مجاز به اعلام بودجه جشنواره جهانی فجر نیستم!

میرکریمی: مسئولیت انتخاب فیلم ها بر عهده من است و با وجود سختی، برایم لذت بخش بود. تا امروز همه فیلم ها را دیده ام و می توانم از انتخاب آنها دفاع کنم؛ البته به غیر از چند فیلم وحشت که من از آن ها می ترسم. نمی خواهیم جشنواره ای باشیم که از دیگر جشنواره های بین المللی پیروی می کند و فیلم های این جشنواره ها را نشان دهیم. ما مدعی هستیم که گرایش و سلیقه خودمان را داریم و به دنبال استعدادهای جدید هستیم. نه می‌خواهیم چیزی را به کسی دیکته کنیم و نه این حقارت را می‌پذیریم که کسی به ما چیزی را دیکته کند

در حالی که نشست خبری رضا میرکریمی دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر با استقبال نمایندگان رسانه ها روبرو شد، اما این فیلمساز بر خلاف حرف هایش مبنی بر شفاف سازی و کم کردن هزینه ها در دوره گذشته، حاضر نشد رقم بودجه ای را که امسال برای برگزاری سی و پنجمین دوره جشنواره فجر گرفته، اعلام کند!
روز دوشنبه صبح، نخستین نشست خبری رضا میرکریمی در پردیس سینمایی چارسو با حضور نمایندگان رسانه ها برگزار شد.

در ابتدای نشست، تیزر اصلی جشنواره رونمایی شد و مدیر روابط عمومی جشنواره آن را به عباس کیارستمی تقدیم کرد. پس از آن هم تیزرهای بخش‌های جنبی جشنواره نمایش داده شد.
رضا میرکریمی در این جلسه گفت: قولی در سال قبل و در انتهای جشنواره دادم که از ۸ اردیبشهت سال گذشته کار خود را آغار می کنیم و این اتفاق افتاد و با خود گفتیم اگر قرار است دبیر خانه ثابت داشته باشیم، باید تلاش زیادی کنیم؛ به همین دلیل به همراه مدیران جشنواره یک دبیرخانه راه انداختیم. ما همیشه گله داریم چرا دبیرخانه ثابتی برای جشنواره ها نداریم و کسانی که این گله را می کنند، اغلب از خود مسئولان هستند. ما برای این که مجبور نشویم کسی را متهم کنیم، خودمان دست به کار شدیم و دبیرخانه ثابتی را راه اندازی کردیم. اهداف فرهنگی و هنری در اهداف ملی ما ریشه دارد و به همین علت باید در کوتاه مدت در منطقه و در بلندمدت در آسیا حرف اول را در حوزه فرهنگ بزنیم و تا سینمای ما هست، جشنواره هم باید باشد و در این مسیر کار گروهی حرف اول را می زند.
مسئولیت تمام انتخاب ها را می پذیرم
دبیر جشنواره جهانی فجر افزود: سال هاست ترکیب نامناسبی از عملکرد جشنواره های مختلف جهان را در جشنواره ملی فیلم فجر جمع کرده‌ایم که این موارد در جشنواره جهانی مانند کاهش تعداد جوایز حذف شد. تلاش کردیم بگوییم همه بخش های جشنواره مهم هستند و بسیاری از فیلم های خوب در بخش های غیر رقابتی وجود دارد. حذف هیات انتخاب، اعلام نشدن کاندیداها، منتشر نکردن فهرست متقاضیان و ارسال پاسخ مستقیم به متقاضیان از جمله مواردی است که مدنظر بوده است.
میرکریمی یادآوری کرد: مسئولیت انتخاب فیلم ها بر عهده من است و با وجود سختی، برایم لذت بخش بود. تا امروز همه فیلم ها را دیده ام و می توانم از انتخاب آنها دفاع کنم؛ البته به غیر از چند فیلم وحشت که من از آن ها می ترسم!
