رفع سوء اثر چک برگشتی تنها با مسدودی مبلغ چک
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با ابلاغ بخشنامه‌ای جدید در خصوص نحوه رفع اثر چک برگشتی در شبکه بانکی اعلام کرد: ” در صورت برگشت چک و مسدود شدن موجودی حساب، صادرکننده چک برگشتی می تواند فقط با افزودن مبلغ کسری به حساب جاری ، از چک خود رفع سوء اثر کند. بنابراین الزام صاردکننده چک برگشتی به تامین مبالغ بیش از کسری موجودی چک برگشتی، تخلف محسوب می شود.”
به گزارش تریتا نیوز به نقل از روابط عمومی بانک کارآفرین، در ابلاغیه جدید بانک مرکزی آمده است : احتراماً، پیرو بخشنامه شماره ۳۳۱۴۲۹/۹۹ مورخ ۱۶/۱۰/۱۳۹۹ موضوع ابلاغ دستورالعمل اجرایی ماده (۶) اصلاحی قانون اصلاح قانون صدور چک و همچنین مفاد بخش دوم بخشنامه شماره ۳۷۷۵۸/۰۰ مورخ ۱۱/۲/۱۴۰۰ موضوع ابلاغ ترتیبات مسدودی حساب‌های صادرکنندگان چک برگشتی، بدین‌وسیله به استحضار می‌رساند؛ حسب بررسی‌های صورت گرفته و نیز گزارشات نظارتی واصله، در حال حاضر بانک‌ها در اجرای تکلیف قانونی ناظر بر انسداد وجوه صادرکننده چک برگشتی در کل شبکه بانکی کشور به میزان کسری وجه چک، پس از انسداد وجه حساب جاری صادرکننده چک و بدون لحاظ مبلغ مسدودی مذکور، صادرکننده چک را ناگزیر به تأمین کل مبلغ چک می‌کنند.
شایان ذکر است این رویه مغایر با مفاد قانون صدور چک بوده و باعث ایجاد مشکلاتی برای اشخاص در تأمین مبلغ چک شده است. در همین خصوص، وفق اعلام نظر اخیر معاونت قوانین مجلس شورای اسلامی و با لحاظ وحدت ملاک عبارت «…صادرکننده موجبات پرداخت چک را در بانک محال‌علیه فراهم نماید» در ماده (۹) قانون صدور چک، در صورت مسدودسازی بخشی از مبلغ چک در حساب جاری صادرکننده چک، شخص اخیر باید این امکان را داشته باشد تا با واریز مابه‌التفاوت مبلغ چک و مبلغ مسدود شده در حساب جاری خود (از جمله از محل وجوه قابل برداشت سایر حساب‌های خود نزد شبکه بانکی)، نسبت به تکمیل وجه چک اقدام کرده و بدین طریق زمینه رفع سوء‌اثر چک را فراهم نماید.
از منظر اجرایی نیز متعاقب مسدودسازی بخشی از مبلغ چک در حساب جاری صادرکننده چک برگشتی (به عنوان مانده موجودی حساب) توسط سامانه محچک، صادرکننده چک می‌تواند نسبت به واریز مابه‌التفاوت وجه چک و وجه مسدود شده توسط سامانه محچک به حساب جاری خود اقدام کرده تا سپس بانک عهده چک، کل مبلغ را در حساب جاری وی در اجرای بند «الف» ذیل تبصره ۳ ماده (۵) مکرر قانون صدور چک حداکثر به مدت یک سال تا زمان مراجعه دارنده چک (با اطلاع‌رسانی مقتضی به ذینفع چک) مسدود نماید.
بدین‌ترتیب، با مسدودسازی کل مبلغ وجه چک در حساب جاری وی، امکان رفع سوء‌اثر چک میسر می‌گردد. در ادامه، مراتب رفع سوء‌اثر چک از سوی بانک عهده به سامانه مربوط در بانک مرکزی اعلام می‌گردد و در نهایت اقدام لازم در سامانه محچک مبنی بر رفع انسداد وجوه مسدود شده اولیه صورت می‌پذیرد.
با عنایت به مراتب پیش‌گفته، خواهشمند است دستور فرمایند، ضمن اعمال موارد فوق‌الذکر در سامانه‌های اطلاعاتی و نرم‌افزاری مربوط در آن بانک، مراتب به قید تسریع و با لحاظ مفاد شماره ۱۴۹۱۵۳/۹۶ مورخ۱۶/۵/۱۳۹۶ به تمامی واحدهای ذی‌ربط آن بانک ابلاغ شده و بر حسن اجرای آن نظارت دقیق به عمل آید.
