سندرم آسپرگر چیست؟
سندرم آسپرگر یا اختلال اسپرگر (Asperger’s Syndrome)، در گروه اختلالهای نورونی قرار میگیرد که بر روی رفتار، گفتار، ارتباطات و الگوی تعاملات اجتماعی اثر میگذارد. سندرم آسپرگر، از روی نام پزشک اتریشی که در سال ۱۹۴۴ برای اولین بار این اختلال را تشخیص داد، نامگذاری شده است. در سال ۲۰۱۳ نشانگان آسپرگر به عنوان یکی از زیر شاخههای طیف اوتیسم شناخته شد.
هنگامی که فردی مبتلا به سندروم آسپرگر را میبینید، احتمالا دو نکته توجهتان را جلب میکند. آنها بهره هوشی متوسط یا کمی بیش از دیگر کودکان دارند، اما در مهارتهای اجتماعی بسیار ضعیف هستند. هم چنین روی یک موضوع یا کار آنقدر تمرکز کرده که بارها و بارها آن را تکرار میکنند.
تحقیقات نشان داده که احتمال ابتلا به سندرم اسپرگر در پسران ۵ برابر دختران است و از هر ۲۰۰۰ کودک، ۵ تای آنها به سندرم آسپرگر مبتلاست.
علائم سندرم آسپرگر
نشانههای این بیماری از همان ابتدای کودکی نمایان میشوند.
پدر و مادر متوجه میشوند که کودک نمیتواند ارتباط چشمی برقرار کند. در موقعیتهای اجتماعی نمیداند چگونه رفتار کند یا در پاسخ به صحبت دیگران چه پاسخی بدهد.
زبان بدن یا حالات چهره افراد را تشخیص نمیدهد. به طور مثال از اخم کردن، عبوس شدن و برافروخته شدن افراد، تشخیص نمیدهد که عصبانی شدهاند.
کودک به ندرت احساسات خود را بروز میدهد. حتی وقتی که شاد است یا لطیفهای میشنود، نمیخندد. بطور یکنواخت و بدون هیچ هیجان و احساسی صحبت میکند.
کودکان مبتلا به این سندروم معمولا درباره خود و سوژه مورد علاقهشان زیاد حرف میزنند و یک کار را بارها و بارها تکرار میکنند.
این کودکان تغییر را دوست ندارند. مثلا یک غذا را هر روز برای صبحانه میخورند و از جابجا شدن کلاسها در مدرسه ناراضیاند.
به جزییات اشیا و طرح ها بسیار دقت میکنند و قادر هستند برای مدتی طولانی به تنهایی بازی کنند یا به کاری مشغول شوند.
کودکان مبتلا به این سندروم به گونهای خاص و متفاوت از دیگران فکر میکنند.
بیشتر بخوانید: علائم بیماری اوتیسم یا درخودماندگی چیست؟
نحوه تشخیص سندروم آسپرگر
اگر نشانههای بالا را در کودک خود مشاهده کردید. به پزشک مراجعه کنید تا او شما را به یک متخصص سلامت روان ارجاع دهد.
روانشناس. مشکلات رفتاری و احساسی کودک را تشخیص میدهد و درمان میکند.
متخصص نورولوژیست. وضعیت مغزی کودک را بررسی میکند و تشخیص میدهد.
متخصص رشد کودکان. مشکلات گفتاری و زبانی و تاخیر در رشد کودک را تشخیص میدهد.
روانپزشک. سلامت روان کودک را مورد بررسی قرار میدهد و در صورت نیاز دارو تجویز میکند.
معمولا درمان به صورت گروهی انجام میشود، بدین معنا که تمام متخصصان فوق در امر درمان شرکت میکنند.
پزشک در مورد رفتار کودک شما سوالاتی ازین دست میپرسد:
چه نشانههایی در کودک دیدهاید و از چه زمانی متوجه آنها شدهاید؟
چه زمانی کودک اولین واژه را به کار برد و چگونه ارتباط برقرار میکند؟
آیا روی فعالیت یا اشیا خاصی تمرکز میکند؟
آیا دوستی دارد، چگونه با دیگران ارتباط برقرار میکند؟
سپس پزشک رفتار کودک و نحوه تعامل او را شخصا مشاهده میکند.
سندرم اسپرگر در کودکان
درمان سندرم اسپرگر
از آنجا که هر کودکی با کودک دیگر متفاوت است، یک درمان برای تمام کودکان پاسخگو نیست. ممکن است پزشک چند نوع درمان را امتحان کند تا مناسبترین آن را برای کودک شما انتخاب کند.
درمانها شامل موارد زیر است:
آموزش مهارتهای اجتماعی. درمانگر در جلسات گروهی یا فردی به کودک یاد میدهد که چگونه با دیگران ارتباط برقرار کند و خود را به مناسبترین شکل نشان دهد.
گفتار درمانی. گفتار درمانی موجب بهبود مهارتهای ارتباطی کودک میشود. برای مثال کودک یاد میگیرد که چگونه هنگام صحبت کردن تن صدای خود را بالا و پایین ببرد و یکنواخت حرف نزند. هم چنین میآموزد که چگونه یک مکالمه دو یا چند نفره را دنبال کند. او میآموزد که چگونه ارتباط چشمی برقرار کند و با حرکات دست خود مفاهیم را منتقل کند.
درمان رفتاری – شناختی. به کودک کمک میشود تا به شیوهای نو فکر کند و احساسات و رفتارهای تکراری خود را بهتر کنترل کند. همچنین قادر میشود تا بحرانها، رفتارهای انفجاری و وسواسهای خود را مدیریت کند.
آموزش پدر و مادرها. همان تکنیکهایی که برای بهبود رفتار اجتماعی به کودک یاد داده میشود، برای پدر و مادرها نیز تشریح میشود تا در منزل با کودک تمرین کنند. برخی پدر و مادرها از کمک مشاور برای مواجهه با چالشهای زندگی با فرد مبتلا به سندرم اسپرگر بهره میگیرند.
سندرم اسپرگر در کودکان
آنالیز رفتار کودک. در این روش به رفتارهای اجتماعی و ارتباطی مثبت کودک، پاداش تعلق میگیرد و رفتارهای ناپسند نادیده گرفته میشود. درمانگر با پاداش دهی به کودک از طریق ایجاد “اجبار مثبت” به نتیجه دلخواه دست مییابد.
دارو درمانی. هیچ داروی مشخصی از سوی سازمان غذا و داروی امریکا برای درمان سندرم آسپرگر و بیماری اوتیسم شناخته نشده است. ممکن است برخی داروها برای کنترل علایم بیماری مانند افسردگی و اضطراب تجویز شوند. معمولا پزشک داروهای زیر را تجویز کند:
داروهای بازدارنده بازجذب سروتونین ((selective serotonin reuptake inhibitors (SSRI)
داروهای آنتی سایکوتیک
داروهای محرک
با درمان درست، کودک یاد میگیرد که چگونه چالشهایی که در جامعه با آن مواجه میشود، را کنترل کند. بدین ترتیب در مدرسه و در زندگی موفق میشود.
منبع: ستاره