گول تبلیغات کاذب درباره ایمپلنت را نخورید

پیشرفت علم به بهتر شدن سبک زندگی کمک شایانی می‌کند. حال اگر این پیشرفت از نوع جراحی باشد که دیگر شاهکار است، اما گاهی روش‌هایی که بعداز تحقیقات بسیار ابداع شده، با دخالت عوامل مزاحم زیرسوال می‌رود. ایمپلنت روشی است که علاوه بر اصلاح مشکلات دهانی و دندانی، چهره و زیبایی فرد را تضمین می‌کند. دکتر فرزین سرکارات، مدیر گروه جراحی دهان، فک و صورت دانشگاه آزاد اسلامی تهران به بیان ابعادی از این موضوع پرداخت که در ذیل می‌خوانید.

در رابطه با ایمپلنت شبهاتی به وجود آمده که نظر عموم را تغییر داده و اعتماد مردم را نسبت به این موضوع متزلزل ساخته است. نظر شما چیست؟
ایمپلنت درمانی است که نسبت به سایر روش‌های جایگزین دندان جدیدتر است و مانند هر کار تخصصی دیگری مزیت‌های زیادی دارد، بنابراین می‌توان گفت، تحول بزرگی را در زمینه دهان و دندان ایجاد کرده است.
ایمپلنت شامل دو مرحله مجزا بوده که قسمتی از آن مربوط به جراحی‌هایی است که روی استخوان فک انجام می‌شود و بخش دیگر سازوکارهای پروتز و روکش‌های دندانی را تشکیل می‌دهد. در خصوص جراحی‌های تخصصی باید بگویم، زمانی نتیجه مطلوب حاصل می‌شود که به صورت حرفه‌ای و تخصصی انجام شود. یعنی هر فردی که آموزش‌های کافی در یک زمینه دیده، باید اقدام به انجام این درمان کند. از طرف دیگر این آموزش‌ها تنها در دوره‌های تخصصی داده می‌شود. یعنی با وجود اینکه در کریکولوم آموزشی دوره‌های عمومی به تازگی آموزش ایمپلنت گنجانده شده است، ولی،هنوز ایمپلنت به صورت تخصصی آموزش داده نمی‌‌شود، چراکه اجرایی شدن آن امکانات زیادی می‌طلبد. بسیاری از موسسات جانبی، شرکت‌ها و انجمن‌های علمی اقدام به آموزش افراد در زمینه ایمپلنت کرده‌اند، نتایج آموزش‌های این‌چنینی باید پایش شود. خیلی مهم است که محصول آموزش‌ها چگونه باشد. درمان ایمپلنت را می‌توان با توجه به سختی کار به چند نوع تقسیم کرد:
درمان‌های ساده که توسط دندان‌پزشک عمومی قابل انجام است،
اما درمان‌های متوسط و پیشرفته‌تر نیز وجود دارد که در مورد آنها باید دقت بیشتری صورت گیرد، چراکه در این مراحل نیاز به انجام درمان‌های پیشرفته استخوانی در فک و سپس جا‌سازی پایه ایمپلنت می باشد.
لذا وجود نگرانی درخصوص اینکه عمل ایمپلنت با موفقیت انجام می‌شود یا نه؟ بستگی به درجه سختی کارو پیشرفته بودن آن و شرایط بیمار و مهارت پزشک دارد. اینکه عمل ایمپلنت توسط چه کسی انجام می‌شود، بسیار مهم است، لذا انجام کارهای تخصصی و تهاجمی در زمینه جراحی‌‌های فک و صورت باید به‌وسیله متخصصان انجام شود. نگرانی‌ها از آنجایی آغاز می‌شود که بسیاری از این‌گونه عمل‌ها نیاز به اقدامات تهاجمی دارند.

آیا تبلیغات کاذب می‌تواند آسیب‌زا باشد؟
حجم زیادی از مشکلاتی که دراین خصوص پدید می‌آید، مربوط به این است که بسیاری از مردم فریب تبلیغات و اس‌ام‌اس‌هایی را که دریافت می‌کنند می‌خورند. کتابچه‌‌هایی درب منازل ارسال می‌شود که تبلیغات انواع و اقسام خدمات نزدیک محل سکونت افراد در آن درج شده است. دراین کتابچه‌ها از تبلیغ قالیشویی گرفته تا مطب پزشکان و جراحی زیبایی و ایمپلنت دیده می‌شود. این تبلیغات بدون نظارت کافی در جریان است و مردم نیز به دلیل عدم آگاهی اعتماد می‌کنند. شاید بعضی از آنها دارای اعتبار باشند، اما جست‌وجو از طرق صحیح و بر پایه علمی قابل اطمینان‌تر است.به عنوان مثال در برخی از این تبلیغات همکاران دندان پزشک عمومی از واژه ایمپلنتولوژیست یا متخصص ایمپلنت استفاده می کنند. در صورتی‌که واژه ایمپلنتولوژیست نادرست بوده و تخصصی به نام تخصص ایمپلنت نداریم! متخصصان مرتبط با این رشته سه گروه هستند؛ جراحی دهان و فک‌وصورت، متخصصان رشته پریودنتولوژی یا جراحی لثه و متخصصان رشته پروتز. چنانچه دندان‌پزشکان جزو این سه رشته باشند، ایمپلنتولوژیست محسوب می‌شوند. بنابراین به‌کاربرد واژه ایمپلنتولوژیست جای شبهه دارد!
متاسفانه گاهی عده‌ای از همکاران به‌وسیله شرکت‌هایی که واردکننده ایمپلنت می باشند، آموزش‌های کوتاه‌مدت دیده و گواهی‌نامه دریافت می‌کنند و چنانچه محصولات شرکت از کشور آلمان باشد، گواهی‌نامه صادره را از آلمان ثبت می‌کنند. با این روش محصولات شرکت آنها نیز به‌خوبی فروش می‌رود، اما وقتی نوشته می‌شود، دارای گواهینامه از کشور آلمان، خواننده مطلب تصور می‌کند، این پزشک دوره‌های تخصصی را در دانشگاه‌های معتبر کشور آلمان آموزش دیده و همان‌جا مدرک گرفته و سپس به ایران بازگشته است. این‌گونه موارد همان مسیرهایی است که نگرانی را ایجاد کرده و موجب سلب اعتماد مردم می‌شود. نظارت‌ها باید دراین زمینه بیشتر شود. وزارت بهداشت، سازمان نظام پزشکی کشور و هم انجمن‌های مربوطه باید نظارت و پایش بیشتری را اتخاذ کنند.

