صادرات سیمان و کلینکر منوط به ارائه گواهی معامله در بورس کالا شد

تریتا نیوز /بر اساس تصمیم جدید کارگروه مدیریت بازار کالاهای پایه و ابلاغ رسمی معاونت برنامه‌ریزی و مقررات سازمان توسعه تجارت ایران، از ابتدای تیرماه ۱۴۰۴، صادرات سیمان و کلینکر خاکستری تنها با ارائه گواهی معامله در رینگ صادراتی بورس کالا مجاز خواهد بود. این تصمیم با هدف شفاف‌سازی قیمت‌ها، جلوگیری از رقابت منفی و حفظ بازارهای صادراتی اتخاذ شده است.

به گزارش تریتا نیوز به نقل از کالاخبر به نقل از سنا، در چارچوب سیاست‌های جدید دولت برای شفاف‌سازی معاملات کالاهای پایه و حفظ منافع صادراتی کشور، سازمان توسعه تجارت ایران اعلام کرد صادرات سیمان و کلینکر خاکستری از تاریخ اول تیرماه ۱۴۰۴ صرفاً با ارائه گواهی معامله در رینگ صادراتی بورس کالا امکان‌پذیر خواهد بود.

این تصمیم در پی صورت‌جلسه کارگروه مدیریت بازار کالاهای پایه و بر اساس مصوبه بند ۶ تصویب‌نامه اصلاحی قانون مقررات صادرات و واردات اتخاذ شده است. در متن این مصوبه تأکید شده که برای جلوگیری از رقابت منفی میان صادرکنندگان، ایجاد شفافیت در ارزش کالاهای همگن و حفظ بازارهای صادراتی، کالاهایی که در فهرست اعلامی وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار دارند، باید پیش از صادرات در رینگ صادراتی بورس کالا معامله شوند.

الزام گمرک به کنترل سیستمی صادرات

بر اساس بخش‌نامه ابلاغ‌شده توسط نرگس باقری زمردی، مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات، از اول تیرماه تنها تاییدیه خرید سیمان از رینگ صادراتی بورس کالا، مجوز انجام تشریفات گمرکی برای صادرات این محصولات خواهد بود. به گمرک جمهوری اسلامی ایران نیز ابلاغ شده که اقدامات لازم برای اعمال این الزامات در رویه‌های اجرایی صادرات انجام گیرد.

سخت‌گیری در برابر تخلف‌های احتمالی

از دیگر موارد مطرح‌شده در این تصمیم، برخورد سخت‌گیرانه با تخلفات احتمالی در صادرات سیمان فله‌ای است. طبق ابلاغیه، در صورتی که پلمپ بار سیمان فله برای تغییر احتمالی کیفیت یا سایر مشخصات باز شود، مجوز صادرات خریدار به همراه کارت بازرگانی او باطل خواهد شد. این اقدام با هدف جلوگیری از ایجاد اختلال در زنجیره صادرات و حفظ اعتبار بین‌المللی تولیدکنندگان ایرانی در بازارهای خارجی در نظر گرفته شده است.

افزایش شفافیت و پیشگیری از احتکار

هم‌چنین با هدف جلوگیری از احتکار سیمان در انبارهای واحدهای تولیدی توسط برخی خریداران، مقرر شده عرضه‌کنندگان در بورس کالا، ضمن دریافت نقدی مالیات بر ارزش افزوده در زمان تسویه، در اطلاعیه عرضه یا امیدنامه خود هزینه‌های انبارداری را نیز به‌طور شفاف و با قید الزاماتی اعلام کنند. در صورت تأخیر در پرداخت این هزینه‌ها، هزینه‌های انبارداری از خریداران قابل مطالبه خواهد بود.

همکاری بین‌بخشی برای اجرای مصوبات

برای اجرایی شدن این تصمیمات، هماهنگی‌های لازم با شرکت بورس کالای ایران، گمرک، دفتر صنایع معدنی وزارت صمت و انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان صورت گرفته است. همچنین، اتاق بازرگانی ایران نیز با این مصوبه موافقت و حمایت خود را اعلام کرده است.

با اجرایی شدن این مصوبات از تیرماه، صادرکنندگان سیمان موظف خواهند بود تنها از طریق بورس کالا اقدام به خرید محصول کرده و گواهی صادراتی دریافت کنند. این اقدام، گامی در راستای نظم‌بخشی به بازار کالاهای پایه، مقابله با رانت و فساد احتمالی و ایجاد بستر رقابتی سالم در صادرات کالاهای معدنی محسوب می‌شود.