دبیرجشنواره جهانی فجر اضافه کرد: یک نفر باید جمع‌بندی علایق و سلایق را بعد از این که پای صحبت همه کارشناسان نشست انجام دهد و اینطور نباشد که اگر جایی مورد سوال قرار گرفت بگوید این بخش به من مربوط نیست. فهرست متقاضیان حضور در جشنواره را منتشر نکردیم، چون این رازی بین ما و کسی‌ است که فیلمش را به امانت در اختیار ما قرار داده است. به همین دلیل به شکل کلی آمار دادیم که چند هزار نفر در جشنواره ثبت نام کردند و حتی به کسانی که به جشنواره ما فیلم فرستادند، اما فیلم‌شان انتخاب نشد، ایمیل فرستادیم و از آنها تشکر کردیم و خواستیم که برای سال دیگر بازهم برای ما فیلم بفرستند. این موضوع باعث شد تا یک رابطه احترام برانگیز دو طرفه شکل بگیرد. سال گذشته آمار خوبی از انتشار خبرها به ما داده شد که شامل انگلیسی، کردی، عربی و … بود.
صاحب صفحه اختصاصی در سایت های مهم شدیم
دبیر جشنواره جهانی فجر در خصوص به روز شدن تجهیزات و نرم افزارها گفت: امسال با توجه به وسعت VOD و بازار فیلم یک ویدیولایبرری داریم که شامل تعداد بسیاری از فیلم ها شده است که تنها مربوط به تولیدات سال جاری نمی شود. همچنین بازار فیلم امسال خیلی جدی تر برگزار می شود. یکی از کارهای امسال این است که بخش‌هایی از فیلم‌هایی که کمتر مشتری دارند در ویدیو لایبری گنجانده شده که این کار کمکی برای عرضه سینمای ایران به جهان و ایجاد تعامل سازنده است. جشنواره امسال در دو سایت مهم و پربازدید Film freeway وfest home صاحب صفحه اختصاصی شد و تمامی بخش‌های آن و جوایزش در این دو سایت ثبت شد. این به ما فرصت داد تا به غیر از فیلم‌هایی که خودمان برای جشنواره شناسایی کردیم، بسیاری از فیلمسازان مستقل در جشنواره شرکت کنند و حدود ۶ هزار فیلم از این راه در جشنواره ما ثبت نام کردند.
یک میلیارد در هزینه ها صرفه جویی شد
میرکریمی درباره صرفه جویی های صورت گرفته در هزینه ها عنوان کرد: ظاهر جشنواره ما باید با جشنواره های عربی متفاوت باشد و بریز و بپاش های معمول را نداشته باشد. ما نیازی به صرف هزینه های بالا برای جذب مخاطب نداریم. از وقتی سطح خدمات ما در جشنواره به مهمانان پایین آمد، تقاضا برای حضور در جشنواره بیشتر شد. سال گذشته ۶۰ تا ۷۰ نفر از مهمانان ما بلیت را خودشان تهیه کردند اما امسال بیش از ۱۰۰ نفر از حاضران در بازار خودشان بلیت هواپیما خریدند. سال گذشته یک انضباط مالی داشتیم و ۱ میلیارد صرفه جویی کردیم که این صرفه جویی به کاهش خدمات به مهمانان مربوط می شود.
ادعا می کنیم گرایش و سلیقه خودمان را داریم
دبیر سی و پنجمین جشنوارهجهانی فیلم فجر عنوان کرد: نمی خواهیم جشنواره ای باشیم که از دیگر جشنواره های بین المللی پیروی می کند و فیلم های این جشنواره ها را نشان دهیم. ما مدعی هستیم که گرایش و سلیقه خودمان را داریم و به دنبال استعدادهای جدید هستیم. نه می‌خواهیم چیزی را به کسی دیکته کنیم و نه این حقارت را می‌پذیریم که کسی به ما چیزی را دیکته کند. امسال فیلم های بسیار خوبی انتخاب کردیم که برای اولین بار در این جشنواره نمایش داده می شود.
