کمدهای «چغر»، درامهای «سنگین» را ضربه فنی میکنند!
کمدی ها در طول سی و چند سال اخیر در سینمای ایران اغلب سرانجام خوشی داشته اند. با رجوع به صدرنشین های جدول سالانه فروش در طول دوران پس از انقلاب، می توان به نام ۲۰ فیلم رسید که در ژانر کمدی ساخته شده و بالاتر از فیلم های اکران شده همزمان با خود جای گرفته اند. این فرمول به ویژه از دهه ۷۰ به این سو ابعاد پررنگتری به خود گرفت و کمدی ها همیشه جزو چند فیلم پرفروش سال قرار داشته اند.
امسال هم همین روند تکرار شده و با توجه به در پیش بودن اکران کمدی های امیدوار به گیشه، باز هم می توان با اطمینان فیلم های طنز را در ماههای باقی مانده از سال پیشتاز و برنده دانست. به ویژه آنکه بزودی با کنار رفتن دو کمدی پررونق این روزها، «گشت۲» و «خوب، بد، جلف»، فیلم سامان مقدم روی پرده خواهد رفت که قطعاً گیشه داغی را تجربه خواهد کرد. مطلب حاضر مروری تحلیلی دارد بر فروش کیفیت و میزان فروش فیلم های اکران نوروز و پیش بینی از گیشه اکران دوم عید.
«گشت۲» می رود، «ویلایی ها» می آید
«گشت۲» برخلاف نسخه اول خود که اکران ناکامی داشت، رکوردشکن بود و تا امروز توانسته با بیش از ۱۶ میلیارد تومان فروش در تهران و شهرستانها، پرفروش ترین فیلم تاریخ سینمای ایران شود. پدیده «گشت۲» فارغ از آنچه ادبیات سخیف کاراکترهایش خوانده می شود و منتقدان از حیث ساختاری هم آن را جزو ساخته های نازل سعید سهیلی تلقی می کنند، با تکیه بر چند امتیاز ، رکوردهای فروش را جابجا کرد.
حاشیه های داغ نسخه اول خود، بازتاب های مثبت مردمی در طول برگزاری جشنواره فجر ۳۵ و انتقادهای تند و تیز اجتماعی و سیاسی اش که از همان نام آن آغاز شده و به برخی دیالوگ ها تسری می یابد و بهترین زمان اکران از جمله مواردی هستند که روی فروش بالای فیلم تأثیرگذار بودند. فیلم در فضای مجازی هم تبلیغات عامه پسند جذابی داشت و انتشار چند تیزر و بریده هایی از بخش های بامزه آن در شبکه های اجتماعی توجه خیلی ها را به سوی آن جلب کرد. ضمن آنکه در تلویزیون هم به حد کفایت تبلیغ داشت. اهمیت فروش بالای فیلم زمانی مشخص می شود که بدانیم رقیب قدرتمندی مثل فیلم پیمان قاسم خانی یک ماه و نیم پیش از آن جای پای خود را روی پرده محکم کرده بود و تماشاگران «خوب، بد، جلف» تا دو- سه بار هم به تماشای آن رفتند. «گشت۲» در بخش مدیریت اکران های مردمی هم خوب عمل کرد و با این ترفند، خیلی ها را به سمت گیشه جلب کرد. فیلم از چهارشنبه هفته آینده قرار است سرگروه استقلال را از دست بدهد تا «ویلایی ها» جایگزینش شود. هر چند قطعاً با توجه به حفظ کف فروش «گشت۲»، این فیلم که هفت هفته خود را پر کرده، دست کم تا سه هفته آینده روی پرده مستقر خواهد بود؛ البته با کاهش خفیف تعداد سینماهایش به نظر می رسد فیلم بتواند در سه هفته آینده تا مرز ۱۷ میلیون تومان و شاید اندکی بیشتر، خود را بالا بکشد.
