پیشگیری از بارداری ناباروری می آورد
گفت وگو با دکتر مریم کاشانیان متخصص زنان و زایمان در خصوص دغدغه های ناباروری.
پیشگیری از بارداری ناباروری می آورد
«با سلام. خانمی هستم ۲۶ ساله. یک سال است ازدواج کرده‌ام و تا ۳-۲ سال آینده قصد باردار شدن ندارم…
به روش طبیعی پیشگیری می‌کنم. از یک سال پیش تاکنون فاصله عادت‌ماهانه‌ام بسیار کم شده و چون قبل از ازدواج دچار کیست بودم، نگرانم کیستم مجددا عود کرده باشد و در آینده روی قدرت باروری‌ام تاثیر منفی بگذارد. لطفا راهنمایی‌ام کنید چگونه متوجه شوم بعد از ۳-۲ سال به راحتی می‌توانم بچه‌دار شوم و مطمئن باشم که مشکل ناباروری ندارم.
از چه روشی برای پیشگیری استفاده کنم؟ آیا این موضوع صحت دارد که قرص‌های پیشگیری ناباروری می‌آورند؟در مقابل زوج‌هایی که به راحتی بچه‌دار می‌شوند، کسانی هستند که دغدغه روز و شبشان درمان‌های ناباروری است.
در این بین هستند کسانی که مدام نگرانند مبادا کاری کنند که روی قدرت باروری‌شان اثر بگذارد. به درخواست چند نفر از همراهان «سلامت» از جمله مریم خانم ۲۶ ساله‌ای که پیامک بالا را فرستاده‌اند با یکی از کارشناسان «سلامت» دکتر مریم کاشانیان، متخصص زنان و زایمان در این?باره گفت‌وگو کرده‌ایم.
▪ خانم دکتر! بسیاری از زوج‌های جوان بعد از ازدواج تمایلی ندارند برای چند سالی بچه‌دار شوند. ایمن‌ترین روشی که برای پیشگیری به این زوج‌ها پیشنهاد می‌کنید چه روشی است؟
ایمن‌ترین روش برای پیشگیری از بارداری در هر زوجی متفاوت است. شاید روشی که برای یک زوج ایمن است برای دیگری نباشد. هر خانمی با توجه به مقتضیات بارداری، سلامت عمومی، سن و وضعیت بدنش، باید انتخاب کند کدام روش مناسب‌تر است.
بهتر است خانم‌ها در مورد روش پیشگیری خود تصمیم نگیرند و با پزشکشان مشورت کنند تا با توجه به وضعیتشان، ایمن‌ترین روش به آنها پیشنهاد شود. گاهی لازم است روش مردانه مثل کاندوم داشته باشند. روش طبیعی یا منقطع، روش ایمنی است زیرا فرد هیچ دارویی مصرف نمی‌کند و عارضه‌ای ندارد اما یک راه جلوگیری محسوب نمیشود.
و ریسک بارداری در آن بالاست. جدی‌ترین روش برای پیشگیری از بارداری، قرص‌های پیشگیری و داروهای هورمونی است.
▪ آیا این باور که پیشگیری از بارداری باعث ناباروری می‌شود صحت علمی دارد؟
خیر. با این حساب، تمام مردم دنیا به‌خصوص ساکنان کشورهای پیشرفته که اجازه نمی‌دهند خیلی سریع باردار شوند باید همگی نازایی داشته باشند. در مطالعه‌های علمی نیز این باور ثابت نشده است. البته اگر خانمی علایمی دال بر اختلال‌های هورمونی و تخمک‌گذاری یا بیماری که بر بارداری تاثیر منفی می‌گذارد، دارد نباید برای مدت طولانی جلوگیری کند و باید سریع‌تر برای بارداری اقدام کند.
▪ آیا مصرف طولانی‌مدت داروهای پیشگیری از بارداری یا داروهای هورمونی هم نازایی نمی‌آورد؟
واقعیت این مساله که مصرف طولانی‌مدت قرص‌های ضدبارداری، ناباروری می‌آورد اثبات شده نیست ولی توصیه می‌شود همه خانم‌ها بعد از ۵/۲-۲ سال مصرف قرص جلوگیری، چند ماه به سیستم هورمونی خود استراحت دهند تا به روال عادی برگردد و از روش‌های دیگری جز دارو مثل کاندوم یا آی‌یودی برای پیشگیری استفاده کنند.
