چالشهای ارزشگذاری سهام در بازار سرمایه
به طور کلی در ارزشگذاری سهام در بازار سرمایه ایران از سه رویکرد ارزشگذاری نسبی، ارزشگذاری مبتنی بر تنزیل جریانات نقدی آتی و ارزشگذاری مبتنی بر ارزش داراییها در برآورد ارزش سهام در فرآیند عرضه اولیه استفاده میگردد که استفاده از هر یک از این مدلها نیازمند دقت به موضوعات و نکات خاصی است.
در ارزشگذاری نسبی (مبتنی بر ضرایب قیمتی و ارزشی )، اگر شرکتهای مشابه به درستی از لحاظ اندازه، ریسک و مدل کسب و کار مشابه شرکت مورد نظر نباشند؛ نسبت‌ها و ضرایب آنها می‌تواند منجر به نتایج گمراه کننده گردد. هنگامی که تحلیل‌گر از این روش استفاده می‌کند باید تعدیلات لازم در ضرایب و نسبت‌های شرکتهای مشابه را اعمال نماید تا نتایج قابل اتکاء باشند. به عنوان نمونه شرکت‌هایی که در دوران اولیه رشد خود هستند در مقایسه با شرکتهای بالغ‌تر دارای P/E بالاتری هستند. بنا بر این باید از PEG که همان P/E تعدیل شده با نرخ رشد است استفاده نمود. همچنین در استفاده از ضرایب قیمتی باید به دیگر تفاوت‌ها نظیر ساختار سرمایه و سیاست‌های حسابداری نیز توجه داشت و تعدیلات لازم را اتخاذ نمود. گاهی ممکن است شرکت مشابه در آن صنعت یا کسب و کار خاص، که قبلا پذیرش شده باشد و تاریخچه معاملاتی کافی داشته باشد موجود نباشد و یا شباهت کافی به شرکت مورد نظر نداشته باشند.
در ارزشگذاری مبتنی بر تنزیل جریانات نقدی آتی، برآورد نرخ تنزیل مناسب، نرخ رشد واقع‌بینانه، مخارج سرمایه‌ای و سرمایه در گردش آتی؛ و لحاظ نمودن ریسک‌های کلان و مقررات و در نهایت ریسک‌های خاص شرکت مهمترین چالشها در این مدل ارزشگذاری محسوب میگردند که برآورد منصفانه و قابل اتکای آنها نیازمند انتشار اطلاعات متغیرهای کلان اقتصادی، آموزش نیروی انسانی متخصص و دسترسی راحت و سریع به اطلاعلات است.
محاسبه نرخ تنزیل شدیداً به مفروضی چون انتخاب شاخص، دوره زمانی، نرخ بازده بدون ریسک و مدل محاسبه نرخ تنزیل وابسته است.
در ارزشگذاری مبتنی بر ارزش داراییها یکی از مهمترین چالشها نادیده گرفتن ارزش دارایی نامشهود شرکتها است. در شرایطی که شاهد حضور شرکتهای دانش بنیان در بازار سرمایه هستیم و مهمترین دارایی این شرکتها تخصص و دانش فنی آنهاست که در قالب دارایی نامشهود شناخته میشوند عدم لحاط نمودن این داراییها در برآورد ارزش سهام این شرکت در مدلهای مبتنی بر ارزش داراییها از قابلیت اتکای استفاده از این مدل ها کاسته است.
بنابراین ، ارزشگذاری دقیق و مسئولانه در بازار سرمایه امری ساده نیست و با چالشهای عدیده‌ای نظیر محاسبه نرخ تنزیل مناسب، نرخ رشد واقع‌بینانه، مخارج سرمایه‌ای و سرمایه در گردش آتی؛ و لحاظ نمودن ریسک‌های کلان و مقررات و در نهایت ریسک‌های خاص شرکت ها مواجه است که ضرورت دارد شرکت ها در فرایند ارزشگذاری به آن توجه ویژه داشته باشند. منبع هفته نامه اطلاعات بورس