«ویلایی ها» ساخته منیر قیدی از جمله پرافتخارترین آثار حاضر در جشنواره فیلم فجر ۳۵ از هفته آینده روی پرده خواهد رفت. فیلم در هشت رشته نامزد دریافت جایزه بود که در سه رشته بهترین بازیگر زن (ثریا قاسمی)، جلوه های ویژه بصری و استعداد درخشان بهترین فیلم اولی را دریافت کرد. فیلم اگر چه فراتر از آنچه استحقاقش را داشت، در جشنواره تحویل گرفته شد، اما به عنوان فیلم اول اثر شایسته ای است و استانداردهای فیلمسازی به خوبی در آن رعایت شده. با این وصف، درام تلخی که به واسطه پرداختن به مضمون جنگ دستمایه فیلم قرار گرفته، ایده آل قشر سینماروی امروز نیست. به ویژه آنکه سالهاست سینمای دفاع مقدس به جز نمونه های کمدی آن «اخراجی ها» نتوانسته است در صدر جدول فروش برای خود جایگاهی دست و پا کند. ضمن آنکه کستینگ فیلم هم چندان چنگی به دل نمی زند. طناز طباطبایی، پریناز ایزدیار، علی شادمان، صابر ابر، آناهیتا افشار و ثریا قاسمی در عین ارزش های بازیگری شان چهره هایی نیستند که تماشاگر برای آنها بلیت بخرد. در واقع فیلم فاکتورهای مورد اعتنا برای قشر عامه را ندارد، مگر آنکه اتفاق خاصی بیفتد. با این حال احتمال فروش تا سقف دو میلیارد چندان برای فیلم دور از ذهن نیست. هر چند نباید فراموش کرد نیمه های اکران «ویلایی ها» با آغاز ماه رمضان مصادف می شود که اصولاً چنین فیلم هایی در آن تجربه فروش بالایی نداشته اند.
«نهنگ عنبر۲» به جای «آباجان»
«آباجان» ساخته هاتف علیمردانی اگر چه از موقعیت ممتاز اکران نوروز برخوردار شد، اما آنچنان موفق نبود که بتواند از این فضا به نفع خود بهره ببرد. فیلم در کنار همزمانی با اکران دو کمدی محبوب، به دلیل بستر قدیمی قصه و تعلق آن به سینمای جنگ و تبلیغات محدود و غیرجذابش- که اصولاً ماهیت فیلم امکان تبلیغات وسیع و متنوع را از آن گرفته بود- چندان دیده نشد. حتی حضور بازیگر محبوبی مثل فاطمه معتمدآریا نیز باری از روی دوش فیلم برنداشت. ضمن اینکه اصولاً در چند سال اخیر چنین فیلم هایی به دلیل عدم تعلق به سینمای بدنه، از گیشه پرباری برخوردار نبوده اند. فیلم در مدت بیش از هفت هفته، تنها حدود یک میلیارد و چهارصد میلیون تومان فروخت که قابل قبول نبود. از هفته آینده با کنار رفتن «آباجان»، فیلم «نهنگ عنبر۲؛ سلکشن رویا» ساخته سامان مقدم جای آن را در گروه سینمایی قدس خواهد گرفت. کارگردانی که این شبها «دیوار به دیوار» او در شبکه سه پربیننده ترین سریال تلویزیونی است. نسخه قبلی فیلم به طور غافلگیرکننده ای بیش از شش میلیارد تومان در سال ۹۴ فروخت و همین پیشینه، شانس فروش فوق العاده نسخه دوم آن را افزایش می دهد. فیلم ظاهراً در قیاس با نسخه قبلی، ممیزی کمتری شده و همین نکته، اشتیاق برای تماشای آن را افزایش می دهد. حتی اگر بدانیم فیلمنامه نویسان قبلی آن با این نسخه همکاری نداشته اند و خود مقدم سناریو را نوشته. حضور رضا عطاران ستاره پولساز سینمای ایران در طول چند سال اخیر، تضمین مهمی برای فروش خوب آن است. پخش فیلم را هم فیلمیران برعهده دارد. سازندگان «نهنگ عنبر۲» از ارائه آن به جشنواره فجر سال گذشته هم اجتناب کردند تا تماشاگران بدون هرگونه پیش زمینه و موضعگیری های احتمالی از سوی رسانه ها و منتقدان به تماشای آن بنشینند. فیلم همان فضای نسخه قبلی را دارد و بازیگرانی چون حسام نواب صفوی، امیرحسین آرمان و سیروس گرجستانی به بازیگران قبلی اضافه شده اند. باید دید «نهنگ عنبر۲» و عطاران می توانند رکورد دو کمدی پرفروش بهار را بشکنند یا خیر. موفقیتی که با توجه به در پیش بودن ماه مبارک رمضان و تجربه خوش گیشه های شلوغ اکران های شبانه و بامدادی این مقطع در چند سال اخیر، دور از دسترس نیست.
