دوش گرفتن صبحگاهی یا شبانه؛ کدام یک در فصل زمستان بهتر است؟
در روزهای گرم تابستان که هوا رطوبت ملایمی دارد، در صورتی که روزی چند بار دوش بگیرید پوست شما به احتمال فراوان دچار خشکی نخواهد شد. بنابراین دلیلی ندارد که بین یک دوش ساده در صبح یا شب انتخاب کنید و هر وقت که دوست داشتید یا لازم دیدید می توانید از دوش گرفتن لذت ببرید. مایکل گرندنر، مدیر پروژه تحقیقاتی خواب و سلامت در دانشگاه آریزونا در این باره چنین می گوید:” دوش صبحگاهی می تواند به شما کمک کند که خواب آلودگی را برطرف کرده و سرحال بیایید در حالی که دوش گرفتن شبانه می تواند بخش آرامش بخش مقدمات قبل از خواب باشد”.
این دو تا حدودی مخالف هم به نظر می رسند. چطور یک فعالیت مشترک و یکسان می تواند هم شما را از خواب بیدار کرده و هم شما را به خوابی راحت ببرد؟ پاسخ این سوال با این نکته در ارتباط است که دمای درونی بدن شما چطور به ریتم شبانه روزی خواب کمک می کند. دمای درونی بدن انسان معمولاً در هنگام غروب کاهش پیدا می کند و در هنگام خواب نیز در سطح پایینی باقی می ماند. به همین دلیل است که بسیاری از کارشناسان خواب توصیه می کنند که در حد امکان از فعالیت های فیزیکی شبانه خودداری کرده و یا دستکم با شدت بسیار کمتری نسبت به روز به این امر مبادرت بورزیم زیرا فعالیت فیزیکی دمای درونی بدن را بالا می برد. بدین ترتیب فعالیت شبانه با بالا بردن دمای بدن باعث می شود که خواب آلودگی و متعاقباً زمان به خواب رفتن به تعویق بیفتد.
در حالی که دوش گرفتن قبل از خواب کمی دمای پوست را بالا می برد، بالافاصله بعد از خشک کردن بدن با حوله احساس خنکی خواهید کرد زیرا همانند عرق کردن، تبخیر رطوبت پوست باعث ایجاد حالت خنکی در پوست می شود. این حالت خنک کنندگی می تواند آغاز پروسه خواب را تسهیل بخشد، موضوعی که تحقیقات متعدد آن را تایید کرده است. گرندنر می گوید:” همچنین دوش گرفتن می تواند فرصتی را برای فکر کردن و آرامش یافتن بیشتر قبل از خوابیدن فراهم کند که در مقایسه با حواس پرت کردن از طریق تلویزیون فواید بیشتری دارد”. از طرف دیگر وقتی که از رختخواب بیرون می آیید، دوش گرفتن باعث هوشیاری شده و حواس شما را بیدار می کند.
از آن جایی که به احتمال فراوان بعد از دوش گرفتن صبحگاهی به فعالیت های روزانه مانند سر کار رفتن یا انجام کارهایتان مشغول خواهید شد و ریتم هماهنگ شبانه روزی بدنتان دمای بدن شما را رفته رفته افزایش می دهد، دوش صبحگاهی همان تاثیر خواب آلود کننده شبانه را ندارد.
اما علاوه بر خواب کردن یا بیدار کردن، ملاحظات دیگری نیز در مورد دوش گرفتن در صبح یا شب وجود دارد. دکتر برندون میچل، استادیار درماتولوژی از دانشگاه جورج واشنگتن در این باره می گوید:” در طول زمستان به طور ویژ وقتی که رطوبت هوا کاهش پیدا می کند، خشکی پوست به مشکلی بزرگ تر تبدیل خواهد شد”. با محدود کردن خود به یک بار یا حتی چند روز یک بار دوش گرفتن در طول روز می توانید این مشکل را حل کنید. علاوه بر این استفاده از کرم های مرطوب کننده پس از دوش گرفتن نیز می تواند مانع از خشک شدن پوست گردد.
از آنجایی که بسیاری از کرم ها و لوسیون ها به مدت زمان نسبتا قابل توجهی برای نفوذ و جذب شدن در پوست نیاز خواهند داشت و با توجه به این که لباس پوشیدن در هنگامی که لوسیون و کرم کاملاً جذب پوست نشده ناخوشایند است، دکتر میچل بر این باور است که در فصول سرد سال دوش گرفتن در هنگام شب بهتر و منطقی تر بنظر می رسد. وی در این باره چنین می گوید:” با توجه به برنامه های کاری ما، اختصاص دادن زمان برای استفاده از کرم یا لوسیون در هنگام شب بسیار راحت تر است”.
البته دوش گرفتن شبانه فواید دیگری نیز دارد: به گفته دکتر جورج کوتسارلیس، استاد درماتولوژی دانشگاه پنسیلوانیا، از آن جایی که موقع بیرون رفتن از خانه و در طول روز، بدن انسان و به خصوص موها ممکن است انواع مختلفی از محرک ها و مواد حساسیت زا را به خود جذب کند دوش شبانه بدن شما را از این محرک های ناخوشایند پاک خواهد کرد. به گفته ی وی “اگر با بدن آلوده یا آغشته به مواد شیمیایی به خانه آمده و بدون دوش گرفتن به رختخواب بروید، رختخوابتان را نیز آلوده خواهید کرد”. این شرایط در زمانی که آلرژی های فصلی شایع می شوند بسیار مشکل سازتر بوده و در طول زمستان نیز برای افراد مشکل آفرین خواهد بود.
از طرف دیگر دکتر کوتسارلیس بر این باور است که رفتن به رختخواب با موهای خیس نیز برای فولیکول های مو مضر است. زیرا قرار گرفتن موهای خیس روی بالش می تواند باعث گیر افتادن رطوبت در درون موها شود. وی در این باره چنین می گوید:” هر فولیکول لایه های مختلفی دارد و اگر موها به خوبی خشک نشوند قشر درونی فولیکول ممکن است در اثر ورود رطوبت متورم گردد. این موضوع خود می تواند منجر به شکاف در پوسته شده و در درازمدت به آسیب دیدن و نازک شدن مو منجر گردد. بنابراین خشک کردن مو قبل از خواب برای حل این مشکل بسیار مهم است.
یکی دیگر از ملاحظاتی که در مورد دوش گرفتن صبحگاهی یا شبانه باید در نظر گرفت موضوع کوتاه کردن موهای صورت است. یک دوش گرم و پربخار می تواند موها را نرم کرده و شرایط را برای یک اصلاح بهتر و راحت تر فراهم سازد،به ویژه برای مردانی که ریش ضخیم دارند و باید حتماً صبح قبل از رفتن به محل کار ریش خود را مرتب کنند. بدین ترتیب در صورت نیاز به اصلاح کردن صبحگاهی بهتر است صبح دوش بگیرید زیرا این کار اصلاح صورت را برایتان راحت تر و لذت بخش تر خواهد نمود. روی هم رفته می توان گفت که در کل دوش گرفتن شبانه فواید نسبتاض بیشتری دارد به خصوص کسانی که آلرژی دارند.
