حافظه رم DDR5: سرعت بیشتر، مصرف انرژی کمتر

نسل پنجم حافظه‌های DDR که DDR5 نامیده می‌شود؛ نسل جدید حافظه با دسترسی تصادفی (RAM) است. گفته می‌شود نسل جدید مموری DDR سرعت بالاتر و مصرف انرژی کمتری نسبت به ماژول‌های DDR4 خواهد داشت. این موضوع چه اثری روی رایانه‌های شخصی دارد؟

عملکرد DDR5

شرکت کره‌ای اس‌کی هاینیکس (SK Hynix) که توسعه DDR5 را در دستور کار خود دارد، گفته است چگالی و سرعت این حافظه رم جدید دو برابر حافظه‌های DDR4 خواهد بود. یک مدل ۳۲ گیگابایتی رم‌های DDR5، چگالی یکسانی با مدل‌ ۱۶ گیگابایتی DDR4 خواهد داشت؛ درحالی‌که کارایی آن تقریبا دوبرابر است.

پهنای باند حافظه رم‌ DDR5-3200 در مقایسه با رم‌های DDR4-3200 حدود ۱/۳۶ برابر خواهد بود؛ هر چند انتظار می‌رود سرعت انتقال اطلاعات در این تراشه‌های DRAM، پهنای باندی معادل ۴۸۰۰MT/s داشته باشد که ۱/۸۷ برابر  حافظه رم‌ DDR4-3200 است. بالاترین ظرفیت رم‌های DDR5 به‌طور استاندارد، ۶۴۰۰MT/s است، اما برخی طرح‌ها ازطریق اورکلاک (Overclock) می‌توانند به مقادیر بالاتری هم دست پیدا کنند.

اس‌کی هاینیکس روی ماژول‌های DDR5ا کار کرده است که می‌توانند به ازای هر تراشه ظرفیت (۲ گیگابیت) ۱۶ گیگابیت داشته باشند. این شرکت با کاهش ولتاژ این حافظه‌ها از ۱/۲ به ۱/۱ ولت و همین‌طور استفاده از پروسه ۱Ynm، مصرف انرژی را در مقایسه با حافظه‌های رم DDR4 کاهش داده است. ماژول DDR5 از نرخ تبادل ۶/۶ گیگابیت بر ثانیه به‌ازای هر پین (pin) پشتیبانی می‌کند.

دیگر مزایای RAM ‌DDR5 عبارت‌اند از:

• دو کانال ۴۰ بیتی مستقل به‌ازای هر ماژول
• بهبود کارایی کامندباس (command bus)
•  تقویت طرح‌های به‌روزرسانی
• افزایش بانک‌گروپ (bank group) برای کارایی بیشتر

در ابتدا انتظار می‌رود تراشه‌های حافظه DDR5 با ۴۸۰۰ مگا تبادل در هر ثانیه (۴۸۰۰MT/S)، که ۱/۸۷ برابر پهنای باند RAMهای DDR4-3200 است، وارد بازار شوند. حد نهایی ظرفیت استاندارد DDR5 تا ۶۴۰۰ مگاتبادل در هر ثانیه است؛ با این وجود، برخی شرکت‌های حافظه ممکن است به مقادیر بالاتر از این حد نیز دست یابند.

مقایسه انوع مختلف حافظه رم

عرضه اولین محصول DDR5 برای تبادل اطلاعات در سال ۲۰۱۹

در مارس ۲۰۱۷، سازمان JEDEC (مجموعه توسعه و صدور استاندارد برای حافظه‌های رم مختلف از جمله DDR5)، از ارائه مشخصات رم‌های DDR5 در سال ۲۰۱۸ خبر داد. در نوامبر ۲۰۱۸، اس‌کی هاینیکس که قبلا اعلام کرده بود رم‌های DDR5 تا سال ۲۰۲۰ به بازار راه خواهند یافت، از اولین ماژول رم متناسب با DDR5 رونمایی کرد.

پس از آنکه این شرکت کره‌ای از عرضه RAMهای DDR5 تا پایان سال ۲۰۱۹ خبر داد؛ سامسونگ و میکرون نیز اعلام کردند ماژول‌های مموری DDR5 را تولید خواهند کرد؛ اگرچه ممکن است کاملا مطابق با استاندارد این حافظه رم نباشد.

SK Hynix پیش‌بینی می‌کند DDR5 در سال ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ به ترتیب ۲۵ و ۴۴ درصد بازار رم را در اختیار بگیرد. مدل‌های به‌روزشده حافظه رم DDR5، ممکن است سرعت‌های بیشتری نیز در بازارهای مراکز داده و موبایل داشته باشند. بازار گوشی‌های هوشمند (شامل سامسونگ) سرعت بیشتر رم‌های DDR5 LPDRAM را ترجیح می‌دهند؛ درحالی‌که مشتری‌های مراکز داده‌، خواستار تأمین نیازهای روزافزون خود به پهنای باند بیشتر هستند. در این بین، کاربران کامپیوترهای رومیزی منتظر اعلام تاریخی برای ارائه رم‌های DDR5 برای این رایانه‌ها هستند، اما این موضوع به پشتیبانی مادربردهای اصلی شرکت‌های AMD و اینتل (Intel) بستگی دارد. متاسفانه تاکنون هیج‌کدام از این دو غول دنیای تراشه و پردازنده خبری مبنی بر سازگار کردن محصولات خود با DDR5 منتشر نکرده‌اند.