چرا جذبِ این خوراکی‌های خوشمزه می‌شویم؟

بازی فرایندی است که کودک طی آن رشد می‌کند، یاد می‌گیرد، سرگرم می‌شود و نه تنها خسته و دلزده نمی‌شود بلکه باعث شادی و انرژی بیشتری در او می‌شود.
اما آنچه که در ارتباط با بازی کودکان باید مورد توجه قرار گیرد آن است که نباید بازی کودکان را فقط و فقط در محیط و چهار چوب خانه محدود ساخت و از بیرون بردن آنان به دلایل مختلف سر باز زد.
بخصوص در فصل زمستان که می‌تواند همانند تابستان بازی و سرگرمی کودکان شادی و نشاط خاصی را برای‌شان بوجود آورد.
البته در فصل بهار و تابستان به دلیل مناسب بودن شرایط آب و هوایی بچه‌ها بیشتر به بیرون برده می‌شوند که این امکان برایشان مهیا می‌شود تا براحتی از فضای پارک‌ها واسباب بازی‌ها استفاده کنند اما در فصل‌های سرد سال بازی و تفریح کودکان بیشتر در

وقتی فرزندتان شما را در مسابقه پرتاب گلوله‌های برفی نشانه می‌گیرد و نشانه‌اش درست و دقیق به هدف می‌خورد نه تنها از برنده شدن لذت می‌برد، بلکه شما به نوعی هدف‌گیری و تمرکز را به او آموزش داده‌اید
محیط خانه محدود می‌شود چراکه بسیاری از والدین بدلیل سردی هوا و ترس از مریضی و سرما خوردگی فرزند‌شان، آن را در منزل نگه داشته و به نوعی پارک رفتن و تفریح در فضای باز را برایش قدغن می‌کنند در حالی که بازی و تفریح جزئی از زندگی کودکان است که نباید به عناوین مختلف از زندگی آنان حذف شود.

زمستان فرصتی برای یادگیری و رشد
هیچ می‌دانید فصل زمستان فرصت بسیار خوبی است برای یادگیری و پرورش قوه خلاقه کودکان.
هیچ میدانید کودکانی که در شمال کشور زندگی می‌کنند بهتر می‌توانند از جنگل و طبیعت تصاویر زیبایی خلق کنند و یا بچه‌هایی که در جنوب کشور و روستاها و بنادر جنوب ایران زندگی می‌کنند، تاکنون برف راندیده و لمس نکرده‌اند نمی‌توان انتظار داشت که آنها زمستان برفی با آدم برفی را نقاشی کنند.
پس نقش طبیعت در زندگی هنری کودکان چیزی انکار ناشدنی است که همین امر به شکوفایی ذهنی آنان کمک می‌کند و این حق کودکان است که با بهرمندی از یک سطح زندگی مناسب و در خور توجه، شرایطی برایشان فراهم آید تا بتوانند از فضایی قابل قبول برای آزادی عمل و هنر خلاقانه خود استفاده کنند، چرا که این امر نقش کلیدی در یادگیری و پیشرفت کودکان دارد.

خودتان را در بازی‌های زمستانه کودکان سهیم کنید
روانشناسان و متخصصان کودک می‌گویند: «پدر و مادر‌ها هم به شیوه‌های مختلفی می‌توانند در بازی و سرگرمی بچه‌ها همراه باشند و حتی خود، شرایطی را برای بچه‌ها فراهم کنند تا کودکشان با بازی و تفریح در زمستان، این فصل سرد سال را با تجربه‌های متفاوتی سپری کنند.»
البته هرچند که در روز‌های برفی تفریح قدری متفاوت است، اما به همان میزان و شاید هم بیشتر میتواند مفرح و هیجان انگیز باشد.
ضمن آنکه با داشتن اوقاتی پربار به بهبود و نزدیکی رابطه والدین و فرزندان کمک می‌شود.

از ساخت آدم برفی تا پرتاب گلوله
وقتی شما مسابقه پرتاب گلوله با برف را با فرزندتان می‌گذارید و یا بدنبال هم بر روی برف‌ها میدوید صدای خنده‌های او شما را هم به وجد می‌آورد.
وقتی فرزندتان شما را در مسابقه پرتاب گلوله‌های برفی نشانه می‌گیرد و نشانه‌اش درست و دقیق به هدف می‌خورد نه تنها از برنده شدن لذت می‌برد، بلکه شما به نوعی هدف‌گیری و تمرکز را به او آموزش داده‌اید، البته درست کردن آدم برفی هم که کوچک و بزرگ نمی‌شناسد و حتی بزرگ‌ترها هم از درست کردنش لذت می‌برند پس می‌تواند برای بچه‌ها نیز لذتش چند برابر باشد.
در چنین مواقعی می‌توانید به کودکتان در درست کردن آدم برفی کمک کنید اما از او سوال کنید که برای قشنگ‌تر شدن آدم برفی‌اش چه پیشنهادی دارد و یا برای گذاشتن چشم‌ها، بینی و دهان آدم برفی از چه چیزهایی استفاده می‌کند که همه اینها میزان دقت و توچه فرزندتان را نشان می‌دهد.

