی استخوان می‌شوند.

داروهای دیگری از قبیل Forteoo رشد استخوانی را بهبود می‌بخشند و در واقع استخوان‌های جدید می‌سازند.

سازمان غذا و داروی امریکا دائما درباره‌ی مصرف داروهای تجویزی برای درد‌های استخوانی، مفاصل و یا عضلات، آسیب‌های مری، سوزش معده، بی‌نظمی ضربان قلب یا تپش قلب اخطار می‌دهد.

دکتر مری جین مینکین، پروفسور بالینی زایمان، بیماری‌های زنان و باروری در دانشکده‌ی نیوهاوان معتقد است شما معایب و مزایای داروها را همزمان کسب می‌کنید. bisphosphonates خوراکی مانند Fosamax و Actonel به مری آسیب می‌رساند. این سری داروها موجب آسیب‌های نه چندان جدی به فک و یا به اصطلاح نوعی شکستگی در آن می‌شود. اما این مواد بسیار نادرند.

….اما مصرف آنها در محدوده‌ی زمانی خاصی مجاز است.

دکتر جوزف لین، فوق‌تخصص جراح ارتوپد و مدیر مرکز بیماری‌های متابولیک استخوان در بیمارستان فوق‌تخصصی جراحی نیویورک می‌گوید، از منظر مطالعاتی سازمان غذا و دارو اعتبار اغلب داروها تا ۳ سال می‌باشد.

علاوه بر این نکته، استخوان‌بندی بدن همچون زنگ هشدار عمل کرده و می‌تواند با اتفاقات پیش‌روی از جمله شکستگی‌های استخوان لگن و پوکی استخوان فک یا تضعیف آن و در نهایت مرگ ناشی از استخوان فک مغایر باشد. بیمارانی که از این داروها استفاده می‌کنند باید پس از ۳ تا ۵ سال داروهای خود را بازبینی نمایند و تصمیماتی مبنی بر ادامه‌ی مصرف، توقف یا تغییر دارو اتخاذ کنند.

عموما پزشکان پس از یک دوره مصرف دارو به بیمارانشان توصیه می‌کنند که داروها را به طور موقت متوقف سازند.

چنانچه به عدم تراکم استخوان مبتلا هستید، احتمالا به دارو نیاز ندارید. بدن‌سازی می‌تواند به ساخت استخوان‌های نامتراکم کمک شایانی نماید.

چنانچه تشخیص داده شود فرد مبتلا به عدم تراکم استخوان است و نه پوکی استخوان، به ندرت دارویی تجویز می‌شود، البته مبتلایان به سرطان سینه که داروهای مهارکننده‌ی سرطان نیز مصرف می‌کنند و عدم تراکم استخوان برایشان تهدیدی جدیست، از این قاعده مستثنی هستند.

مینکین می‌گوید، به طور کلی، چنانچه تشخیص دهم بیمارانم مبتلا به عدم تراکم استخوان شده‌اند، نشسته و با هم گفتگو می‌کنیم.

اگر دریابم که سیگار مصرف می‌کند، از او می‌پرسم آیا می‌تواند آن را ترک یا حداقل کاهش دهد؟ آیا غذاهای سرشار کلسیم می‌خورد؟ آیا ویتامین D مصرف می‌کند؟ آیا برای کنترل وزن به طور منظم ورزش می‌کند؟ من دیوانه‌ی ورزش هستم. تمام بیمارانم را تشویق می‌کنم تا به باشگاه بروند و ورزش کنند.

مراقب قالیچه‌های روی زمین تا تیروئید و هر آنچه بین آنهاست باشید. مصرف ویتامین D کافی، احتمال بروز پوکی استخوان را کاهش می‌دهد.

پیروی از برنامه‌ی غذایی مناسب، ورزش، جذب کلسیم کافی، مصرف ویتامین D به حد کفایت و رعایت جوانب احتیاط در خانه که مبادا زمین خورده و دچار شکستگی شوید، از اهمیت ویژه‌ایی برخوردارند. مینکین معتقد است که با عادت‌های خوب در خانه در معرض شکستگی قرار نگیرید: قالیچه‌های دست و پا گیر را از سر راه بردارید، کفش‌های طبی بپوشید.

سطح هورمون پاراتیروئید و تیروئید نیز بر سلامت استخوان‌ها تاثیر گذار است. مینکین می‌گوید، ترشح بیش از حد غدد پاراتیروئید به طرز شگفت‌انگیزی شایع است و جراحی‌ها برای خارج نمودن این غده در اغلب مواقع با موفقیت کامل صورت می‌پذیرد.

اخیرا نامه‌ایی از یک بیمار دریافت کردم مبنی بر اینکه چند ماه پیش غده‌ی پاراتیروئیدش که بیش از حد فعالیت داشت را خارج نموده بود، زیرا از آنجایی که میزان کلسیم در بدنش فزونی یافته بود و این امر موجب حالت تهوع وی می‌شد. بنابراین غیر از داروها عوامل دیگری نیز وجود دارند که باید تحت کنترل درآیند.

عدم تراکم استخوان بدان معنا نیست که همواره محکوم به شکستگی استخوان‌ هستید.

تراکم یا عدم تراکم استخوان قرین شکستگی استخوان نیست و دکتر لین بر این باور است که عدم تراکم استخوان فقط ۲۰ تا ۶۰٪ خطر شکستگی را افزایش می‌دهد. مینکین معتقد است که عوامل متعددی با شکستگی مرتبطند و پوکی استخوان دال بر شکستگی دائم استخوان‌ها نیست.

برخی داروهای پوکی استخوان زمینه‌ی شکنندگی و آسیب‌پذیری استخوان‌ها را افزایش می‌دهند.

لین معتقد است برخی داروها خطر عدم تراکم استخوان را کاهش می‌دهند اما به طور کامل مانع از شکستگی نمی‌شوند. با این وجود در برخی افراد مصرف طولانی مدت داروهای پوکی استخوان موجب از بین رفتن مقاومت و آسیب‌پذیری استخوان‌ها شده و با هم پیوند خورده است. اما مزایای این داروها در برخی بیماران بیش از مضرات آن است.