مصاحبه با متخصصان تصمیم‌گیری در مورد اهمیت مدیریت ریسک در کسب‌وکار
مدیریت ریسک نوعی بیمه است که حوادث کسب‌وکار را پیش‌بینی می‌کند و کمک می‌کند مدیران با آمادگی قبلی برای از بین بردن مشکلات اقدام کنند.
کسب‌وکارها به طور پیوسته در حال ریسک کردن هستند. مشکلاتی که ممکن است برای یک محصول پیش بیاید تا حوادث پیش‌بینی نشده و بلایای طبیعی همگی جزئی از دغدغه‌های روزانه‌ی تمام کارآفرینان است. اما این موضوع که هر کسب‌وکاری چگونه خودش را برای ریسک‌ها آماده می‌کند تفاوت اصلی میان دوام آوردن و غرق شدن را تعریف می‌کند. درواقع مدیریت ریسک به اندازه‌ای اهمیت دارد که موفقیت یا عدم موفقیت کسب‌وکاری را تضمین می‌کند. مایکل یوسیم، استاد مدیریت و رئیس مرکز مدیریت و رهبری و هاوارد کانروثر، استاد عملیات و تصمیم‌گیری و رئیس مرکز مدیریت ریسک و تصمیم‌گیری اخیرا کتابی در مورد مدیریت ریسک به چاپ رسانده‌اند. در ادامه‌ی این مقاله‌ی زومیت مصاحبه‌ی آن‌ها با سایت weforum در مورد کتاب جدیدشان آورده شده است.
همکاری میان شما برای نگارش این کتاب چگونه شکل گرفت؟
هاوارد کانروثر: فکر می‌کنیم دلیل همکاری ما، علاقه و احترام مشترکی بود که برای رهبری و نقش ریسک در کسب‌وکارها داشتیم. ما بسیار خوش‌شانس هستیم که برای انجام پروژه حمایت مالی شدیم و همچنین امکان مصاحبه با افراد مختلف برایمان فراهم شد. من و مایک مدت‌ها بود که در مورد این مشکل با یکدیگر صحبت می‌کردیم اما هرگز فرصت مصاحبه با افراد کلیدی سازمان‌ها را نداشتیم.
مایکل یوسیم: ما در این پروژه روی دو کلمه‌ی ریسک و رهبری و ارتباط میان آن‌ها کار کردیم. ما رهبری را داشتن یک چشم‌انداز و تعیین یک استراتژی تعریف می‌کردیم. اما بعد از صحبت کردن با مدیران شرکت‌ها متوجه شدیم ارتباط میان این دو کلمه سال‌ها است که به پایان رسیده است. در حال حاضر بسیاری از شرکت‌ها در مورد ارزیابی ریسک، اندازه‌گیری ریسک، مدیریت ریسک و اطمینان از آمادگی شرکت برای مواجه با ریسک به خودآگاهی رسیده‌اند.
آیا این طرز تفکر در مقایسه با دهه‌ی ۵۰، ۶۰ و ۷۰ میلادی به تازگی توسعه پیدا کرده است؟
یوسیم: بله. من فکر می‌کنم تعریف ما از زمان‌بندی در کتاب دقیقا همان تعریفی است که در این سوال مطرح شد. در ۱۰ تا ۱۵ سال گذشته واحد مدیریت ریسک شرکت یا ERM هرگز تعریف نشده بود اما امروز در هر کسب‌وکاری از ریسک و راه‌هایی برای مدیریت آن صحبت می‌شود زیرا میزان عدم اطمینان کسب‌وکارها از شرایط موجود بسیار بیشتر از گذشته شده است. البته جنبه‌ی منفی ریسک‌ها هم در چند سال اخیر بسیار زیاد شده است و هرقدر تعداد ریسک‌ها بیشتر باشد اثرات منفی آن نیز بیشتر می‌شود.
کانروثر: یکی از جالب‌ترین موضوعاتی که در حین تحقیق و مصاحبه با مدیران با آن روبه‌رو شدیم این بود که قبل از حادثه‌ی ۱۱ سپتامبر شرکت‌ها روی وقایعی با احتمال پایین تأکید بسیار کمی داشتند. اما بعد از این حادثه نظریه‌ی قوی سیاه یا رخدادهای بسیار نادر و مهمی که کسی انتظار وقوع آن‌ها را ندارد مطرح شد و تا امروز نیز ادامه دارد. این مسائل حتی اهمیت بسیار بیشتری نسبت به گذشته پیدا کرده‌اند و درنتیجه شرکت‌ها اهمیت بیشتری به این موضوع می‌دهند. زمانی که با مدیران صحبت می‌کردیم متوجه شدیم اکنون که این اتفاق‌ها افتاده مردم آگاهی بیشتری نسبت به حوادث غیرقابل پیش‌بینی پیدا کرده‌اند. همان‌طور که مایک اشاره کرد، اعضای هیئت مدیره‌ی شرکت‌ها و تمام مدیران ارشد به این موضوع فکر می‌کنند و اهمیت زیادی برای آن قائل هستند.
حادثه‌ی ۱۱ سپتامبر رویداد مهمی بود که روی کل دنیا اثر گذاشت اما چند سال بعد از رکود اقتصادی بزرگ رخ داد. این موضوع دیدگاه کلی نسبت به ریسک را چگونه تغییر داد؟
یوسیم: ما این سوال را در مصاحبه‌هایی که با مدیران و اعضای هیئت مدیره داشتیم مطرح کردیم و آن‌ها گفتند چهار رویداد مانند زنگ بیدارباش کل دنیا را تحت تأثیر قرار داده‌اند. اولین رویداد حادثه‌ی ۱۱ سپتامبر بود که باعث شد همه‌ی ما به اتفاقاتی فکر کنیم که تا به حال هرگز به آن فکر نکرده بودیم. طوفان‌هایی که در سال‌های بعد تجربه کردیم نیز رویدادهای بسیار بزرگ و طبیعی بودند که روی زندگی ما تأثیر گذاشتند. رکود اقتصادی سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ نیز اتفاقات دیگری بود که باعث شد شاخص‌های جهانی بورس در یک روز سقوط شدیدی داشته باشند و مطمئنا هیچ‌کس فکرش را هم نمی‌کرد. چه کسی فکرش را می کرد شرکت برادران لهمان (چهارمین بانک سرمایه‌گذاری آمریکا) ورشکسته شود؟ اما همه‌ی این اتفاق‌ها افتاد و درنهایت می‌توان به سونامی ژاپن بعد از زلزله‌ی ۹ ریشتری اشاره کرد که ۲۵ هزار کشته داشت و باعث آتش‌سوزی در نیروگاه هسته‌ای این کشور شد. اگر فکر می‌کنید این حوادث هیچ ارتباطی با کسب‌وکار شما نداشته فقط کافی است به نمودارهای بعد از این حوادث نگاه کنید. شرکت‌های زیادی در جریان این حوادث ضرر کرده‌اند و امروزه به فکر راهی برای جلوگیری از آن یعنی تمرکز بیشتر روی مدیریت ریسک افتاده‌اند.
رهبران کسب‌وکار طرز تفکر خود درباره‌ی مدیریت ریسک را با توجه به چهار موردی که ذکر
