فوبیاهای رایج از الف تا ی

تریتا نیوز / عاطفه عباسی مقدم -فوبیا ترس بیش از حد و غیرمنطقی است. اگر فوبیا دارید، ممکن است هنگام مواجهه با منبع ترس خود، احساس شدیدی از وحشت یا وحشت زدگی را تجربه کنید. ترس می‌تواند از یک مکان، موقعیت یا شیء خاص باشد. برخلاف اختلالات اضطراب عمومی، فوبیا معمولاً به چیز خاصی مرتبط است.

تأثیر فوبیا می‌تواند از آزاردهنده تا ناتوان‌کننده متغیر باشد. افراد مبتلا به فوبیا اغلب متوجه می‌شوند که ترس آنها غیرمنطقی است، اما قادر به انجام کاری نیستند. چنین ترس‌هایی می‌توانند در کار، مدرسه و روابط شخصی اختلال ایجاد کنند.

تخمین زده می‌شود که ۱۹ میلیون آمریکایی فوبیا دارند که در برخی از زمینه‌های زندگی آنها مشکل ایجاد می‌کند. اگر ترسی دارید که مانع از داشتن یک زندگی عادی می‌شود، از پزشک خود کمک بگیرید

علل

عوامل ژنتیکی و محیطی می‌توانند باعث ایجاد فوبیا شوند. کودکانی که یکی از بستگان نزدیکشان مبتلا به اختلال اضطراب است، در معرض خطر ابتلا به فوبیا هستند. رویدادهای ناراحت‌کننده، مانند نزدیک به غرق شدن، می‌توانند باعث ایجاد فوبیا شوند. قرار گرفتن در فضاهای بسته، ارتفاعات بسیار بالا و گزش حیوانات یا حشرات، همگی می‌توانند از منابع فوبیا باشند.

افرادی که بیماری‌های مزمن یا مشکلات سلامتی دارند، اغلب فوبیا دارند. میزان ابتلا به فوبیا پس از آسیب‌های مغزی بالا است. سوءمصرف مواد و افسردگی نیز با فوبیا مرتبط هستند.

علائم فوبیاها با علائم بیماری‌های روانی جدی مانند اسکیزوفرنی فرق دارند. در اسکیزوفرنی، افراد توهمات بینایی و شنوایی، هذیان، پارانویا، علائم منفی مانند فقدان لذت و علائم آشفته دارند. فوبیاها ممکن است غیرمنطقی باشند

آگورافوبیا

آگورافوبیا ترس از مکان‌ها یا موقعیت‌هایی است که نمی‌توانید از آنها فرار کنید. خود این کلمه به «ترس از فضاهای باز» اشاره دارد. افراد مبتلا به آگورافوبیا از قرار گرفتن در جمعیت زیاد یا گیر افتادن در بیرون از خانه می‌ترسند. آنها اغلب از موقعیت‌های اجتماعی کاملاً اجتناب می‌کنند و در خانه‌های خود می‌مانند.

بسیاری از افراد مبتلا به آگورافوبیا می‌ترسند که در مکانی که نمی‌توانند از آن فرار کنند، دچار حمله پانیک شوند. افرادی که مشکلات مزمن سلامتی دارند میترسند که در یک مکان عمومی یا جایی که هیچ کمکی در دسترس نیست، به خدمات اورژانس احتیاج پیدا کنند

فوبیای اجتماعی

فوبیای اجتماعی همچنین به عنوان اختلال اضطراب اجتماعی شناخته می‌شود. این نگرانی شدید در مورد موقعیت‌های اجتماعی است و می‌تواند منجر به انزوای شخصی شود. فوبیای اجتماعی می‌تواند آنقدر شدید باشد که ساده‌ترین تعاملات، مانند سفارش دادن در رستوران یا پاسخ دادن به تلفن، دچار رعب وحشت شود. افراد مبتلا به فوبیای اجتماعی اغلب برای دورماندن از موقعیت‌های عمومی، تمام تلاش خود را می‌کنند

انواع دیگر فوبیا

بسیاری از افراد از موقعیت‌ها یا اشیاء خاصی خوششان نمی‌آید، اما برای اینکه یک فوبیای واقعی باشد، ترس باید در زندگی روزمره اختلال ایجاد کند. در اینجا چند مورد دیگر از رایج‌ترین آنها آورده شده است:

گلاسوفوبیا: این فوبیا به عنوان اضطراب عملکردی یا ترس از صحبت کردن در مقابل حضار شناخته می‌شود. افراد مبتلا به این فوبیا حتی وقتی به قرار گرفتن در مقابل گروهی از افراد فکر می‌کنند، علائم جسمی شدیدی دارند.درمان‌های گلاسوفوبیا می‌تواند شامل روان‌درمانی یا دارو باشد.

