«عصر جدید» و استعدادهای دَمدستی و معمول میدانی
عصر جدید احسان علیخانی که کپی برابر اصل امریکن گات تلنت و برنامه های مشابه استعدادیابی جهانی است، تداوم سریال عجیب و غریب حکومت ستاره و مربع ها و اپلیکیشن های میلیاردی در رسانه ملی است. حکومت اپلیکیشن های پرداخت مجازی، نه فقط در رسانه ملی و اسپانسری برنامه های تلویزیونی، بلکه در سینما نیز، جولان می دهد به گونه ای که در «رحمان ۱۴۰۰»، طنز مبتذل پر فروش این روزهای اکران بهاری، بخشی از سناریو فیلم شده است و دو هنرپیشه فیلم درباره ۷۲۴ با هم تبادل نظر میکنند! به هر حال این اتفاقات عجیب و غریب را باید به اخراج سرمایه شبکه ۳ (عادل خان) از این رسانه پس از ۲۲ سال اضافه کرد.
به نظر می رسد که عصر جدید، بیشتر جنبه سرگرمی دارد تا استعداد یابی. شرکت کننده ای که فقط برای دیده شدن آمده است و استیج عصرجدید را با اجرای خانگی هنرش برای اعضای خانواده اش، اشتباه گرفته است، عدم استقبال استعدادهای ناب از برنامه را نشان می دهد و یا بدسلیقگی احسان و هیات انتخاب را برای دادن مجوز به او جهت اجرا تلویزیونی!
عصر جدید با ادعای اولیه اش که استعدادیابی می کند، فاصله زیادی دارد و نه بسیاری از شرکت کننده ها و نه چهار داور، در قد و قواره تلنت و تلنت شناس نیستند. البته برای آریا، بایستی پرونده جداگانه باز کرد. اگر چه استعدادهایی که در امریکن آیدل و گات تلنت و غیره روی صحنه می آیند، توسط سلبریتی هایی داوری می شوند که نهایت در ۲ رشته، چهره شاخص هستند، اما آنجا نیز جنبه سرگرمی و فان قضیه، مهم تر از استعدادیابی و این چیزهاست و البته دست آن ها باز تر از رسانه ملی است.
در عصر جدید، اکنون شاهد جولان استعدادهای معمولی و دم دستی هستیم که به احترام عزیزان، از بیان مصداق ها خودداری می کنیم و شاید خود شما نیز در ذهن فریبکار، مواردی را اکنون مرور کرده باشید.
بیتباکس، بریکدنس و گرافیتی را کمترکسی میشناخت. احسان علیخانی دنبال همین ناشناختهها و کمترشناختهشدهها بود. اینطور شد که مُجوز پیوند «هیپهاپ» و «تلویزیون» را گرفت. او اخذمجوزهای بسیاری را در کارنامه خود دارد. انگار قرار است بسیاری از نخستینها در سیمای جمهوریاسلامی بهدست علیخانی رقم بخورد. او مجریِ پُرطرفدار و درعینحال حرفگوشکنِ صداوسیماست. «عصر جدید» مُزد این دو فاکتورِ علیخانی بهحساب میآید!
رپ در تلویزیون ایران معمولا در دوحالت رُخصتِ حضور پیدا میکند: مسخرهبازی یا مُجرمانگاری. مهران مدیری پیشگام استفاده مسخرهآمیز از رپ است. وزنه اصلیِ این ماجرا هم بر دوش جواد رضویان میافتد. این بازیگر انگار توجه ویژهای به رپ دارد. او در سریال سروش صحت هم در جایگاه یک رپر قرار گرفت.
رضویان حتی چندوقت پیش در خندوانه اجرای رپ داشت. وقت دیگری که صداوسیما سراغ این شاخه از هیپهاپ میرود، زمان کاراکترسازیِ منفی است. آنهایی که قرار است دُزد، عیاش و شَرور نشان داده شوند، شیفته رپاند! شخصیت مانی در سریال «بچهمهندس» مصداق دقیق این حرف است. او تُخس، جِلف و شَر بهتصویر کشیده شد و خانوادهای ازهمپاشیده داشت. در واقع میتوان گفت صداوسیماییها معمولا وقتهایی سراغ رپ میروند که دو نوع کاراکتر دارند: شرور و بد یا لوده و مسخره! درک آنها از هیپهاپ اغلب همینقدر سطحی و نادرست است.
زهرا چخماقی یکی از کارمندان تلویزیون است که گزارشی تخریبی علیه هیپهاپ ایران ساخته. او در یکدقیقه با ترکیبهای زیر برای کوبیدنِ رپ زور میزند: «خیلی ذهنو درگیر میکنه؛ خیلی تنده؛ خوشم نمیاد؛ موادمخدر؛ قانونشکنی؛ جملات مبتذل و تحقیرآمیز؛ آشفتگی؛ نمیشه جلوی خونواده و حتی دوستها گوش داد؛ بیاعتنایی به ساختارهای شعری و قافیهسازی؛ درست صحبت نمیکنن؛ رپ و حرفهاش تأیید اجتماعی نداره؛ مواجهه با مفاهیم پوچگرا، افسرده و پُر از ناسزا.»
بهقول «فدایی» در «جعبه جادویی»، «ندارم حسی به عشقی که تحمیل شه از جعبه جادویی/نمیشه سربسته حرف زد/وقتی آینه نشون میده سرباز هرشب/عقلم میگه بجنگم بشکنم مرزهای فلزی رو/به تلویزیون نشم خیره/یه جعبه که به زبونای مختلف چرند میگه/در حدی که/جنگ شده سینمای حضار و ….
از طرفی، داورانِ این میدان چه کسانیاند؟ آیا صلاحیت نظردهی درباره هیپهاپ را دارند؟ نگاهها و سوالهای داوران نشان میداد که آنها نخستین برخورد -دستکم- مستقیمشان با هیپهاپ را در «عصر جدید» تجربه کردهاند!