▪ آیا نامنظم بودن عادت‌ماهیانه یا نزدیک شدن دوره ماهانه به هم می‌تواند نشانه مشکلات باروری در یک خانم باشد؟
اگر از شروع یک قاعدگی تا شروع قاعدگی بعدی، ۲۱ روز فاصله باشد این سیکل کاملا نرمال تلقی می‌شود و مشکلی وجود ندارد.
به عبارتی اگر عادت‌ماهیانه تا ۷ روز جلو بیاید کاملا طبیعی است. با این حال چون فرم خونریزی‌ها تغییر می‌کند بهتر است یک بررسی هورمونی و یک سونوگرافی انجام شود و با توجه به جواب آزمایش و سونو تصمیم گرفته شود که اقدام درمانی خاصی لازم هست یا خیر. اگر سیکل قاعدگی‌ها زیر ۲۱ روز باشد ممکن است با عدم تخمک‌گذاری همراه شود و روی بارداری تاثیر منفی بگذارد.
▪ در خانمی که قاعدگی‌ها به هم نزدیک می‌شود مسلما روز تخمک‌گذاری مشخص نیست. این خانم‌ها چگونه شانس بارداری خود را افزایش دهند؟
اگر خانمی سیکل قاعدگی‌اش بالای ۲۱ روز باشد و تخمک‌گذاری داشته باشد برای اقدام به بارداری لازم نیست به روز تخمک‌گذاری توجه کند. به تمام خانم‌هایی که قصد بارداری دارند توصیه می‌کنم که یک شب یا دو شب در میان یا در هفته ۳ تا ۴ مرتبه رابطه زناشویی داشته باشند.
▪ اگر خانمی سیکل کاملا مرتبی داشته باشد، می‌توان گفت که مطمئنا باردار می‌شود؟
خیر، تخمک‌گذاری تنها عامل دخیل در بارداری نیست. عوامل دیگری هم در ایجاد نازایی دخالت دارند که به هیچ عنوان در تخمک‌گذاری و قاعدگی تاثیر نمی‌گذارند. ممکن است خانمی لوله‌هایش بسته باشد یا دچار مشکلات لگنی، دهانه رحم یا رحمی باشد یا همسرش مشکل داشته باشد.
▪ آیا به کمک روش خاصی می‌توان ابتدای زندگی مشترک، متوجه شد زوجین می‌توانند باردار شوند یا خیر؟
این سوالی است که بیشتر مراجعه‌کنندگان از پزشک خود می‌پرسند و می‌خواهند پزشک به آنها بگوید قطعا بچه‌دار می‌شوند یا نه. متاسفانه راهی قطعی برای جواب‌دادن به این سوال وجود ندارد. زوجین باید امتحان پس بدهند یعنی یک سال پیشگیری نداشته باشند تا ببینیم باردار می‌شوند یا نه. البته راه‌هایی وجود دارد مثلا مردان می‌توانند آزمایش نطفه بدهند.
برای خانم‌ها هم با توجه به تاریخچه قاعدگی، می‌توان تا حدی متوجه مشکلات شد اما سایر موارد دخیل در ناباروری با شرح‌حال گرفتن مشخص نمیشود. زوج می‌تواند یک مشاوره جدی با پزشک داشته باشد و از تمام موارد سوال کند و علت‌ها را جویا شود، اما هیچ پزشکی نمی‌تواند به هیچ روشی بگوید صددرصد زوجی در آینده بچه‌دار می‌شوند یا خیر.
▪ پس اگر زوجی در مشاوره‌های نخستین متوجه مشکلشان شوند، می‌توانند برای درمان اقدام کنند تا مثلا مطمئن شوند ۲ یا ۳ سال دیگر بچه‌دار خواهند شد و برنامه‌هایشان عقب نمی‌افتد!
خیر، بر فرض حتی اگر مشکلی هم وجود داشته باشد، اگر زوجی نخواهند تا ۳ سال بچه‌دار شوند نیازی به درمان ندارند. بهترین کار این است که وقتی زوجی تصمیم گرفتند بچه‌دار شوند آن موقع درمان را شروع کنند. اگر مردی مثلا اصلا نطفه نداشته باشد فرقی نمی‌کند چه موقع درمان را شروع کند.
