دلایل کم‌فروشی برخی پزشکان در ویزیتِ بیماران
عضو انجمن پزشکان عمومی ایران قیمت پایین تعرفه ویزیت پزشکان را یکی از دلایل کاهش کیفیت و کمیت ویزیت دانست و تاکید کرد: وقتی پزشک یک‌دهم مقدار مناسب و معقولِ ویزیت را دریافت می‌کند، ناچار است از کیفیت و کمیت آن کم کند تا با افزودن بر تعداد ویزیت‌ها، درآمدی معقول و متناسب با واقعیت‌های اقتصادی جامعه داشته باشد.
دکتر مسعود جوزی، درباره چرایی کاهش کیفیت و کمیت ویزیت توسط برخی پزشکان، گفت: در ایران تعرفه رشته‌های مختلف پزشکی و خدمات متنوع آن را متناسب با هم و به صورت علمی و عادلانه تعریف نشده است. یک بیمار مبتلا به سرطان برای درمان بیماری خود که در بسیاری موارد تزریق داروهایی خاص در زمان‌بندی‌های مشخص است، میلیون‌ها تومان هزینه می‌کند؛ در حالی که برای تشخیص این بیماری مهم تنها یک ویزیت ۲۰ تا ۴۰ هزار تومانی در نظر گرفته شده است و می‌دانیم که اگر این بیماری را به‌موقع تشخیص ندهیم، حتی اگر از مرحله درمان‌پذیر بودن خارج نشده باشد، گسترش یافته و هزینه‌های درمان و عوارض آن برای بیمار بسیار بیشتر خواهد شد.
وی در ادامه گفت: اگر تعرفه ویزیت متناسب با ارزش واقعی آن تعریف شود، در این صورت پزشک نیز می‌تواند زمان کافی برای ویزیت بیمار بگذارد. استانداردهای ویزیت برای پزشکان عمومی، متخصص و… حداقل از نظر زمان تعریف شده است، ولی وقتی پزشک یک‌دهم مقدار مناسب و معقول ویزیت را دریافت می‌کند، ناچار است از کیفیت و کمیت آن کم کند تا با افزودن بر تعداد ویزیت‌ها، درآمدی معقول و متناسب با واقعیت‌های اقتصادی جامعه داشته باشد. بسیاری از همکاران مطب‌دار به‌ویژه پزشکان عمومی به خاطر مشکلات اقتصادی جامعه و رقابت‌های غیرعادلانه و ارزان‌فروشی غیراقتصادی بخش دولتی در قالب کلینیک‌های ویژه تخصصی و… امکان افزودن به تعداد ویزیت‌ها را ندارند و اگر تاکنون پزشکی را کنار نگذاشته یا به کشورهای دیگر مهاجرت نکرده باشند، متاسفانه عملا زیر خط فقر زندگی می‌کنند.
عضو انجمن پزشکان عمومی، کلینیک‌های ویژه وزارت بهداشت را علت بخشی از مشکل کاهش کیفیت ویزیت دانست و گفت: براساس استانداردهای وزارت بهداشت، حداقل زمان ویزیت برای پزشک عمومی ۱۵ دقیقه، متخصص ۲۰ دقیقه و فوق‌تخصص ۲۵ دقیقه است. ولی در عمل در کلینیک‌های ویژه تخصصی وزارتخانه یا مراکز مشابه مثل پلی‌کلینیک‌های تامین اجتماعی و… همکاران متخصص و فوق‌تخصص ناچارند با ویزیت‌های سه تا چهار هزار تومانی، حتی ۱۵ تا ۲۰ بیمار را در یک ساعت ببینند. این ویزیت‌ها چه کیفیتی می‌تواند داشته باشد؟
جوزی افزود: بسیاری از بیماری‌ها را می‌توان تنها با صرف وقت برای گرفتن شرح‌حال و معاینه بالینی تشخیص داد، اما به دلیل واقعی نبودن تعرفه‌ها و کاهش کیفیت و کمیت ویزیت، در حال حاضر بسیاری از همکاران به ابزارهای تشخیصی متکی شده‌اند که باعث بالا رفتن هزینه‌ها شده است. اگر تعرفه ویزیت را به صورت واقعی تعیین کنیم، برخلاف آنچه ممکن است تصور شود، در سطح کلان صرفه‌جویی زیادی در منابع به دنبال خواهد داشت؛ یعنی پایین نگه داشتن ویزیت‌ها علاوه بر کاهش کیفیت، هزینه‌ها را هم بالا می‌برد.