این مقررات، در صورت اجرای دقیق، می‌تواند به تثبیت موقعیت ایران در بازارهای بین‌المللی سیمان کمک کرده و اعتماد مشتریان خارجی به زنجیره تامین این کالا را افزایش دهد.

جزئیات کامل الزامات صادرات سیمان و کلینکر خاکستری طبق بخشنامه جدید

۱. الزام به ارائه گواهی معامله در رینگ صادراتی بورس کالا

مطابق با بند (۱) صورتجلسه کارگروه مدیریت بازار کالاهای پایه و همچنین بند (۶) تصویب‌نامه اصلاحی قانون مقررات صادرات و واردات (ابلاغیه شماره ۲۰۷۵۰/ت۶۳۷۷۷هـ مورخ ۱۴۰۴/۰۲/۱۰)، کلیه صادرکنندگان سیمان و کلینکر خاکستری موظفند پیش از انجام عملیات صادرات، گواهی معامله در رینگ صادراتی بورس کالا را ارائه کنند.

در متن این بند آمده است:

«به منظور ایجاد شفافیت در ارزش کالاهای اولیه همگن قابل عرضه در بورس کالا و همچنین جلوگیری از رقابت منفی صادرکنندگان و از بین رفتن بازارهای صادراتی این کالاها، صادرات کالاهای مذکور که فهرست آنها توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت تعیین می‌گردد، صرفاً با ارائه گواهی معامله در حلقه (رینگ) صادراتی بورس انجام می‌شود.»

۲. الزامی شدن تاییدیه رینگ صادراتی برای ترخیص در گمرک

از تاریخ ۱۴۰۴/۰۴/۰۱، گمرک جمهوری اسلامی ایران تنها زمانی مجاز به انجام تشریفات گمرکی و صدور مجوز صادرات سیمان و کلینکر خاکستری خواهد بود که گواهی خرید از رینگ صادراتی بورس کالا توسط صادرکننده ارائه شده باشد.

۳. ابطال مجوز صادرات در صورت باز شدن پلمپ سیمان فله

برای حفظ کیفیت و یکپارچگی محموله‌های صادراتی، در بخش‌نامه تأکید شده است که:

«در صورت فک پلمپ بار سیمان فله‌ای با هدف احتمالی تغییر در کیفیت یا مشخصات فنی محموله، مجوز صادرات و کارت بازرگانی صادرکننده ابطال خواهد شد.»

این بند به‌منظور جلوگیری از تخلفات در مسیر صادرات، به‌ویژه پس از انجام معاملات رسمی در بورس کالا، در نظر گرفته شده است.

۴. کنترل بازار و جلوگیری از احتکار

به منظور ممانعت از احتکار سیمان توسط برخی خریداران در انبارهای واحدهای تولیدی، موارد زیر ابلاغ شده است:

عرضه‌کنندگان سیمان در بورس کالا موظف‌اند در امیدنامه عرضه، عبارت‌های روشنی مانند «واریز مالیات بر ارزش افزوده همزمان با تسویه الزامی است» درج کنند.

در صورت عدم پرداخت مالیات بر ارزش افزوده یا سایر هزینه‌های جانبی، خریدار موظف به پرداخت هزینه انبارداری طبق نظر فروشنده خواهد بود.

این اقدام با هدف جلوگیری از استفاده نادرست خریداران از انبارهای فروشندگان به‌عنوان محل دپوی سیمان صورت گرفته است.

۵. اقدامات تکمیلی و فنی

در پیوست‌های این بخش‌نامه، به موارد فنی و اجرایی دیگری نیز اشاره شده که برای اجرای مؤثر این تصمیمات ضروری هستند، از جمله:

تهیه و ارسال کد تعرفه کالاهای مشمول این مصوبه برای اجرای دقیق در سامانه گمرکی؛

ارسال مستندات مربوط به تخلفات احتمالی برای بررسی در کمیته سوءرفتار تجاری؛

بارگذاری اطلاعات در سامانه ضوابط صادرات؛

اطلاع‌رسانی گسترده به ادارات کل صمت استان‌ها برای هماهنگی‌های منطقه‌ای.

جمع‌بندی

با ابلاغ این بخش‌نامه، صادرات سیمان و کلینکر خاکستری از مسیرهای غیررسمی و غیرشفاف مسدود شده و همه معاملات صادراتی این دو کالای راهبردی باید از رینگ صادراتی بورس کالا عبور کنند. این فرآیند، در کنار الزامات گمرکی جدید، به‌عنوان یک گام مهم برای جلوگیری از رقابت ناسالم، حفظ بازارهای صادراتی ایران و ارتقاء استانداردهای شفافیت در زنجیره ارزش صادرات شناخته می‌شود.

برای مطالعه متن کامل این بخش‌نامه کلیک کنید.