وی افزود: ما گروه مشاورانی از فیلمسازان و دانشجویان رشته سینما و ایرانیان خارج از کشور تشکیل دادیم و از آنها خواستیم که به جشنواره هایی که در نزدیکی آن ها هستند، بروند و آنها را بررسی کنند. اگر می‌خواستیم این کار را در کشورمان انجام دهیم برایمان هزینه بر می شد و در حقیقت بسیاری از این فیلم‌ها به این شکل معرفی شدند. قرار نیست فیلم‌هایی که در جشنواره‌های معروف دیگر نمایش داده می‌شود را بیاوریم، البته بخش جان‌جهان‌نما داریم که فیلم‌های موفق را نمایش می‌دهیم. اما می خواهیم خلاقیت ها و ایده های تازه را کشف کنیم و با داشتن سلیقه شخصی خودمان به دنبال تعامل هستیم. فیلم‌های جشنواره‌های مختلف را می‌بینیم و انتخاب می‌کنیم.
او ادامه داد: نکته‌ای که سال قبل برای ما بسیار خوشایند بود، حضور مهمان‌های خارجی برای دیدن فیلم‌های دیگر کشورها بود که این نکته مهمی بود و نشان می‌داد که آن‌ها تنها برای دیدن فیلم‌های ایرانی و پر کردن سبد خودشان نیامده بودند. امسال هم این کار را ادامه دادیم و سعی کردیم فیلم‌های خوب کشورهای مختلف را داشته باشیم.
دبیر جشنواره جهانی فجر خاطرنشان کرد: هرچه اتفاق افتاد حاصل درایت حجت الله ایوبی رئیس سازمان سینمایی بود. ایشان گفتند از نظرم این جشنواره مستقل است و نباید دخالت کنیم و خوشبختانه آقای حیدری هم گفتند استقلال خود را از دست ندهیم.
وی با اشاره به مشکلات فرامتنی ایجاد شده نیز بیان کرد: امسال مشکلات فرامتنی زیادی داشتیم که یک رییس جمهور خارجی شروع به کار کرد و قانون تبعیض آمیز وجود داشت اگر به ایران سفر کنید به شما ویزا نمی دهیم. کار سخت و دشواری در دعوت از مهمانان داشتیم. بعضی از کوته فکران داخلی نوشتند شما در حد جشنواره های بین‌المللی هم نیستید. این چه افتخاری برای شما دارد؟… همیشه گفتیم اگر کسانی هستند که منافع ملی کشور را بیشتر از منافع خرد و حزبی و دوست دارند، وارد کار شوند، چون ما اهداف بلندی داریم و نمی‌خواهیم این گردهمایی کوچک شود. ما نمی‌خواهیم اگر کسی می‌خواهد کار انتخاباتی کند، وارد بازی فرهنگی شود. این جشنواره سرای فرهنگ است و خوشبختانه در این شرایط سخت ۳۵۰ مهمان از ۶۶ کشور داریم که دو برابر سال گذشته است. از کشورهای عربی ۳۰ مهمان داریم که آمار خوبی است. این موارد نشان می دهد که فرهنگ و هنر بسیار قدرتمند است و درهایی که برای مردان سیاست بسته است ، برای فرهنگ و هنر باز است. با همه تهدیداتی که از سوی کشورهای عربی در خصوص افرادی که در این جشنواره شرکت می کنند، داشتیم، از مصر، مراکش، تونس، عربستان و امارات فیلم داشتیم و این یعنی هنر می تواند نقش بزرگی در دیپلماسی کشور ایفا کند.
میرکریمی درباره بخش دارالفنون گفت: ما بخش دارالفنون را سال گذشته داشتیم و امسال هم داریم که روی استعدادهای کشف نشده هم کار می کنیم. ۷۰ فیلمساز جوان از ۷۲ کشور جهان داریم و در کنار آن ۵۲ جوان از استان های مختلف داریم. شهاب اسفندیاری و مازیار میری از سه ماه قبل برنامه ریزی کردند و دو روز زودتر شروع و تمام می شود. این بخش با بزرگان سینما برای جوانان برگزار می‌شود.
