گرفتاران در دام مواد بعد از ترخیص
تریتا نیوز -سمیه جاهدعطائیان -همراه دوستش زرورق مچاله را با حساسیت و دقت زیاد پُر و لوله می کند، دوستش هم مشغول مهیا کردن سهم مواد صبح گاهی بود که به قول خودش از نَسَخی خلاص شود و بفهمد دور و برش چه خبر است. «بهاره» می گفت ۴۵ ساله و از قدیمی های پارک شوش است اما صورتش آنقدر پینه بسته و چروک دارد که از سن واقعی بسیار دور تر به چشم می آمد. با اکراه همکلامم می شود؛«توی پارک همه می شناسنم. ۲۰ سالم بود، جوون بودم که شروع کردم. یک نفر به اسم «رویا» منو معتاد کرد. تریاک و نشونم داد، اصلا تا به حال ندیده بودم، کنجکاو شدم، کشیدم. یکبار، دو بار، … دیگه ازش خوشم اومده بود. ول کن نبودم. این ها همه بهانه ست، خودم نباید می خواستم. حالا هم شده، بی خیال… اول دوا می زدم، حالا مدتی هست که شیشه هم می زنم. دیگه همین دوتا. چیز دیگه ای نمی زنم. …!» جمله آخر را که می گوید، همراه دوستش قهقهه بلندی می کشند.
*بعد از ترک باز هم مواد می کشم!
دستکشی که تمام بندهای انگشتانش پاره و نخ نما شده، دست کرده و هر از چند گاهی با ناخن های بلندش صورتش را می خاراند. روی صورتش ردی از زخم های کوچک و تازه مانده؛ «بچه خواهرم بازی می کرد، یکدفعه محکم گرفتم بوسیدمش.
عصبانی شد و چنگ انداخت روی صورتم. خانواده مو خیلی کم می بینم. ۲ تا بچه دارم. با اعتیادم مشکل دارن اما من بهشون رو نمی دم. داماد دارم، عروس دارم، اما هیچ وقت نذاشتم که زمان مواد کشیدن، نگاهشون بهم بخوره. بارها برای ترک مواد رفتم کمپ، اما باز برگشتم. اول ها احساس می کردم اگر ترک کنم به نفعم هست. اما به ضررم تمام شد. ترک که می کردم فقط تا چند روز خوب بودم بعد دوباره می رفتم دنبال مواد و بد از بدتر می شدم. الان هم دلم می خواد ترک کنم اما نمی تونم. دروغ ندارم بگم، دوباره می رم سراغ مواد…»
*همه به دنبال دوا
به رهگذری که دنبال مواد مخدر آمده نگاه کشداری می کند، رویش را که بر می گرداند چشمهایش پر از اشک است:؛ «شوهرم معتاد نبود، دوستش داشتم، ۱۷ سال پیش فوت کرد. وقتی فهمید معتاد هستم خیلی اذیت شد، باور نمی کرد. از اول مخفی کردم تا اینکه بالاخره فهمید… دیگه آخرها از من نا امید بود…»
موتور سواری دنبال دوا آمده. می گوید کمر درد پدرم امانش را بریده. مجبور است دوا و تریاک مصرف کند. جوانی که با اعتیاد دست و پنجه نرم می کند با کنایه و خنده جواب می دهد؛ «همه ما اول دنبال دوا و مواد برای پدرانمان بودیم و حالا به این روز افتادیم. زود اومدی. صبر کن تا سر و کله کاسب ها پیدا شود…»
*آژیر پلیس برای متفرق کردن معتادان
مرد چایی فروش با فلاسک و چایی کیسه ای تا پول چای را نگیرد، به هیچ کدام از زنان و مردان سرگردان در میدان شوش که زندگی شان به اعتیاد گره خورده است، چای نمی دهد. زنی می گوید چای بدهی ثواب کردی اگر هم خسیس بازی در بیاری که عمرت به فنا ست. چهار تا شیره ای معتادُ چایی دادن کار مردان بهشتیه… کمی جلوتر دعوا کمی بالا گرفته اما با پادرمیانی یکی از زنان قضیه فیصله پیدا می کند. دعوا بر سر این است که چرا یکی از آنها به دیگری فحش ناموسی داده است… حالا صدای آژیر ماشین پلیس که در می آید، یکی یکی پراکنده می شوند، انگار دلهره و ترس را مثل خاک به شوش پاشیدند. همه با غُری زیر لب، متفرق می شوند. پلیس می خواهد که آنها یعنی زنان و مردان درگیر با اعتیاد، در خیابان اصلی و دور میدان تجمع نکنند. هر گونه تجمع در خیابان اصلی ممنوع است اما ماندن و جمع شدن آنها در کوچه های تنگ و باریک مانعی ندارد!
