جدال اپ‌های متفرقه با گوگل و اپل
چندین سال پیش یکی از بزرگ‌ترین نقاط قوت سیستم عامل iOS این بود که در اپ استور خود اپ‌های پرتعداد و متنوعی را ارایه می‌دهد. به بیان دیگر از آن زمان تا همین اواخر، تنوع اپ‌ها در سیستم عامل‌های موبایل یکی از بخش‌های اصلی رقابت به حساب می‌آمد. کاربران اندروید و iOS بر سر این‌که کدام یک اپ‌های بیشتر و مفیدتری دارند با هم کل‌کل می‌کردند و به هم فخر می‌فروختند. اما حالا به نظر می‌رسد که این دوران رو به اتمام است و اپ‌های متفرقه کلیدی، کم‌کم در حال کنار کشیدن از پرداخت سهم اشتراک پلی استور گوگل و اپ استور اپل هستند.
مشکل از آن‌جایی شروع شد که اپل و گوگل متوجه شدند برخی از اپ‌ها با ارایه سرویس‌هایی جالب به چه موفقیت‌های کلانی دست یافته‌اند. اگرچه این برای اپل و گوگل خبر خوبی بود، چون بین ۱۵ تا ۳۰ درصد از حق اشتراکی که کاربران این اپ‌ها به سازندگانش پرداخت می‌کردند، به جیب گوگل و اپل می‌رفت. اما به نظر می‌رسد این سهم ۱۵ تا ۳۰ درصدی برای گوگل و اپل کافی نبوده است. بیایید واضح‌تر به موضوع نگاه کنیم، دارم از اسپاتیفای و نت‌فلیکس حرف می‌زنم.
شاید این دو سرویس در عمل هیچ ارتباطی به هم نداشته باشند، یکی سرویس استریم موزیک است و یکی دیگر سرویس استریم فیلم و سریال. اما به غیر این‌که هر دو سرویس استریم هستند، یک نقطه اشتراک دیگر هم دارند؛ هر دو از پذیرش پرداخت حق اشتراک کاربران از طریق اکانت گوگل پلی استور و اکانت اپ استور اپل خودداری می‌کنند. قبلا می‌توانستید با پولی که در اکانت اندروید یا iOSتان داشتید، اشتراک پولی این سرویس‌ها را خریداری کنید، ولی مدتی هست که این دو سرویس چنین امکانی را غیرفعال نموده‌اند و کاربران فقط اجازه دارند از طریق گیفت کارت‌های مخصوص همین سرویس‌ها، یا پرداخت مستقیم از طریق سایت‌شان مشترک این سرویس‌ها بشوند.
حالا می‌پرسید چرا؟ چون اپل و گوگل به این فکر افتاده‌اند که اگر اسپاتیفای می‌تواند سرویس استریم موزیک راه بیاندازد و موفق شود یا نت‌فلیکس می‌تواند سرویس استریم فیلم و سریال راه بیاندازد و موفق شود، خودشان هم از پس انجام این کار برمی‌آیند و می‌توانند سود بیشتری از این طریق به جیب بزنند. اپل با راه انداختن سرویس اپل موزیک و گوگل با یوتیوب موزیک در حال رقابت با اسپاتیفای هستند و از آن سو، اپل با اپل تی‌وی پلاس و گوگل با یوتیوب سعی در رقابت با نت‌فلیکس دارند.
اسپاتیفای و نت‌فلیکس هم که شرایط را این‌طور دیدند، امکان پرداخت حق اشتراک از طریق پلی استور و اپ استور را غیرفعال کردند تا حداقل از این طریق برای هر اشتراکی که می‌فروشند سهمی به رقبای خود نپردازند. البته این سرویس‌ها هنوز به سیستم عامل‌های iOS و اندروید نیاز دارند و بنابراین مجبور هستند اپ‌های خودشان را در این استورها ارایه بدهند. اما اپل و گوگل در طرف دیگر ماجرا، این امتیاز را دارند که سرویس‌های رقابتی خود را بهتر و کامل‌تر در سیستم عامل‌های موبایل خود ادغام کنند و امکانات جذاب‌تری را فراهم آورند.
این‌که این رقابت به کجا می‌رسد و کدام پیروز می‌شوند به کنار، بحث من این‌جاست که اپل و گوگل به فکر تصاحب بازار اپ‌های محبوب متفرقه هستند و در اصل سعی دارند راه را برای این سرویس‌ها دشوار سازند. مثل همان دورانی که مایکروسافت با تصاحب بازار سیستم عامل‌های دسکتاپ، سعی داشت با اینترنت اکسپلورر دنیای مرورگرها را تحت کنترل خودش داشته باشد، اپل و گوگل هم اکنون مشابه همین رفتار را از خود نشان می‌دهند.
گرچه اپ‌ها و سرویس‌های متفرقه هم توانایی‌های رقابتی متنوعی مثل امکان عرضه اپ‌ها و کلاینت‌ها برای سیستم عامل‌های مختلف را در اختیار دارند، اما بعد از اسپاتیفای و نت‌فلیکس، برای هر توسعه دهنده‌ای که تصمیم داشته باشد سرویسی جذاب و کاربرپسند تولید کند همیشه باید این احتمال را بدهد که اپل و گوگل بخواهند با سرویس او رقابت کنند و از آن‌جا که این دو شرکت قدرت مالی و اجرایی بیشتری در مقایسه با یک گروه توسعه دهنده متفرقه دارند، همیشه این امکان را دارند که گوی سبقت را از اپ‌های متفرقه بربایند.
با این‌که برخی‌ها می‌گویند اگر اسپاتیفای و نت‌فلیکس هم می‌توانستند موبایل و سیستم عامل موبایل بسازند، همین کار را برای رقبای‌شان انجام می‌دادند، ولی در عین حال این سرویس‌ها هم حق دارند نگران بقای خودشان باشند. با این همه، حرکتی که اسپاتیفای و نت‌فلیکس شروع کرده‌اند می‌تواند الگوی اپ‌ها و سرویس‌های متفرقه دیگر بشود. حالا که این دو توانسته‌اند با وجود غیرفعال کردن امکان پرداخت حق اشتراک از طریق گوگل پلی استور و اپ استور اپل همچنان به پیشرفت خود ادامه بدهند، پس باقی اپ‌های اشتراکی و متفرقه نیز می‌توانند با پیمودن این مسیر خودشان را از پرداخت ۱۵ تا ۳۰ درصد از هر حق اشتراک به اپل و گوگل خلاص کنند؛ کاری که قطعا برای اپل و گوگل خوشایند نخواهد بود.
