نگاهی به قدیمی‌ترین ساختمان‌هایی که در طول تاریخ ساخته شده‌اند
یک اثر باستانی از آنجا که بازگوکننده تاریخ و تمدن نسل‌های پیشین است همیشه برای اغلب مردم جذابیت داشته و دارد. وقتی از یک بنای کهن‌سال دیدن می‌کنیم همیشه این سوال در ذهنمان شکل می‌گیرد که در گذشته های دور که تکنولوژی، امکانات و تجهیزات بسیار اندک بوده، چگونه بناهایی با این همه عظمت، ظرافت و مهارت ساخته و تزئین شده‌اند؟ به‌گونه‌ای که در عصر کنونی، هرگز انسان مدرن توان این‌همه ظریف‌کاری و دقت و حوصله را ندارد.
این ساختمان‌های کهن‌سال، علاوه بر جاذبه‌ی بصری، داستان‌هایی در خود نهان دارند که فقط وقتی از نزدیک شاهد آنها هستیم، می‌توانیم حس و درکشان کنیم.
اگر برایتان جالب است تا با کهن‌سال‌ترین بناهای موجود در گوشه‌وکنار جهان بیشتر آشنا شوید توصیه می‌کنیم ادامه مطلب را از نظر بگذرانید. فقط لازم است اشاره کنیم که این فهرست از رتبه آخر به اول دسته‌بندی شده است و رتبه اول هم خود در میان بناهای تاریخی جهان، رتبه دهم بشمار می‌رود. یعنی ۱۰ ساختمان، دیوار و غار دیگر که دست‌کند و دست‌ساز بشر هستند نیز در دنیا وجود دارد اما ما در این مطلب به همین ۱۰ مورد بسنده کرده‌ایم.
همین بس که بدانید کهن‌سال‌ترین بنای ساخته شده به دست انسان یک غار در یونان است که ۲۱ هزار سال پیش از میلاد مسیح ساخته شده است.
همراهمان باشید.
۱۰- پنتئون – رم، ایتالیا
سال ساخت: ۱۲۵ سال پس از میلاد
گفته می‌شود که در حدود ۲ هزار سال پیش رومی‌ها به ساخت بناهایی مشابه Pantheon، شاهکارهایی با سقف‌های گنبدی و ۱۲ ستون گرانیتی اقدام می‌کرده‌اند. این بنا، قدیمی‌ترین ساختمان موجود روی کره خاکی است که همچنان مورد استفاده قرار می‌گیرد و معماری و تزئینات سقف و دیوارهای آن بی‌نظیر و نفس‌گیر هستند.
۹- کلوسئوم – رم، ایتالیا
سال ساخت: ۷۰ – ۸۰ سال پس از میلاد
این بنا کمی قدیمی‌تر از پنتئون است و مشهورترین بنای مخروبه شهر رم بشمار می‌رود. متاسفانه در سال‌های اخیر به دلیل حضور گردشگران زیاد، بخش‌هایی از سالن تماشای جنگ گلادیاتورها در حال خراب شدن است. این آمفی‌تئاتر در حدود ۸۰ سال پیش از میلاد مسیح ساخته شده است و گفته می‌شود که گنجایش ۵۰ هزار نفر را داشته.
امپراتور، اشراف‌زادگان و دیگر افراد مهم حکومت در پایین و بخش جلویی آمفی‌تئاتر می‌نشسته‌اند و برده‌ها و مردم عادی و دیگر زنان در ردیف‌های بالایی. اغلب حدود ۵ هزار حیوان وحشی و درنده در بخش آغازین رویدادهای خونین کشته می‌شدند.
۸- Maison Carrée – نیم، جنوب فرانسه
سال ساخت: ۱۶ سال پیش از میلاد
یکی از بهترین معابد رمی جهان که به‌خوبی از آن محافظت و نگهداری شده است، خانه مستطیلی یا همان Maison Carrée است که در شهر نیم در جنوب کشور فرانسه قرار دارد. این بنا ۱۶ سال پیش از میلاد مسیح ساخته شده است، زمانی که شهر خانه‌ی ۶۰ هزار روح بود.
۷- آرامگاه نخستین امپراتور Qin – چین
سال ساخت: ۲۴۶ – ۲۰۸ پیش از میلاد
این ساختمان بسیار وسیع در طول ۳۸ سال ساخته شده است و به‌تدریج و در طول سال‌ها بخش‌های مختلف آن کشف و حفاری شده است. در سال ۱۹۷۵ میلادی، یک کشاورز محلی مجسمه‌هایی که اکنون «ارتش تراکوتا» نامیده می‌شوند را پیدا کرد که به عنوان محافظ در بخش شرقی سایت قرار داشتند. چیدمان این سربازهای نگهبان حدود ۸ هزار سرباز، ۱۳۰ ارابه جنگی با ۵۲۰ اسب و ۱۵۰ سواره نظام را شامل می‌شد؛ که بخش بسیار کوچکی از عظمت این بنا بشمار می‌رود.
۶- سانچی استوپا – هند
سال ساخت: ۳۰۰ سال پیش از میلاد
«گنبد بزرگ» در ۳ قرن پیش از میلاد مسیح توسط امپراتور بزرگ آشوکا بنا شده است. در اطراف آن نمادهایی وجود دارد که هر کدام نشان دهنده عشق، صلح، اعتماد، و شجاعت است. این گنبد در روستای کوچک سانچی واقع شده و یکی از اماکن مهم زیارتی بودایان است.
