کاهش ۳۰ درصدی حاشیه سود صنعت در یک دهه/ بازنگری در مدل‌های تولید و سرمایه‌گذاری
تریتا نیوز /در جهان امروز، گذار به سمت فولاد سبز دیگر یک انتخاب نیست، بلکه ضرورتی برای بقا در بازارهای جهانی است. محدودیت‌های بین‌المللی در حوزه انتشار کربن، سیاست‌های سخت‌گیرانه اتحادیه اروپا در زمینه واردات محصولات پرکربن و الزامات جدید زیست‌محیطی، معادلات تولید و تجارت فولاد را به‌کلی تغییر داده‌اند. در چنین شرایطی، شرکت‌های بزرگ فولادی ناگزیرند با تکیه بر فناوری‌های نوین، مسیر تولید پاک و پایدار را در پیش گیرند تا بتوانند در زنجیره جهانی باقی بمانند.
شرکت فولاد خوزستان به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان فولاد کشور، از نخستین مجموعه‌هایی است که ضرورت این تغییر را به‌درستی درک کرده و در مسیر دیجیتالی‌سازی و توسعه فناوری‌های سبز گام برداشته است. این رویکرد در نشست خبری این شرکت در دومین روز از نمایشگاه بین‌المللی سمپوزیوم فولاد کیش به‌روشنی تبیین شد؛ جایی که مدیران ارشد شرکت از فشار فزاینده هزینه‌های انرژی، کاهش حاشیه سود صنعت و لزوم بازنگری در استراتژی‌های تولید سخن گفتند.
🔸 بحران هزینه‌ها و افت سودآوری صنعت
سیدرضا هاشمی‌زاده معاون فناوری فولاد خوزستان، در تشریح وضعیت اقتصادی صنعت فولاد گفت: «در ده سال گذشته هزینه برق در این صنعت بیش از ۳۰ برابر، آب ۴۰ برابر، گاز ۲۸ برابر و قیمت فولاد حدود ۷ برابر شده است. نتیجه این روند، کاهش حاشیه سود از حدود ۴۰ درصد به ۱۰ درصد در حال حاضر است.»
وی افزود: «در گذشته فولادسازان ایرانی پیوسته رکوردهای تولید ثبت می‌کردند، اما اکنون با ناترازی انرژی، نرخ‌های دستوری، سیاست‌های ارزی نامناسب و محدودیت‌های ساختاری روبه‌رو هستند. این چالش‌ها موجب شده بسیاری از بنگاه‌های بزرگ صنعتی بخشی از توان رقابت خود را از دست بدهند.»
هاشمی‌زاده با تاکید بر اینکه ادامه مسیر گذشته دیگر ممکن نیست، تصریح کرد: «افزایش هزینه‌ها و فشارهای زیست‌محیطی جهانی ما را ناگزیر می‌کند که در الگوهای تولید بازنگری کنیم. آینده از آن شرکت‌هایی است که از هوش مصنوعی و فناوری‌های داده‌محور برای بهینه‌سازی تولید و کاهش مصرف انرژی استفاده کنند.»
🔸 انقلاب صنعتی چهارم و تغییر مسیر تولید
به گفته معاون فناوری فولاد خوزستان، انقلاب صنعتی چهارم نقطه عطفی در تاریخ تولید جهانی است؛ انقلابی که بر پایه هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و تحلیل داده‌ها بنا شده و هدف آن افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌هاست.
وی افزود: «فولاد خوزستان نیز با الهام از همین تحول، در حال بازطراحی چشم‌انداز و مدل‌های تولید خود است. اجرای چنین پروژه‌هایی بدون پشتوانه مالی قدرتمند ممکن نیست، اما این تنها راه حفظ مزیت رقابتی در برابر تحولات سریع جهانی است.»
هاشمی‌زاده تاکید کرد: «نرخ‌های دستوری، ناترازی انرژی و سیاست‌های ناپایدار ارزی، عملاً صنعت فولاد را از مسیر توسعه دور کرده‌اند. اگر این موانع اصلاح نشود، خطر کاهش پایدار سودآوری و افت سرمایه‌گذاری صنعت بسیار جدی است.»
🔸 حرکت به‌سوی فولاد سبز؛ انتخابی برای بقا در بازار جهانی
در ادامه نشست، کامران طاهر مدیر تحقیقات، تکنولوژی و بهینه‌سازی فولاد خوزستان، از اقدامات این شرکت در حوزه محیط‌زیست سخن گفت و تاکید کرد: «حرکت به سمت فولاد سبز انتخابی داوطلبانه نیست، بلکه ضرورتی برای بقا در بازار جهانی است. کشورهای پیشرفته واردات فولاد را مشروط به رعایت استانداردهای زیست‌محیطی کرده‌اند و اگر با این الزامات همسو نشویم، بازار جهانی محصولات ما را نخواهد پذیرفت.»
وی با اشاره به دستاوردهای شرکت افزود: «فولاد خوزستان طی سال‌های اخیر با اصلاح فرآیندهای تولید و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، موفق شده انتشار گازهای گلخانه‌ای خود را ۱۶۶ هزار تن در سال کاهش دهد. حذف بنتونیت از فرآیند تولید از دیگر اقدامات کلیدی در جهت کاهش آلایندگی و ارتقای بهره‌وری بوده است.
🔸 فولاد خوزستان؛ الگوی توسعه پایدار در صنعت فولاد ایران
طاهر خاطرنشان کرد: «امروز فولاد خوزستان عنوان سبزترین شرکت فولادی ایران را دارد. این جایگاه نتیجه سرمایه‌گذاری‌های هدفمند در فناوری‌های پاک و تغییر نگرش مدیریتی است. ما به سمت صنعتی حرکت می‌کنیم که در آن بهره‌وری، نوآوری و حفظ محیط‌زیست سه محور اصلی توسعه هستند.»
وی افزود: «پایداری زیست‌محیطی زمانی معنا دارد که با اقتصاد تولید گره بخورد. فناوری‌های دیجیتال و مدل‌های هوشمند تولید، این امکان را فراهم کرده‌اند که رشد اقتصادی و حفاظت از محیط‌زیست هم‌زمان دنبال شوند.»
نشست فولاد خوزستان در نمایشگاه کیش، تصویری روشن از واقعیت امروز صنعت فولاد ایران به نمایش گذاشت؛ صنعتی که زیر فشار افزایش هزینه‌ها، ناترازی انرژی و رقابت جهانی قرار دارد، اما در عین حال با اتکا به دانش و فناوری در حال بازتعریف مسیر خود است.
فولاد خوزستان با حرکت در مسیر فولاد سبز و انقلاب صنعتی چهارم، الگویی از صنعتی شدن هوشمند و پایدار ارائه داده است؛ مسیری که هر چند دشوار و پرهزینه است، اما تنها راه تضمین آینده صنعت فولاد ایران در جهان فرداست.