وی افزود: این باشگاه ۸ یا ۹ هزار عضو داشت و امسال در تبلیغات زیادی که انجام دادیم، حدود ۲۲ هزار عضو دارد که اتفاقا بسیار پیگیر ماجرا هستند. اما به این دلیل که گنجایش چارسو پاسخگوی این تعداد از اعضای باشگاه نبود، سینمای فلسطین را در اختیار اعضای باشگاه قرار دادیم، همچنین امسال سینما فرهنگ برای کسانی که نمی‌خواهند فرم پر کنند و عضو شوند و تنها قصد فیلم دیدن دارند، انتخاب شده است.
برگزاری سه بزرگداشت برای عباس کیا رستمی
میرکریمی با اشاره به برگزاری بزرگداشت های مختلف برای عباس کیا رستمی در جشنواره های مختلف بیان کرد: فکر کردیم جای یک بزرگداشت در ایران برای این کارگردان خالی است و تصمیم گرفتیم مراسم جشنواره جهانی فجر پایانی مناسب همه آن بزرگداشت‌ها باشد. امسال سه مراسم ویژه برای عباس کیارستمی داریم که مهمانان و فیلمسازان بزرگی در این مراسم صحبت می کنند و حضور خواهند داشت. مسئولیت این بخش به عهده سیف‌اله صمدیان است. جشنواره امسال را به کیارستمی تقدیم کردیم و پوستر و تیزر هم تصویری از این هنرمند است.
گپ و گفت ها در فضایی به نام «بام نشین»
میرکریمی به فضای تازه ای که به کاخ جشنواره جهانی اضافه شده، اشاره کرد و گفت: اختصاص پشت بام پردیس چارسو برای گپ و گفت‌ها یک تغییر جدید است. محسن شاه ابراهیمی که طراحی محیط داخلی کاخ جشنواره را بر عهده دارد، امسال ایده‌های جدیدی داشت. او برای پشت بام پردیس چارسو فضایی را طراحی کرد که مناسب گپ و گفت های صمیمانه است و فضای راحتی برای استراحت اهالی رسانه، سینماگران و مهمانان خارجی محسوب می‌شود. برای ورود به این محوطه کارت‌ها چک می‌شود و خبرنگاران می‌توانند برای مصاحبه‌های خود از این فضا استفاده کنند.
برنامه‌های ویژه برای دانشجویان
دبیر جشنواره همچنین از برنامه‌های ویژه برای دانشجویان خبر داد و گفت: امسال در دانشکده سینما تئاتر و دانشکده صدا و سیما جلساتی با حضور مهمانان برجسته خارجی خواهیم داشت که در سال گذشته نیز با ترمیم سالن دانشکده سینما تئاتر این کارگاه ها را برگزار کردیم. در دانشکده سینما تئاتر، دانشکده صدا و سیما، مجموعه‌ای از مسترکلاس‌ها و کارگاه ها و همچنین نمایش فیلم‌ها را با حضور دانشجویان خواهیم داشت.
برای نمایش فیلم ها حداقل هایی در نظر گرفتیم
این نشست با پرسش و پاسخ خبرنگاران درباره نحوه انتخاب و داوری آثار حاضر در جشنواره، بودجه مالی و حضور سینماگران شناخته شده در ایران ادامه پیدا کرد.
رضا میرکریمی در خصوص انتخاب فیلم‌های جشنواره امسال گفت: امسال سخت گیری کردیم و حداقلی را برای انتخاب فیلم‌هایمان تعیین کردیم. فیلمی که در منطقه (منطقه خودمان را هم تعریف کردیم؛ خاورمیانه، آسیای میانه، و بخشی از قفقاز) در یک جشنواره مهم نمایش داده شده باشد، در این بخش قرار نمی دهیم. پیش از این فیلم‌هایی داریم که در آسیا نمایش داده نشده اند و تعدادی فیلم داریم که برای اولین بار در این جشنواره نمایش داده می شود.