ساختن قلعه برفی یا خانه اسکیمو‌ها
اگر مقدار برف زیاد است، می‌توانید یک کوه برفی که کمی ازقد فرزندتان بلند‌تر باشد، درست کنید و داخلش را خالی نمایید تا فرزندتان بتواند در داخلش قرار گیرد دیدن چنین چیزی هیجان خاصی در او ایجاد می‌کند که قطعا برایش جالب خواهد بود، البته به عنوان نمونه‌ای از خانه اسکیموها به فرزندتان آموزش تازه‌ای داده اید که در جای خود به اطلاعات و آگاهی او افزوده می‌شود.

نشان دادن دانه‌های برف و شکل‌های آن زیر ذره بین
تماشای شکل‌های هندسی منظم زیبا و منحصر به فرد دانه‌های برف یک فعالیت علمی هیجان انگیز است که بدون شک برای

اگر مقدار برف زیاد است، می‌توانید یک کوه برفی که کمی ازقد فرزندتان بلند‌تر باشد، درست کنید و داخلش را خالی نمایید تا فرزندتان بتواند در داخلش قرار گیرد دیدن چنین چیزی هیجان خاصی در او ایجاد می‌کند که قطعا برایش جالب خواهد بود
بچه‌ها بسیار جالب است. شما با تهیه یک ذره بین می‌توانید فرزندتان را سرگرم و با چیز تازه‌ای آشنا کنید.

اما آنچه که در روزهای برفی برای بچه‌ها بسیار متفاوت خواهد بود
وقتی زمین پوشیده از برف است، پرندگان کوچک قادر به پیدا کردن دانه و غذا نیستند شما می‌توانید خرده‌های نان و اضافه دانه‌های برنج را برای پرندگان بریزید.
پس کودکتان را هم در این امر سهیم کنید. در وهله اول با کمک فرزندتان یک دانه خوری برای پرندگان درست کنید. به عنوان مثال این دانه خوری می‌تواند با استفاده از بعضی ظروف یکبار مصرف، قوطی‌های نوشابه و یا ظرف‌های آب معدنی باشد که فرزند شما قطعا در درست کردن آن استقبال خواهد کرد.
سپس با مشارکت دادن او در این کار، جای مناسبی مثل کنار پنجره‌ها، روی تراس و یا در فضای باز دیگری که امکان آمدن پرندگان باشد برایش در نظر بگیرید و روزانه با فرزندتان مقداری دانه بریزید تا در روزهای برفی غذای پرندگان باشد.
شما با این حرکت حس عطوفت و مهربانی را در او پرورش می‌دهید و عملا به او می‌آموزید که دوستار پرندگان و حیوانات باشد.
به هر حال شما والدین گرامی می‌توانید به صورت‌های مختلف فصل زمستان را هم، مانند بهار و تابستان برای فرزندانتان دلچسب و هیجان‌انگیز کنید. ضمن آنکه نه تنها در رشد و یادگیری او قدم‌هایی برداشته‌اید بلکه روزهای سرد سال را برای کودکتان از کسلی و یکنواختی در آورده‌اید، اما در این باره یک نکته مهم دیگر هم وجود دارد و آن این است که شما در منزل هم می‌توانید فرزندتان را با یکسری فعالیت‌هایی که با فصل زمستان سنخیت دارد مشغول کنید. به عنوان مثال خواندن شعر و قصه‌هایی در این رابطه و یا درست کردن کاردستی‌هایی مثل آدم برفی، درختچه‌های پر از برف و نیز کشیدن نقاشی‌هایی در این زمینه از جمله فعالیت‌هایی است که در جای خود مثمر‌ثمر خواهد بود. آیا برای‌تان پیش آمده که در برابر مثلا یک پاکت چیپس یا یک دونات وسوسه برانگیز نتوانید مقاومت کنید، با وجود اینکه کاملا هم سیر هستید؟ گرسنگی تنها دلیل خوردن نیست. گاهی نیرو‌های دیگری ما را وادار می‌کنند کلوچه و چیپس و … بخوریم. «نیاز» به خوردن و «هوس» خوردن دو پدیده‌ی کاملا متفاوت هستند.

گرسنگی، یک نیاز فیزیولوژکی به خوردن است که از افت ذخایر انرژی در بدن ناشی می‌شود، در حالیکه اشتها، هوس ِ خوردن چیزی بر اساس احساس بینایی، شنوایی و بویایی از یک غذا یا به دلیل اندیشیدن به غذایی خاص است.