این بنا با تزئینات سنگی بسیار زیبای خود در سال ۱۸۱۸ توسط افسرهای انگلیسی کشف شد. اما گفته می‌شود حدود یک قرن طول کشید تا باستان‌شناس بریتانیایی موسوم به سر جان مارشال متوجه شود که بسیاری از این پنل‌های سنگی مجسمه‌دار بازگوکننده داستان آشوکا هستند؛ کسی که پیش از رسیدن به حکومت ماگادها در تین منطقه زندگی می‌کرد.
استوپای سانچی، معروفترین استوپای آجری هند، که ورودی آن از سمت جنوب به صورت پلکانی به داخل راه دارد ارتفاع گنبد آن از زمین ۱۵ متر است و ساقه آن ۶ متر بلندی دارد. در بالای گنبد فضای مربعی به نام «هاریکا» قرار دارد و وسط آن دکل مزین با چند پر نصب شده است. دور تا دور محل استوپا را نرده سنگی گردی می‌پوشاند که از چهار سمت دارای چهار دروازه است.
استوپا محل حفظ خاکستر مردگان، نماد مرگ بودا، نشانه آیین بودایی و محل پرستش محسوب می‌شود. اکثر استوپاها از گنبدی آجری که دکلی روی آن بر افراشته شده و اطرافش را نرده‌های سنگی پوشانده ساخته شده‌اند و روی نرده‌ها با نمادهای بودایی تزئین شده، قدیمی‌ترین استوپا در بارهوت هندوستان واقع است.
۵- پارتنون – آتن، یونان
سال ساخت: ۴۳۲ – ۴۴۷ پیش از میلاد
جین فاستر، کارشناس آتن‌شناسی در مورد پارتنون نوشته: «در بالای یک جنگل بتنی که آتن مدرن است، سه معبد که قدمت آنها به قرن ۵ پیش از میلادی مسیح می‌رسد خودنمایی می‌کنند»
پارتنون، نیایشگاهی باستانی در آکروپولیس آتن است که پریکلس آن را ۲۵۰۰ سال پیش بنا کرد. این معبد در بلندترین نقطه آکروپولیس واقع شده و به آتنا، الهه عقل و خرد و جنگ، وقف شده‌است.
از نظر معماری، پارتنون به سبک دورستونی و در قرن ۵ قبل از میلاد توسط مردم آتن ساخته شده‌است. این معبد که مهم‌ترین بنای باقی‌مانده از یونان باستان است به عنوان اوجی در پیشرفت دوره معماری دوریک شناخته می‌شود.
پارتنون یکی از بزرگترین مقبره‌های فرهنگی دنیاست.
۴- آرامگاه کوروش کبیر – ایران
سال ساخت: ۵۳۰ پیش از میلاد
مقبره کوروش در فاصله حدود یک کیلومتری جنوب غربی کاخ‌های پاسارگاد است. این اثر در سال ۲۰۰۴ میلادی به عنوان زیر مجموعه پاسارگاد تحت شماره ۱۱۰۶ در میراث جهانی یونسکو ثبت شده‌است.
قاعده یا زیربنای اصلی ساختمان آرامگاه سکویی است سنگی که طرح آن یک مربع مستطیل به طول ۱۳٫۳۵ متر و عرض ۱۲٫۳۰ متر می‌سازد. این ساختمان از دو قسمت کاملاً متمایز تشکیل شده‌است؛ یک سکوی سنگی شش پله‌ای، و یک اتاق با سقف شیروانی بر فراز پله ششم. ارتفاع کلی بنا اندکی بیش از ۱۱ متر است.
۳- زیگورات اور – عراق
سال ساخت: ۲۱۰۰ پیش از میلاد
زیگورات سومر نو در شهر اور در نزدیکی ناصریه است و در حال حاضر در استان ذی قار، عراق قرار دارد. بقایای ۱۶ مقبره پادشاهی در دهه‌های ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ میلادی توسط سر لئونارد وولی کشف شد. او کسی بود که برخی از گنجینه‌های باستانی همچون دشنه‌های طلایی با روکش‌های سنگ لاجورد، مجسمه‌های طلایی خمیده از نیزه‌های پیچیده در غلاف را کشف کرده است.
در تمدن‌های باستانی آسیای غربی نیایشگاهی برای خدایان می‌ساختند و والاترین آن زیگورات نامیده می‌شد و معنای آن بالا رفتن به سوی آسمان است. آنها زیگورات را بر بلندی‌ها می‌ساختند. زیگورات‌ها به شکل هرم هستند اما جنس آنها از خشت یا آجرگلی بوده‌است.
۲- هرم بزرگ جیزه – مصر
سال ساخت: ۲۵۶۰ پیش از میلاد
هرم بزرگ جیزه که به آن هرم خوفو هم گفته می‌شود، تنها بازمانده عجایب هفتگانه جهان به شمار می‌آید. این هرم در شهر قاهره مصر واقع شده‌است و قدمت آن به حدود ۲ هزار و ۶۰۰ سال پیش از میلاد می‌رسد. ساخت آن توسط یکصد هزار نفر کارگر در مدت ۲۰ سال به اتمام رسیده.
۱- هرم جوزر – مصر
سال ساخت: ۲۶۶۷ – ۲۶۴۸ پیش از میلاد
قدیمی‌ترین هرم مصر کجاست؟ این افتخار به هرم جوزر می‌رسد که قدمت آن حدود یکصد سال بیشتر از هرم بزرگ جیزه است.
جوزِر (Djoser) معروفترین فرعون مصر باستان از دودمان سوم است. معروفیت او به خاطر فرمانش برای ساختن هرم پلکانی در سقاره بود که خودش هم پس از مرگ در همان‌جا به خاک سپرده شد.