*کاسبان مواد مخدر در مدارس!
ماشین پلیس که دور می شود، حلقه زنان و مردان دوباره شکل می گیرد. «حمید» از پسران جوانِ این جمع، شارژر یک گوشی قدیمی را به همه نشان می دهد و سر اصل بودن وتقلبی نبودنش بارها قسم می خورد تا بتواند آن را بفروشد وپول آن را به قول خودش، خرج یکی از زخم ها کند؛ «یه مژگان خانم بود اومد هر بار نشست کنار ما فقط شیشه کشید، کلمه «داداش، «داداش» ازش نمی افتاد. بعد دیگه پیداش نشد. شما خانم خبرنگار منو یاد «مژگان» انداختید… اینجا چرا اومدین؟ بیاین در گوشتون بگم که اینجا اومدین چی رو از دست می دین… اینجا هر کسی اومده یک چیزی از دست داده به فنا رفته… نکنه برای کسی دوا تریاک می خوای و روت نمی شه بگی… منم مث داداشت ها… ببینم چیز میز زنونه، رژلب، گوشی ساده، عروسک، چیزی بخوای من دارم ها… تعارف نکن…»
زن لاغر اندام و کز کرده در گوشه ای از جمع که دوستانش او را «دلارام» صدا می زدند، راضی به صحبت نشد. دوستش می گفت: «با ما هم به زور حرف می زند، کلا اهل حرف نیست… اصلا بیا با خودم حرف بزن…» او را «الهه» صدا می زنند. دلش می خواهد حرف بزند اما دوستانش هر لحظه صدایش می زنند. کلافه می شود. فریاد جیغ داری سر میدهد که دست از سرم بردارین می خوام حرف بزنم… « ۳۸ ساله م شده دیگه. تا سوم راهنمایی بیشتر درس نخوندم. ۲ ماه پیش رفتم کمپ که ترک کنم اما فقط ۵ روز دووم آوردم و دوباره شروع کردم. خیلی بد شدم. از خودم نا امیدم… از ۱۸ سالگی مواد می زدم. با دوستای مدرسه مون حشیش می زدیم. همون دوستای مدرسه کاسب بودن و می فروختن. لامصب ها انقدر وسوسه مون می کردن، یکباره دیدم قرص و شیشه هم آوردن. من همه رو امتحان می کردم. … اون زمان خاک سفید می شستیم که به راحتی آب خوردن حشیش پیدا می شد. فقط یک پشتیبان نیاز دارم که دوباره برم کمپ. کمپ خانم ماندنی یا عمو حسین که بعد بتونم برم سر کار خرجمو در بیارم… ۲ بار فقط ماده ۱۶ گیر کردیم. یک روز صبح همه مونو ول کردن. کرونا اومده بود…۲ ماه فقط اونجا بودم، از در کمپ اومدم بیرون مواد زدم، تا شوش هم نیومدم، همونجا سر راه پیاده شدم و به چند جوان که کناری مواد می زدند، گفتم به من هم بدید و باز همه چیز از آنجا شروع شد…»
*پشتیبان می خواهم!