اشتها، انتخاب‌گر تر از گرسنگی است. وقتی واقعا گرسنه هستید، نسبت به طیف گسترده‌ای از غذاها پذیرایید. اما وقتی اشتهای‌ شما ترغیب‌تان می‌کند خوراکی خاصی را بخورید، از ته دل‌تان فقط هوس خوردن آن را دارید یا توسط ویژگی‌های حسی غذایی خاص، اغوا شده‌اید. وقتی هوس پیتزا کرده‌اید، یک کاسه اسفناج نمی‌تواند جوابگوی شما باشد.

میل یا هوس شدید، شکل ِ بسیار شدیدتر ِ اشتهاست و معمولا نسبت به غذایی خاص یا نوع خاصی از غذا ایجاد می‌شود. از نظر لغوی، هوس یا ولع، به میل یا آرزوی غیر طبیعی، شدید و ناگهانی گفته می‌شود. بنابراین هوس کردن غذایی خاص، بسیار ناگهانی‌تر از اشتهای غذایی را داشتن است. هوس معمولا نتیجه‌ی دگرگونی هیجانی و استرس است.

بعضی از کارشناسان عقیده دارند هوس، راهی برای آرام کردن هیجانات بوسیله‌ی تامین بدن با یک غذای راحت و فوری است. منطقی به نظر می‌رسد، اینطور نیست؟ ما معمولا هوس می‌کنیم غذاهای راحت و بی‌دردسر بخوریم تا غذاهای سالم‌تری چون سیب یا یک کاسه بروکلی. در واقع هوس ِ خوردن، معمولا برای یکی از سه نوع غذایی است که برای‌تان خواهیم گفت.

سه جور غذایی که خیلی دوست داریم بخوریم و چرا

خوردنی‌های شیرین

هوس ِ خوردن خوراکی‌هایی که قند زیادی دارند معمول‌تر از همه است، مخصوصا در میان خانم‌ها. زن‌ها بیشتر هوس خوردن چیزهای شیرین دارند در حالیکه مردها معمولا هوس می‌کنند خوراکی‌های شور بخورند. چرا هوس شیرینی اینقدر شایع است؟ مطالعاتی که روی حیوانات انجام شده نشان می‌دهد خوردن غذاهایی که قند فراوان دارند، بخش پاداش دهی مغز را تحریک می‌کند، مخصوصا ان نواحی که مربوط به دوپامین هستند.

بنابراین خوردن شیرینی در واقع تقویت کننده‌ی روحیه است. به همین دلیل است که وقتی احساس ناخوشی یا استرس می‌کنید، نان شیرینی شکلاتی به نظرتان فریبنده و وسوسه انگیز می‌آید، چون موقتا می‌تواند حال‌تان را بهتر کند.

متاسفانه، حال خوشی که از خوردن ِ یک خوراکی شیرین به شما دست می‌دهد، تبدیل به چیزی می‌‌شود که بدن‌تان دوست دارد باز هم تجربه‌اش کند و در نتیجه هوس ِ شیرینی را ایجاد می‌کند. شواهد علمی نشان می‌دهند که شیرینی اعتیاد آور است زیرا همان قسمت‌های پاداش‌ دهی در مغز را تحریک می‌کند که داروهای اعتیاد آور فعال می‌کنند.

چطور باید این چرخه را بشکنید؟ بهترین راه ِ متوقف کردن میل ناگهانی به شیرینی این است که تدریجا میزان قند و شیرینی را در رژیم غذایی‌تان کم کنید و به ذائقه‌تان فرصتی بدهید تا خودش را با مقدار کمتری از شیرینی سازگار کند. می‌توانید با جایگزین کردن شیرینی‌هایی که ارزش غذایی اندکی دارند با چیزهای کم شیرین‌تری مثل شکلات تلخ شروع کنید.

خوردن میوه هم راهی برای جواب دادن به میل به شیرینی به طور طبیعی است. مثلا یک بسته توت فرنگی منجمد بخرید و به جای بستنی از خوردن توت فرنگی‌های‌تان لذت ببرید. این جایگزین‌ها می‌توانند به شما کمک کنند میل‌تان را آرام کنید، اما باید هدف‌تان را روی حذف تدریجی شیرینی از رژیم غذایی‌تان بگذارید تا بتوانید چرخه‌ی هوس شیرینی را بشکنید. با کمی صبر و حوصله جواب خواهید گرفت.

خوردنی‌های تُرد و شور
چپس سیب زمینی، بیسکویت ترد و آجیل شور در رده‌ی هوس‌های تُرد و شور قرار می‌گیرند. شاید فکر کنید معمولا هوس شیرینی، متداول‌تر از هوس شوری است، اما واقعیت این است که درصد قابل توجهی از مردُم، میل شدید به خوردن خوراکی‌های پُرنمک دارند. در میان سه نوع هوس غذایی، این نوع بیشتر از بقیه با دلایل پنهان بیماری‌ها و اختلال‌ها مرتبط است، هر چند بیشتر افرادی که میل زیاد به خوردن نمک دارند سالم هستند.