«برادرم خسرو» جایگزین «ماجرای نیمروز»
«ماجرای نیمروز» ساخته غافلگیرکننده و تکان دهنده محمدحسین مهدویان که در جشنواره فجر سال گذشته هم در هاله ای از حاشیه سازی ها، توانست چشم تحسین بسیاری از تماشاگران و منتقدان را به سوی خود معطوف کند، به رغم همه ارزشهای سینمایی اش در طول هفت هفته اکران نوروزی، هنوز دویست میلیون تومان تا رسیدن به رقم فروش چهار میلیارد جا دارد. مفهوم حفظ «کف فروش» با توجه به ماهیت فیلم، شاید چندان ملموس نباشد، ولی این به معنای آن نیست که فروش روزانه اش نامناسب باشد. از سویی اگر سفارشی نامیدن فیلم را هم از سوی برخی بپذیریم، می توان به تداوم اکران آن تا سه هفته آینده امیدوار بود. اگر چه بعید به نظر می رسد «ماجرای نیمروز» با بهره گرفتن از تمام پتانسیل های دردسترس خود در حوزه اکران، به مرز پنج میلیارد برسد.
«برادرم خسرو» هر چند از دو سال پیش در نوبت اکران است، اما بالاخره فرصت یافته تا از هفته آینده در گروه کوروش، جای «ماجرای نیمروز» را بگیرد. فیلم در فجر ۳۴ کاندیدای دریافت سیمرغ بلورین در بخش نگاه نو بود. شهاب حسینی به عنوان سوپراستار محبوب سینمای ایران بازیگر اصلی فیلم است. بیتا فرهی، هنگامه قاضیانی و ناصر هاشمی دیگر بازیگران اصلی فیلم احسان بیگلری هستند. کارگردانی که در «درباره الی» دستیار اصغر فرهادی بود و خود را به عنوان یک فیلم اولی معتبر شناسانده است. مانور سازندگان روی نام شهاب حسینی با توجه به افتخارآفرینی سال گذشته اش در دریافت نخل طلای کن بابت بازی در «فروشنده» می تواند وزنه مناسبی در تبلیغات باشد.
«آشوب» به جای «یک روز بخصوص»
«یک روز بخصوص» یک شکست قابل پیش بینی بود. با توجه به بازخوردهای منفی اش در جشنواره فجر پارسال و نقدهای تندی که علیه آن نوشته شد، فیلم همایون اسعدیان یک از پیش باخته در جدال با کمدی های خوش شانس و موفق حتی روی کاغذ بود. گروهی از بازیگران که شرط بندی روی فروش آنان هم در شرایط حاضر اکران منطقی نیست، در فیلم «یک روز بخصوص» نتوانستند ترکیب تماشاگرپسندی ارائه دهند. فیلم حتی با حاشیه کم رمق شکایت انجمن اهدای عضو نسبت به بخشی از محتوای آن هم نتوانست کاری از پیش ببرد. این شکست چنان سنگین بود که کارگردان آن هم اخیراً با انتشار متنی در فضای مجازی به آن اذعان کرد. فیلم در طول هفت هفته اکران خود به زحمت مجوز ورود به باشگاه میلیاردی ها را دریافت کرد. فیلم از هفته آینده به دلیل افت شدید فروش، اغلب سینماهای خود را از دست خواهد داد. قرار است از هفته آینده فیلم تاریخی «آشوب» جای ساخته اسعدیان را در گروه آزادی بگیرد.
«آشوب» ساخته کاظم راست گفتار در سال ۹۴ ساخته شد. زمانی که تب سریال «شهرزاد» و فضای تاریخ معاصر آن به شدت برای مخاطبان جذاب درآمده خوشایندشان بود. با این وجود در مسیر اکران آن موانعی ایجاد شد تا نمایش عمومی اش به بهار امسال موکول شود. کوروش تهامی، لیلا اوتادی، یکتا ناصر، محمدرضا شریفی نیا، فرهاد آئیش، داریوش کاردان و آتیلا پسیانی ترکیب متنوع بازیگران فیلم را تشکیل داده اند. فیلم قصه خواننده جوانی با نام مستعار آشوب در دهه ۲۰ شمسی را به تصویر کشیده است. راست گفتار چندان با فروش بالا بیگانه نیست و «عروس خوشقدم» و «نقاب» از ساخته های قبلی او در اوایل دهه ۸۰، گیشه خوبی داشتند.