عضو انجمن پزشکان عمومی ایران در ادامه تصریح کرد: در برخی رشته‌های پزشکی متاسفانه به دلیل کم بودن تعرفه ویزیت، تعدادی از پزشکان از کاربرد بعضی وسایل به عنوان مکمل ویزیت استفاده می‌کنند؛ مثلا در برخی مطب‌ها اگر بیمار پیش از ویزیت نوار مغزی و… انجام ندهد، او را راه نمی‌دهند یا پس از ویزیت او را به مرکز تصویربرداری که خود سهامدار آن هستند، می‌فرستند تا کم بودن ویزیت جبران شود.
جوزی اضافه کرد: در تمام دنیا نسبت مبلغ ویزیت به مداخلات پزشکی یا همان پروسیجرها و اعمال جراحی مشخص است، اما در ایران تفاوت این دو بسیار زیاد است؛ یعنی مبلغ ویزیت بسیار کمتر از میزان استاندارد آن در نظر گرفته می‌شود. هزینه ویزیت در ایران از همه کشورهای همسایه بسیار کمتر است، در صورتی که این تفاوت در اعمال جراحی و سایر اقدامات درمانی هم هست ولی به آن اندازه نیست.
وی با بیان اینکه مردم نیز برای صرف ویزیت ارزش چندانی قائل نیستند، ادامه داد: این نوع نگاه پس‌زمینه و بستر فرهنگی دارد. بسیاری از ما ممکن است برای یک وسیله تزیینی میلیون‌ها تومان هزینه کنیم ولی به‌جای هزینه ۵۰۰۰ تومان برای خرید قانونی یک فیلم سینمایی، ترجیح می‌دهیم آن را رایگان و غیرقانونی دانلود کنیم. در واقع ارزشی برای سال‌ها تجربه، خلاقیت و مهارتی که برای خلق یک اثر هنری، از شعر گرفته تا موسیقی و فیلم و… صرف شده است، قائل نیستیم. همین نگاه به سایر امور معنوی و انتزاعی هم وجود دارد. همه ما برای مهارت دست یک جراح حاذق ارزش بسیاری قائل هستیم ولی این نگاه را در برابر دانش و توانایی ذهنی یک پزشک عمومی یا داخلی که پیچیده‌ترین بیماری‌ها را تشخیص می‌دهد و درمان می‌کند، نداریم یا اینکه حاضر نیستیم دستمزد متناسب با آن را بپردازیم.
جوزی توضیح داد: جامعه می‌پذیرد که برای برداشتن یک خال، تزریق یک بوتاکس، انجام یک آندوسکوپی، استنت‌گذاری در قلب و… باید مبالغ متناسبی پرداخت شود، اما زیر بار پرداختن هزینه متناسب برای ویزیت که پشتوانه آن سال‌ها صرف عمر، تجربه و مهارت پزشک است، نمی‌رود. در صورتی که هم برای ویزیت، مداخلات جانبی، اعمال جراحی و… هزینه اصلی باید برای دانش، تجربه و مهارت پزشک یا جراح پرداخته شود، نه چند دقیقه‌ای که صرف ویزیت یا انجام تکنیک می‌شود. بر اساس همین فرهنگ است که بیمه‌ها ممکن است در موارد اعمال تشخیصی و جراحی و بستری و… تا حدی عدالت را رعایت کنند، اما نرخ ویزیت را بسیار ارزان‌تر از میزان واقعی آن در نظر می‌گیرند.