استرس در هوس غذاهای شور نیز نقش دارد. استرس روحی و جسمی باعث می‌شود غدد فوق کلیوی (آدرنال)، هورمون‌های استرس بیشتری ترشح کنند. برخی از پزشکان عقیده دارند غدد فوق کلیوی می‌توانند در اثر تولید بیش از حد این هورمون‌ها خسته و ناتوان شده و به جایی برسند که دیگر نتوانند هورمون استرس کافی تولید کنند. از آنجاییکه غدد فوق کلیوی مسئول تولید هورمون‌های تعدیل کننده‌ی نمک و مایعات در بدن نیز هستند، اگر خسته و ناتوان شوند، کارآمدی کمتری در تنظیم و تعدیل مایعات و نمک خواهند داشت. اگر شما فشار خون پایین داشته باشید یا وقتی فورا از جای‌تان بلند می‌شوید دچار سرگیجه شوید و هوس شوری هم داشته باشید، این می‌تواند نشاندهنده‌ی خستگی آدرنال یا مشکلات جدی‌تر در غدد آدرنال‌تان باشد.

نوع شدیدتر ِ بیماری غدد آدرنال، بیماری آدیسون نام دارد و بیماری‌ است که نیاز یه درمان فوری دارد. به همین علت است که وقتی شما به طور ناگهانی دچار هوس نمک و شوری می‌شوید، باید زودتر به پزشک مراجعه کنید. برخی از کارشناسان عقیده دارند هوس نمک می‌تواند نشاندهنده‌ی کمبود ماده‌ای معدنی مانند منیزیم، کلسیم، روی، پتاسیم و یا آهن باشد. اما هنوز شواهد دقیقی برای تائید این ادعا وجود ندارد.
اگر هوس غذای شوری را دارید، سراغ جایگزین‌های سالم‌تری بروید مثلا آجیل نمکی. چون در هر صورت، مغزها و آجیل نسبت به چیپس و … مغذی‌تر هستند. اسنک نمکی دیگری که غنی از مواد معدنی است و طعم شوری هم دارد، چیپس جلبک است.

فست فود
فست فود، ترکیبی از نمک و چربی و قند است که در یک وعده جای گرفته است. بنابراین اصلا عجیب نیست که برای تعداد بسیار زیادی از مردم وسوسه برانگیز باشد. اما همه‌ی ما می‌دانیم که فست فود، تاثیرات منفی زیادی بر بدن انسان دارد. پژوهشی نشان داد که شاخص‌های التهابی، فورا بعد از خوردن فست فود در بدن افزایش یافته و تا ساعت‌ها باقی می‌ماند. رستوران‌های فست فود مدام به دنبال ترکیبات کامل‌تر و جذاب‌تری از چربی و قند و نمک هستند تا با تقویت طعم و مزه، شما را بیشتر وسوسه کنند.

اگر نمی‌توانید عادت فست فود خوردن را ترک کنید، سعی کنید گزینه‌های سالم‌تری را جایگزین کنید. مثلا یک بسته برگر سبزیجات بخرید و در خانه درست کنید و از خوردنش لذت ببرید. اگر سیب زمینی سرخ کرده، نقطه ضعف شماست، یک دستگاه خشک کن سیب زمینی بخرید تا بدون نیاز به روغن، هر وقت هوس سیب زمینی سرخ کردید، سیب زمینی خشک شده بخورید. یادآوری می‌کنیم که هدف‌تان باید حذف تدریجی غذاهای پُرکالری و کم ارزشی مانند سیب زمینی سرخ کرده باشد، اما اگر در نهایت نتوانستید جلوی خودتان را بگیرید، خیلی بهتر است که خودتان در خانه آن را درست کنید.

حرف آخر
ممکن است هوس غذایی شما با دیگری متفاوت باشد اما باید بدانید که به هر حال تسلیم هوس غذایی شدن می‌تواند منجر به افزایش وزن شود. اگر میل زیاد به نمک دارید، حتما سایر علائم اختلال غدد فوق کلیوی را بررسی کنید و جایگزین‌های سالم‌تری مانند آجیل نمکی را انتخاب کنید. اگر هم قند و شیرینی چیزی است که اغلب هوسش را می‌کنید، باز هم باید منابع سالم‌تر و طبیعی‌تری چون میوه را جایگزین کنید. اگر عاشق فست فود هستید، درست کردن انواع سالم‌تر آن را در خانه یاد بگیرید و کمی تنوع وارد رژیم غذایی‌تان کنید.