چین تولید پردازنده کامپیوتر با معماری X86 را آغاز کرد
با برنامهریزی گستردهی دولت چین، بهزودی شاهد ظهور قطبهای جدیدی در توسعهی پردازندههای قدرتمند کامپیوتری خواهیم بود.
پردازندههای کامپیوتری و موبایل یکی از شاخههای فناوری جهان است که تنها در اختیار برخی کشورهای پیشرفتهی جهانی قرار دارد. کشور چین در راستای خودکفایی بیشتر خود در بخش صنایع فوقپیشرفته و طبق بخشی از برنامهی ۲۰۲۵ این کشور، سرمایهگذاری گستردهای در تولید پردازندههای کامپیوتری کرده است. در همین راستا شرکت Hygon طی قراردادی با AMD، با استفاده از معماری Zen این شرکت آمریکایی، اقدام به توسعهی هستههای Dhyana اختصاصی خود و برپایهی مجموعهی دستورالعملهای معماری X86 کرده است. این قرارداد همکاری منجر به توسعهی اولین پردازندهی X86 در خارج از خاک ایالات متحده میشود؛ جایی که پیش از این تولید آن در انحصار اینتل و AMD بود.
طبق اخبار منتشر شده، AMD نسخهی نهایی طراحی خود را به شرکت چینی واگذار نکرده و تنها بخشی از دستاوردهای خود را برای کمک به هایگون جهت توسعهی پردازندههای X86 مخصوص سرور در اختیار آنها قرار داده است. به گفتهی کارشناسان، پردازندهی نهایی هایگون شباهت زیادی به پردازندهی EPYC شرکت AMD دارد. شباهت بسیار زیاد این پردازندهها باعث شده است تا مهندسان به سادگی اقدام به انتقال کدهای پشتیبانی EPYC به پردازندهی چینی Dhyana کنند و از وصلهی نرمافزاری یکسان برای هر دو پردازنده بهره ببرند.
اقدام جدید چین در توسعهی پردازندههای مخصوص سرور، در راستای مبارزهی این کشور با جنگ تجاری اخیر با ایالات متحدهی آمریکا است، چین از مدتها قبل در صدد توسعهی پردازندههای بومی خود بوده و به اعتقاد دولتمردان این کشور، نبود پردازندهای بومی میتواند پاشنهی آشیل توسعهی کشور چین باشد. پیش از این ایالات متحده در سال ۲۰۱۵ و پس از دستور اوباما، فروش پردازندههای مخصوص سرور زئون اینتل به این کشور را به دلیل استفادهی احتمالی چین از قدرت پردازشی خود برای بهبود برنامههای هستهای خود، ممنوع کرد. همچنین ایالات متحده در ادامه برنامههای گستردهای برای جلوگیری چین از دستیابی به فناوریهای توسعهی پردازندهی بومی، تدوین کرد. با توجه ممنوعیتهای موجود، همکاری AMD با شرکتهای چینی در راستای توسعهی پردازنده جای تعجب بسیاری دارد.
سرمایهگذاری AMD در چین
در سال ۲۰۱۶ غول دنیای پردازندههای کامپیوتری اعلام کرد در صدد سرمایهگذاری مشترک با شرکتهای چینی و در این کشور برای تولید پردازنده است که با توجه به سختگیریهای دولت آمریکا به اینتل در راستای فروش پردازندههای کامپیوتری مخصوص سرورها به این کشور، بسیار عجیب بود؛ البته در ادامهی برنامههای AMD، این شرکت به سرمایهگذاری ۲۹۳ میلیون دلاری در چین نیاز داشت که با توجه به شرایط بد مالی این شرکت و ضرردهی در ۶ فصل مالی پیاپی، AMD را دچار چالشهای بسیاری کرد.
در نهایت همکاری AMD و دولت چین منجر به ایجاد شرکت Tianjin Haiguang Advanced Technology Investment شد که AMD و چند شرکت خصوصی و دولتی چینی آن را تشکیل میدادند. نتیجهی ایجاد شرکت THATIC، ثبت دو شرکت HMC و Hygon در چین بود که دو وظیفهی جداگانه را برعهده دارند.
در این بین ۵۱ درصد سهام شرکت HMC که از معماری X86 برای توسعهی پردازندهها بهره میبرد، در اختیار AMD قرار دارد و ۴۹ درصد سهام باقیماندهی آن نیز متعلق به THATIC است؛ اما در طرف مقابل تنها ۳۰ درصد سهام شرکت تولیدکنندهی پردازنده Hygon در اختیار AMD خواهد بود و مابقی متعلق به چینیها است. بدین ترتیب معماری X86 طبق قوانین ایالات متحده همچنان در اختیار تنها AMD و اینتل (به دلیل سهام ۵۱ درصدی شرکت HMC) خواهد بود و قوانین معاملهی اولیهی این دو شرکت آمریکایی تولیدکنندهی پردازنده در جهان را نقض نمیکند؛ اما در طرف مقابل چینیها به لطف سهام ۷۰ درصدی Hygon مالک پردازندههای جدید و بومی ساخت خود خواهند بود. طبق قرارداد بین AMD و دولت چین، محصول نهایی تنها امکان فروش در خاک چین را خواهد داشت. بدین ترتیب این شرکت نامدار آمریکایی در غیاب اینتل فرصت بزرگی برای قبضهی بازار پردازندههای مخصوص چین را خواهد داشت.
ادامهی تلاش چین برای سلطه بر دنیای فناوری
هنوز مشخص نیست با همکاری AMD و دولت چین، آیا چینیها از برنامههای گستردهی خود برای تسلط بر دنیای پردازندهها عقبنشینی خواهند کرد یا از این همکاری به عنوان پلهای برای پیشرفت بهره خواهند برد. دولت چین در کنار این همکاری مشترک، سرمایهگذاری گستردهی دیگری در سایر بخشها کرده است که میتوان به ایجاد شرکت Zhaoxin اشاره کرد که با همکاری شرکت VIA در صدد تولید پردازندههای X86 است. هدف نهایی چین توانایی تولید پردازندههایی توانمند برای تامین نیازهای خود بدون دخالت و سنگاندازی ایالات متحده است و شاید در ادامه چینیها با پیشرفت در این حوزه به یکی از بزرگترین عرضهکنندگان پردازندههای کامپیوتری در جهان تبدیل شوند.