دبیر جشنواره جهانی فجر با اشاره به حضور الکساندر سوکوروف در دوره گذشته جشنواره گفت: او برایمان ایمیل فرستاد و نوشت که سال گذشته، تجربه شیرینی از ایران به دست آوردم. او امسال نخستین فیلمش را که در سال ۱۹۸۷ ساخته بود و در شوروی سابق سانسور شد و در نهایت هم پخش نشد را بازسازی کرده است. سوکوروف به ما گفت که می‌خواهد این فیلم را اول در شهر خود و بعد در تهران نمایش دهد. البته خودش در جشنواره حضور نخواهد داشت اما این اتفاقات به این معناست که ما به آرامی در حال محکم کردن جای پای خود هستیم.
دخالتی در کار داوران ندارم
میرکریمی با اشاره به اینکه کسی در انتخاب های داوران دخالت نمی‌کند بیان کرد: داوران و کارنامه کاری آنها مشخص است و جشنواره با انتخاب فیلم‌هایش سیاست‌هایش را مشخص می‌کند نه با جوایزش.
دبیر جشنواره جهانی فجر در خصوص حضور ستاره‌های هالیوودی در جشنواره جهانی توضیح داد: ما اصلا جشنواره فرش قرمزی نیستیم. دنبال ستاره هم نبودیم. همچنان که جشنواره ما در دو، سه سالن برگزار می شود. جشنواره‌هایی که سلبریتی‌ها در آن شرکت می‌کنند، جشنواره‌هایی هستند که در بیست، سی سالن مردمی برگزار می‌شود. از نظر من سرشناس کسی است که مثلا همه فیلم‌های برتولوچی را تدوین کرده است. ما اصلا به این سمت نرفتیم. فرض ما این است که جشنواره ملی آن بُعد را پوشش می‌دهد و این جشنواره به سمت نخبه‌گرایی می‌رود. آمار سطح سواد باشگاه جشنواره را هم منتشر خواهیم کرد که آنها به شکل یک فرصت مطالعاتی به این جشنواره نگاه می‌کنند.
دبیر سی و پنجمین جشنواره جهانی فیلم فجر درباره حضور اعضای باشگاه جشنواره و امکان ازدحام در کاخ جشنواره گفت: اتفاقا کاخ جشنواره بسیار شلوغ نمی شود و ما به دلیل حضور مهمانان خارجی نمی‌خواهیم که اصلا کاخ شلوغ شود. هر سالن به سه قسمت تقسیم خواهد شد. اعضای باشگاه جشنواره نمی‌توانند در جایی به غیر از سهمیه خودشان بنشینند.
بدون تعامل با عوامل سازنده سانسور اتفاق نیفتاد
میرکریمی در خصوص سانسور شدن فیلم‌های خارجی توضیح داد: سالهای پیش وقتی انتخاب ما محدود بود، صرفا چند جشنواره را رصد کردیم و مجبور بودیم با تعداد مشخصی از آثار کنار بیاییم. به همین دلیل مجبور بودیم که در آنها دخل و تصرف کنیم. در حال حاضر با توجه به این‌که دامنه انتخابمان را گسترش دادیم، ‌به تعداد زیادی فیلم با کیفیت که با گرایش ها و هنجارهای ما سازگار هستند، رسیدیم که دخل و تصرف‌های لازم آنها بسیار کم است. در هیچ فیلمی از جشنواره بدون تعامل با عوامل سازنده دخل و تصرف نشده است. فیلم‌هایی که می‌بینید کامل هستند، چون طوری انتخاب نشدند که این اتفاق برایشان بیافتد.
او در پاسخ به این سوال که آیا فیلم‌هایی در جشنواره داریم که به مسائل منطقه و آمریکا واکنش نشان داده باشند بیان کرد: پیش از این گفتم که نباید پیرو باشیم، باید کشف کنیم. اتفاقا امسال شاهد این خواهیم بود که در بخش داستانی و مستند فیلم‌هایی حضور دارند که به موضوعات ملتهب روز و منطقه پرداخته‌اند. چند فیلم در مورد بحران سوریه داریم که یکی دو فیلم برای نخستین بار در ایران پخش خواهند شد.