چه افرادی برای انجام عمل ایمپلنت واجد شرایط هستند؟
به جز شرایط خاص مانند بیماری‌های متابولیک که کنترل‌ نشده هستند، بیمارانی که رادیوتراپی شده‌اند، بیماران شیمی‌درمانی و… افراد سالمی که دارای مشکل خاصی نیستند، ایمپلنت برایشان درمانی خوبی است. البته طرف‌داران درمان ایمپلنت روزبه‌روز بیشتر شده و پیشرفت‌های تکنولوژیک، روش‌های جدید و تغییر و تحول‌هایی که درزمینه ساخت ایمپلنت‌های دندانی اتفاق افتاده، منجر شده تا بیمارانی که از درمان ایمپلنت با احتیاط استفاده می‌کردند، با اطمینان بیشتری استقبال کنند.

وقتی بیماری به شما مراجعه می‌کند، پزشک تاچه اندازه خود را ملزم می‌کند تا درمان ایمپلنت را توصیه کند؟
این وضعیت در افرادی که به‌طور تخصصی عمل ایمپلنت را انجام می‌دهند با دندان‌پزشکان عمومی متفاوت است. بیمارانی که برای ایمپلنت به جراح متخصص مراجعه می‌کند، اکثرا ارجاعی هستند. بنابراین زیاد درگیر تفهیم مسئله نیستیم، چراکه بیمار از قبل آماده و از فیلتر عبور کرده است. از طرف دیگر به دلیل اینکه ایمپلنت روش خوبی است، با اقبال زیادی از سوی دندان‌پزشکان روبرو شده است. البته دراین زمینه هم می‌توان گفت، برخی پزشکان که ایمپلنت انجام نمی‌دهند، این روش را توصیه نکرده و آن را مطلوب نمی‌دانند. از سویی دیگر برخی پزشکان نیز ایمپلنت را درمان تمام مشکلات دندانی می‌دانند، این هم خوب نیست. ازاین‌رو باید یک روش بینابین را درپیش بگیرند.

ایمپلنتی که برای بیمار استفاده می‌شود، می‌تواند عمر زیادی داشته باشد؟
بله. ایمپلنت نیز مانند دندان دائمی طبیعی است. چنانچه به آن خوب رسیدگی شود، باقی مانده و عمر درازی خواهد داشت. درغیر این‌صورت بیماری به نام التهاب بافت‌های اطراف ایمپلنت به دنبال عدم مراقبت و رعایت بهداشت به‌وجود آمده و به‌تدریج استخوان اطراف را تحلیل داده و منجر به ازدست دادن ایمپلنت می‌شود.

قیمت گزاف ایمپلنت‌ها منجر شده تا بسیاری از بیمارانی که به ایمپلنت نیاز دارند، قادر به انجام آن نباشند. به نظر شما عدم وجود دندان منجر به افت بهداشت دهان و دندان نمی‌شود؟
عدم پوشش بیمه‌ای مشکلی است که در تمام بخش‌های دندان‌پزشکی مشاهده می‌شود تا وقتی نگاه به این‌گونه درمان‌ها لوکس باشد، اقدام خاصی صورت نگرفته و تعداد قابل توجهی از جامعه بی‌بهره خواهند ماند، اما باید توجه کرد که ایمپلنت درمان لوکسی نیست، بلکه برای بهداشت دهان و دندان لازم است و طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت بی‌دندانی معلولیت است. بنابراین دندان‌دار کردن مردم یعنی رفع معلولیت آنها! چنانچه به این موضوع اهمیت داده نشود، به معنای آن است که جامعه‌‌ای مملو از معلول دندانی داریم. بلع غذا، تکلم، اعمال فیزیولوژیک دهان و دندان و…بیمار بی‌دندان دچار مشکل است تا سازمان‌های بیمه‌گر ایمپلنت و سایر اعمال دندان‌پزشکی را تحت پوشش گسترده‌ای قرار ندهند، عده کثیری از جامعه به سمت آن نرفته و همچنان بی‌بهره خواهند ماند.