چرا برج پیزا کج است؟
درست است که برج کج پیزا یکی از معروف‌ترین آثار تاریخی است، اما علت شهرت آن به طراحی معمارش باز نمی‌گردد.
اغلب توریست‌ها در کنار برج کج پیزا، ژست خاصی را برای عکاسی انتخاب می‌کنند: دست‌هایی که به اصطلاح در کنار این برج قرار داده شده‌اند تا از افتادن آن جلوگیری کنند! اما علت این انحراف از محور عمود چیست؟
برج کج پیزا در واقع ساختمان ناقوس کلیسای جامع پیزا است که در کنار مکان غسل تعمید و گورستان این مجموعه مذهبی واقع شده است. این مجموعه که بین رودخانه‌های آرنو و سرشیو در در توسکانی ایتالیا قرار دارد، در سال ۱۱۷۳ ساخته شد. در آن زمان، در حالی که شهر پیزا به بندری مهم جهت داد و ستد تبدیل می‌شد، ساخت این مجموعه مذهبی که برج پیزا در آن قرار داشت، شهرت آن را کامل می‌کرد.
هر چند هویت معمار اصلی برج پیزا ناشناخته است، اما در بیشتر منابع معتبر، از Bonanno Pisano و Gherardo din Gherardo به عنوان معماران بخش اول مجموعه نام می‌برند. معماری بخش دوم مجموعه که در سال ۱۲۷۵ آغاز شد، توسط Giovani di Simon انجام شده است و Tommaso Pisano کسی بود که ساخت برج را به پایان رساند.
انحراف از محور عمود پیزا به اولین سال‌های ساخته شدن آن، یعنی ۱۱۷۳، بازمی‌گردد؛ اما در واقع زمانی مشهود شد که در سال ۱۱۷۸ کار روی طبقه سوم برج آغاز شده بود. به نظر می‌رسید زمین نرم، پایه‌های برج را نابود کرده و در نتیجه ساختمان به سمت جنوب کج شده بود. در مدت زمان کوتاهی پس از این اتفاق، جنگ بین پیزا و جنوا، یکی دیگر از شهرهای ایتالیا، باعث شد تا اتمام ساختمان به مدت یک قرن به تعویق بیفتد. هر چند این تعویق در نهایت به نفع ساختمان تمام شد؛ زیرا در این فاصله پایه‌های بنا بیشتر در زمین فرو رفته و در نتیجه از سقوط برج ناقوس در آینده جلوگیری کردند. در مجموع، وقفه‌های مختلف در طول سالیان، ساخت برج را تا حدود دو قرن با مشکل مواجه کرد.
زمانی که ساخت سازه دوباره از سر گرفته شد، مهندس اصلی Giovani di Simon سعی کرد تا انحراف برج را با افزایش ارتفاع در قسمت کج شده اصلاح کند، اما وزن اضافه باعث شد تا سازه بیشتر در زمین فرو برود. متخصصان، علت اصلی نشست این ساختمان را پایه‌ریزی در زمینی نرم، و متشکل از خاک رس و شن و ماسه دانسته‌اند.
ساخت این بنا به طور رسمی در سال ۱۳۷۰ به اتمام رسید، اما انحراف آن در طی شش قرن ادامه داشته و به بخش جدایی ناپذیری از مرمت بناهای یادبود تبدیل شده است. در طول ۸۰۰ سال مشخص شد که این برج ۵۵ متری نه تنها کج شده است، بلکه در واقع سالی یک یا دو میلی‌متر نیز در زمین فرو می‌رود؛ به طوری که امروزه برج کج پیزا بیش از ۵ متر کوتاه‌تر شده است. انحراف برج از خط عمودی در حال حاضر تنها ۴ درجه، یا ۳٫۹۶ متر است که پیش از تلاش برای اصلاح آن، ۵٫۵ درجه بود.
از زمان تکمیل برج تا امروزه معماران و مهندسان بسیاری سعی در تصحیح انحراف آن داشته‌اند. این اقدامات شامل اضافه کردن دوغاب به پایه بنا، ریختن یک حلقه بتن در اطراف پایه برج، قرار دادن وزنه‌های سربی در سمت شمالی بنا، نصب کابل‌های ضخیم به قسمت بالاتر برج و استخراج خاک از زیر قسمت شمالی بنا می‌شود. در نهایت، پس از برداشت بیش از ۷۰ تن خاک در سال ۲۰۰۸، مهندسان اعلام کردند که برج به اندازه کافی به ثبات رسیده است؛ و برای اولین بار از زمانی که ساخته شده، دیگر حرکت نمی‌کند. گفته می‌شود برج کج پیزا باید تا ۲۰۰ سال دیگر ثابت بماند.