حضور سیاستمداران در جشنواره جهانی فجر
باعث افتخار است
میرکریمی در پاسخ به این سوال که چه برنامه‌ای برای جلوگیری از سیاسی و انتخاباتی شدن جشنواره دارید گفت: هر شهروند این کشور که به سینما علاقه مند باشد، می تواند بیاید و از برنامه‌های ما استفاده کند و هیچ برنامه ای نداریم. سیاستمداران بخشی از ملت هستند و افتخار می‌کنیم که به جشنواره بیایند، اما برنامه‌های جشنواره از قبل مشخص شده‌ و نمی‌توانیم تریبونی در اختیار افرادی خاص قرار دهیم. در هر صورت از حضور همه عزیزانی که برای کشور فعالیت می‌کنند، استقبال می‌کنیم. چون سینما بهترین عرصه برای تحقیق است و به آنها برای تصمیم‌گیری کمک می‌کند.
میرکریمی اضافه کرد: این جشنواره بهترین فرصت برای سیاستمداران است که درباره زیست بشر امروز، دغدغه‌ها و مشغله‌های او بدانند. این دانش به آنها درحکومت داری کمک می کند. آنها باید بدانند ضرورت ندارد هر جا رفتند حرف بزنند، در بعضی جاها هم باید فقط بشنوند.
میرکریمی در پاسخ به پرسشی درباره تاثیر جشنواره جهانی فیلم فجر گفت: اگر جشنواره تاثیر نداشته باشد، چه فایده ای دارد؟… ما در بخش‌هایی ضعف داریم که باید این ضعف‌ها را برطرف کنیم. خلاف بسیاری از افراد که معتقدند ما مشکل فیلمنامه داریم، معتقدم مشکل ما در زمینه فیلمنامه نیست، بلکه ما در اجرا ضعف بیشتری داریم. ضعف در فیلمنامه فقط مختص ما نیست بلکه در تمام دنیا این مشکل وجود دارد، اما آنها فیلمنامه‌های ضعیفشان را خوب اجرا می‌کنند.
دبیر جشنواره جهانی فجر ادامه داد: جشنواره فیلم هایی را انتخاب کرده که مناسب پرده هستند و اجرای مناسبی دارند و می‌توانند الهام‌بخش باشند. رقابت یعنی فیلم خارجی در کنار ایرانی بیاید و مشخص شود که یکی اجرای باشکوه و یکی محتوای باشکوه دارد و از هم یاد بگیرند. امسال سعی کردیم ارتباط‌هایی که قطع شده بود را دوباره برقرار کنیم و در این راه روابط بین جشنواره‌ای را با حمایت از جشنواره‌هایی که فیلم ایرانی پخش می‌کنند، شروع کردیم و ارتباط مستقیم با جشنواره‌های مهم دنیا را با حذف واسطه‌ها گسترش دادیم.
دبیر جشنواره در پاسخ به سوال دیگری درباره تغییر مدیریت بازار توضیح داد: سال گذشته وحید اسفندیاری مدیریت بخش بازار را بر عهده داشت که امسال این مسئولیت به پیشنهاد خود آقای امیر اسفندیاری معاون بین الملل به آقای یادگاری واگذار شد.
مجاز به اعلام بودجه جشنواره جهانی فجر نیستم
دبیر سی و پنجمین جشنواره جهانی فیلم فجر که در این جلسه از کم شدن هزینه ها و شفاف سازی مالی صحبت کرده بود، در پاسخ به سوال خبرنگار بانی فیلم در خصوص بودجه جشنواره گفت: من مجاز نیستم که این بودجه را اعلام کنم، چون با وزارت ارشاد قرارداد بستم و آنها وظیفه دارند اگر خواستند براساس سیاست‌هایشان این بودجه را اعلام کنند. البته بسیار مشتاق هستم این بودجه به شکل مقایسه‌ای با بودجه ده سال گذشته همه جشنواره ها منتشر شود.