آکروفوبیا: این مورد ترس از ارتفاع است. افراد

مبتلا به این فوبیا از کوه‌ها، پل‌ها یا طبقات بالاتر ساختمان‌ها اجتناب می‌کنند. علائم شامل سرگیجه، منگی، تعریق و احساس غش کردن یا از دست دادن هوشیاری است.

کلاستروفوبیا: این مورد ترس از فضاهای بسته یا تنگ است

کلاستروفوبیای شدید  به ویژه اگر  مانع از سوار شدن شما به ماشین یا آسانسور شود، میتواندناتوان‌کننده باشد. درباره کلاستروفوبیا هم گزینه های درمانی متفاوتی وجود دارد

آویوفوبیا: این نوع فوبیا به عنوان ترس از پرواز نیز شناخته می‌شود.

دنتوفوبیا: دنتوفوبیا ترس از دندانپزشک

یا اقدامات دندانپزشکی است. این فوبیا عموماً پس از یک تجربه ناخوشایند در مطب دندانپزشکی ایجاد می‌شود. اگر مانع از دریافت مراقبت‌های دندانپزشکی مورد نیاز شود، می‌تواند مضر باشد.

هموفوبیا: این نوع فوبیا، ترس از خون یا زخم است.

فرد مبتلا به خون‌هراسی ممکن است هنگام تماس با خون خود یا خون فرد دیگری غش کند.

آراکنوفوبیا: این موردبه معنای ترس از عنکبوت است.

سینوفوبیا: این نوع فوبیا، ترس از سگ است.

اوفیدیوفوبیا: افراد مبتلا به این فوبیا از مارها می‌ترسند.

نیکتوفوبیا: این نوع فوبیا، ترس ازشب  یا تاریکی است. تقریباً همیشه به عنوان یک ترس معمولی در دوران کودکی شروع می‌شود. وقتی از دوران نوجوانی فراتر می‌رود، فوبیا محسوب می‌شود

عوامل خطر

افرادی که استعداد ژنتیکی برای اضطراب دارند، ممکن است در معرض خطر بالای ابتلا به فوبیا باشند. به نظر می‌رسد سن، وضعیت اجتماعی-اقتصادی و جنسیت، تنها برای برخی از فوبیاها، عوامل خطر محسوب می‌شوند. برای مثال، زنان بیشتر احتمال دارد که فوبیای حیوانات داشته باشند. کودکان یا افرادی که وضعیت اجتماعی-اقتصادی پایینی دارند، بیشتر احتمال دارد که فوبیای اجتماعی داشته باشند. مردان اکثر افراد مبتلا به فوبیای دندانپزشک و پزشک را تشکیل می‌دهند

علائم فوبیا

شایع‌ترین و ناتوان‌کننده‌ترین علامت فوبیا، حمله پانیک است. ویژگی‌های حمله پانیک عبارتند از:

تپش قلب

تنگی نفس

تکلم سریع یا ناتوانی در صحبت کردن

خشکی دهان

ناراحتی معده

حالت تهوع

افزایش فشار خون

لرزش

درد یا گرفتگی قفسه سینه

احساس خفگی

سرگیجه یا سبکی سر

تعریق شدید

احساس اتفاقی قریب‌الوقوع

با این حال، برای تشخیص دقیق، فرد مبتلا به فوبیا لزوماً نباید دچار حمله پانیک شود

گزینه‌های درمانی

درمان فوبیا می‌تواند شامل تکنیک‌های درمانی، داروها یا ترکیبی از هر دو باشد

درمان شناختی رفتاری

درمان شناختی رفتاری (CBT) رایج‌ترین درمان مورد استفاده برای فوبیا است. این درمان شامل مواجهه با منبع ترس در یک محیط کنترل‌شده است. این درمان می‌تواند افراد را از حالت شرطی خارج کرده و اضطراب را کاهش دهد.

این درمان بر شناسایی و تغییر افکار منفی، باورهای ناکارآمد و واکنش‌های منفی به موقعیت هراس‌آور تمرکز دارد. تکنیک‌های جدید CBT از فناوری واقعیت مجازی برای مواجهه ایمن افراد با منابع فوبیایشان استفاده می‌کنند.

دارو

داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب می‌توانند به متعادل کردن واکنش‌های احساسی و جسمی درمقابل ترس کمک کنند. اغلب، ترکیبی از دارو و روان درمانی حرفه‌ای مفیدترین روش است