اینها را که می گوید با کف دست روی پیشانی می زند… «۲ ماه پیش کمپ بودم چرا نتنستم ترک کنم؟ اگر یک نفر حمایت می کردم. یک هفته من و با بیرون آشنا می کرد. کاری یادم می داد… بعد دیگه منو ول می کرد. خودم می تونم رو پای خودم واستم. اینکه برم ترک کنم اما حامی نداشته باشم دوباره بر می گردم به روز اول…»
هر از چند گاهی صدای «الی» گفتن چند مرد می آید اما او بدون پاسخ دادن و توجه به آنها حرفهایش را می زند؛ «چرا از بدبختی هام بگم، می خوای کتابش کنی؟ می خوای درس عبرت کنی؟ والا می ترسم که الان نشئه هستم و دارم چرت و پرت می گم و بعد که برسم به عمل کم بیارم. می دونستی؟ ماها هر بار که در جا می زنیم و کم می یاریم دیگه نمی تونیم بریم جلوتر؟ می دونی چقدر از باورهامون خراب می شه، چقدر آسیب می بینیم؟ الان ۶ ساله که کف خیابونم، یه دختر بچه ۶ ساله دارم که بهزیستیه، اسمش «یسنا» ست. باباش سر خونه زندگیشه. ما رو مچل خودش کرد، به قران مجید… بعد از دو سال بچه دار هم شد. گفت «نازنین» ولم کرد. بهش گفتم زنت هم تورو هم منو هم بچه مونو بدبخت کرد…»
* درد دل از پدر و مادر بی معرفت!
دستم را می گیرد و می گوید «خانم خبرنگار بیا بریم اینجا نمی شه واستیم، من به همه ساغی ها بدهی دارم… به این آقا که اومده بدهی دارم، منو ببینه پوستم و می کنه…» جای دور از چشمی که پیدا می کند می گوید؛ «یک نفر و پیدا کردم، بهم امانی مواد می داد، می گفت تو بفروش و پولشو خورد خورد بده … به یک آقایی که گفت ۵ گرم برام شیشه بیار، فروختم. خودش که پولشو نداد. انقدر منو کشوند، این ور اون ور، گفت مواد خوب نبود، ناخالصی داشت… معطلم کرد، پولش و نداد. تا ساعت ۱۲ شب معطلم کرد، با پسره دعوام شد اون صاب کار هم دیگه هم بهم شیشه نداد…»
از خانواده اش می پرسم … « خیلی مامان و بابام بی معرفتن، خیلی بی معرفتن، می گم خوش به حالشون چه دلی داشتن که از من دل کندن، مامانم، بابام و خواهرم دارن به خوشی – شادی کنار هم زندگی می کنند از من هم هیچ خبری نمی گیرند. هر ماه زنگ می زنم خونه که یارانه مو بزنن به کارتم، ما همش دو تا خواهریم، دوستی هم ندارم، دلم لک زده برای یک دوست که ازم دزدی نکنه و منو برای پول نخواد یا نخواد از من بکنه… باهاش رفاقت کنم… بکنه ولی نزنه بهمون. آخه همه دنبال اینن که خرابت کنن بشن خانم رییست یا از ببرن، یا جلو دیگران کوچیکت کنن… اصلا خانواده رو ولش کن، اینجا کف خیابون همه دیگه خونواده ما هستن…»
*معتاد اما بی آزارم
چشمانش را روی دوستانش می چرخاند و می گوید؛ «قبلا خرج موادم به راحتی در می اومد، الان راحت در نمی یاد. از کمپ که بیرون اومدم با یک پسره آشنا شدم اسمش «حمید بود»، انقدر دوسش داشتم انقدر دوستم داشت… الان زندانه، گفت باید برم حبس سندمون گیره. بهش گفتم منم می رم کمپ… به من گفت کمپ هم نرفتی نرفتی توقع ندارم.
اما مثل سگ می ترسم از روزی که خم تر بشم… من اهل ورزش بودم…. دیگه خمارم بذار برم… دعا کن ترک کنم… »
جوانی جلو امد و خودش را «ف.ن» از شهرستان کامیاران معرفی کرد؛ «الی شیشه داری؟ خانم خبرنگار، الی خیلی خوشگل بود، اینطوری نگاهش نکنید، دوچرخه داشت، ورزش می کرد، خودمم ۷ سالی هست که تهران و معتاد هستم. از همان شهر خودم معتاد شده بودم. من دزدم. شیر خشک می دزدم، می فروشم… از داروخانه دزدیدم. من دنبال مس هم هستم، از تیر برق می دزدم. مس می دزدم. دزد خطرناکی م. من چیزی ندارم که از من می ترسن، من بی آزارم، زن و بچه م ازم می ترسیدن، می گفتن آدم شیشه ای سر می بره، ترسناکه… زنم طلاق گرفت و شوهر کرد. دخترم مهندس شده ازش بی خبرم… زنم به مواد مخدری که می کشیدم هم حسادت داشت… »
روایت ها از زنان و مردانِ شوش همیشه ادامه دارد…
منبع : شرق